བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༡༩ བ་དེ་ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༡༧ བར་གྱི་ཉིན་གཉིས་རིང་བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་བཀའ་ཤག་ཚོགས་ཁང་དུ་འཚོགས་ཡོད་པ་དང༌། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཞུགས་པའི་གྲས་སུ་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་དང༌། རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པ་ཡིན་འདུག ཚོགས་འདུའི་སྟེང༌། སྔར་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲད་པའི་༼བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་བའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གོ་བ་ཞིབ་ཚགས་མ་ལོན་པ་དང༌། ཆེད་དུ་ལོག་འགྲེལ་བརྒྱབས་པ་ཁག་ལ་གསལ་བཤད་དང་འགྲེལ་བརྗོད་ཁ་གསལ་བཟོས་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་སྔ་དྲོ་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་དང༌། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱག་རོགས། བོད་གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་དྲུང་ཆེ་དྭགས་པོ་བསོད་ནམས་ནོར་བུ་ལགས་སུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཚོགས་ཐེངས་ ༡༩ བའི་སྐོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས་གསུངས་དོན། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་དེ་ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༡༧ བར་ཉིན་གཉིས་རིང་བཀའ་ཤག་ཏུ་འཚོགས་ཏེ། ཁ་སང་ཕྱི་དྲོ་གྲོལ་བ་རེད། ཐེངས་འདིར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དབུས་པའི་རྒྱ་གར་ནང་གི་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་དང༌། འབྲེལ་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་རི་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་དང་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གཉིས་བཅས་ཞུགས་ཡོད། གཞན་གསར་བ་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཚོགས་འདུའི་དམིགས་ཡུལ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་དགོས་འདུན་བཏོན་པ་ལྟར། ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང༌། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་གཞི་རྩར་བཟུང་ཐོག སྔར་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་༼བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཆུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲད་པ་དེ་ལ། རྒྱ་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་བསམ་འཆར་ཡོངས་ཁྲིམས་འགལ་རེད་ཟེར་བ་དང༌། བསམ་འཆར་གྱི་ནང་དོན་དངོས་མ་རྟོགས་པར། མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་རང་བཙན་དང་ཕྱེད་རང་བཙན། རྣམ་པ་བསྒྱུར་བའི་རང་བཙན་རེད་ཟེར་གྱིན་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིར་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གི་དོགས་པ་རྣམ་རྟོག་སེལ་ཆེད། བསྐྱར་དུ་འགྲེལ་བརྗོད་ཅིག་བྱ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོར་གཟིགས་ཏེ། ཐེངས་འདིར་ཉིན་གཉིས་རིང་ཁ་གསལ་བོས་ཐོག་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བཟོས་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང༌།
ཡང་ཁོང་ལ་ད་བར་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ཐེངས་ ༡༩ ཙམ་འཚོགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་རྒྱ་ནག་ལ་མ་ཕེབས་སྔོན་དང༌། རྒྱ་ནག་ནས་ཕྱིར་འཁོར་མཚམས་བཅས་ལ་ཚོགས་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིར་བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་མེད་དང༌། ཡིག་ཆ་གཉིས་པ་དེ་བརྒྱུད་ལམ་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྤྲོད་འཆར་ཡོད་ཚུལ་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕེབས་མིན་སྐོར་ལ་ཐེངས་འདིར་གྲ་སྒྲིག་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། ཡིག་ཆ་གཉིས་པ་རྒྱ་ནག་ལ་སྤྲོད་ཕྱོགས་ལའང་ཐག་གཅོད་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་གང་རེད་ཟེར་ན། སྐུ་ཚབ་རྣམ་པར་ཕྱག་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། ཡིག་ཆ་བཟོ་རྒྱུ། ཡིག་ཆར་ཉམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་བཅས་རེད། ཐེངས་འདིར་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་བཟོས་ཤིང༌། དེ་ལ་བགྲོ་གླེང་གོ་བསྡུར་ཞིབ་མོ་གནང་མཐར་སྣོན་འབྲི་བྱེད་པ་དང༌། ཞིབ་ཚགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་བཀའ་ཤག་ལ་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། བཀའ་ཤག་གིས་རྒྱབ་གཉེར་རག་པ་ཡིན་ན། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་སྙན་གསན་ཞུས་ཏེ། མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་དེ་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་གནང་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང༌།
གསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་ད་ལོའི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཡིག་ཆ་གཉིས་པ་ཞིག་སྤྲོད་འཆར་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་དང༌། ཉེ་འཆར་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་རྒྱ་ནག་དབུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱིས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པ་དག་ལ། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ཕྱོགས་ནས་༼བོད་མི་ལྷན་རྒྱས་ཡོངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་རང་སྐྱོང་བརྗེད་ཐོ་༽ཟེར་བ་དེ་གྲོས་མོལ་གྱི་སྔོན་འགྲོ་དང་རྨང་གཞིར་བྱས་ན། དེར་གྲོས་མོལ་བྱེད་འདོད་པའི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཅིག་ཡོད་དམ། ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པའི་ཐད་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ང་ཚོའི་ལས་དོན་ཚང་མ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་རེད། བཀའ་བློན་ཁྲི་པས་ཨ་རི་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱི་ཡིག་ཆ་གཉིས་པ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིར་ཡིག་ཆ་གཉིས་པ་དེ་བཟོས་གྲུབ་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ནས་སྔར་ལོའི་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་རྗེས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ། ང་ཚོའི་ཡིག་ཆ་དེར་འཁྱོག་བཤད་བྱེད་སྟངས་དང༌། རྣམ་འགྱུར་སྟོན་སྟངས་གཅིག་པ་རེད། ཉེ་བའི་ཆར་ཡང་དེ་ལས་ལྷག་པ་དང༌། ཡང་ན་རྣམ་པ་འགྱུར་བ་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མཐོང་གི་མེད། ཅེས་གསུངས་སོང༌།
ཨ་ཁ་ཁ་་་་་་ད་གང་དྲག
བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཅིག་སྟོང་པ་ག་དུས་འཚོག་རྒྱུ་རེད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བརྗེད་ཐོ་ཞེས་པ་དེའི་ནང་དོན་མ་གོ་པ་ད་ཀྱང་ཨེ་ཡིན། ཉ་གེ་ཉོག་གེ་ལས་ཀ་རྐྱང་བྱས་ནས་དུས་ཚོད་བསྐྱལ་གྱི་བསྡད་ནས་གང་ཡོང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ཞེས་པ་ད་དངོས་གནས་སྐྱོ་ཐལ། ཨ་ཁ་ཁ་་་་་་ད་གང་དྲག
ཕར་ལ་འགྲེལ་བཤད་དང་གནས་ལུགས་ཅི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་གོ་རྒྱུ་མེད་པའི་སྲིད་གཞུང་ངན་པའི་མགོ་ཁྲིད་དེ་དག་གིས་བློ་ཁ་བཀང་བ་ཞིག་ངེད་ཅག་གིས་གཞུང་འཛིན་མི་སྣས་ཀྱང་བྱེད་མི་ཐུབ་ལ། དེ་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་ན་མི་རིགས་ཤིག་གིས་ནག་ཉེས་ལ་མི་ཆགས་པས་ངེས་པ་གཏན་ནས་མེད། ཡིན་ཡང་། ཚུར་ཕྱོགས་ལ་དགོས་པའི་ལན་དེ་ཡང་དཔོན་ངན་དེ་དག་གིས་ད་ལྟའི་འཆར་ངོས་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་། ངེད་ཅག་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཚེ་སྲོག་གི་བདེན་འཇག་ལ་ཐོག་མར་ཁོང་ཚོས་གཏོར་བཤིག་གཏོང་མི་ཆོག་པས་བསམ་ཚུལ་རེ་བཀོད་ཡོད་དམ། དེ་ལྟར་བཀོད་རྒྱུ་དེ་ནི་དངོས་ནས་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་རེད། དམིགས་གསལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་ལས་དབང་ཆེད་དུ་སྐད་འབོད་བྱེད་མཁན་དག་ལ་ཉེས་བརྡུང་དང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་མི་རུང་བས་བརྡ་ཐོ་ཞིག་ཀྱང་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་འདུག གལ་ཏེ། ནམ་ཞིག་དེ་དག་མཚམས་མ་བཞག་པར་འདི་ལྟར་སོང་བ་ཡིན་ན། རྗེས་ཕྱོགས་དོན་དག་འདིས་མཇུག་འབྲས་འཁུར་མཁན་དེ་དག་ནི་མི་རབས་རྗེས་མ་དག་ཡིན་པ་ངོ་འཕྲོད་དགོས་ཀྱི་འདུག
ངས་བལྟས་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བརྗེད་ཐོ་འདི་ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ་ང་ཚོས་བསམ་གཞིགས་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་འདྲ་བོ་ཞིག་བཤད་ཡོད་ཚེ། བོད་པ་ཚོར་བཤད་རྒྱུ་ཅང་ལྷགས་མེད།
ཁོང་ཚོས་བརྗེད་ཐོ་འདི་ཆ་ཚང་རྡོག་རོལ་དུ་བཏང་བ་ནི་ཁོང་ཚོའི་ནོར་འཁྲུལ་དང་ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་རེད།
མ་འོངས་པར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་ཚོས། ད་ལྟའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བརྗེད་ཐོ་འདི་རྡོག་རོལ་དུ་བཏང་བར་མཆིལ་མ་འཕེན་ངེས་རེད། རྒྱུ་མཚན་འདིོའི་ནང་བྲིས་པ་རྣམས་བོད་རྒྱ་ཁོངས་སུ་གནས་རྒྱུའི་རྩ་དོན་དང་མཐུན་པ་དང། བོད་རང་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་རྩ་དོན་དང་མཐུན་པ། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཁག་དང་མཐུན་པ་བཅས་ཡིན་པས་རེད།
གསལ་བཤད་ཡིག་ཆ་དེ་སྐད་ཡིག་ཁ་ཤས་ཀྱི་ནང་དུས་གཅིག་ཏུ་འདོན་པར་ཞུའོ།།
བརྗེད་ཐོ་དེ་བཞིན་བོད་གོང་ཆག་བྱེད་དུ་གྱུར་ཡོད་པར་མ་ཟད། མ་འོངས་པར་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་ལས་འབྲལ་ཐུབ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུའང་གྱུར་ཡོད་པས། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་འགན་ཆ་ཚང་ཁུར་དགོས་ཀྱི་མེད་དམ།
ང་ཚོ་ཁ་སྟབས་ཞན་དུས་ཤིག་ལ་འདི་ལས་ལྷག་ཅིག་ཁག་པོ་རེད། རིན་པོ་ཆེ་ལ་ལས་དོན་འདི་དག་གི་ཐད་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ངེས་པར་དུ་བྱ་དགོས། སྔོན་མ་ནས་སོ་སོའི་ཕྱོགས་ནས་མ་ལན་མ་འགྱོད་པ་ཞིག་གནང་གི་ཡིན་གསུངས་པ་ལྟར། རྒྱ་ནག་གིས་ཅི་བཤད་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ཕྱོགས་ནས་ག་ཚོད་ཐུབ་ཐུབ་ཅིག་བཤད་ནས་གསལ་བོ་བཟོ་དགོས་པ་རེད།