དེ་རིང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་གིས་ཉེ་ལམ་བཀའ་ཁྲིའི་དམ་འབུལ་གསུངས་བཤད་ནང་། ངས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཁས་ལེན་གནང་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་ཚ་འདྲི་གནང་སོང་།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་གཉིས་པའི་ཉིན་ལྔ་པའི་ཞོགས་པ་ ༩།༣༠ སྟེང་། ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་གནང་མ་ཐག་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་སོང་ལ། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་དམ་འབུལ་གསུང་བཤད་དང་འབྲེལ་བའི་སྐར་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲི་བ་དོན་ཚན་ ༣ བཏང་སོང་།
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་དམ་འབུལ་གསུང་བཤད་ནང་། “ངས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བཞེད་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་ཕེབས་ཡོད་པའི་ཐད། སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས། དང་པོ། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཞེས་པའི་ཚད་ལྡན་གྱི་འགྲེལ་བརྗོད་གང་ཡིན་པར་དགོངས་བཞིན་ཡོད་དམ། གཉིས་པ། དེ་དག་བསྒྲུབ་ཐབས་སུ་ད་ཡོད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་བ་གང་འདྲ་དགོས་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ། གསུམ་པ། དམིགས་ཡུལ་དེ་དག་བསྒྲུབ་ཐབས་སུ་ཕྱག་ལེན་གང་དང་གང་ལག་བསྟར་གནང་འཆར་ཡོད་དམ་བཏོན་པའི་ལན་དུ། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ “ དང་པོ། ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཅེས་པའི་གོ་དོན་ནི། གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གི་ངོས་ནས་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་ཚང་མར་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པར་གཅིག་འགྱུར་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་བ་དེ་ཡིན། གཉིས་པ། འགྱུར་བ་དགོས་པར་མཐོང་གི་མེད། གསུམ་པ། འཆར་གཞི་མེད ” ཅེས་གསུངས་སོང་།
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་བཀའ་ལན་དང་འབྲེལ་བའི་འཕྲོས་དོན་དྲི་བའི་སྐབས། སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་དྲི་བ་གཉིས་པའི་ལན་དུ་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེར་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་སྟབས། ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཅེས་བརྗོད་པའི་སྐབས་ང་ཚོ་ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་ཙམ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལུགས་གཞན་ཚོར་གཟིགས་རྒྱང་ཡོད་པ་ཁ་གསལ་ད་ལྟའི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་བཀོད་མེད་པ་གསལ་བཤད་དང་སྦྲགས་འཕྲོས་དོན་དྲི་བ་གཉིས་བཏོན་སོང་། དང་པོ། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དམ་བཅའ་ཕུལ་བ་དེ་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་བ་མ་བཏང་པར་ཕྱག་བསྟར་ཇི་ལྟར་གནང་རྩིས་ཡོད་དམ། གཉིས་པ། དྲི་བ་གསུམ་པར་བཀའ་ལན་གནང་སྐབས་འཆར་གཞི་མེད་ཅེས་གསུངས་སོང་བས། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དམ་འབུལ་སྐབས་སུ་ཕྱག་བསྟར་གནང་དགོས་པ་དང་། ཕྱག་བསྟར་གནང་མ་ཐུབ་པ་ཁ་ཤས་ཤིག་གནང་རྒྱུ་ལྷག་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ཏེ་དམ་འབུལ་ཞུས་བ་རེད། དེར་བརྟེན། ད་ལྟ་འཆར་གཞི་མེད་པ་ཡིན་ན་འཆར་སྣང་ཡོད་དམ་མེད། འཆར་གཞི་དང་འཆར་སྣང་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་གཞི་སྒྲུབ་ཐབས་ག་འདྲ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་ཅེས་དྲིས་པར། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ “ད་ལྟའི་ཆར་དམ་འབུལ་གྱི་གཏམ་བཤད་རེད་མ་གཏོགས། དམ་འབུལ་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་ཡོད་པ་མ་རེད། བཅའ་ཁྲིམས་འགྱུར་བ་ཕྱིན་པ་གཞིར་བཟུང་དམ་འབུལ་དེ་ཁྲིམས་དཔོན་ལ་ཕུལ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཚོས་ཐུགས་གཏན་ཁེལ་བའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཕུལ་བ་ཡིན། སྤྱིར་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ལ་འགྲེལ་བཤད་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་བྱེད་མཁན་གྱིས་སྲིད་འཛིན་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཤིག་གིས་སྲིད་འཛིན་པ། གཞུང་ཞིག་གིས་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་རྒྱུད་ཅིག་ལ་འཁྱོག་བཤད་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྲིད་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ལེན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ངས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་དེ་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན། གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་གང་ཡིན་ཡང་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་རྒྱུད་ལ་དབྱེ་འབྱེད་མི་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། ཆོས་རྒྱུད་དང་ཆོས་ལུགས་གཞན་ལ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་ངས་ལག་པ་འཆང་གི་མེད། དབྱེ་འབྱེད་མི་བྱེད་མཁན་ཟེར་དུས་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཀྱི་མིན་ཞེས་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་མེད ” ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་སོང་།
ཡང་བསྐྱར་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ངས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བཞེད་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་པ་དེ་ནི། ༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕུལ་བ་ཞིག་ལས་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་མིན་ལ་འབྲེལ་མེད་སྐོར་དང་། དམ་འབུལ་གཏམ་བཤད་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལྟར་ན་སྔོན་མ་གནང་མ་ཐུབ་པ་ཞིག་ད་རེབ་ནན་པོ་དང་བརྟན་པོའི་ཐོག་ནས་བསྒྲུབ་རྒྱུར་དམ་བཅའ་ཕུལ་བ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པས་དེ་ལ་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་རོགས་ཞེས་བརྗོད་པར། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ “ སྔོན་མ་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་དུ་མེད་པ་ཞིག་ངས་འགྱུར་བ་གཏོང་གི་ཡིན་ཞེས་ཁས་ལེན་གནང་མེད། ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་དེའི་སྒང་ལ། ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་རྒྱུད་ལ་གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དབྱེར་མེད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི། ང་ཚོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་དབྱེར་མེད་གནང་བཞིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད། དེ་ལྟར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་འཆར་གཞི་གསར་བ་དགོས་དོན་མེད་པར། ད་ལྟ་གང་ཡོད་པ་དེ་ལག་ལེན་བསྟར་ཆོག་པ་ཞིག་ལ་མཐོང་གི་ཡོད།” ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་སོང་།
དེའི་རྗེས་སྤྱི་འཐུས་རྨོག་རུ་བསྟན་པ་ལགས་ཀྱིས “ བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཆོག་གིས་བཀའ་ལན་གནང་སྐབས། ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མིན་པ་ལ་ལག་པ་འཆང་རྒྱུའི་དགོངས་གཞི་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་སྟབས། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཡིན་པས་ངོས་ནས་མི་མང་གི་ཐོབ་ཐང་དང་། ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་། མདོར་ན་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་ཡོད་པའི་ཆ་སྙོམས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཚང་མའི་སྟེང་ལ་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་གཟིགས་རྟོགས་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ ” ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ “ གོང་དུ་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་སྐབས་བརྗོད་ཟིན་པ་ལྟར། གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་ཚང་མར་དབྱེ་འབྱེད་བྱ་རྒྱུ་མིན་ཞེས་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ལབ་མེད། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་དང་མི་སྤྲོད་དེ་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལག་ཏུ་ཡོད་པ་རེད ” ཅེས་ལན་འདེབས་གནང་སོང་།
ཡང་བསྐྱར་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པ་ཡིན་ན། དབྱེ་འབྱེད་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད་དམ་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ “དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཞེས་པ་དང་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་པ་དེ་གཉིས་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས་པ་རེད། སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་འགན་དེ་དབྱེ་འབྱེད་མ་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་དང་། དེ་བཞིན་ཕོ་མོ་གང་ཡིན་ཡང་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པའི་ཐོག་ནས་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དེ་ནི་ཁྲིམས་གཞི་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཐོག་ནས་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་བཟོ་དགོས་པ་རེད། ངས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་མིན་ (Discriminate) ཞེས་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་(Equal Rights)སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད ” ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་སོང་།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
དེ་རིང་ཆོས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་གི་དབུ་འཁྲིད་མཁས་དབང་རྣམ་པ་ཞུ་རྒྱུ། ཇོ་ནང་དེ་ཆོས་ལུགས་གཅིག་གི་ཐོབ་ཐང་ཆ་ཚང་སྤྲད་པའི་རེ་བ་ཡོད། ཆོས་ལུགས་གི་ལྟ་ས་གཙོ་བོ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་བལྟ་གྲུབ་རེད། དེ་ནི་ཇོ་ནང་ལ་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་རེད། མ་གཞི་ས་སྐྱ་ངར་ཤུགས་ཆེ་བའི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཀའ་ཁྲི་གཙོ་བའི་ཚོགས་མི་རྣམ་པའི་དྲང་བདེན་ལམ་ལ་འགྲོ་ཐུབ་གི་མེད་པ་འདྲ་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེ་འཁོར་བ་རང་རེད་ཤག ནང་ལོག་དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཕྱི་དགྲ་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་ཐད་ག་འདྲ་སེ་སྨིན་ལམ་རང་རེད།
མཁྱེན་ནོ་བླ་མ་བཟང་པོ་མཁྱེན་ནོ། །
བླ་མ་དག་མ་བློ་སེང་མཁྱེན་ནོ། །
མ་གྱུར་མཁའ་ཁྱབ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། །
ཐར་བའི་ཞིང་དུ་འདྲེན་པར་མཛོད་ཅིག །
ཐོབས་ཤིག་ཐོབས་ཤིག་བཀའ་ཁྲིས་ཕྱག་ཕྱག་མོ་ཐོབས། །
རང་བཙན་ག་དུས་རག་མིན་ཕྱག་མོ་ཐོབས། །
བོད་དུ་ག་དུས་སླེབས་མིན་ཕྱག་མོ་ཐོབས། །
འགལ་རྐྱེན་འཕྲད་ངོ་ཤར་ཚེ་ཞབས་རིམ་སྒྲུབས། །
བཀའ་ཁྲིས་ཕྱག་འཕྲེང་བསྣམས་པ་མཇལ་ཚེ། །
སེམས་ཀྱི་གཏིང་ནས་དད་པ་སྐྱེས་བྱུང་། །
ཞལ་རིས་ནག་འགྲོགས་ཆགས་པ་དེ་ཡང་། །
འདྲེ་ཞིག་གཟིགས་པ་ཨེ་ཡིན་བསམ་སོང་། །
ངས་བལྟས་ན་བློ་སེང་འདི་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། སྤྲུལ་སྐུ་ཞིག་ཡིན་ས་རེད། དེ་སྔོན་སྐབས་༡༣པའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྨྲ་ཁམས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་གྲོས་ཚོགས་ནང་ལག་ཏུ་ཕྲེང་བ་ཁྱེར་ཏེ། ཁ་ནས་མ་ཎི་འདོན་ཞོར། སེམས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་བསམ། རྣ་བས་གཏམ་བཤད་ལ་ཉན་རབས་ཡོད་པ་ལྟར། དེང་སྐབས་བློ་སེང་གིས་ཀྱང་ད་ནས་དེ་ལྟར་གནང་ངེས་རེད། དེའི་ཕྱིར་ཁོང་སྨྲ་ཁམས་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་གྱི་མ་འདས་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་ས་མ་རེད་དམ།
འཁྲོབ་ཅིག་འཁྲོབ་ཅིག་བཀའ་ཁྲིས་ཆོས་རྫུན་འཁྲོབ། །
ད་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་འཁྲབ་པའི་དུས་ལ་བབ། །
བླ་རྫུན་སྤྲུལ་རྫུན་འཁྲོབ་ལ་ཡོན་བདག་འཚོལ། །
མོ་རྫུན་ལུང་རྫུན་ཤོད་ལ་སྒོར་མོ་སོགས། །
དེ་རྗེས་ངེད་ཅག་འབངས་མི་རྣམས་ཀྱང་འཁྲབ། །
རང་རེ་ཀུན་ཀྱིས་ཉིན་འཁྲབ་མཚན་འཁྲབ་བྱེད། །
འཁྲབ་དཔོན་བཀའ་ཁྲི་བློ་སེང་ཁྱེད་རང་ཡིན། །
འཁྲབ་མཇུག་འབངས་མི་ངེད་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱོངས། །
“དབྱེ་འབྱེད་མི་བྱེད་མཁན་ཟེར་དུས་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཀྱི་མིན་ཞེས་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་མེད” འདི་ནང་འགལ་མ་རེད་དམ། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མ་སྤྲད་ན་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ་མ་རེད་དམ།
དྲ་གྲོགས་ཚོའི་གཟིགས་དང་དབུས་གཙང་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུར་སྐྱེད་ལགས་ཀྱི་ཡང་ནད་རྙིང་ལྷང་གི་འདུག་ཧཧཧཧཧ།
ཡང་ཉིན་འགག་སྒུག་དང་ལྟས་མོ་འདུག་མ་ཚད་སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་མྱོག་གླེང་རིགས་མི་ཡོང་བའི་འགན་འཁུར་གནང་དགོས་པ་ནི་ཤིན་དུ་ནས་གལ་འགང་ཆེ་།
ཨོ་ཨོ་ད་དུང་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལྟས་མོ་འདུག་
བཀའ་ཁྲིས་གསུང་ལན་ཡག་པོ་གནང་འདུག ཆོས་ལུགས་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་མིན་གཙོ་བོ་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་ཆོད་བྱེད་པ་ལས་འཛིན་སྐྱོང་ལ་དེ་ཙམ་འབྲེལ་བ་མེད།
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
བློ་སེང་གི་གཏམ་ལན་ལ་ངོས་རང་ཡིད་མགུ་མ་སོང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྤྱིར་ཁྱེད་རང་ཁག་མེད། དྷ་རམ་ས་ལའི་ཆབ་སྲིད་ཁོར་ཡུག་འདི་ལ་ཉམས་མྱོང་ཞེ་དྲག་མེད་པར་སོང་བས་རེད། འདི་ནི་ཁྱེད་རང་གི་དྷ་སའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཀ་རྟགས་ཅན་གྱི་དྲིས་ལན་གནང་བ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ཙང་ཉམས་མྱོང་ཙམ་རེད། ག་ལེར་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་གིན་རེད། ཨའུ་ཙམ་རེད། ད་དུང་སྤྱི་མཐུས་བསྟན་འཛིན་མགོན་པོ་དང་སྨོན་ལམ་མཐར་ཕྱིན་དང་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཀྱི་དྲི་བ་གཞི་ནས་སླེབས་རྒྱུ་ལྷག་ཡོད་པས་སྔ་སོར་ནས་གྲ་འགྲིག་དགོས་པ་རེད།
བཀའ་ཁྲིའི་གསུང་ལན་ཡག་པོ་གནང་འདུག ཆོས་ལུགས་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་མིན་གཙོ་བོ་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་ཆོད་བྱེད་པ་ལས་འཛིན་སྐྱོང་ལ་དེ་ཙམ་འབྲེལ་བ་མེད་
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །
སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་དང་བླ་ཆེན་མི་ཆེན་ཚོས་སྟག་སེང་ཁ་འཐབ་ཀྱི་བར་ནས་བཀའ་ཁྲི་དང་སྤྱི་འཐུས་ཟེར་བ་དེ་ནར་མ་སོན་པའི་བྱིན་པ་ཉམས་ཆུང་ཞིག་རེད།དྲ་གྲོགས་ཚོས་གནས་ཚུལ་འདི་མ་ཤེས་ན་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་འགྲོ་སྟངས་མ་ཤེས་པ་རེད།
ཆོས་ལུགས་ཚང་མ་ལ་ཐོབ་ཐང་གང་ཡོད་པ་དེ་ནི་རག་འདུག་་་་་ད་དུང་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་གང་རེད། ཆོས་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་མཁན་དབང་ཚོ་དང་པོ་ཆོས་ཤེས་ནས་དོགས་གཅོད་གནང་ན་ལེགས།
ཆོས་ལུགས་དད་པ་རང་དབང་ནི་བོད་པ་རྣམས་ལ་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲད་ཡོད། ད་བོད་པ་ཚང་གི་སྤྱི་མཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་བརྗོད་གཞི་དོ་གལ་ཅན་ཞིག་ཨི་ཡོད་ན་བསམ་གྱི་འདུག སྤྱི་མཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཀྱིས་ཀླད་པ་ཚོས་པའི་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་དྲི་བ་དེས་ད་དུང་ནད་རོ་རྙིང་པ་སྔོན་བཞིན་སློང་ནས། དོག་པ་མེད་པའི་དོག་པ། ཆོད་རྒྱུ་མེད་པའི་ཆོད་ཆོད་མཛད་ནས། རྙོག་དྲ་མེད་པའི་རྙོག་དྲ་སློང་རྒྱུའི་ངན་གཡོ་འམ། བརྗོད་གཞི་ཟད་པའི་ལམ་གྲོན་གྱི་རྙོག་དྲའི་ཟླ་བོར་ཉེ་བར་སོང་། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས། ཕྱག་ཕྲིང་བསྣམས་པ་དེ་བོད་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་ཡིན་མདོག་སྟོན་པ་ཡིན་རུང་། ཟིན་ཐོ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ལ་གལ་གནད་དུ་བརྩིས་ཀྱི་མེད་པའི་བཟོ་བལྟ་གསལ་པོ་རེད
བོད་མི་རབ་གསར་བའི། སྲིད་སྐྱོངས་བློ་བཟང་སངྒེ་ལགས།
ཁྱེད་ཀྱི་ང་ངོ་ཤེས་ཀྱི་མ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་ང་ནི་ཁྱེད་ལ་འོས་ཤོག་ཐོབ་ཆེད་འབད་པ་ཆེན་པོས་བརྩོམ་ཡིག་སྤེལ་མཁན་ཞིགཡིན། ཁྱེད་ལ་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞག་ཡོད།
འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་ངས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་མིན་དེའི་དོནDiscriminate ཞེས་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་(Equal Rights)སྤྲོད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད ” ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་བ་དེ་ནི་ཡིད་ཚིམ་ཞིག་དང་། དྲང་གཏམ་དང་སྤོབ་པ་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་མ་མཐོང་། དེ་ནི་ཁྱེད་ཇོ་ནང་བའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ལ་ལག་པ་འཇུ་ཕོད་མེད་པ་འདྲ་བོ་སྣང་། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་རྔངས་འཚབ་མི་དགོས་ལགས།
འོ་ན་ཁྱེད་གྱིས་ཆོས་བརྒྱུད་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་ཡོད་ན་ལག་པ་འཆིང་རྒྱུ་མ་ཡིན། མེད་ན་ཡང་ལག་པ་འཆིང་རྒྱུ་མིན་ན། ད་དེའི་རྗས་སུ། ཁྱོད་གྱིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་མིག་དང་རྣ་བ་ལ་སོགས་མེད་ཅིང་། ལག་པ་ཡ་གཅིག་དང་རྐང་བ་ཡ་གཅིག་མེད་པའི་མི་དབང་བོ་མ་ཚང་བ་འདྲ་བོ་ཞིག་ལས་ལྷག་མ་སོང་།
དབང་བོ་རྣམ་ལྔ་དང་རྐང་ལག་མི་ཚངས་་བཞིན་དུ། དེ་རྗས་ཁྱོད་ཀྱིས་Discrimination ཟེར་བ་དེ་ལ་ཚིག་ཙམ་རྩོད་འདུག་པ་ལས། དོན་ལ་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བའི་གོ་དོན་དེ་མ་ཚང་བ་མ་རེད་དམ།
ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་དུས། ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་གནང་བ་བཞིན་དུ། ང་ཚོ་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་དག་ལ་མཚོན་ན། སྙིང་ཐག་པ་ནས་བརྩི་བསྐུར་གཅིག་མཚུང་། རྩིས་མཐོང་འདྲ་མཉམ། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སོགས་ཆ་ཤས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ལས། ཆ་ཤས་རྣམ་མི་ཚང་བའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་བྱེད་ལུགས་དེ་དབང་བོ་རྣམ་ལྔ་མི་ཚང་བའི་མི་བཞིན་དུ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ།
དེ་ཕྱིར་ད་ནས་བཟུང་སྲིད་སྐྱོངས་མཆོག་གིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཡང་དག་གིས་སྲིད་ཆོས་ཀྱིས་ཇོ་ནང་བ་སོགས་བོད་ཀྱིས་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་དག་ལ་འདྲ་མཉམ་ཐོབ་ཐང་གནང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། །།
ཆོས་ལུགས་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་དུས། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ད་ལྟའི་སྐབས་ཇོ་ནང་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མེད་གཅིག་པུར་གོ་བ་ལེན་གྱི་འདུག ཆོས་ལུགས་སམ་ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་ཐོབ་ཐང་གཙོ་བོ་སོ་སོ་ཆོས་ལུགས་སྦྱོང་དང་དང་པ་བྱེད་པ། ཁྱབ་སྤེལ་དང་སློབ་གཉེར་སྤྲོད་པ། སྒོམ་ཉམས་ལེན། རྗེས་འབྲང་པ་བསྡུ་རུབ་དང་དགོན་པ་གསར་འཛུགས། དེའི་ཆེད་དུ་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་སོགས་ཀྱི་རང་དགོས། ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་འཐུས་མེད་ན་ཆོས་དེ་ཉམས་ཆག་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད། གལ་སྲིད་ཇོ་ནང་ལ་སྤྱི་འཐུས་དགོས་ན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་གནང་བ་དང། ཡང་གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབས་དགོས། ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་འཐུས་འདི་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་དང་ཐོག་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་ནས་སྤྱི་འཐུས་བདམ་པ་རེད། དེ་རྗེས་༡༩༧༠ ལོའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་བོན་པོར་སྤྱི་འཐུས་དགོས་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་ལྟར་བཀའ་གནང་བ་རེད།
ཡིན་ཡང་ད་ལྟ་ཇོ་དེ་ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་ཡིན་མིན་ལ་ཆོས་ཚོགས་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་པ་རེད། ཞིབ་འཇུག་པ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གིས་བཏང་མེད་པས། ད་ལྟ་ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པར་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ལྷག་འདུག །
༈སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་ལགས་གྱིས་ཁོང་རང་གི་ལས་གནས་དང་ཐོབ་ཐང་ངོས་ཟིན་གྱི་མེད་པ་མ་ཟད། ཆེས་མཐོའི་སྲིད་སྐྱིོང་སྡེ་ཚན་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་ལས་ཁྲིམས་བཟོ་ཁང་མིན་པའི་གནས་ལུགས་དེ་ད་དུང་རྟོགས་ཀྱི་མེད་པ་འདྲ། ཅི་སྟེ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གལ་སྲིད་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་འཐུས་ཤོར་གང་ཡོད་ན་སྤྱི་འཐུས་ལ་རག་ལས་པ་ལས་བཀའ་ཤག་སྡེ་ཚན་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ལུགས་མ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་འདྲི་བ་དེ་དག་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་ན་དམིགས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་གང་ཤེས།
ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་གྱི་དྲི་བ་དང་པོ་དེ་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་མ་གླེང་ཀ་མེད་རེད།
འདི་ན་དོལ་རྒྱལ་རྩོད་གི་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ལོ་ཚོས་མི་ཤེས་ན་ཁག་མེད་ཁུ
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ཆོས་ལུགས་དབྱེ་འབྱེད་དང་། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཕྱག་མོ་ཞིག་བཏབ་སོང་། སེངྒེ་དཀར་མོ་ཁྲི་ལ་བཞུགས། །སེང་གཡུ་རྭ་རྒྱས་ཤིང་དགྲ་ལྷ་འཁོར། །གཞི་ཕྱྭ་འགྱུར་ལྡོག་མེད་པར་སྟོན། །ཞུ་བ་ཨི་གནང་གཏན་ཆ་མེད། །བློ་ཕྱ་བཟང་ཡང་ཐག་མི་ཆོད། །མགྲོན་པོ་ཟླ་བ་རྨོག་རུ་གཉིས། །ཤུལ་སྡོད་ཆེ་བས་གྲོས་ཚོགས་དཀའ། །གདོན་དུ་རྒྱ་འདྲེའི་ཉུལ་མས་གདོན། །གདོན་ཁྲོལ་འཕྲལ་དུ་གཏང་ན་བཟང་། །
ད་རེས་ཨ་མདོས་སྤྱི་འཐུས་ཁ་གྲགས་མཁན་ཞིག་འདེམས་འདུག སྐུ་ངོ་རྨོག་རུ་བསྟན་པས་ཁ་གྲགས་པ་ཙམ་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།
སྤྱིར་དྲི་བ་འདི་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་རང་ངོས་སམ་སྤྱི་འཐུས་གང་རུང་ཞིག་གིས་གྲོས་གཞི་བཏོན་ནས་ཁྲིམས་ཆགས་རྗེས། ད་གཟོད་སྡེ་སྲིད་བློ་སེང་གིས་ལག་བསྟར་བྱེད་མིན་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་དང་། གལ་སྲིད་ལག་བསྟར་མ་གནང་ཚེ་དྲི་བས་བསྒོག་དགོས་པ་ཞིག་རེད། དེ་བས། སྐུ་ངོ་རྨོག་བསྟན་ལགས་ཀྱིས་གྲོས་གཞི་དེ་གྲོས་ཚོགས་ནང་འདོན་འོས་པའང་གསལ་བོ་རེད།
སྡེ་སྲིད་བློ་སེང་ལགས་ཀྱིས་ཕྱག་ཕྲེང་བསྣམས་ནས་ཆོས་འདོན་གྱི་ཡོད་མདོག་མདོག་སྟོན་སྟངས་དེ་གཅིག་ནས་འཁྲབ་སྟོན་ཞིག་རེད། གཉིས་ནས་གཞུང་དོན་འཐུས་ཤོར་རམ། སྤྱི་དོན་ལ་དམིགས་པ་གཏད་ཀྱིན་མེད་པའི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་རེད། དེ་མ་གཏོགས་གོང་ས་མཆོག་ལས་ཆོས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། ཁོང་གི་ག་དུས་གཞུང་གི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་ནས་ཕྱག་ཕྲེང་བསྣམས་ནས་ཆོས་འདོན་ཞོར་དང་བཀའ་མོལ་གནང་ཞོར་གནང་བཞིན་འདུག་གམ།
ཡང་ཅིག་བཤད་ན། ཆོས་འདོན་ན་ཞོགས་པ་ལས་ཁུངས་མ་ཚུགས་པའི་ཡར་སྔོན་དང་ལས་ཁུངས་གྲོལ་རྗེས་ད་གཟོད་མ་ཎི་འཁོར་ཆེན་བསྣམས་ནས་གངས་སྐྱིད་ལ་བསྐོར་བ་གནང་གི་ཡིན་ནའང་སྡེ་སྲིད་མཆོག་གི་རང་དབང་རེད་ལ། གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་མི་དཔེའང་རེད། དེ་མགཏོགས་གྲོས་ཚོགས་ནི་སྤྱི་དོན་བགྲོ་གླེང་གནང་ས་ལས་ཆོས་འདོན་ས་མ་རེད།
“ངས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་བསྐྲུན་རྒྱུའི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བཞེད་སྒྲུབ་ཐབས་ཞུ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་པའི་དམ་འབུལ་གསུང་བཤད་ཀྱི་ཚིག་དུམ་འདི་སྐབས་འདིའི་དྲི་བའི་གཙོ་ཚིག་རེད།
“ད་ལྟ་ངས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་དེ་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན། གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་གང་ཡིན་ཡང་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་རྒྱུད་ལ་དབྱེ་འབྱེད་མི་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། ཆོས་རྒྱུད་དང་ཆོས་ལུགས་གཞན་ལ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མེད་སྐོར་ལ་ངས་ལག་པ་འཆང་གི་མེད། དབྱེ་འབྱེད་མི་བྱེད་མཁན་ཟེར་དུས་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཀྱི་མིན་ཞེས་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་མེད ”ཅེས་པ་འདི་བཀའ་ལན་གྱི་གཙོ་ཚིག་རེད།
གནད་དོན་ནི། ད་བར་ལ་གཞུང་གིས་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་བརྒྱུད་དག་རིས་མེད་གནང་ཡོད་མེད་དང། མེད་ན་ཇི་ལྟར་མེད་ཚུལ་སྐོར་གསལ་བཤད་གནང་དགོས་ངེས་ཤིག་དང། གནད་དོན་འདི་ཁྲིམས་ཐོག་གི་སྐད་ཆ་ཞིག་མིན་པར་འཛིན་སྐྱོང་ཁྲི་པས་ངེས་པར་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་དམ་འབུལ་ཞིག་ཡིན་པས། སེམས་དང་ངག་གཉིས་ནས་རིས་མེད་བྱས་ཀྱང་ལག་ཐོག་ནས་རིས་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟོན་རྒྱུ་མེད་སོང་ན་དམ་འབུལ་དེ་ལ་སྙིང་བོ་མེད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད། དམངས་གཙོ་དང་འདྲ་མཉམ་ཟེར་བ་འདི་དག་དངོས་སུ་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་བཤད་རྒྱུ་ཙམ་ཞིག་མ་རེད། གལ་ཏེ་བཤད་པ་དང་ཁྲིམས་ཐོག་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཐུས་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཤད་པ་ཚང་མར་ཡང་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས།
ངས་བལྟས་ན་སྲིད་སྐྱོང་ཁྲི་པའི་ཐུགས་ལ་ཆོས་ལུགས་སམ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ལ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མིན་པ་ཞིག་དགོངས་ཀྱིན་འདུག་སྙམ། དེ་ལྟར་ལགས་ཚེ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་ཡང་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་དེ་ཡང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་གནང་རྒྱུར་བཀའ་སྐུལ་གནང་ན་ཏག་ཏག་རེད། སྤོབས་པ་སྐྱེད་ཅིག
ཡང་གཅིག་བཤད་ན། དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ་མི་སྐྱོན་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲད་ན་དེས་འགྲིགས། ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་སོ་སོ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དབྱེ་བ་ཅིས་ཀྱང་འབྱེད་འོས། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་སྤྲོད་དགོས། འདི་དམངས་གཙོའི་རྩ་དོན་རེད། ཟེར་ན་བཀའ་ལན་ཅི་ཡོད་དམ།
ངས་འུ་ཚང་གི་བཀའ་ཁྲིས་ལན་ཅི་ཞིག་འདེབས་བཞིན་ཡོད་པ་བཀའ་ཁྲི་རང་གིས་ཤེས་ཀྱི་མེད་ཀི་བསམ་གི འོན་ཀྱང་ཁོང་གིས་བོད་གཞུང་གིས་ཇོ་ནང་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་མ་འགྲིག་པ་གསལ་བོར་བཟོས་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བཀའ་ཁྲིས་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་སུ་ལན་འདེབས་སྐབས། ༼གཞུང་ཞིག་གིས་ཆོས་ལུགས་དང་ཆོས་རྒྱུད་ཅིག་ལ་འཁྱོག་བཤད་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྲིད་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ལེན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།༽ཅེས་བཤད་པ་དེ་རེད།
དེས་ན་ཁོང་གི་རིང་ཇོ་ནང་ཆོས་རྒྱུད་ལ་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་འདོད་ཡོད་པ་འདྲ། འདི་ཁ་དོན་མཚུངས་ན་རླབས་ཆེན་རེད། ཆིག་སྒྲིལ་ཟེར་བ་དེ་འདི་འདྲ་ནས་མགོ་བཙུགས་དགོས་རེད།
རྒྱུ་མཚན་དང་ལུང་རིགས་ལ་གཞི་བཅོལ་་་་མཁས་པའི་རྣམ་དཔྱོདཀྱི་རྩལ་སྟོན་ནས་་་སྐྱོན་ཡོན་དབྱེ་ཞིབ་གནང་ན་་་ཆོསདང་་་ཆབ་སྲིད་གང་ནས་བཤད་ན་བཟང་མོད།
ཁྲིགས་དང་སྒྲིགས་གཞི་ཆབ་སྲིད་དང་ལམ་ལུགས་གང་ཡང་མི་ཤེས་པའི་མི་ངན་འགས་བཀའ་ཁྲི་དང་སྤྱི་མཐུས་ཚོར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་དམར་འབེབས་བྱེད་པ་འདི་ཚོ་མཐོང་དུས་དངོས་གནས་སེམས་གཏིང་ནས་དགོད་བྲོ་ཡོང་གིན་འདུག།
ད་དུང་ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ་འདི་འདྲ་བཤད་མཁན་མང་ཆེ་ཤོས་་་་་གཞན་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཕར་བཞག་་་་་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གནས་ཚད་ཀྱང་སྐྱོ་པོ་ཞེ་དྲགས་རེད་འདུག།
བཀའ་ཁྲིས་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་མ་ཎི་བགྲང་། །སྤྱི་འཐུས་རེ་ཟུང་གྲོས་ཁང་སྙན་ངག་འབྲི། །ལིང་ཧྲན་མཚོ་གླིང་དཔའ་རྒོད་དེ་དག་གི །ལོ་རྒྱུས་གཞན་ཞིག་འདི་ནས་འབྲི་མགོ་བརྩམས། །
རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ཚང་མ་ལ་ཚིག་ཁ་ཤས་ཞིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་། ད་རེས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་སྟེང་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་བ་དེར་ཞིབ་འཇུག་དང་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་དོན་དང་། ཐོབ་ཐང་སྐོར་ལ་དཔྱད་ཞིབ་གནང་ན་རང་གཞན་ཚང་མ་ཕན་པ་ཡོང་རྒྱུ་ལས་དེ་མིན་རྒྱ་ཆ་འདི་འདྲ་ཞིག་བབས་མིན། ཞལ་རས་འདྲ་མི་འདྲ་ཆགས་མིན། ཚོར་བ་འདྲ་མི་འདྲ་སྐྱེས་མིན་སོགས་ལབ་བསྡད་ན་དྲ་ཐོག་འདིར་ཡོང་བའི་དགོས་པ་མ་ཚང་བ་རེད་བསམ། སྤྱིར་སྟངས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དང་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཞེས་སྔོན་ནས་ཚང་མས་ལབ་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཟེར་ན་ཆོས་དང་སྲིད་གཉིས་མཉམ་དུ་འགྲོ་མཁན་ཞིག་གམ་གཞུང་ཁོ་རང་ཡང་ཆོས་ཁས་ལེན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ཞིག་ལ་གོ་བ་རེད། དེ་ནི་སྤྱིར་ཡག་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཏོགས་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ལམ་ཁ་དེའི་ཐོག་འགྲོ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན་གཞུང་དེའི་དབུ་ཁྲིད་ཆོས་ལུགས་པ་ཞིག་སླེབས་པ་ཡིན་ན་གྲུབ་མཐའ་བྱེ་བྲག་པའི་ཁུངས་ནས་སླེབས་དགོས་ལ་གྲུབ་མཐའ་གཞན་དག་དང་ཆོས་ཁས་མི་ལེན་མཁན་ཚོས་ལྟ་ཚུལ་འདྲ་མིན་ཐོག་ནས་བྱ་སྤུ་གནོན་ཆགས་མི་ཐུབ། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་ལུགས་ཁག་སོ་སོའི་བར་གྱི་གནད་དོན་ཆེ་མ་ཆུང་གསུམ་ཚང་མར་ཇུས་ཏོག་གནང་དགོས། དེ་ནི་རྩ་བ་བོར་ནས་ཡག་ག་ལ་འཇུ་བའི་སྣང་ཚུལ་ལས་གཞན་མེད། ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་གཞུང་ཁོ་རང་ལ་ཆོས་ལུགས་འདི་ཡིན་ཟེར་བ་མེད། དཔེར་ན་རྒྱ་གར་གཞུང་ལྟ་བུ་རེད། མདོར་ན་གཞུང་ཁོ་རང་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པ་གཉིས་ག་ཁས་ལེན་པ་ཡིན། དེར་བརྟེན་ཆོས་ཁས་ལེན་དང་མི་ལེན་མཁན་ཚང་མ་གཞུང་དེའི་འོག་བྱ་སྤུ་གནོན་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཆགས་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན།
དེར་བརྟེན་གཞུང་ཁོ་རང་གིས་གཞུང་གི་རྩ་དོན་རྐྱང་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ལས་ཆོས་ལུགས་དང་གྲུབ་མཐའ་བར་ལ་ཇུས་ཏོག་དེ་ཙམ་གནང་མི་དགོས། དེས་རྐྱེན་གྱིས་ཆོས་ལུགས་ཁག་ཚང་མས་རང་རང་སོ་སོའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་རྒྱུ་ལས་ང་ཚོ་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་དགོས་སོགས་ཟེར་མི་ཐུབ།
དེ་ཡང་༧་གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་སྙིང་གི་ནོར་བུ་ལས། ༼བུད་མེད་ཚོགས་པས་ཕྱོགས་སྒྲིག་བྱས་ནས་པར་བའི་དེབ་ཞིག་༽ད་ལྟ་ང་ཚོའི་གཞུང་འདི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཡིན་ཡང་མ་འོངས་པ་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཀྱི་གཞུང་དང་དེ་ཆགས་ན་དགེ་མཚན་ཆེ་བར་གསུངས་ཡོད། བཀའ་སློབ་ཀྱི་ཚིག་ཇི་བཞིན་བཀོད་ཐུབ་མ་སོང་བས་དགོངས་དག་ང་འདིར་དེབ་དེ་མེད། རྣམ་པ་ཚོས་དེར་གཟིགས་ནས་ང་ཚོའི་གཞུང་དེ་གང་ཡིན་ན་ཡག་པོ་འདུག་དཔྱད་ཞིབ་གནང་རོགས།
ང་རང་ཉིད་ཧ་ལོག་སོང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་ཕྲེང་བ་བྱུག་ནས་འདུག་མཁན་གྱི་བཀའ་ཁྲི་ཞིག ཆོས་མི་ཤེས་མཁན་ཞིག་གི་ཆོས་རྫུ་ཟེར་ན་འདི་རེད། གཏམ་མི་ཤེས་མཁན་ཞིག་གི་ལན་བཏབ་ན་འདི་རེད། ཧ་ཧ་
ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་གྲིས་རྩ་བའི་དྲི་བ་ཡག་པོ་འདུག ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་མི་ཤེས་པའི་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་དང་རྨོག་རུ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ལ་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ཞིག ཨ་ཧ་འདི་འདྲའི་བཀའ་ཁྲི་བློ་ལྡན་ཞིག འདི་འདྲའི་བཀའ་ཁྲི་བརྗིད་ལྡན་ཞིག
སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་དང་བླ་ཆེན་མི་དྲག་ཚོས་ས་འོག་དར་ཐག་བར་ནས་བཀའ་ཁྲི་མི་གཅིག་གིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་དེ་ཚིག་སྐམ་པོ་རང་རེད།བློ་སེང་བཀའ་ཁྲི་ལ་བསླེབས་ནས་བཟུང་ཆོས་ལུགས་དད་པ་རང་དབང་ཤོར་བ་རེད།དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལུགས་དད་པ་རང་དབང་ཟེར་བ་འདི་ཚིག་སྐམ་པོ་རང་རེད།ཁོང་ལ་ཁག་ཡོད་པ་མ་རེད།ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་མང་པོའི་ངོ་སྲུང་དགོས་དུས་ཆོས་ལུགས་དད་པ་རང་དབང་ཤོར་བ་རེད།ཁག་མེད།
སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དོགས་འདྲི་ལ། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ནས་ཀྱག་ཀྱོག་མེད་པར་ལན་གནད་ལ་ཁེལ་བ་བསྐྱོན་གནང་འདུག དགའ་བསུ་ཞུ།
སྤྱིར་བཏང་གཞི་རིམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དྲི་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་ཡང་བཀའ་ལན་ཡག་པོ་བསྐྱོན་ཐུབ་མ་སོང་། བློ་ཕམ་ཆེ།
སློབ་སྟོན་པ་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབས་འདུག
དྲི་བ་དྲི་ལན་འདི་ལ་བརྒྱ་ཆ་སྤྲོད་འདོད་བྱུང་སོང་། རྩ་བའི་བརྒྱ་ཆ་25/
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ལ་་36%
སྤྱི་མཐུས་མོག་བསྟན་མཆོག་ལ་་་་74 %
སྤྱི་མཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལ་་་་་67 %
ཐོབ་འདུག
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་ཞལ་རས་འཇལ་ཡོང་དུས་ང་ལ་སྔོན་དང་མ་འདྲ་བའི་ཚོ་བ་འདུག་དེ་རྒྱུ་མཚན་གང་ངའི་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་དྲྭ་གྲོགས་ཁྱེད་རྣམ་ལ་དེ་འདྲའི་ཚོ་བ་ཞིག་འདུག་གམ།
ཨ་ཁ་ཁ་་་་་དྲི་བ་དང་ལན་ལ་བལྟ་ན་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕལ་ཆེལ་དམག་ཆེན་གསུམ་པ་ལང་ཡ་ཡིན་པ་འདྲ་་་་་་དྲྭ་གྲོགས་རྣམས་པ་གཟབ་གཟབ་བྱེད་མ་ཏོག་མདའ་འཁྱམས་འདྲ་འཕོག་ཡང་།
ཨ་རོ་ཡཡཡཡཡཡཡཡཡཡ། ད་དྲང་པོ་ཞུས་ན་ང་ཚོའི་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཕྲེང་བ་བཟུང་སྟངས་ནོར་འདུག མ་གཞི་ནས་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཕྲེང་བ་འཁྱེར་ནས་གང་བྱེད་དགོས་རེད། གྲོས་ཚོགས་རྒྱལ་དོན་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་ས་རེད་མ་གཏོགས་མ་ཎི་བགྲངས་ས་མ་རེད། གང་ཤེས་ད་ཡིན་ན་ཁྱད་མཚར་དེ་འདྲ་མཐོང་རྒྱུ་འདུག
དྲིས་པའི་ལན་ནི་གསལ་པོ་མི་འདུག
ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་དེའི་ས་མཚམས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་བཞགས་དགོས་ཀྱི་རེད།
སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་གི་མི་མངོན་པའི་ས་འོག་དར་ཐག་དེ་མ་ཆད་བར་དུ་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་དེ་གཏན་ནས་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད།ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཤིང་སྐད་ཆ་བཤད་བ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོང་གི་མ་རེད།
ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་འདི་རྣ་ཡི་ཐོས་དུས་ཡིད་སུན་ཚར་སོང།དེ་རིང་ཆན་ཆད་དུ་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡོད་མ་རེད།ད་དུང་ཡང་ཁག་པོ་རེད།
ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་དང་མོག་རུ་བསྟན་པ་གཉིས་མི་འཇོན་པ་འཇོན་མདོག་བྱས་ནས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ཁ་སྐྱེངས་པོ་དང་ངོ་ཚ་བོ་བཟོས་སོང་ང་། ཏག་ཏག་རེད། རང་ཚོད་མ་ཟིན་པར་བསྡད་འདུག་ག
ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་ནི་མི་མང་ལ་ཟིར་སྨན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གནང་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཀྱང་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་མང་པོ་ཞིག་དེ་རིང་གང་བཤད་པ་དེ་སང་ཉིན་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་མིན་པ་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཆགས་བཞིན་ཡོད།
དྲི་བ་དང་དྲི་ལན་གཉིས་ཀ་གླེ་གོར་གྱི་རང་བཞིན་ལས་འདས་མིན་འདུག།
པར་འདི་ལ་བལྟས་ན་བཀའ་ཁྲིའི་ཐུགས་ཁྲོས་ལོས་སྙམ་པ་དང་ཕྱག་གི་ཕྲེང་བ་བལྟས་ན་སྔོན་མའི་བཀའ་ཟུར་ཟམ་གདོང་མཆོག་ལྟར་སྣང་མེད་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་གསན་ཡོད་པ་འདྲ། གང་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་རྙིང་བ་དག་གི་བསམ་འཆར་བཏོན་པ་ལེགས་ཀི་ཟེར་ན་འདོད། གྲོས་ཚོགས་ཟེར་བ་གྲོས་བསྡུར་དགོས་པ་ལས་ཡོད་ཚད་སྤྱི་མོས་ཆགས་འགྲོ་ཚེ་གྲོས་ཚོགས་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་ཅིག་འདོགས་དོན་མེད། བཀའ་ཁྲིའི་ལས་དོན་ལམ་འགྲོ་ཡོང་བར་སྨོན།
ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་མེད་པའི་ཆོས་ལུགས་རིས་མེད་ཟེར་བ་ནི་མི་མང་ལ་ཟིར་སྨན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གནང་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཀྱང་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་མང་པོ་ཞིག་དེ་རིང་གང་བཤད་པ་དེ་སང་ཉིན་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་མིན་པ་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཆགས་བཞིན་ཡོད།