བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་གིས་དེ་རིང་བསྐྱར་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཉིན་འདི་འགར་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་དྲག་དམག་འགྲེམས་འཇོག་གིས་བོད་མིར་བཙན་གནོན་དང༌། རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་འཕྲལ་དུ་ཕྱིར་བསྡུ་ཡོང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་དང༌། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ། མི་སྒེར་བཅས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཚོད་འཛིན་དང་བར་འདུམ་ཡོང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད།
བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་གིས་དེང་སྐབས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀོད་དོན། སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བཀའ་ཤག་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་དགོས་མེད་བཙོན་འཇུག་དང་འཇུ་བཟུང༌། གནོད་སྐྱོན་ཡོང་གཞིའི་ལས་འགུལ་རིགས་མི་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད། འབོད་སྐུལ་དེའི་ནང་བཀའ་ཤག་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་རིགས་མི་མང་དང་འགལ་རྐྱེན་སོགས་མི་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཞུས་ཡོད། བློ་ཕམ་སྐྱེ་འོས་པ་ཞིག་ལ་སྐབས་དེ་དུས་ནས་དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་དམག་དཔུང་ཁ་སྣོན་འགྲེམས་འཇོགས་བྱས་ཏེ། བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སས་མཚོན། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དང་རེབ་གོང༌། ཁམས་ལི་ཐང༌། དེ་མིན་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་ནང་དམག་དཔུང་ཕར་མ་མངགས་གཏོང་གིས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་མངོན་གསལ་འདོད་པོ་ཆགས་ཡོད།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་མིའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ནུས་པ་འཚར་གཅོད་སླད། མི་མང་གི་དམག་འཁྲུག་རྒྱག་དགོས་པའི་ཐག་གཅོད་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་བྱས་འདུག དེ་ནི་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཁོང་ཁྲོ་སློང་གཞི་ཞིག་དང་གྲང་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་སླད་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་ནང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་འཁོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་བཀག་སྡོམ་བྱས་དེས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་བརྟན་ལྷིང་ཡོད་ཚུལ་བཤད་པ་དང་རྒྱབ་འགལ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་མཚོན་ཡོད།བོད་མི་ཚོས་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་སོ་སོའི་མངོན་འདོད་དང༌། འདོད་བློ་མི་ཁེངས་པའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་སྟོན་བྱས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྡེ་དགེ་དང༌། མཛོ་སྒང༌། ལི་ཐང་དེ་མིན་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་བོད་མི་འཇུ་བཟུང་དང༌། བཙོན་འཇུག སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པར་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་ལ་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱུང༌། བཀའ་ཤག་ནས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ནང་གི་ཡ་ང་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཆེད། རང་གི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་དེ་དག་ལ་གུས་བཀུར་མཚོན་ཆེད། ད་ལོའི་ལོ་གསར་ལ་དགའ་སྟོན་མི་བྱེད་པའི་ཐག་གཅོད་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། ལས་འགུལ་དེ་ཡང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་དང་མཐུན་པའི་ཞི་བདེ་དང་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་བཀོད་ཡོད།
ཡང་འབོད་སྐུལ་དེའི་ནང༌། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བཙན་གྱིས་ལོ་གསར་གཏོང་བཅུག་པར་བློ་ཕམ་དང༌། བྱ་འགུལ་འདི་རིགས་ཐད་རྒྱ་ནག་ལ་ཚོད་འཛིན་དང་བར་དུམ་ཡོང་རྒྱུར་རྒྱལ་སྤྱིར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་དོན། བོད་ནང་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་ལས་འགུལ་བསྐྱར་དུ་སྤེལ་བ་དང༌། རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བསམ་བློའི་ལས་འགུལ། དེ་བཞིན་འདི་ལོའི་ལོ་གསར་ངེས་པར་དུ་གཏོང་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བར་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་བློ་ཕམ་བྱུང༌། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་དམག་དཔུང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ངོམ་པ་དང༌། རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་དེ་དག་ང་རྒྱལ་སློང་གཞིའི་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་ངེས་ཤེས་སྐྱེས་བྱུང༌། གནས་ཚུལ་དེ་དག་ལ་བལྟས་ཏེ། བཀའ་ཤག་གིས་སླར་ཡང་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོར་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གྱི་ལས་འགུལ་མཚམས་འཇོག་དང༌། དངོས་སུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་མ་བྱས་ཀྱང་དོན་ངོ་མའི་དམག་དོན་གྱི་བཀའ་རྒྱ་བསྡམས་ཏེ། བོད་མིར་བཙན་གནོན་བྱེད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་དང་ཡ་ང་བའི་གནས་སྟངས་དེ་དག་ལ་གཞིགས་ཏེ། བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་ཁག་དང༌། གཞུང༌། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ། དེ་བཞིན་བོད་དོན་ཐོག་ལ་སེམས་ཁུར་གནང་མཁན་སྒེར་གྱི་མི་སྣ་ཁག་བཅས་ནས་དོ་ཁུར་ཆེན་པོས་བར་འདུམ་གནང་སྟེ། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱ་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ངེས་པར་དུ་མཁྱེན་དགོས་པ་ཞིག་ལ། བཙན་གནོན་དང་དམག་དཔུང་གི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་གང་ཡང་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་མིན་པ་དང༌། བཟོད་བསྲན་དང་གྲོས་མོལ་གཉིས་ནི་བོད་ནང་བརྟན་རླིང་ཡོང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན། ཅེས་བཀོད་ཡོད།
ད་ནི་བོད་གཞུང་གིས་ཀྱང་གསལ་བསྒྲགས་རེ་དང་སྙན་ཞུ་རེ་བྲིས་དེ་བསྡོད་པ་ལས་བོད་བཙན་བྱོལ་ཚང་གི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་དེ་དག་གཅིག་རྗེས་གཅིག་གི་མཐུད་ནས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་གྱི་ལས་འགུལ་མགོ་འཛུགས་བྱས་ན་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་གཅིག་ཀྱང་འགུལ་བསྐྱོད་བརྒྱག་མི་ཐུབ་པའི་སྐབས་འདི་ལ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་དག་གི་གང་ཞིག་བྱེད་དགོས་པར་རྒྱང་ནས་རེ་བ་བྱེད་པ་ནི་དངོས་ནས་ཡག་པོ་མ་རེད་སྙམ། ད་ནི་བོད་ཕྱི་བསྡོད་པ་དག་གི་ཉིན་ཁ་ཟླ་དང་ཟླ་ཁ་ལོ་མཐུད་ནས། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་དངོས་མགོ་འཛུགས་བྱེད་རན་མ་ཡིན་ནམ། ད་ནི་བོད་ཕྱི་བསྡོད་པ་དག་གིས་ཁ་རྒྱག་པ་རེ་བཤད་དེ་འདུག་པ་ལས་དོན་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ལག་ལེན་ཞིག་ལ་ཕབ་ནས་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ལ་འགུལ་བསྐྱོད་ཐེབས་པ་ཞིག་བྱེད་པར་འཚལ།
བཀའ་ཤག་གི་ཉེ་ལམ་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་ཁག་ཏུ་བོད་ནང་གི་སྤུན་ཟླ་ཚོར་དགོས་མེད་གྱི་བཙོན་འཇུག་དང་འཇུ་བཟུང་ཡོང་བའི་ལས་འགུལ་མ་སྤེལ་རོགས་ཅེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག་ཀྱང་། ན་ནིང་སྤྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ནས་ད་བར་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་འཇུ་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་བ་ཚང་མས་རང་གི་མི་རིགས་འདིའི་མདུན་ལམ་དང་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་ཅིག་རྩོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས་རང་རང་གི་ལྟོ་བ་གང་གི་ཆེད་དུ་རྒྱ་རྒན་ཚོའི་སྒོ་འགྲམ་ནས་ར་དང་ལུག་བརྐུས། ཁྱི་དང་ཕག་བསད་པ་མ་ཡིན་པས་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་གིས་འདི་དག་དགོས་མེད་ཅིག་ཏུ་མཐོང་གིན་ཡོད་ན་གསལ་བསྒྲགས་འདི་ད་དུང་ཁ་ཅུང་ཙམ་གསལ་རུ་བཏང་ན་ལེགས་ལ། སྤྱིར་ལོ་འདི་དག་ལ་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་དང་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་གཉིས་ལ་བློ་ཕམ་རྐྱང་རྐྱང་གི་རྫོགས་མཐའ་ཞིག་མི་འདུག་མོད། ད་ནི་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་ད་དུང་པེ་ཅིན་མཁར་ལ་ཞུ་བ་འཐེན་ནས་འདུག་པ་ལས། ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་གཞུང་དམངས་ཚང་མས་གཏུག་གཤེར་བྱེད་སར་གཏུག་གཤེར་དང་སྐད་འབོད་བྱེད་སར་སྐད་འབོད་བྱས་ཏེ་ནུས་བ་རྩལ་སྤྲུགས་བྱས་བས་མི་དགའའམ། དཔེར་ན་ལོ་འགའི་སྔོན་སི་པན་རྒྱལ་ཁབ་དུ་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་གིས་སི་པན་གྱི་ཆེ་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་པ་འདི་མི་རིགས་ཚར་གཅོད་དང་། མི་མང་སྡེབ་གསོད་བྱེད་བཞིན་པའི་ཉེས་ཁྲིམས་བཙུགས་པ་རེད། ༼ལས་རིམ་འདི་ད་དུང་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྒང་རེད༽ལས་འགུལ་འདི་ལྟ་བུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཚང་མར་སྤེལ་ཏེ་མཐར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ཁང་དུ་སླེབས་ཐུབ་པར་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ངོས་ནས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་གྱི་འདུག