པདྨ་ཚེ་དབང་ཤཱསྟྲི།
རང་རེའི་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བསམ་ཡོད་ཚང་མས་དུས་རྒྱུན་དུ་སྨྲ་བརྗོད་གནང་བཞིན་པ་ཞིག་ནི། མི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བརྒལ་བའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བྱུང་རབས་དང༌། རྩ་ཆེའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང༌། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། ལེགས་བྱང༌། མདོར་ན། བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་བཅས་པའི་སྲུང་སྐྱོབ་དར་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་དང༌། ལྷག་པར་དུ་གོང་གསལ་དེ་དག་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་རྣལ་མ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་པའི་རྨང་གཞིའམ། མེད་དུ་མི་རུང་བའི་གཞི་རྟེན་ནི། བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག་དེ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་ཇི་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་དུའང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གལ་ཆེན་པོ་མ་རེད་གསུངས་མཁན་ཧ་ལམ་གཅིག་ཀྱང་མེད།
འོན་ཀྱང་སྟབས་ཉེས་པ་ཞིག་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐད་ཡིག། ལེགས་སྦྱར་ལྷའི་སྐད་དང་དཔུང་པ་མཉམ་བརྡར་དུ་འགྲོ་ཐུབ་མཁན། ཐེག་པ་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞིས་བསྡུས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་སྟོན་ཐུབ་མཁན། བོད་མིའི་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང༌། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན། བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་བཅས་པའི་རྨང་གཞི་བྱེད་པའི་བོཊའི་སྐད་ཡིག་དེ་དེང་སང་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེ་བཞིན་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་གངས་ཅན་པ་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཞེན་ལྷག་བསམ་དང༌། ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ། སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ཐོག་ནས། རང་འགུལ་ཐེག་པ་ཁུར་ལེན་གྱིས་ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་འདི་མུ་མཐུད་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་འཚོ་གནས་དང་རྒྱུན་འཛིན་ཡོང་ཐབས་ལ་རྫ་དྲག་གིས་སྒོ་ནས་འབད་བརྩོན་མ་གནང་ཚེ། ད་ལྟའི་གནས་བབ་བཞིན་ལུས་པ་ཡིན་ན། དུས་ཡུན་མི་རིང་བར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་འདི་ཡང་འཆི་ལ་ཉེ་བའི་འཛམ་གླིང་སྐད་རིགས་ཀྱི་ནང་དུ་སླེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་གདོན་མི་ཟ།
དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། གཞི་ཞིང་ས་སྐྱོན་མེད་བཟང་དང་གཅིག། རྒྱུ་ས་བོན་ནུས་པ་ལྡན་དང་གཉིས། རྐྱེན་ཆུ་ལུད་དྲོད་བཤེར་འཛོམས་དང་གསུམ། ཆོས་དེ་གསུམ་ཚོགས་ཤིང་དུས་འབབ་ན། ལོ་ཏོག་ལ་མི་ལེགས་པའི་རང་དབང་མེད། ཨ་ལ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་མཚར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྐད་ཡིག་ཅིག་འཚོ་གནས་སྲིངས་གསུམ་ཡོང་བ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཆ་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། སྐད་ཡིག་ཅིག་འཚོ་བའི་གཞི་མ་ལྟ་བུ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁོར་ཡུག་ངེས་ཅན་དང༌། རྒྱུ་གཙོ་བོ་ནི་སྐད་ཡིག་དེའི་བཀོལ་སྤྱོད་དང༌། བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཡིན། སྐད་ཡིག་དེའི་བཀོལ་སྤྱོད་ནུས་པ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་མིན་གྱི་རྐྱེན་ལྟ་བུ་ནི་དུས་དང༌། གནས་སྐབས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ། འཚོ་བའི་མདུན་ལམ། རང་གི་མ་སྐད་ཀྱི་རིན་ཐང་ཤེས་མིན་དང་བཀོལ་སྤྱོད་ལ་སྤྲོ་སྣང་ཡོད་མིན། འགྲུལ་བཞུད་གནས་སྤོ། འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་འགྲོས་སོགས་ཆ་རྐྱེན་དུ་མ་ཞིག་ལ་བརྟེན་དགོས། ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་དེང་སྐབས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཁྱད་མཁས་པ་ཚོས་ཤོད་ཚུལ་ལྟར་ན། སྐད་ཡིག་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་གཙོ་ཆེ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི། ༡། ཕྱིའི་བཙན་འཛུལ་བ་ཞིག་གིས་བཙན་ཤེད་ཀྱི་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐད་ཡིག་ཅིག་ཉམས་རྒུད་དུ་གཏོང་བ་དང༌། ༢། སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་པ་དག་གིས་སྣང་མེད་དྭང་བླངས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོར་བཅུག་པ་གཉིས་ཡིན།
དེས་ན། སྤྱིར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་དང༌། ལྷག་པར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ། ཡང་སྒོས་ནུབ་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཚེ། བོད་མི་ཚང་མར་སེམས་འཚབ་དང་འཇིགས་སྣང་སྐྱེ་དགོས་པའི་དུས་སུ་སླེབས་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་འབྲོག་སྡེ་དང༌། གྲོང་གསེབ། དགོན་སྡེ། སློབ་གྲྭ། གྲོང་སྡེ་བཅས་བོད་མི་ཁེ་གཙང་ངམ། ཡང་ན་ཤས་ཆེ་བ་གནས་སྡོད་བྱེད་ས་ཁག་དང༌། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་དང༌། དགོན་སྡེ། སློབ་གྲྭ། སྡོད་སྒར་བཅས་ཀྱི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་བཀོལ་སྤྱོད་གང་འཚམ་ཞིག་གནས་ཡོད་ཀྱང༌། བོད་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་ཀྱི་འོག་ཏུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྩ་གཏོར་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་དང༌། འཚོ་བའི་མདུན་ལམ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ། བག་མེད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྲོམ་རྭའི་ལམ་སྲོལ་སོགས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་འཚོ་བའི་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང༌། བྱེས་སུའང་དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་གྲྭ་རྒྱུན་གསར་ཞུགས་ཉུང་དུ་འགྲོ་བ། གཞིས་སྒར་ཁག་ཏུ་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་གཏན་སྡོད་བྱེད་མཁན་ཉུང་དུ་འགྲོ་བ། བོད་སྐད་ཀྱི་བརྒྱུད་ལམ་ལ་བརྟེན་པའི་གཞུང་སྒེར་སློབ་གྲྭ་ཉུང་བ། མི་ཚེའི་འཚོ་བའི་ནང་དུ་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སའི་འཁོར་རྒྱ་ཆུང་བ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཁོ་ནའི་ཤེས་ཚད་བྱང་ཆུབ་པ་ཡོད་ཀྱང་འཚོ་བའི་མདུན་ལམ་རྙེད་པ་དཀའ་བ། གནས་ཚང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གཞུང་གི་ཤན་ཤུགས་ཆེ་བ། ན་གཞོན་མགོ་བསྐོར་ཐེབས་པའི་དེང་དུས་འཕྲུལ་ཆའི་ཡོ་ཆས་མང་བ་སོགས་ཀྱིས་རྐྱེན་པས་བཀོལ་སྤྱོད་དང་ཁོར་ཡུག་གཉིས་ཀ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡིན།
ལྷག་པར་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ད་ཡོད་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གནས་བབ་དེ་ལྟག་ཆུ་ཆད་ལ་ཉེ་བའི་རྫིང་བུའི་ནང་གི་ཉ་མོའི་གནས་སྟངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། ཆུ་མེད་ན་ཉ་མོ་ལས་ཀྱིས་འཆི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ངེས། སྤྱིར་ནུབ་གླིང་དང༌། ལྷག་པར་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་དུ་བོད་མི་གནས་སྤོ་བྱེད་མཁན་དང༌། གསར་སྐྱེས་ཀྱི་མི་འབོར་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕར་བཞིན་ཡོད་ན་ཡང༌། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་ཡོང་བའི་ཁོར་ཡུག་གམ། མཐུན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ལྟར་ཆེས་དཀོན་པའི་ཁར་མི་མཐུན་པའི་ཆ་རྐྱེན་གྱིས་གནམ་ས་ཁེངས་ནས་བསྡད་ཡོད། ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུག་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། རང་ཁྱིམ་དང༌། བོད་མི་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས། ཁ་པར་དང་དྲ་རྒྱ་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད་དེ་ཕན་ཚུན་ཁ་བརྡ་བྱེད་པ། དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་དང༌། ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ལ་ཉན་རྒྱུ་བཅས་རེད། རང་ཁྱིམ་དུ་ཕ་མ་བུ་ཕྲུག་འཛོམས་ཏེ་ལྷོད་ལྷོད་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་ཟླ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཐེངས་གཉིས་ཐོབ་ན་ཆེས་སྐལ་པ་བཟང་པོ་རེད། ཕྲུ་གུ་དུས་རྒྱུན་དུ་ཕ་མ་དང་མཉམ་དུ་སྡོད་མཁན་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ནའང༌། ཕ་མ་ལངས་དུས་ཕྲུ་གུ་ཉལ་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་དང༌། ཕྲུ་གུ་ལངས་དུས་ཕ་མ་ལས་ཀར་བསྐྱོད་ཟིན་ཏེ་མེད་པས་ཕན་ཚུན་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་དཀོན། གལ་ཏེ་ཚང་འཛོམས་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་གཟུགས་མཐོང་བརྙན་འཕྲིན་བལྟ་བའམ། ཡང་ན་དྲ་རྒྱར་མགོ་མཐོམ་ནས་སྡོད་པ་ལས་ཕན་ཚུན་ནང་མོལ་བྱས་ཏེ་ལྷོད་ལྷོད་སྡོད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། ཨ་རིའི་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་དང༌། ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཉན་པ་དང༌། བོད་སྐད་དྲ་རྒྱ་ཀློག་མཁན་ནི་བོད་མི་རྒན་གྲས་ཆབ་སྲིད་ལ་དོན་གཉེར་ཡོད་མཁན་འགའ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད། ས་གནས་སོ་སོར་བོད་མིའི་འདུ་འཛོམས་བྱེད་པ་ནི་ལོ་རེར་མང་མཐར་ཐེངས་བཅུ་ཙམ་ཡིན། འདུ་འཛོམས་འདི་དག་གི་སྐབས་སུ་ཕྱི་གླིང་པ་ཡོད་ན་ལྟ་ཅི་སྨོས། བོད་མི་ཁེ་གཙང་གི་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་སུའང་གཏམ་བཤད་གནང་མཁན་ཚོས་སྐབས་རེ་དབྱིན་ཇི་སྐྱོན་པ་དང༌། སྐབས་རེ་བོད་སྐད་དེ་སླར་ཡང་དབྱིན་སྒྱུར་བྱེད་པའི་སྲོལ་ངན་གསར་པ་ཞིག་ཡོད། བོད་ཡིག་གི་ཚགས་ཤོག་དང་དེབ་སོགས་ཀློག་མཁན་ནི་རྒན་གྲས་ཁ་ཤས་ཡོད་ན་ལས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ནི་ཧ་ལམ་མིག་མི་དགོས་ལྟག་པའང་བལྟ་གི་མེད།
སྐད་ཡིག་རིག་པ་བ་པིཊར། ཨོསཊོན་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ན། ད་ཡོད་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྐད་རིགས་མི་འདྲ་བ་དྲུག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ནས་བརྒྱ་ཕྲག་འདིའི་མཇུག་ཙམ་ལ་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་ནས་དགུ་བཅུ་བར་ཕལ་ཆེར་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་ཚུལ་བཤད་ཡོད། ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དེ་བརྗོད་གསལ་ལ། གལ་ཏེ་ཕ་མ་ངོས་ནས་སྐད་རྙིང་པ་དེ་འཚོ་ཐབས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཁོང་ཚོའི་འབད་རྩོལ་དེ་གློག་བརྙན་དང་ཀམཔུཊར་རྩེད་སྣས་ལམ་ལྷོངས་མེད་པར་བཟོ་གི་རེད། ཅེས་བཤད་ཡོད། དེ་བཞིན་ཁེ་ན་ཌའི་མཁས་པ་མརྐ། ཨབྷེཡར། གྱིས་ཡལ་ལ་ཉེ་བའི་རི་དྭགས་རྩི་ཤིང་གི་སྲུང་སྐྱོབ་དེ་སྐད་རིགས་འཛིན་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད། མདོར་ན་ཁོང་གིས་སྐད་རིགས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དབར་ལ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་སྐད་ཡིག་ཅིག་གནས་དགོས་ན་སྐད་ཡིག་དེ་མི་ཚེའི་འཚོ་བའི་ནང་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་བསྟན་ཡོད།
དེས་ན། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུན་རིང་འཚོ་དང་མི་འཚོ་དེ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་ཐུབ་མིན་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་སྡེ་ལྟ་བུ་གཏན་འཇགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཞིག་འཛུགས་མ་ཐུབ་ཀྱི་བར་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གིས་མཚོན་པའི་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་ཞིག་ཉར་ཚགས་མི་ཐུབ་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཟད། ཕྲན་རང་གིས་ཤེས་རྟོགས་ལ་དགེ་རྒན་དང༌། ཕ་མ་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མས་དོ་ཁུར་དང་འབད་རྩོལ་ཇི་ལྟར་བྱས་རུང༌། ད་ཡོད་བདུན་མཐའི་བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་དེར་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་རེ་བ་ཆེར་མི་མངོན། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཕྲན་གྱིས་ལོ་དྲུག་བདུན་རིང་མུ་མཐུད་དེ་བདུན་མཐའི་བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭར་བསྐྱོད་མྱོང་མཁན་གྱི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་གང་མང་ཞིག་ལ་དྲི་བརྩད་བྱས་འབྲས་སུ། དམིགས་བསལ་དོ་སྣང་ཅན་རེ་ཟུང་ཙམ་མ་གཏོགས་ཚང་མས། སྔོན་མ་བོད་ཡིག་ཕྲན་བུ་ཀློག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང༌། སློབ་འབྲིང་དང་མཐོ་སློབ་ཏུ་བསྐྱོད་སྐབས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ས་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་སོང་ཙང༌། ད་ཆ་ཚང་མ་བརྗེད་ཚར་འདུག་ཟེར། ཡང་འགའ་རེས་བོད་ཡིག་དེ་རང་གི་མི་ཚེའི་འཚོ་བའི་ནང་དུ་དེང་སང་བེད་སྤྱོད་དེ་ཙམ་མི་འདུག བོད་དོན་གྱི་ཐད་ལ་གནས་ཚུལ་མང་ཆེ་བ་ནི་དབྱིན་སྐད་བརྒྱུད་ལམ་ནས་ཤེས་ཀྱི་འདུག་ཟེར། ཐ་ན་བོད་མི་རྒན་གྲས་འགའ་ཞིག་གིས་ལུང་པ་འདིར་ལོ་མང་བསྡད་པའི་རྗེས་སུ་ད་ཆ་བོད་སྐད་ཀྱི་ཐ་སྙད་མང་པོ་ག་ལེར་བརྗེད་འགྲོ་གིན་འདུག་ཟེར། ཡིད་སྐྱོ་བའི་གནས་སྟངས་འདི་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་དུ་མའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་རིགས་སྒྲེས་ཐུབ། དེས་ན་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་གལ་ཏེ་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་གང་འཚམ་ཞིག་ཤེས་འདོད་པ་དང་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། མཐོ་སློབ་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་དུས་ཡུན་ལོ་གཅིག་གམ། ཡང་ན་ཟླ་བ་དྲུག་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ནའམ། དེ་མིན་དྷ་ས་སཱ་རཱ་མཐོ་སློབ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་དམིགས་བཀར་སྦྱོང་བདར་བྱས་ན་མ་གཏོགས་ཐབས་ཤེས་མེད།
འོན་ཀྱང་ཁོར་ཡུག་མེད་པར་བསྙད་དེ་དེ་མུར་བཞག་ན་འགྲིགས་ཐབས་མེད་པས། ད་ཡོད་ས་གནས་ཁག་གི་བདུན་མཐའི་བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་དེ་དག་ལམ་ལྷོངས་ལྡན་པ་ཡོང་རྒྱུར་སློབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་དགེ་རྒན་གྱིས་དུས་བསྟུན་སློབ་ཚན་འཆར་འགོད་ལྡན་པ་དང༌། སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཡང་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་རང་འགུལ་གྱིས་སྤྲོ་བ་དང་དོན་གཉེར་སྤེལ་བའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན། འཛིན་གྲྭའི་དུས་ཡུན་གྱི་རིང་ལ་དགེ་རྒན་དང་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མས་ཤེས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་སྐད་ཁོ་ན་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པ། དམའ་རིམ་འཛིན་གྲྭ་དག་ལ་བོད་སྐད་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་གྱི་ཐོག་ལ་ཤུགས་གནོན་བྱེད་པ་ལས། འབྲི་ཀློག་དང་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་གྱི་ཐད་ལ་དེ་ཙམ་གྱི་ཤུགས་གནོན་མ་སྐྱོན་ན་ལེགས། དགེ་རྒན་རྣམས་ལའང་དྭངས་བླངས་ཡིན་པར་བསྙད་དེ་ཁྲལ་འཁྱོལ་ཙམ་གྱིས་ལོ་རེའི་རྗེས་སུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་ནས་འཐུས་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ལས་དོད་གྱོང་གུན་མེད་པར་ཕུལ་བའི་ཐོག་ནས་འགན་འཁུར་ཡོད་པ་བཟོ་ཐབས་གནང་གལ་ཆེ་བར་མངོན། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་ཁེ་གཙང་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བོད་སྐད་ཁོ་ན་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པ་དང༌། འདུ་འཛོམས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དེ་ཡང༌། ཚོགས་ཞུགས་པ་ཚོ་བླ་ཆགས་པོ་དང༌། བག་བྲོ་བོ། སྣང་སོས་དལ་པོ། སྤྲོ་བ་འཕེལ་བ། མི་སྨོན་རང་སྐྱིད་ལྡན་པའི་བོད་མིའི་ལེགས་བྱང་གི་རྣམ་པ་དྲི་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་པ་ལས། མི་གྲངས་འདུ་འཛོམས་མང་བ་དང༌། གཞན་ངོ་སྟབས་བསྟུན། དཔལ་འབྱོར་བསྡུ་འགོད་ཁོ་ནར་དམིགས་ཏེ། རྣ་མཆོག་དབྲལ་གྲབས་བྱེད་པའི་རོལ་དབྱངས་ར་མ་ལུག་དེ་འདྲ་བཏང་སྟེ་དུས་ཚོད་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་ན་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་མ་ཡིན་སྙམ།
ད་ལྟའི་ཆར་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ཁག་དང༌། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་བོད་སྐད་སྡེ་ཚན་གྱི་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན། བོད་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་དང༌། སྐད་སྒྱུར་འགའ་ཤས་ཙམ་མ་གཏོགས་བོད་སྐད་དང་བོད་ཡིག་མི་ཚེའི་འཚོ་བའི་དོན་དུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཉུང་ཉུང་རེད། དེར་བརྟེན་བྱུང་ན་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཡོད་དོ་ཅོག་དང༌། དེ་ལྟར་མ་བྱུང་ཡང་བྱང་ཨ་རིའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྒན་རབས་ནས་བཟུང་སྟེ། མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་རང་གི་མ་སྐད་ཀྱི་བེད་སྤྱོད་དེ་སྤོབས་པ་དང༌། དགའ་ཞེན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྒྱུན་སྤྱོད་བྱེད་སྙམ་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་དགོས་པ་དང༌། གཞན་མ་བྱུང་ཡང་མ་མཐར་བོད་མིས་གཉེར་བའི་ཟ་ཁང་དང༌། ཚོང་ཁང༌། ལས་ཁུངས་སོགས་ཀྱི་སྒོ་བྱང་སྟེང་དུ་བོད་ཡིག་ངེས་པར་དུ་འབྲི་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་གསལ་འདེབས་མུ་མཐུད་ནས་ཞུ་དགོས། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ནང་ཁུལ་ལམ། ཡང་ན་བོད་མི་ཁེ་གཙང་དང་འབྲེལ་བའི་ཡིག་འགྲུལ་ཐ་དག་བོད་ཡིག་གི་ཐོག་ཏུ་གནང་རྒྱུའི་འབད་རྩོལ་གནང་དགོས། ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་ཕྲུག་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལ་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་ཀློག་རྒྱུའི་བཅོས་སྒྲུང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཆ་ཀློག་པ་པོ་ལ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་སྦྱིན་ཐུབ་པའི་དེབ་རིགས་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཀྱང་དགོས་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་བཞིན་ཉིན་རེའི་བཀོལ་སྤྱོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་དངོས་དང༌། ལྷག་པར་དུ་གློག་ཆས་དང༌། འཕྲུལ་འཁོར༌། བཟའ་བཅའི་རིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་གང་མང་བོད་སྐད་ནང་ཕབ་སྒྱུར་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ཞིག་ཀྱང་བསྐྲུན་ཐབས་གནང་དགོས་སྙམ། མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཐད་ལ། བོད་པས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་དང༌། ཀོརིཡཱན། འཇིའུ་སོགས་ལ་མིག་དཔེ་བལྟ་དགོས་པར་མངོན།
མདོར་ན་གོ་ལ་གཅིག་སྒྱུར་དང༌། བརྡ་འཕྲིན་འཕེལ་རྒྱས། བག་མེད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྲོམ་རྭའི་ལམ་སྲོལ་གྱི་དུས་སྐབས་འདིར། གྲངས་མང་མི་རིགས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་དང༌། དཔལ་འབྱོར། ཤེས་ཡོན། རིག་གཞུང་གང་ཐད་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་བཤུ་གཞོག་དང་བཙན་གནོན་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་མ་ཟད། སྐད་རིགས་ཀྱིས་ཆ་ནས་ཀྱང་དབྱིན་སྐད་དང༌། རྒྱ་སྐད་ལ་སོགས་འཛམ་གླིང་ནང་འཕེལ་ཤུགས་ཆེ་བའི་སྐད་ཡིག་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དཔེན་ན། བོད་སྐད་ལྟ་བུ་མོག་མོག་པོར་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་ཤར་རམ། ཡང་ན། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ། བར་ལམ་ཨ་རིར་བོད་པའི་མིང་ཐོག་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་མཁན་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་བོད་དང་བཅས་པ་ནས་ཡོང་བའི་བོད་མི་དང༌། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་བའི་ཤར་པ། རྟ་མང་བ། ཝ་ལུང་པ། ལ་དྭགས་པ། སྙན་ཤངས་པ། གཙུམ་པ། ནུབ་རི་བ། མོན་པ། འབྲུག་པ། འབྲས་ལྗོངས་པ། མ་ནང་བ། བརྒྱ་གསུམ་མདོ་བ། གར་ཤ་བ། ཁུ་ནུ་བ། པི་ཏི་བ། ཟངས་དཀར་བ། ནེ་པ་ལི། ཁ་ཚར་བ་བཅས་དུ་མ་ཞིག་དེ་སྔ་བོད་སྐད་ཤེས་ཀྱི་མེད་ཀྱང༌། བོད་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་སྐབས་བོད་སྐད་ངེས་པར་དུ་ཤེས་དགོས་པར་བརྟེན། བོད་སྐད་སྦྱང་སྟེ་དེང་སང་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་སྐད་གོ་བརྡ་ཁྲོལ་པོར་བརྒྱག་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་དོན་གྱི་ཐོག་ལའང་སེམས་ཁུར་ཆེན་པོ་བླངས་ཏེ་མི་རིགས་དང་བླ་སློབ་ཀྱི་ལ་རྒྱ་སྲུང་མཁན་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་གཡང་རྩེའི་སྟེང་གི་ཡར་སྒྲོན་དུ་ངེས་སོ། འདི་དང་འདི་འདྲ་བའི་གནས་སྟངས་ཡོ་རོབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང༌། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླིང་ཕྲན་གཞན་དུའང་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་ངེས་སྙམ།
ཨ་ནུའི་བུས་གཙོས་མཁས་གྲུབ་དུ་མ་ཡིས།།
ངལ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་པའི་འབྲས་བུ་ལས།།
དབྱངས་གསལ་སུམ་ཅུ་ལས་གྲུབ་བོད་ཀྱི་སྐད།།
སྐལ་པ་ཇི་སྲིད་བར་དུ་འཚོ་བར་སྨོན།།
འཇིག་རྟེན་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །།
གཉིས་ཀ་སེམས་ན་བྱེད་རེད། དེ་ལས་ཐབས་སྐྱོ་བ་ནི་འདི་དག་ལ་བདག་པོ་རྒྱག་མཁན་ཞིག་མེད་པ་དེ་རེད། ང་ལ་རེ་བ་ཉག་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཁོང་གི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་འདི་ཡིན། འོན་ཀྱང་། འདིས་མི་རབས་ཕྱི་མ་དག་སྐྱོབ་ཐུབ་མིན་དེ་བས་ཀྱང་བཤད་དཀའ་སེ་འདུག
ཕྱི་ལོགས་སུ་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་མི་ཤེས་པའི་མི་རབས་གསུམ་པ་ཞིག་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པ་འདི་དང་། ནང་ལོགས་སུ་སྨྱོན་པ་གཅེར་རྒྱུག་བྱེད་པའི་མི་རབས་གསུམ་པ་ཞིག་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་གང་ཞིག་རྒྱན་དུ་ཆེ་གང་ཞིག་ནད་དུ་ལྕི།
ཞལ་ད་ཁ་བྲོ་བཀྲ་ཤིས། །
རང་སེམས་སྐྱིད་ལ་བཀུག་སོང་། །
ཕྱག་རྗེས་འཇོག་མཁན་མེད་ནས། །
ཨ་ཐང་ཡང་སེ་ཆད་གི། །
ཉི་མའི་གྲིབ་མ།
ཤར་ནས་ཉི་མ་ཤར་སོང་། །
ཉི་རྩེ་དགུང་ནས་འཁྱགས་སོང་། །
ལ་སྟོད་བོད་མིའི་མགོ་ལ།
ཉི་མའི་གྲིབ་མ་གོན་སོང་། །
ཁང་གཞུག་ཙག་གིས་གཞུ་ས། །
ཕ་ཡུལ་རི་ཆུའི་སྲུབ་རེད། །
ཨ་ཕོ་ཁ་རྒོད་བློ་རྒོད། །
རི་ཐང་བསྐོར་ནས་བྲོས་སོང་། །
རི་ནས་རྨི་ལམ་བཏང་བ། །
ཡུལ་མིའི་ཕྱོགས་ལ་མ་སོང་། །
རང་སེམས་བསམ་པའི་གོམ་ཁ།
ཐག་རིང་ནུབ་ལ་ཤོར་སོང་། །
གཡང་རྩེའི་སྟེང་དུ་ཡར་སྒྲོན་ཟེར་ན་མི་ཤེས་ཡས་སྒྲོན་ཟེར་བ་འདུག གང་ལྟར་གཏན་སྡོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་གོམ་པ་གང་སྤོས་པ་ཙམ་གྱིས་བོད་པ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རང་གི་རིག་གཞུང་གི་ཁྲག་རྩ་གཅིག་སྐམ་སོང་བ་རེད། བོད་པའི་སེམས་པ་གཅིག་པོ་མ་གཏོགས་གཞན་སྐད་དང་ཡི་གེ ཆོས་དང་ཆ་ལུགས། ཤ་མདོག་དང་གོམས་སྲོལ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཟང་ཟིང་དུ་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བཞིན་པའི་སྒང་རེད།