ད་ཆར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཁ་བཀྲམས་བསྡད་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སིལ་ཚོང་བ་ཅི་ཙམ་ཡོད། དེ་དག་གིས་མ་རྩ་ག་ཚོད་ཅིག་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཕྱི་ལོགས་སུ་ཁེ་ཕན་ག་ཚོད་ཅིག་ཤོར་གྱིན་ཡོད། དེ་བཞིན། ཞིང་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱི་ལོགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་དག་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐོར་སའི་ཁྲོམ་ར་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཚོང་པ་སོ་སོར་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་ལ། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཡང་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད། ཅེས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་གསུངས་ཡོད།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ སྟེང་གངས་སྐྱིད་སྤྱི་ཐབས་ཐོག་ཁང་དུ་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༣ པ་དེ་ཚོགས་ཡོད་ལ། ཚོགས་འདུའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག བོད་གཞུང་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་འགྲུབ་མཆོག དེ་བཞིན་ཀཱང་ར་རྫོང་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགོ་བ་ཨཱ་ཏོལ་Atul དང་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་དྲུང་ཆེ་བཅས་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གཙོས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་བོད་རིགས་ཚོང་པ་དང་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ ༥༠ ལ་ཉེ་བ་ལྷན་ཞུགས་གནང་ཡོད། ཚོགས་འདུའི་ལས་རིམ་ཐོག་མར་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཟླ་བ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༦ ནང་བཀའ་ཤག་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལམ་སྟོན་འོག གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་བོད་ཀྱི་ཚོང་པའི་ལྷན་ཚོགས་བཙུགས་པ་དང་། འདས་པའི་དུས་སུ་ལྡི་ལི་དང་ངྷ་རམ་ས་ལ་བཅས་ཐེངས་གཉིས་ལ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བྱུང་།
སྐབས་དེར་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ང་ཚོ་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པས་དུས་ནས་དུས་སུ་ཚོགས་མི་ཉམས་མྱོང་དང་ཤེས་འཇོན་ཅན་དག་ལ་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཞུས་ཏེ་ལས་དོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༡༡ ནང་ངེད་ཅག་སྐབས་གཉིས་པའི་རྒྱུན་ལས་གསར་པ་ཚོས་འགན་ལེན་སྐབས། བོད་ཀྱི་ཚོང་པའི་ལྷན་ཚོགས་འདི་ཧ་ཅང་ཉག་ཕྲ་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་འཁེལ་འདུག སྐབས་དེར་ཚོགས་མི་ ༡༥ ཙམ་ལས་མི་འདུག ལས་འགན་ཕྲག་ཏུ་བབ་མ་ཐག་ང་ཚོ་ངྷ་རམ་ས་ལར་བཅར་ཏེ། གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་རོགས་རམ་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་ཡིན། ད་ཆར་ཚོགས་མི་ ༩༥ ཙམ་ལ་སླེབས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་མཐར་དབྱིན་སྐད་ཐོག་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་སོང་། དེའི་རྗེས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་གིས་ལམ་སྟོན་གསུང་བཤད་གནང་དོན། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚོང་པ་གནའ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད། དེང་སྐབས་ཚོང་པ་དང་ཁྲོམ་ར་གཉིས་གཅིག་གྱུར་དུ་རྩི་བཞིན་འདུག་མོད། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་གཞིར་བཟུང་བྱས་ན། ཚོང་པ་ཡིན་ན་ཁྲོམ་ར་བ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད། སྔོན་རྒྱ་གར་ནང་དུའང་ཁྲོམ་ར་མ་དར་གོང་ནས་ཚོང་ལས་དར་ཡོད། དེ་བཞིན་བོད་དུའང་ཁྲོམ་ར་མ་དར་སྔོན་ནས་ཚོང་ལས་དར་ཡོད། ཚོང་དང་ཚོང་ལས་ཟེར་བ་དེ་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་འཚོ་ཐབས་རྙིང་ཤོས་ཤིག་དང་འཚོ་ཐབས་ཚད་ལྡན་བཀུར་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། ང་དགུ་ལོར་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་སྐབས། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་པའི་ཚོང་པ་རྙིང་པ་མང་པོ་ཡོད། དེ་ནི་ལྔ་བཅུ་ང་གྲངས་ནང་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་ནང་ཞུགས་མཁན་མང་ཆེ་ཤོས། དབུས་སུ་ཡོད་པའི་མདོ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་ཚོང་པ་དེ་ཚོ་རེད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
ཁོང་གིས་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་ལ་གསར་གཏོད་དང་ལེགས་བཅོས་དགོས་སྐོར་གསུངས་དོན། ང་ཚོས་ད་བར་ཚོང་ལས་ཀྱི་ཐོག་ལ་དེང་རབས་དང་མཐུན་པའི་ཉམས་ཞིབ་དང་སྒྱུར་བཅོས་གང་ཡང་གཏོང་ཐུབ་ཀྱིན་མི་འདུག སྤྱིར་བོད་མིའི་གཤིས་ཀའི་སྟེང་ཚར་གཅིག་གསར་གཏོད་བྱས་པ་ཡིན་ན། རིམ་གྱིས་དེ་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ངོ་བོར་འདྲེས་ཏེ་འགྱུར་བ་དང་ལེགས་བཅོས་གང་ཡང་མེད་པར་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པའི་གོམ་གཤིས་ཡོད། ཐོག་མར་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དང་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་བྱུང་ན། བོད་མིའི་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་ཡོང་ངམ་སྙམ་པའི་རེ་བ་བཅིངས་པ་རེད། ང་རང་ལ་མཚོན་ན། ཚོང་ལས་ཡག་པོ་བྱས་པ་ཡིན་ན་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་ཞུ་བཞོག་མེད་པའི་འཚོ་ཐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེང་སྐབས་ཚོང་ལས་ཟེར་བ་དེ་གོ་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱི་གནས་བབ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཚོང་པའི་བཟང་སྤྱོད་དེ་གནས་ཐབས་ཁག་པོ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཚོང་ལས་ལ་འབད་བརྩོན་ཞུ་དགོས། བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཚང་ལས་ཉེར་དགོས་ཟེར་ན་ཁག་པོ་ཡོད་མོད། རྩལ་དུ་བཏོན་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་རང་བཞིན་ཅན་དང་། ས་གནས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཚོང་ལས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་རླབས་ཆེན་ཡོད། ཅེས་དང་།
ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚོང་ལས་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་ཀྱང་། ཚོང་ལས་དེང་རབས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུར་ཐུབ་མེད། བོད་མི་ཚོ་བཟོ་བ་ཡག་པོ་ཡིན་པ་ལས་ཚོང་པ་ཡག་པོ་མིན་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མིས་མགར་བྱེད་པ་དང་ཤིང་བཟོ་བ། གདན་འཐག་པ། ཐང་ག་འབྲི་བ་སོགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ལག་རྩལ་དེ་ཁྲོམ་རའི་ནང་འཁྱེར་ཐབས་དང་སོ་སོས་ཁྲོམ་ར་བསྐྲུན་རྒྱུར་འབད་འབུང་བྱེད་མཁན་མེད་ལ། དེ་བཞིན་བཟོ་ལས་ཀྱི་མ་གནས་ཆུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་སྤུས་ཀ་ཡག་ཏུ་གཏོང་རྒྱུ་སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་ནུས་པ་མི་འདུག གདན་འཐག་རྒྱུ་དེ་བོད་མིའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལག་རྩལ་རེད་ལ། རིག་གཞུང་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། དེ་ལ་དུས་རབས་དང་མཐུན་པའི་འགྱུར་བ་ཕྲན་བུ་བཏང་བ་ཡིན་ན། མ་གནས་ཆུང་དུ་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་ཁྲོམ་ར་ཆེན་པོ་རྙེད་ཐུབ་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
མཇུག་མཐར་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ཚོང་གི་ཐོན་སྐྱེད་དང་ཐོན་རྫས། ཁེ་སྤོགས་སོགས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཁོར་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་གལ་ཆེ་སྐོར་ནན་གྱིས་གསུངས་དོན། དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བལ་གོས་ཀྱི་ཚོང་ལས་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད། དེ་ཡང་ལོ་སུམ་ཅུའི་ཡར་སྔོན་ལ་འགྲོ་སྟངས་གང་ཡོད་པ་དེ་རང་གི་ཐོག་འགྲོ་རྐྱང་བྱེད་པ་ལས། དུས་རབས་དང་མཐུན་པའི་འགྱུར་བ་གང་ཡང་་ཕྱིན་མེད། འཕྲལ་སེལ་ཙམ་ལས་མཉམ་རུབ་དང་ཆིག་སྒྲིལ། ཁྲོམ་རའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཚོང་ལས་བྱ་རྒྱུའང་དཀོན་པོ་རེད། སྔོན་མ་ང་ཝ་རྭ་ན་སིར་སྡོད་སྐབས། ས་ཡི་ཕོར་བའི་ནང་ཇ་ཞིག་བཙོང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ལ་པེ་ཤག་ ༥༠ རེད། ཉུང་ཤོས་ཐེངས་བཅུ་དྲུག་དང་། མང་ཤོས་ཐེངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གྲངས་ལ་ཁྲལ་འཇལ་འདུག གལ་སྲིད་ཁྲལ་དེ་དག་འཇལ་མི་དགོས་བའི་ཐབས་ལམ་ཐོག་བསྐྱོད་ཐུབ་ན། ཇ་ཕོར་བ་གང་དེ་པེ་ཤག་ ༢ ལས་འགྲོ་སོང་མེད། དེ་བཞིན་དུ་བོད་མིའི་བལ་གོས་བཙོང་མཁན་ཚོས་ཀྱང་ལུག་བལ་ལུག་གི་རྒྱབ་ནས་བླངས་ཏེ། བལ་གོས་ཁྲོམ་རར་སླེབས་རག་བར་ཁྲལ་དང་ཁེ་སྤོགས་ག་ཚོད་གཞན་གྱིས་ཟོས་ཡོད། བོད་མི་བལ་གོས་བཙོང་མཁན་ཚོས་རྒྱ་གར་ལའོ་ཏེ་ཡ་ནཱའི་ཚོང་པ་ཚོ་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོར་བརྩི་བཞིན་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་ཚོའི་ས་ནས་ཁེ་བཟང་རག་གིན་ཡོད། གལ་སྲིད་སོ་སོས་བལ་གོས་བཟོས་ཏེ་ཁྲོམ་རར་བསྐྱལ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཁེ་སྤོགས་དེ་ལས་ཆེ་བ་རག་ཐུབ། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་རེད། མ་རྩའི་རང་འཁོར་རྒྱག་པ་དང་། ཁེ་ཕན་དེ་ཡང་བོད་མིའི་བཟོ་ཞིང་འབྲོག་གསུམ་ཐོག་འབབ་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ལས་དོན་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་ཞེ་དྲག་རེད་སྙམ། ཞེས་དང་།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་གསུངས་དོན། བོད་མིའི་ཚོང་ལས་བདེ་ཚོགས་ཟེར་བ་དེ་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་བཙུགས་ཡོད་སྟབས། གཞུང་ལ་བརྟེན་མ་དགོས་པར་རང་སྐྱ་ཐུབ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་དང་ཕན་ཚུན་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ལས་དོན་རིགས་ཏན་ཏན་གཞུང་གིས་གནང་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་རེ་བ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་མིའི་ད་ལྟའི་ཚོང་ལས་རིགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དང་། ཚོང་པ་དག་གིས་མིག་མཐོང་གཟུགས་གྲུབ་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་གཏོང་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་གནང་བ་ཡིན་ན། དེ་ལ་གྲུབ་འབྲས་ལྡན་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད། ད་ཆར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཁ་བཀྲམས་བསྡད་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སིལ་ཚོང་བ་ཅི་ཙམ་ཡོད། དེ་དག་གིས་མ་རྩ་ག་ཚོད་ཅིག་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ཕྱི་ལོགས་སུ་ཁེ་ཕན་ག་ཚོད་ཅིག་ཤོར་གྱིན་ཡོད། དེ་བཞིན། ཞིང་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱི་ལོགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་དག་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐོར་སའི་ཁྲོམ་ར་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཚོང་པ་སོ་སོར་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་ལ། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཡང་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད། ཅེས་གསུངས་བྱུང་།
![FILE - Venezuelan opposition leader Maria Corina Machado gestures at a protest ahead of the Friday inauguration of President Nicolas Maduro for his third term, in Caracas, Venezuela January 9, 2025. [File photo: Reuters/Maxwell Briceno]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Maria-Corina-Machado--360x180.jpg)
![Hungary's Laszlo Krasznahorkai poses for photographers in London [File: Matt Dunham/AP]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Screenshot-2025-10-10-at-2.23.17-PM-360x180.png)
བོད་པའི་ཚོང་ལས་དཔལ་འབྱོར་དར་རྒྱས་དང་ཕྱུགས་པོ་ཆགས་དགོས་ངེས་ཤིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་བོད་པ་རེ་གཉིས་མ་ཏོག་བོད་པ་ཕྱུགས་པོ་ཆགས་རྗེས་བོད་གཞུང་དང་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་དྲིན་བརྗེད་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཇོན་པ་ཡིན་བསམ་ཏེ་གང་བྱུང་བྱ་བཞིན་ཡོད་། དེ་དངོས་གནས་སེམས་སྐྱོ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན།
བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཚོང་པ་ངོ་མ་ཞིག་མཐོང་མ་མྱོང་། ཚོང་བརྒྱབས་ནས་ཕྱུག་པོ་ཆགས་པ་རེད་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་ནི་ནག་ཚོང་བརྒྱབ་ནས་ཕྱུག་པོ་བཟོས་པ་རེད་འདུག
རེད། མཁས་དབང་ཆོག་ལ་བསམ་བློ་གསར་པ་འདིར་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་སྤྱིར་ང་ཚོས་བོད་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱེན་རེད་ལ་དགའ་ཚོལ་སྐྱེས་འོད་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། སྤྱིར་ང་ཚོའི་བོད་མི་བཙན་འབྱོར་བའི་སྤྱིར་ཚོགས་ནང་དུ་ང་ཡིན་ཁོ་ཡིན་ཟེར་མཁས་དང་མཁས་དབང་ཡིན་ལབ་མཁན་མང་དག་ཞིག་ཡོད་པ་སྨྲོ་མ་དགོས། འོན་ཀྱང་། བོད་པའི་སྤྱིར་ཚོགས་རང་རིགས་སྤྱི་ཁེ་ཕན་ལ་བསམ་ཞིབ་བྱེད་མཁན་ཆེས་ཉུང་དྲག་པ་དང་། གར་སྲིད་དངོས་གནས་ལྷག་བསམ་ཅན་དང་ཤེས་ཡོད་ཅན་མཁས་དབང་ཁོང་ལྟར་བུ་ཡོང་དུས་ཕྲག་དོག་དང་ཕན་ཚུན་ལ་ཞེ་འགྲས་ཁོ་ན་བསྐྱང་ནས་སྡོད་འདུག། འདིར་འདྲ་ཡིན་རྩམ། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་བསམ་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པར་ཞིག་རེད་སྙམས།
གཉིས་པ། གོང་གི་ཟིན་བྲིས་འདིར་དག་ནང་དུ་བོད་མིའི་ཚོང་པར་ཚོས་བོད་པའི་སྤྱིར་ཚོགས་ནང་དུ་རོགས་ཕན་བྱེད་ཀྱིས་མི་འདུག་བཅས། བསམ་ཆ་འདོད་མཁན་མང་དག་ཞིག་འདུག། འོན་ཀྱང་། ཕྲན་སྒེར་གྱིས་མཐོང་ཚུལ་སྟེང་ནས་ཤོད་པ་ཡིན་ན། བོད་པའི་སྤྱིར་ཚོགས་ནང་དུ་ཚོང་ལས་བྱེད་མཁན་འདིར་དག་གིས་ཁེ་ཕན་ཆེ་པོས་སྐྲོན་ཡོད། གནའ་སྔ་མོ་སྔ་མོའི་དུས་ནས་བོད་ཤར་ཕྱོགས་བོད་མིས་ཚོང་ལས་ལ་སྤྲོ་སྣང་ཅན་དང་གཡིངས་ཡོད་མཁན་ཤར་སྟག་ཡིན་སྟབས། ཚོང་ལས་བྱེད་ཆད་མི་ཉུང་ཞིག་ཡོད་དང་ཡོད་བཞིན་པ་རེད། འདིིར་དག་གིས་གྲུབས་འགྲེལ་ལ་ལྟོས་ན་ཁེ་ཕན་ཆེ་པོས་རེགས་ཡོད། དཔེར་ན། མཐོ་སློབས་ཁག་གི་ཞིབ་འཇུག་བསློབ་མའི་ཕལ་ཆེད་ཚོང་ལས་གྲུབས་འགྲེལ་ལ་སྟོན་ནས་བྱུང་ཞིག་རེད་སྙམས།
བཀྲ་ཤེས་བདེ་ལེགས། དེ་རིང་དུས་ཚོད་དང་སྟོན་འདིར་རྩམ་ཡིན་རྗེས་མ་མང་རྩམ་འབྲི་ཐུབ་པ་རེད་བ་ཡོད།
ང་ཚོ་བོད་པ་ལ་ཚོང་པ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་ཀྱང༌། ཚོང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཞིག་ད་ལྟ་ཡང་མེད། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱ་གར་ནང་འབྱོར་རྗེས་བལ་གོས་ཀྱི་ཚོང་ལས་བོད་པ་ཚོས་བཟུང་ཐུབ་པ་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་1960་ནང་གི་བལ་གོས་འཚོང་སྟངས་དེ་ད་ལྟ་མི་ལོ་60་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཡང་དུས་དང་མཐུན་པའི་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཐེབ་མེད། ཁྱད་མཚར་རེད། བོད་པའི་ནང་སྤྱིར་དེང་དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡོད་ལ། སྒོས་སུ་དཔལ་འབྱོར་རིག་པ་དང་ཚོང་ལས་B com and m com ཐོན་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ཐུགས་ལ་ཡང་འགྱུར་བཅོས་གཏང་རྒྱུའི་རྣམ་རྟོག་འཆར་གྱི་མེད་པ་རེད། ཁྱད་མཚར་རེད་པ་ལགས།་ ཨ་རི་ལ་སྡེར་མ་དང་གསང་སྤྱོད་སོགས་འཁྲུ་བར་འགྲོ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ཤེས་ཡོན་བེད་སྤྱད་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་དུ་ལས་འགུལ་མང་པོ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་ཐུགས་ལ་མ་གཏོགས་དེང་གི་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོའི་ཐུགས་ལ་འཁོར་མི་ཆོག་ཡིན་ནམ། གང་ཡིན་ནམ། ལགས།
བོད་ཀྱི་ཚོང་པ་རྣམས་དཔལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཆག་ན་བོད་རིགས་ཉམས་ཐག་ཚོར་
དང་སློ་གྲྭ་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད།གང་ཡིན་ཟེར་ན་བོད་མི་རྣམས་འདོད་འཚིམ་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད།།།
བོད་ཀྱི་ཚོང་པ་རྣམས་དཔལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཆག་ན་བོད་རིགས་ཉམས་ཐག་ཚོར་
དང་སློ་གྲྭ་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་ལ་རོགས་རམ་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད།གང་ཡིན་ཟེར་ན་བོད་མི་རྣམས་འདོད་འཚིམ་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད།།།
འཛུག་བསྐྲུན་ནི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།འོན་ཀྱང་ལག་ལེན་ཐོག་འཐུས་ཤོར་མ་སོང་བ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ།འཛིན་སྐྱོང་ཡག་པོ་ཞིག་དང་དམ་པོར་ཞིག་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡོད།འདྲ་ཆོག་ཆོག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐད་ཆ་འགོག་ཐུབ་ཞིག་ཡིན་ན་དོན་སྙིང་གང་ཡང་མ་མཐོང་།འཛིན་སྐྱོང་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་རེ་བ་དང་བཅས་ཡར་རྒྱས་ཡོངས་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོད།
བོད་ཀྱི་ཚོང་ལས་པ་ཚོ་ལམ་འགྲོ་ཡིད་པར་ཤོག
མཁས་དབང་ཟམ་དོང་རིན་པོ་ཆེས་གསུང་པ་བཞིན་འཕགས་བོད་གཉིས་སུ་ཁྲོམ་ར་མ་དར་གོང་ནས་ཚོང་ལས་དར་བ་རེད་ལ་རིག་གནས་དང་འཚོ་ཐབས་གཉིས་ཀྱི་སྐོར་ནས་བརྗོད་ནའང་ཚོང་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་རྙིང་ཤོས་དང་འཚོ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་ནས་རང་སྐྱ་འཕེར་བའི་འཚོ་གནས་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ཚོང་པའི་བྱ་གཞག་ནི་དངོས་གནས་རང་འཚོ་ཐུབ་པའི་འཚོ་གནས་རྦས་ཆེན་ཞིག་རེད།
ང་ཚོས་དུས་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་བདག་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་འཚོ་བ་ཁོ་ནར་བརྟེན་ཐབས་བྱས་ནས་བསྡད་ན་དེས་གནས་སྐབས་ཙམ་གྱི་འཚོ་བ་ལས་ཕུགས་བརྟན་གྱི་འཚོ་ཐབས་ཡང་དག་ཅིག་ཡོང་ཐབས་མེད་སྟབས་མི་སྒེར་སོ་སོས་གང་ཐབ་ཀྱི་སོ་སོའི་ལས་རིགས་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེའི་ཐོག་ནས་འཚོ་གནས་མངོན་འགྱུར་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས།
ད་དུང་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་བ་ལྟར་བོད་རིགས་ཚོང་ལས་ཀྱི་སྡེ་ཁག་སོ་སོས་བསམ་བློ་བཏང་། ཀླད་པ་དཀྲུག་དཀྲུག་བཏང་། སློབ་སྦྱོང་བྱས། གཞན་ལ་སློབ་སྟོན་ཞུས། ཞིབ་འཇུག་བཅས་བྱས་ཏེ་ཚོང་ལས་ཁྲོམ་རའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་ཐབས་བྱས་ཏེ་བོད་མི་རིགས་གནའ་བཟང་ཚོང་ཟོག་གི་ངོ་བོ་ཁག དཔེར་ན།
ལྷ་སྐུ། འཇིང་སྐུ། ཐང་ཀ། འཚེམ་འབྲུབ། ཤིང་བཟོ། བལ་ཐགས། མལ་གོས། ཁ་གདན། ས་གདན། ཁ་གཏགས། ཆས་གོས། ཕྲ་ཚོམ་གྱི་རྒྱན་ཆ། རྩམ་པ། གཟིམ་སྤོས། འབྲུ་ཆང་ལ་སོགས་པའི་ལས་རིགས་ཁག་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་དེབ་བསྐྱེལ་བྱས་ཏེ་བཟོ་གྲྭ་འཛུགས་ཐབས་དང་ཁྲོམ་ར་དཔལ་འབྱོར་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཐབས་བྱེད་ཐབ་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཡང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བསྐརུན་ཐུབ་ངེས་ཡིན།
དེ་དག་ཡོང་བར་བྱེད་པ་ལ་དང་པོ་ཚོང་ལས་ཀྱི་ཤེས་བྱར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། དེ་ནས་བསམ་བློ་བཏང་། འཆར་གཞི་བཀོད། མཐར་རིན་པོ་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་བསྩལ་བ་ལྟར་གནའ་བཟང་དེང་རབས་ཅན་དུ་མིག་མཐོང་གཟུགས་གྲུབ་ཀྱི་བོད་པའི་དཔལ་འབྱརོ་ཐད་འཚོང་ལས་དང་ཁྲོམ་རའི་ཁོར་ཡུག་ཡུག་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་ན་དེས།
ཚོང་ལས་གཉེར་མཁན་རང་ཉིད་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་བུ་ཕྲུག ལས་གྲྭའི་མི་སྣ། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཇེ་ཚོགས་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་ཐུབ་པར་བརྟེན་དེས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་དང་། གཞུང་གི་ནུས་ཤུགས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས། རིག་གུཞང་སྲུང་སྐྱོབ་སོསག་ཕྱོགས་ལ་ཕན་རླབས་ཆེན་དང་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་འཇོག་ཐུབ་རྒྱུར་རེ་འབྲས་མངོན་འགྱུར་ཅན་ལྡན་ཡོད།
བོད་པའི་ཚོང་ལས་དཔལ་འབྱོར་དར་རྒྱས་དང་ཕྱུགས་པོར་ཆགས་དགོས་ན། ཐོག་མར་ང་ཚོས་དངོས་ཡོད་དང་འགལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འདུ་ཤེས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཞན་བརྟེན་སྲིན་འབུ་ལྟ་བུའི་བསམ་སྤྱོད་ཐེར་འདོན་བྱེད་དགོས་འདུག བོད་པའི་ཚོང་ལས་དག་གི་ཁ་ལས་དར་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ།
བོད་ཀྱི་ཚོང་པ་རྣམས་དཔལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཆགས་ན་བོད་རིགས་ཉམས་ཐག་ཚོར་རོགས་པ་རེ་བྱེད་སྲིད་དམ།