ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་གཙོ་སྐྱོང་འོག བོད་ལྕགས་ཕོ་སྟག་ལོའི་ལོ་གསར་རིག་རྩལ་སྤྲོ་ཚོགས་ཆེན་མོ་༼ ཞི་མཐུན་གཡང་གི་ཕ་གཞས། ༽ ཞེས་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འཁྲབ་སྟོན་ཚོམས་ཆེན་དུ་གཟབ་རྒྱས་ངང་ཚོགས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ལོ་གསར་སྤྲོ་ཚོགས་སྟེང་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་གླུ་བ་གླུ་མ་དང་སྒྱུ་རྩལ་པ་གྲགས་ཆེན་དག་གདན་ཞུ་བྱས་ཏེ་ཁྱོན་བསྡོམས་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲངས་ ༢༠༠ ཙམ་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དང་། ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བོད་ཀྱི་གླུ་གར་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་འཁྲབ་པའི་ཞབས་བྲོ་བཀྲ་ཤིས་ལོ་གསར་ཞེས་པའི་སྟངས་སྟབས་ཁྲོད་དངོས་སུ་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་འདུག་ཅིང་། མདོ་འཛིན་པ་ཡང་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་སྐད་ཐོག་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་འདུག
རིག་རྩལ་སྤྲོ་ཚོགས་དེའི་སྟེང་། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་དང་སློབ་སྦྱོང་ལྷན་ཁང་གི་གཙོ་འཛིན་གཞོན་པ་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་དང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་པད་མ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་དམངས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་དབང་མོ་སོགས་ཞིང་ཆེན་གྱི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ཁག་དང་། དེ་མིན་ཕྱོགས་འདྲ་མིན་གྱི་ལྟད་མོ་བ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ཕེབས་ཡོད་འདུག ད་ལོའི་ལོ་གསར་སྤྲོ་ཚོགས་དེར་སྔར་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ནི། འཁྲབ་སྟོན་མི་སྣའི་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་ནག་པེ་ཅིན་དང་ཧྲིང་ཧེ་བཅས་ཀྱི་རྒྱ་རིགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་རིམ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་མཁན་ཁྲོད་དུའང་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་མདོ་འཛིན་པ་སོགས་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་སྟབས། དགོང་མོ་དེར་ལྟད་མོ་བའི་ཁྲོད་དུ་གླེང་སློང་དང་བྱེད་སྟངས་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གནའ་མཁར་ཟི་ལིང་ས་ཁུལ་གྱི་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་དང་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་ཀྱང་མ་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་འདྲ་མིན་ཞིག་བསྟན་ཡོད་འདུག ༼ ཞི་མཐུན་གཡང་གི་ཕ་གཞས། ༽ ཞེས་པའི་འཁྲབ་སྟོན་ཧྲིལ་བོའི་རིང་ཚད་ཆུ་ཚོད་ ༣ ལ་ཉེ་བ་ཡོད་འདུག
![Uyghur Scholar Rahile Dawut [Photo: Uyghur Human Rights Project]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2023/09/Uyghur-Scholar-Rahile-Dawut-Photo-Uyghur-Human-Rights-Project-360x180.jpg)
མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གནས་ལ་དུང་ཞེན་ཟབ་མོ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་བརྙན་འཕྲིན་ལ་གདེང་འཇོག་དང་དགའ་བསུ་ཆེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་རང་སྐད་གཙང་མ་ཞིག་བསྐྱོན་བཞིན་པ་དེ་ཡིན། ད་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ས་ལ་གཡུགས་ཚར་སོང་།a ཨ་ཁ་ཁ་ད་ཅི་དྲག་
དུས་ཀྱི་འགྲོས་གཞི་དང་བསྟུན་ནས་མིའི་བསམ་བློ་དང་ཁ་ཕྱོགས་གླུ་གར་ཆས་གོས་སོགས་དེ་ལྟར་འགྲོ་དགོས་ངེས་ཅིག་ཡིན་ཡང་།
ཆེས་རྙེད་བཀའ་བའི་རང་གི་རིག་གཞུང་ལའང་གཅེས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་ང་ཚོའི་འགན་ཁྲིམས་ཐུན་མོང་མིན་པ་ཞིག་རེད།
དེས་ན་སྤྲོ་ཚོགས་འདི་ལ་ཕེབས་མཁན་སྙན་གྲགས་ཅན་དག་གིས་མི་རིགས་ལ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་ཇི་ཡོད་གཏིང་ཟབ་རྟོགས་ཐུབ་པའི་དེང་རབས་རྣམ་པར་བཀྲ་་ཞིང་་་་གསོ་རྒྱུན་གྱི་དྲི་མ་ཡས་པ་གླུ་གལ་གང་མང་།
ད་དུང་མ་འོངས་ང་ཚོ་ཆོལ་གསུམ་ཕན་ཚུན་སླད་མེད་མཛའ་བརྩེ་དང་ཤེས་རིགས་ལང་ཚོ་སྨིན་ཐུབ་པའི་ལམ་སྟོན་ཡང་ཡོད་པ་ངེས།
གྲོག་ཤོ་རྣམ་པ་བདེ་མོ། རྒྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཟེན་པ་ལྟ་བུ་རིག་རྩལ་སྤྲོ་ཚོགས་ཆེན་མོ་ཟེར་ནོ་དེ་རྒྱ་གཞུང་གི་བཀའ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱུག་ཁྱི་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་དང་པད་མ། དབང་མོ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལྟོན་འོག་ད་ལོ་དམིགས་གསལ་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་མཆོག་སྐུ་གཤེགས་ཏེ་བགྲང་བྱ་ ༢༠ འཁོར་གྱིན་ཡོད་པའི་རྗེས་དྲན་ཞུ་བ་འདྲ། ལས་འབྲས་མེད་ནོ་ངོ་མ་བདེན།
ང་ཚོར་རྒྱ་ནག་གིས་ཡག་པོ་ཞིག་མི་བྱེད་པ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད།
དེར་རྩོད་པ་མི་འདུག ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལས་ལེགས་ཆ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པའང་་
ངོས་འཛིན་ཐུབ་དགོས། བྱ་ལས་གང་ཡིན་ཀྱང་འདོར་ལེན་ཡོད་པ་ལས་་་
ལེན་རྐྱང་དོར་རྐྱང་ཞིག་མིན་པ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བདེན་དབང་བྱས་ཡོད།
ལོ་སྔོན་མའི་དོན་རྐྱེན་དེས་བོད་པ་ཚང་མའི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་ཤིག་བཞག་འདུག་པས་རྒྱ་མིས་བྱེད་སྟངས་མང་ཆེ་ཤོས་ཞན་པ་ལོག་འདུག་པས་མ་འོངས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་སེམས་ལ་མི་རིགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཞིག་རང་ཆས་སུ་འཇགས་ཐུབ་ས་རེད།་་་དེ་ནི་ང་ཚོའི་རེ་བ་ཞིག་རེད་ཡ།་་་་་་་དེ་མིན་རྒྱ་དམར་ཚོས་ང་ཚོར་མ་བྱས་པ་ཞིག་མེད་ཡ་
སྐྱོ་ཚོགས་དེའི་མིང་ལ་དྲག་སྤྱོད་མེ་མདའི་ཐག་གཞས་ཞེས་བཏགས་ན་ཡག་ས་རེད། ཁ་བོད་ལ་གཡར་ནས་དོན་རྒྱ་མིའི་ཁྲབ་སྟོན་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད་ཡ། སྤྲོ་ཚོགས་འདྲ་ཅི་ཞིག་བཤད་རུང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཚོར་བ་མི་འདུག་ཡ།་་་་་སེམས་ནང་ལ་མ་བདེ་བ་ཞིག་གིས་ཁེངས་འདུག་པས་ནམ་ཡིན་རྒྱ་མིས་བྱེད་སྟངས་ལ་ཞན་པ་ལོག་ནས་ཡོད།