ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་དེ་ལོ་ངོ་ ༢༩ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་དང་བསྟུན་༧་གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་ཚེ་རིང་དུ་བཞུགས་ཕྱིར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བརྒྱུད་སྙན་གསེང་གིས་༸སྐུ་ངལ་མང་ཙམ་གསོ་ཐབས་ཡོང་བ་གསོལ་འདེབས་སྙན་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པས་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་ཕྱག་བསྟར་མཇུག་སྐྱོང་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་༡༠ ཐོག་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལའི་ཐེག་ཆེན་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་དེ་ལོ་ངོ་ ༢༩ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གཞུང་འབྲེལ་སྲུང་གཙི་གནང་སོང་བ་དང་། མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་པིར་ཌེབ་ཊམ་ཊཱ(Pradeep Tamta)ལགས་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགོན་ལ་ཀོང་གོ་(Congo)སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐུ་ཞབས་ཨན་དྷི་རཱ་པཱ་པོ་སི་(Andrea Papus)ལགས་དང་། ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཨཱ་ཇེ་སིང་(Ajai Singh) ལགས་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ཆེ་ཕྲ། གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ། གཞན་ཡང་། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག ཕྱི་རྒྱལ་བ། དྷ་སའི་སེར་སྐྱ་མི་མང་བཅས་འཛོམས་འདུག
མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ཁག་ཅིག་ཞབས་ལོ་ ༢༥ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་གཟེངས་བསྟོད་ལེགས་སྐྱེས་དང་། ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་ནས་སྲི་ཞུ་བ་བགྲེས་ཡོལ་སྔ་བསྣུར་ཕེབས་མཁན་གཅིག་ལ་རྗེས་དྲན་ལེགས་གསོའི་ཕྱག་འཁྱེར་དང་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་བརྙན་བྱིན་ཅན་རེ་གནང་སོང་བ་དང་། གཞན་ཡང་། བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་གྱི་འདི་ལོའི་དབྱར་སྐྱིད་འོད་སྡེར་ཞིག་དབུ་འབྱེད་བཅས་གནང་སོང་ལ། དྷ་སའི་ཉེ་འཁོར་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་དང་བོད་ཀྱི་ཟློས་གར་སོགས་ནས་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་གནང་སོང་།
མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་སྐབས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེའི་གཟེངས་རྟགས་ཚོགས་ཆུང་གིས། “༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་འབད་བརྩོན་གནང་སྐབས་དྲག་སྤྱོད་དམ་འཚེ་བ་ཅན་གྱི་བྱ་བར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འགོག་རྒོལ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཟོད་པ་དང་གུས་བརྩི་བཅས་གཞིར་བཞག་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གཞུང་བཟང་པོ་དག་མི་ཉམས་གཅེས་སྲུང་སླད་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་འབད་བརྩོན་མཛད་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གུས་བརྩི་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་དང་ཁོར་ཡུག་བཅས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་འགན་ཁུར་བཞེས་གནང་གིས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཉམས་ལེན་མཛད་བཞིན་ཡོད་པ།” བཅས་ནན་ཏན་གྱིས་བརྗོད་གནང་ཡོད།
དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གཟེངས་རྟགས་དགྱེས་བཞེས་མཛད་སྐབས། “གཟེངས་བསྟོད་འདིས་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། འཕགས་བོད་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་གཞན་ཕན་དང་། བྱམས་པ། སྙིང་རྗེ། འཚེ་བ་མེད་པ་བཅས་ཀྱི་སྙིང་པོར་ཉམས་ལེན་ཅི་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་ངོས་འཛིན་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་མནར་གཅོད་འོག་ཚུད་པའི་སྐྱེ་བོ་སྤྱི་དང་། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་། རང་དབང་གི་དོན་དུ་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་བཀའ་དྲིན་ཚད་མེད་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་གཟེངས་བསྟོད་འདི་བཞིན་དང་ལེན་ཞུ་གི་ཡོད། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལག་ལེན་བརྒྱུད་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ལམ་སྲོལ་དེང་དུས་ཡོད་པ་འདི་ཉིད་གསར་གཏོད་གནང་མཁན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་རྡི་ལ་གུས་བཏུད་ཆེད་གཟེངས་བསྟོད་འདི་དང་ལེན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ངོས་ཀྱི་ཡུལ་མི་བོད་མི་ཕོ་མོ་ས་ཡ་དྲུག་པོའི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་གཟེངས་བསྟོད་ཞུ་གི་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས། དེ་བཞིན་གཟེངས་བསྟོད་འདིས་བདེན་པ་དང་། སྙིང་སྟོབས། སེམས་ཤུགས་བཅས་ལག་ཆར་བཟུང་སྟེ་བོད་ཡུལ་བཅིངས་བཀྲོལ་གཏོང་ཐུབ་རྒྱུའི་ང་ཚོའི་ཡིད་ཆེས་ཡང་སྐྱར་སྲ་བརྟན་དུ་ཕྱིན་ཡོད།” ཅེས་བཀའ་སློབ་བསྩལ་གནང་ཡོད།
༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་གཞན་ཕན་གྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་སྤྱི་དང་། ཡང་སྒོས་འཛམ་གླིང་ཀུན་ལ་དགེ་ཕན་ཅན་གྱི་བོད་མི་རིགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་། ཉམས་པ་སླར་གསོའི་ཆེད་དུ། ནང་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་དང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་རྡིའི་བཞེད་དགོངས་ཟབ་མོ་གཞིར་བཟུང། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ཚུལ་ཁོ་ནར་བརྟེན་ཏེ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་འདིར་ཕན་ཚུན་བསམ་ཤེས་དང་། མཐུན་སྒྲིལ། དྲང་བདེན། བྱམས་བརྩེ་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་ནུས་ལྡན་ཞིང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བའི་དགོངས་པར་བརྟེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་འཁྲུག་རྩོད་ཁག་ཞི་ཐབས་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་འགན་ཁུར། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་ལ་སྨན་པའི་ཞི་བདེ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འབྱུང་ཐབས་རྨད་བྱུང་གི་མཛད་བཟང་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་མུས་ལ་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་རྒུ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་སྟེ། སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་རིང་འཛམ་གླིང་ནང་མང་གཙོ་དང་། རང་དབང་། ཞི་བདེ་བཅས་ལ་དགའ་བའི་སྐྱེས་བོ་ཡོངས་ནས་དགའ་སྐྱིད་འོས་པའི་ཉིན་མོ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་པར་སོང་ལོ་ངོ་ ༢༩ གོང་ལ་བྱུང་བའི་གོང་གསལ་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་བྱུང་རབས་དེ་ཉིད་དེ་རིང་བསྐྱར་དུ་དྲན་སྐུལ་ཙམ་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས། བོད་མི་རྩམ་ཟན་ཡོངས་ནས་ཡིད་ལ་བཅང་དགོས་པའི་གནད་དོན་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། རང་ཅག་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་སྐྱབས་དང་མགོན་དཔུང་བླ་ན་མེད་པ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་༸སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ད་ཆ་དགུང་ལོ་མཐོ་རུ་ཕེབས་བཞིན་པ་དང་། མགོན་པོ་གང་ཉིད་མཆོག་ནི་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་༸སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་ཅག་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་དཔལ་གྱི་ཉི་མའི་འོད་མདངས་བཞིན་བདེ་སྐྱིད་སྦྱིན་ངེས་ལ་སོང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་འདི་ལོར་ལ་དྭགས་སུ་བཀའ་སློབ་ཟབ་མོ་ཇི་ཕེབས་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་༸སྐུ་ཚེ་རིང་དུ་བཞུགས་ཕྱིར་སྤྱི་སྒེར་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་བཅས་ནས་མཇལ་ཞུ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་སྔར་ལས་ཉུང་འཕྲི་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེ་དང་། དེ་བཞིན་ཉེ་ཆར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བརྒྱུད་སྙན་གསེང་གིས་༸སྐུ་ངལ་མང་ཙམ་གསོ་ཐབས་ཡོང་བ་བཅས་གསོལ་འདེབས་སྙན་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པས་འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་ཕྱག་བསྟར་མཇུག་སྐྱོང་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཧིན་བོད་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཨཱ་ཇེ་སིང་ལགས་ཀྱིས་མཛད་སྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། ང་ཚོས་ལོ་ལྟར་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལའི་ནང་གཙང་བཟོ་དང་། གཞིས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ལུགས་འདུ་འཛོམས། དེ་བཞིན་སྲོལ་རྒྱུན་གཞས་སྣ་འཁྲབ་སྟོན་སོགས་ཚོགས་ཏེ། བཞུགས་སྒར་འདི་ཉིད་རྒྱ་གར་ནང་གི་གནས་ཆེན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐབས་ལ་བརྩོན་དགོས་པ་དང་། ངས་བསམ་ན་དེ་ནི་ཆེས་གལ་གནད་ཅན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་། ཞེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
མཛད་སྒོའི་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ཀོན་གོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐུ་ཞབས་ཨེན་དྷི་རི་ཡ་པཱ་པུ་སི་(Andrea Papus Ngombet Malewa) ལགས་ཀྱིས། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཉའ་གནོན་མནར་གཅོད་མྱངས་ཡོད་ལ། རང་གི་ཕ་ས་ཕ་ཡུལ་བཞག་སྟེ་བཙན་བྱོལ་དུ་གྱར་དགོས་པ་སོགས་ཆེས་མུན་ནག་གི་དུས་སྐབས་འདི་ལྟ་བུ་ལའང་ཁྱེད་ཚོས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལྟ་གྲུབ་དང་། གནའ་བོའི་རིག་གནས་ཀྱི་བཟང་སྤྱོད་བརྒྱུད། ཡུན་རིང་ནས་སེམས་ལ་འཇགས་པའི་ཞི་བདེ་དེ་གསོན་པོར་ཉར་ཐུབ་ཡོད། ཅེས་དང་། ང་ཚོ་དེ་རིང་འདིར་མཉམ་འཛོམས་བྱུང་བ་དེ་ང་ཚོའི་དགྲ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་དང་རེ་བ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པས་ཡིན་པ་དང་། ང་ཚོས་ཞི་བདེའི་ཆེད་དུ་ཉེན་ཁ་ཡོད་ཚད་ལ་གདོང་གཏུག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། རང་དབང་དང་དམངས་གཙོ་ནི་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་གི་འགྲོ་བ་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་སོང་།
སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ནས་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་སྐབས། ༧སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ལྡན་པ་ཞིག་དང་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ཆེད་འགྲོ་བ་མིའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། འཛམ་གླིང་ནང་ཆོས་ལུགས་མང་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མཐུན་འབྲེལ་དག་སྣང་སྦྱོང་ཐབས་སོགས་སྐུ་ཚེའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅར་ཇི་ལྟར་མཛད་བཞེས་གནང་བ་ལྟར། ཆོས་ཁས་ལེན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་འགྲོ་བ་མིའི་རང་གཤིས་སུ་ཡོད་པའི་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ། བཟོད་སྲན། གཞན་ཕན། ལྷག་བསམ་སོགས་སྐྱེ་བོ་མཐོ་དམན་ཚང་མའི་རྒྱུད་ལ་འཇགས་ཐབས་ཀྱིས་མིའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཐབས་དང། འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆོས་ལུགས་མང་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནང་ཁུལ་ཕན་ཚུན་མཐུན་འབྲེལ་ཡོང་རྒྱུར་ཐུགས་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་ཙམ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དང་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་རྒྱུར་ཆོས་ལུགས་དེ་དག་གི་ངོས་ནས་ཞབས་འདེགས་ཀྱང་ཞུ་ཐུབ་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་དང་ཡིད་ཆེས་གནང་གི་ཡོད།
དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་། ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་སོགས་རྩོད་རྙོག་དང་མི་མཐུན་པ་ཇི་ཡོད་རྣམས་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་དགོས་པ་དང་། རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་དང་དམག་འཁྲུག་མེད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ། འགྲོ་བ་མི་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སའི་གོ་ལའི་སྣོད་བཅུད་ཡོངས་ལ་འཚེ་བ་སྤོང་དགོས་པའི་ཀུན་ཁྱབ་སེམས་ཁུར་གྱི་ལྟ་གྲུབ་ལམ་སྟོན་མཛད་དེ། གནད་དོན་དེ་དག་གི་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་ཐུགས་བརྩོན་མཛད་བཞིན་པར་ཀུན་གྱིས་ཡི་རངས་དང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་མཚོན་ནའང་། རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་སར་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆེ་ཆུང་ཇི་ཡིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་། བཟོད་སྲན། ཕན་ཚུན་གཉིས་ཕན་གཙོ་བཟུང་གིས་ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་ཁོ་ནའི་ལམ་ནས་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་བཅས་རྨད་བྱུང་གི་མཛད་བཟང་དེ་དག་ལ་ངོས་འཛིན་དང་ཆེ་བསྟོད་ཞུ་ཆེད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་དགྱེས་འབུལ་ཞུས་ཡོད། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་རྒྱུར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ཐུགས་བརྩོན་གནང་དང་གནང་བཞིན་པར་བརྟེན། ༸གོང་ས་མཆོག་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཞི་བདེ་དང་བྱམས་བརྩེའི་མཚོན་རྟགས་སུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་བ་ཙམ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་ནང་གུས་བཀུར་དང་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཞུ་ཡུལ་གྱི་དབུ་འཁྲིད་ཅིག་ཀྱང་ཡིན། དེ་བཞིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ནོ་སྦེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་བཞེས་མཛད་པ་དེས་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ཐོག་ལའང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གོ་རྟོགས་དང་། དོ་སྣང་། དེ་བཞིན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཇེ་ཆེར་སོང་ཡོད་པ་ནི་དགའ་སྤོབས་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ཞེས་གསུངས།
ཡང་ཁོང་གིས། བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་གྱར་དགོས་བྱུང་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། བོད་མི་བཙན་བྱོོལ་བ་རྣམས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོ་གྱུར་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་ཁ་ཐོར་ནས་གནས་རིང་། རྒྱ་གར་གཞུང་དང་མི་མང་གཉིས་གཙོ་གྱུར་བོད་མི་འདུས་སྡོད་བྱེད་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་མང་ཚོས་བོད་དང་བོད་མིར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཐུན་འགྱུར་གནང་བཞིན་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོ་ནི་བཙན་བྱོལ་བ་འདྲ་འདྲའི་ནང་ནས་མི་འདྲ་བ་ཞིག་འབྱུང་ཐུབ་ཡོད་ནའང། འདས་པའི་མི་ལོ་ ༦༠ རིང་བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་རིང་ལེགས་ཉེས་གནས་སྟངས་ཇི་བྱུང་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཀྱིས་ལེགས་པའི་གནས་སྟངས་ཇི་བྱུང་ལ་དགའ་སྤོབས་དང་། འཐུས་ཤོས་རིགས་ཇི་བྱུང་ལ་ལེགས་བཅོས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་རང་ཡུལ་བཞག་ནས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་རྒྱུའི་དགོས་དམིགས་མ་བརྗེད་པའི་ཐོག སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་མི་རབས་རྒན་པ་ཚོས་སྐུ་ལས་ཇི་བསྐྱོན་རྣམས་དང་། ཁྱད་པར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགུང་ནའི་བབ་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་ཐོག་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་རང་འཁྲིའི་ལས་འགན་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུས་མཚོན། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུར་ཕྱ་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཞུ་དགོས་པ་དང། དེ་ལྟར་དོན་འབྲས་སོན་པར་སྤྱི་མཐུན་བསོད་ནམས་གསོག་རྒྱུར་ཡང་ཚང་མས་དམ་དོན་བྱེད་དགོས་པ་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
མཛད་སྒོའི་མཐའ་མར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་པར་ཌིབ་ཊམ་ཊཱ་(Pradeep Tamta) ལགས་ཀྱིས། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བརླག་སོགས་དཀའ་ངལ་ནང་ལྷུང་བཞིན་པའི་ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་འདི་སྐྱོབ་དགོས་ན། ལོ་སྟོང་ཕྲག་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་དང་བཀའ་སློབ་ཁོ་ནས་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་དང་། ད་ལྟའི་དུས་འདིར་འཛམ་གླིང་ཐོག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་ངོ་མ་བཞུགས་ཡོད་པར་ཆ་བཞག་ན། དེ་ནི་༧གོང་ས་མཆོག་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་དང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ད་བར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་དང་དར་འཕེལ་གྱི་ཆེད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་གར་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོན་ལྡན་འདས་དང་། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་ཡི་འཁྲུང་ས་ཡིན་པས། འཛམ་གླིང་གི་མི་སུ་ཡིན་རུང་འདིར་ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་དང་། ཁོ་ཚོའི་རིག་གཞུང་དང་ཐོབ་ཐང་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ངེས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཅེས་དང་། མཐའ་དོན་དེར། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཡུན་རིང་ང་ཚོའི་ལྷན་དུ་བཞུགས་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་ཡི་ཡོད། ཅེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པ་སངས་ཚེ་རིང་དང་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག
ནོ་ཝེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས།
གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་ནས།
མི་ལོ་ཉེར་དགུ་ཕྱིན་པའི།
དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་འདི་ལ།
བོད་རིགས་བལ་ཚོང་ཡོངས་ནས།
ཉམས་ཐག་ཡུལ་མི་ཚོ་ལ།
བལ་གོས་སྦྱིན་གཏོང་བགོ་འགྲེམས།
རྒྱལ་བའི་བཀའ་དགོང་སྒྲུབ་ནས།
གཞན་ཕན་བྱ་བ་སྒྲུབ་འདུག།