རྒྱ་ནག་ལ་བཟའ་འབྲུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད་པའི་ཉེན་བརྡ།

རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཟའ་འབྲུའི་ཐོབ་དབང་རྟོག་ཞིབ་ཚན་པའི་དམིགས་བསལ་ཉམས་ཞིབ་པས་ཉིན་ ༩ རིང་རྒྱ་ནག་ཏུ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་རྗེས། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་ལ་བཟའ་འབྲུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག

མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་བཟའ་འབྲུའི་སྐོར་ལ་རྟོག་ཞིབ་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ཌེ་སི་ཆོ་ཁྲེ་སི་ (Deschutes) ལགས།  ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་ནང་རྟོག་ཞིབ་ཏུ་བསྐྱོད་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་ཡོད་དཔོན་རིགས་དང་མཉམ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཆའི་མཛད་སྤྱོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་།  བོད་དང་ཤིན་ཅང་སོགས་ནུབ་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་གྱི་ཞིང་འབྲོག་མི་རིགས་དག་གི་བཟའ་ཆས་ཀྱི་ཐོབ་དབང་དང་ལྟོ་གོས་གནད་དོན། སྲིད་ནག་གི་འབྲུ་རིགས་དོ་དོམ་བྱེད་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་གླེང་མོལ་བྱས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་ཁོང་གི་ཉིན་ ༩ རིང་གི་གཟིགས་སྐོར་གྲུབ་རྗེས། ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ པེ་ཅིན་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ས་གཤིས་ཉམས་ཆག་དང་། ས་ཞིང་རྒྱ་ཁྱོན་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་ཀྱང་སྤེལ་འདུག  

 ཁོང་གིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྐབས། འདས་བའི་ལོ་ ༣༠ རིང་ལ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀྱིས་བཟའ་ཆས་ཐད་ནས་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། འཛམ་གླིང་མི་འབོར་གྱི་ལྔ་ཆའི་གཅིག་གི་ལྟོ་རྒྱབ་ཀྱི་གནད་དོན་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་།  དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་བཟོ་ལས་ཅན་དར་སྤེལ་གྱི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་བར་བརྟེན། རང་བྱུང་སྐྱེས་ཁམས་ཉམ་ཆག་དང་ས་ཞིང་གཞི་ཁྱོན་ཇེ་ཆུང་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ནས་ད་ལྟའི་བར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཁྱོན་བརྒྱ་ཆ་ ༣༧ ཙམ་ཉམས་ཆག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་། དེའི་ཁྲོད་ས་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར་བརྒྱད་དང་བྱེ་བ་གཉིས་ ༨༢༠༠༠༠༠༠༠ ཙམ་རྩ་བརླག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།

དེར་མ་ཟད། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ངལ་རྩོལ་ཡོང་འབབ་དེ་ཞིང་བའི་ངལ་རྩོལ་ཡོངས་འབབ་ཀྱི་ལྡབ་  ༦  ལ་འཕར་ཏེ། ཞིང་གྲོང་གཉིས་བར་དབུལ་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཤོར་ཏེ། འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་རིང་ཞིང་བ་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་ ༡་༤༤ ལྷག་གིས་ས་ཞིང་གཡུགས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སྤོར་ཡོད། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་དག་གི་དབང་གིས་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཟའ་འབྲུའི་རིན་གོང་ཇེ་མཐོར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། གལ་སྲིད་མུ་མཐུད་འདི་མུར་བསྐྱོད་ན། གནམ་གཤིས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཐེབས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༣༠ ཙམ་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ལས་ཐོན་དངོས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༥ ནས་ ༡༠ བར་མར་ཆག་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་བཟའ་འབྲུའི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད།  

ད་དུང་ཁོང་གིས། དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནང་སོག་དང་བོད་པའི་འབྲོག་ལས་སྲོལ་རྒྱུན་ཕྱུགས་སྐྱོང་གི་འཚོ་གནས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ། བཙན་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱུགས་ཟོག་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བཞིན་པའི་སྲིད་ཇུས་དེས། ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་བཟའ་ཆས་ལ་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལྷག་པར་དུ་ཞིང་འབྲོག་གྲོང་རྡལ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བའི་སྲིད་ཇུས་འདི་ནི། ཀྲུང་གོས་ངོས་ལེན་མཚན་རྟགས་བཀོད་ཟིན་པའི་༼ རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས། རིག་གནས་བདག་དབང་སྐོར་གྱི་ཆིངས་དོན། ༽ཞེས་ནང་། མི་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་འཕེལ་དང་འཚོ་བའི་མཛད་སྤྱོད་ལ་ཚད་བཀག་འཆར་འགོད་བཟོན་ན་ཁྲིམས་གཞི་དང་འགལ་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད། ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིའི་རྒྱ་ནག་ནང་གི་རྟོག་ཞིབ་སྙན་ཐོ་དེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་འབུལ་འཆར་ཡོད་འདུག   

 གཞན་ཡང་། ཞིང་ལས་ཐོན་དངོས་དང་མི་མང་གི་བཟའ་འབྲུའི་ཐོབ་དབང་ཐད། སྐུ་ཞབས་ཌེ་སི་ཆོ་ཁྲེ་སི་ (Deschutes) ལགས་ཀྱིས་གསལ་བཤད་གནང་དོན། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ཞིང་ལས་ཐོན་དངོས་ཀྱི་ཚད་དང་རྒྱལ་དམངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་བཟའ་འབྲུའི་ཐོབ་དབང་གཉིས་ནི་ལས་དོན་མ་འདྲ་བ་གཉིས་རེད། མི་མང་ལ་བཟའ་འབྲུའི་ཐོབ་དབང་མངོན་འགྱུར་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ནི་མི་སེར་ལ་ཡོང་འབབ་ལྡན་དགོས་པ་དེ་རེད། ཡོང་འབབ་ལྡན་ན་ད་གཟོད་མི་སེར་གྱིས་བཟའ་འབྲུ་ཉོ་ཐུབ།  གཞན་དེ་ནི། རྒྱལ་དམངས་ལ་མཛད་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུན་ཡོད་པའི་བཟའ་འབྲུ་བསྡུ་ཉར་གྱི་འཁོར་རྒྱུགས་མ་ལག་ཅིག་འཛོམས་དགོས་པ་དེ་རེད།  མ་ལག་དེས་ད་ལྟའི་རྒྱལ་དམངས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་སྐོང་ཐུབ་དགོས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་བཟའ་ཆས་ཐད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་བའི་ནུས་པ་ལྡན་དགོས།  ད་ལྟ་མངོན་གསལ་དོད་པས་མཐོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི། ཆ་རྐྱེན་འདི་གཉིས་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བར་རྒྱ་ནག་གིས་ད་དུང་དཀའ་ཁག་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་གདོང་ལེན་བྱ་དགོས་པ་དེ་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།      

 རྒྱ་ནག་གི་ས་ཞིང་དོ་དམ་སྐོར་གྱི་དཔྱད་ཞིབ་ཡིག་ཆ་དག་ཏུ་བཀོད་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་ལོ་ལྔ་ཚན་བཅུ་བའི་དཔལ་འབྱོར་འཆར་འགོད་ཀྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་བསྐྱེད་བཏང་སྟེ། བཟོ་ལས་ཅན་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཅན། ཁྲོམ་ར་ཅན་སོགས་སུ་བསྒྱུར་གྱི་ཡོད་སྟབས། ད་ཆར་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ས་ཁྱོན་མུའུ་བྱེ་བ་གསུམ་དང་ས་ཡ་གཉིས་ ༣༢༨༥༠༠༠༠ ཙམ་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ ༢༠༠༤ ལོར་༼ རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ས་ཆ་དོ་དམ་བཅོས་བསྒྱུར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པའི་གཏན་འབེབ། ༽ ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་དེ་གཞིར་བཟུང་སྟེ། མི་མང་གི་ས་ཞིང་བཅད་བཟུང་བཙན་འཕྲོག་གིས་འཛུགས་སྐྲུན་རྒྱ་བསྐྱེད་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་རང་བྱུང་ས་གཤིས་ལ་ཉམ་ཆག་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད། ༢༠༠༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར་ ༡༩།༢༤ ཡོད་པ་དེ་ ༢༠༠༥ ལོར་མུའུ་དུང་ཕྱུར་ ༡༨།༣༡ ལ་མར་ཆག་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ས་ཞིང་བཅད་བཟུང་བྱས་པ་མུའུ་བྱེ་བ་དགུ་དང་ས་ཡ་གཉིས་ ༩༢༤༠༠༠༠༠ དང་། སྐྱེས་ཁམས་ཉམ་ཆག་ཏུ་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་ཞིང་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་གྱུར་བ་མུའུ་བྱེ་བ་བརྒྱད་དང་འབུམ་དྲུག་ ༨༠༦༥༠༠༠༠ ལྷག་ལ་བསླེབས་ཡོད་འདུག

སྐུ་ཞབས་ཌེ་སི་ཆོ་ཁྲེ་སི་ལགས་ནི།  ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ཟླ་ ༥ ནང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པས་ཆེད་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བཟའ་འབྲུའི་བདག་དབང་ཐད་ཀྱི་དམིགས་རྟོག་ཞིབ་པར་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཐེངས་འདི་ནི་ཁོང་གིས་ལས་འགན་བཞེས་རྗེས་རྒྱ་ནག་དུ་གཟིགས་སྐོར་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།