ཁ་སང་དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཏེ། བོད་ནང་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཚམས་འཇོག་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་སོང་།
ཁ་སང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༡ སྟེང་ངྷ་ས་ཆིག་སྒྲིལ་ཚོགས་ཁང་ནང་། དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཏེ། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་སྙན་ཞུ་དོན་ཚན་ ༦ ཅན་ཞིག་སྤེལ་སོང་། སྙན་ཞུའི་དོན་ཚན་ཁག་གི་ནང་དོན་མདོ་བསྡུས་ནི། དང་པོ། བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བཞིན་པའི་ལས་འགུལ་དེ་མཚམས་འཇོག་གིས་༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ། གཉིས་པ། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ས་གནས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ངན་འབྲེལ་འོག བོད་པའི་འབྲོག་པ་རྩ་སྟོང་བཟོ་བཞིན་པའི་བྱེད་ཐབས་དེར་ཡིད་གཟབ་དང་། དེ་ལ་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོས་འགན་འཁུར་བཞིན་པར་བསྔགས་བརྗོད། གསུམ་པ། རྒྱ་ནག་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིས་བལ་བོད་ས་མཚམས་སོགས་སུ་བོད་རིགས་ལས་བྱེད་བཏང་སྟེ་བོད་རིགས་ནང་ཁུལ་འགལ་བ་བཟོ་ཐབས་དང་། ༼ བླ་སྤྲུལ་གྱིས་གཏན་འཇགས་གླེང་བ ༽ཟེར་བའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་བླ་སྤྲུལ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་བར་འགལ་བ་སློང་བཞིན་པར་ངོ་རྒོལ་གནང་དགོས་པ།
བཞི་བ། བོད་རིགས་བླ་སྤྲུལ་དང་ལས་བྱེད་རེ་ཟུང་བླ་ཚོང་ཞབས་འདྲེན་གྱི་ལས་སུ་ཞུགས་མཁན་རིགས་ལ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གིས་འཐེར་འདོན་གནང་རྒྱུ་དང་། ཉེ་ལམ་བལ་བོད་ས་མཚམས་ནས་བོད་མི་གནས་སྐོར་བའི་ཅ་དངོས་བཙན་འཕྲོག་བྱས་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་འགལ་ཡོད་སྟབས་ངོ་རྒོལ་བྱ་དགོས་པ། ལྔ་པ། བོད་རིགས་གུང་ཁྲན་ཏང་མི་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ། སློབ་ཆེན་སློབ་མ་དང་དགེ་རྒན། དགོན་པའི་བླ་སྤྲུལ་བཅས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་དཀའ་ངལ་རིགས་སྲིད་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་ནང་དོན་དང་མཐུན་པར་ཀྲུང་དབྱང་ལ་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས་པ། དྲུག་པ། རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་དང་མི་རིགས་འདྲ་མཉམ། དབུ་མིའི་ལམ་གྱི་ནང་དོན་ངོ་སྤྲོད། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་བཅས་བྱ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག
![The Dalai Lama offers blessings to his followers at his Himalayan residence in the northern hill town of Dharamshala, India, on December 20, 2024 [Priyanshu Singh/Reuters]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/05/Screen-Shot-2025-05-09-at-3.37.35-PM-360x180.png)
མགར་སྟོང་བཙན་ལགས། ཁྱེད་རང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་ཡོད་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དེའི་སྒྲོམ་གཞིའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཚེ་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཕྲུལ་སྣང་རང་རེད། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ལྷག་པར་དུ་༢༠༠༨་ནམ་༩་ཙམ་ལ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་རང་རང་གི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག་པ་མ་ཟད་ཁྲིམས་གཏུགས་སོགས་བྱེད་སྐབས་ཀྱང་རྒྱ་སྐད་བརྗོད་མི་དགོས་པར་རང་མི་རིགས་ཀྱིས་སྐད་ཡིག་སྤྱད་རྒྱུ་ཡིན་ལུགས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཉེ་དུས་བོད་པའི་སློབ་གྲ་ཁག་གི་སློབ་ཁྲིད་རྒྱ་སྐད་ནང་བྱེད་འགོ་བརྩམས་པ་རེད། ་དེས་ན་རྒྱ་ནག་གི་ཤོག་བུའི་སྟེང་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ས་གནས་ས་ཐོག་གི་ལག་སྟར་གཉིས་འབད་དེ་ལོགས་ཀ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་དེ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་བའི་སྤྒཡི་ཚོགས་ཤིག་ཡིན་ན་བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་རིགས་ཡོང་གི་མེད་པར་ེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་རྒྱའི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ཡོད་པའི་ཕྱིར།
རེབ་གོང་ཤེས་ལགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྐབས་འདིར་འགན་ཁྱེར་བ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལགས།
དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་འབོད་བསྐུལ་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཞུ་འདོད་བྱུང་། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོའི་ཚེ་སྲོག་ལ་སེར་སྣ་མེད་པའི་་ཅལ་གཏམ་པ་དག་ལ་བཤད་འདོད་པ་སྟེ། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོའི་རྩ་བ་རྫོགས་ཤིང་ཅོལ་ཆུང་དྲན་འཕྲུལ་པ་ཁྱུ་གཅིག་ཤུལ་དུ་ལྷག་མ་ལྷག་ཡོད་པ་མ་རེད་བཤད་འདོད་ལ། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་ལོ་རབས་འདིར་ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་སོང་གཏོང་བའི་དུས་ཚོད་མིན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པས་ལམ་སྟོན་གནང་དང་གནང་བཞིན་པར་གོ་བ་ཡག་པོ་ལེན་རན་རེད་བཤད་འདོད་བྱུང་།
བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་དག་གཟི་བརྗིད་ལོས་ཡོད་མོད། ནམ་མཁའ་ནས་འཁོར་ཏེ་ས་འབབ་ཀྱི་མེད་པས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་བྱ་དགོས་ངེས་ཀྱི་འདི་འདྲའི་བསམ་ཚུལ་འདོན་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་ཆེན་རེད། དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་ལ་གནད་དགག་གི་སྐབས་སུ་ག་རེ་བྱེད་དགོས་མིན་གྱི་སྤོབས་དང་། དམིགས་ཡུལ། ལས་རིམ་བཅས་ཚང་མ་ལྡན་པ་ནི་དངོས་གནས་ཡག་པོ་རེད། ཁྱེད་ཚོ་ཞལ་འདེབས་སློང་མཁན་གྱི་ལས་འགུལ་ཁང་མིན་ཚུལ་གོ་ལ། ད་བར་འགྲོ་སོང་རང་ངོས་ནས་གཏོང་བཞིན་པ་དེ་དང་བཀའ་མོལ་འདི་གནང་བར་སྙིང་ནས་གུས་འདུད་ཡོད། འཐབ་རྩོད་པ་ཞིག་དང་གྲ་སྒྲིག་ཅན་ཞིག་ཚུགས་ཀ་ལྡན་པར་སེམས། དེ་བས་ཁྱེད་ཅག་གིས་དེ་དང་མཐུན་པར་བོད་ཕྱི་ལོགས་ནས་ལས་འགུལ་མུ་མཐུད་ནས་སྤེལ་རོགས། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད།
དྲ་གྲོགས་བསྟན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ལགས། བླ་སྤྲུལ་གྱིས་གཏན་འཇགས་གླེང་བ་ཟེར་བ་དེ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིས་གཡོ་ཇུས་གསར་བ་ཞིག་རེད། ལོ་སྔོན་མའི་ཟླ ༡༢་ཚེས ༡༨ ནས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་འགོ་ཁྲིད་གསར་བ་ཁྲུན་ཆོན་གོས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཤུགས་སྣོན་རྒྱབ་པ་དང་། ལས་ཀ་རྣམ་གྲངས་ཇེ་མང་དུ་བཏང་བ་ལས་ཐོན་པ་ཞིག་རེད། དེའང་ཆེད་མངགས་མེར་བསྲེགས་ལས་འགུལ་ཐད་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་གིས་བླ་སྤྲུལ་བེད་སྤྱོད་དང་བཙན་ཤུགས་ཀྱིས། བོད་ནང་གི་མེར་བསྲེགས་ལས་འགུལ་ཆོས་དང་མི་མཐུན་ལ། འཇིག་རྟེན་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པ། ན་གཞོན་རེ་འགའ་ཚོར་བའི་འོག་ཕྱིན་ཚུལ། གཞན་ཡང་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་མགོ་སྐོར་འོག་ཚུན་མི་ཉན་ཞེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཧམ་བཤད་ལ་ཁྱི་ར་རྒྱབ་པ་ཞིག་རེད། དེས་ཉེ་འཆར་མཚོ་སྔོན་རླུང་འཕྲིན་ནང་མགོ་ལོག་དང་ཡུའུ་ཧྲུའུ་ཁུལ་གྱི་བླ་སྤྲུལ་རེ་འགས་མཚན་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངན་ཇུས་རྣམས་མདོ་འཛིན་པ་ཚོར་བཙན་གྱིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོད། དེ་དང་འབྲེལ་ནས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་བོད་ཕྱི་ནང་གི་བོད་མིའི་བར་འགལ་ཟླ་བཟོ་བ་དང་། གཡོ་ཇུས་སྣ་ཚོགས་འཐེན་བཞིན་ཁོ་བོས་ཁ་བརྡར་དགག་ལན་ཞིག་བྲིས་ཡོད་པས། ཞིབ་ཏུ་གཤམ་གྱི་དྲ་ཐག་འདི་ལ་གཟིགས། http://www.khabdha.org/?p=24977
དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་གསར་བསྒྲགས་བྱས་པ་བཟང་མོད། མཐའ་གཅིག་ཏུ་བོད་མི་ཚོས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བཞིན་པ་འདི་མཚམས་འཇོག་བྱོས་ལབ་ན་མ་བདེ་བ་ཞིག་ཡོང་གིན་མི་འདུག་གམ། རྒྱུ་མཚན་ཡག་པོ་ཞིག་བཀོད་ནས་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ན་ལེགས་ཚུལ་རེད།
དུས་བབ་ཚང་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུ་རྒྱུར། གོང་གི་གསར་འགྱུར་གྱི་དོན་ཚན་གསུམ་པའི་ནང་དུ་༼ བླ་སྤྲུལ་གྱིས་གཏན་འཇགས་གླེང་བ ༽ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གང་འདྲ་རེད། དེ་སྔ་ནས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཟེར་བ་དེ་རེད་དམ། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བྱེད་སྒོ་འདི་སྤེལ་ལུགས་སྤེལ་སྟངས་ག་འདྲ་ཡོད་པ་རེད་དམ། སྔོན་མ་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་དམ། ཡང་ན་གསར་དུ་མགོ་འཛུགས་བྱས་པའི་ངན་ཇུས་ཤིག་རེད། འདིའི་སྐོར་ཤེས་མཁན་རེ་ཡོད་ན་འདིར་འགྲེལ་བརྗོད་རེ་གནང་རོགས།
དབུ་མའི་ལམ་ཚང་གིས་གནད་ལ་འཁེལ་ཞིང་དུས་ལ་བབས་པའི་གསལ་བསྒྲགས་ཡག་པོ་ཤིག་སྤེལ་འདུག ཡིག་ཕྲེང་བཅུ་གྲངས་ཤིག་གི་ནང་ལ་དོན་གནས་བརྒྱ་ཕྲག་ཅིག་བསྒྲིལ་ནས་ལམ་སྟོན་གནང་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བཀའ་ཤག་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་རྫིག་མདོག་ཁ་བོས་ཐོག་ནས་གསར་ལམ་ཁག་གི་གནས་ཚུལ་རིག་རིག་བྱས་ཏེ་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱར་ཟློས་རེ་སྤེལ་བ་དང་། རྡ་རམ་ས་ལའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་གཞན་དག་གིས་ཚིག་གི་ལོ་མས་སྒྲིབ་ཅིང་དོན་གྱི་འབྲས་བུས་སྟོང་བའི་( བསྒྲགས་གཏམ )ཞེས་པའི་སྐད་པོ་ཆེ་དེ་དག་འགྲན་ནུས་མི་འདུག
རྒན་ལགས་ཀྱིས་གནད་འགག་ཅན་གྱི་དོན་ཚན་ཁ་ཤས་གསུངས་འདུག ད་དུང་མང་ཙམ་གསུངས་རོགས། འཐབ་རྩོད་བྱ་ཕྱོགས་ཕན་ངེས་རེད་ལ། ལས་དང་པོ་བ་ཚོར་དེ་བས་ཀྱང་ཕན་གི་རེད། གང་ལྟར་སྤྱི་བའི་ཆེད་དུ་ཁྱེད་རང་གིས་མུ་མཐུད་འདི་ལྟར་སྩོལ་ཅིག།
ད་དུང་ཁ་སྣོན་གལ་ཆེན་གསུམ་ཡོད།
༡༽ བོད་མི་ས་གནས་སོ་སོ་ནས་ད་ནས་བཟུང་རང་གི་སྡེ་དཔོན་ཨ་ཡོད་ནང་གི་ད་ཡོད་དང་སྒོ་ངའི་ནང་གི་སེར་རིལ་དེ་འདེམས་རོགས། གལ་ཏེ་འདེམས་དབང་མེད་ན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འོས་ཤོག་མ་འཕེན་རོགས། ཁྱེད་ཅག་གིས་ངོ་རྒོལ་འདི་ཉིད་གནང་ཐུབ་ཚེ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་ནུས་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན།
༢༽ གོང་རིམ་ནས་བཞག་པའམ་རང་གིས་བདམས་པའི་རང་རིགས་ཀྱི་སྡེ་དཔོན་དང་དཔོན་ཆེན་སུ་ཞིག་གིས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་གི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་མི་སྒྲུབ་ན་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས།
༣༽་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོས་གཙོ་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་མི་རིགས་སྐྱོང་གི་བྱ་བ་ལེགས་སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུར་དཔྱད་བརྗོད་དང་ལམ་སྟོན་གནང་དགོས།
གནད་དོན་འདི་གསུམ་ཧ་ཅང་འགངས་ཆེན་ཡིན། ད་ལྟའི་གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་སྙིང་སྟོབས་དང་འགུལ་སྐྱོད་ལ་བལྟས་ན་དོན་ཆེན་འདི་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་ང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་སོ་སོའི་ནང་མི་དགོན་པ་གྲོང་སྡེ་ཚང་མར་ཁ་པར་བཏང་ནས་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་རང་སྐྱོང་རྩོད་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནོང་། བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་དེ་ལྟར་འབོད་སྐུལ་བྱས། མེར་བསྲེགས་ཉན་གི་མ་རེད་ལ། ལས་འགུལ་མཚམས་འཇོག་ཉན་གི་མ་རེད། དོན་དག་མ་བྱུང་བར་ག་རེ་བྱ་ན་བྱ་དགོས་ཀྱི་རེད། ད་ཐེངས་གྲུབ་འབྲས་མ་ཐོན་དུས། ད་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་ལ་མགོ་བཏགས་ཞུས་ན་དགའ་ནི་རེད།
དབུ་མའི་ལམ་རྒྱལ་ལོ། མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་རྒྱལ་ལོ། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་ལོ། བོད་གཞུང་རྒྱལ་ལོ། དེ་བཞིན་བློ་བཟང་སེང་གེའང་རྒྱལ་ལོ། དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་རྒྱལ་ལོ། ལས་འགུལ་ཁང་གི་མཁས་དབས་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་ལོ། ཁྱེད་ཚོས་ལམ་སྟོན་བྱས་པ་དངོས་གནས་ཡག་པོ་འདུག
དབུ་མི་ལམ་མ་རེད་དཱ་།དབུ་མེད་ལམ་རེད་།དབུ་མེད་ལམ་གྱི་ཆེད་རང་སྲོག་གཏང་གི་ཡོད་མ་རེད་།དབུ་ཡོད་ལམ་གྱི་ཆེད་རང་སྲོག་གཏང་གི་ཡོད་རེད་།དབུ་མི་ལམ་འདི་སོང་ན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དང་མང་གཙོ་ཟེར་བ་འདི་ཐོག་མ་རྩ་མེད་གཏང་དགོས་།རྡ་སར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དང་སྐར་ལྔ་དར་དམར་སྒྲོན་ནས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་འཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་།ལམ་འདི་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ན་གོང་ས་མཆོག་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་རེད་ཟེར་ན་མ་རེད་།གསུང་དང་འགལ་ནའང་ཐུགས་དང་འགལ་ཡོད་མ་རེད་།བྱས་ཙམ་དབུ་མི་ལམ་གྱི་ལས་ཁང་ཟེར་བ་ཁྱོད་ཁ་བཙུམ་རོགས་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ་བ་འདུག་།
གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྒྱལ་ལོ། གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་བ་རྒྱལ་ལོ། གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་རྒྱལ་ལོ། ཨ་མ་དཔལ་སྒྲོན་གཙོ་བོས་མི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་འགྲོ་སོང་གཏོང་མཁན་དག་གི་སྐུ་ཚེ་ཡུན་ཏུ་བརྟན་པར་ཤོག
དབུ་མའི་ལམ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡང་དག་པར་འཛུབ་སྟོན་གནང་བའི་གདམ་ཀ་མཐར་ཐུག་དེ་ཡིན། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་དང་ལངས་ཕྱོགས་འཛིན་མཁན་ཚང་མར་བླ་ན་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱོགས་ལྷུང་ཅན་དང་། གཡོ་རྒྱུ་ཅན། ལས་མེད་ལྟ་གྲུབ་ཁོ་ནར་ཁ་གཡར་མཁན་ཚོས་ཁྱོད་ཚོར་སྡང་ཟུག་བྱེད་ངེས་རེད། དེ་ནི་ཁོ་ཚོས་ལམ་དབུ་མ་མ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། དབུ་མའི་ལམ་རྒྱལ་ལོ། བཀའ་ཁྲི་བློ་བཟང་སེང་གེ་རྒྱལ་ལོ། ཁོང་གི་སྲིད་བྱུས་རྒྱལ་ལོ། བདེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྒྱལ་ལོ།
སྲོང་བཙན་བུ་ལགས། དེ་ལྟར་ཡོང་རྒྱུར་ང་ཚོའི་གཞུང་དང་བཅས་པར་མི་རེ་རེ་ངོ་རེ་ནས་འབོད་སྐུལ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད། སྐབས་དེར་བླ་ཆེན་མི་ཆེན་སུའང་འདུག་ས་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། ཚང་མ་སྡེབས་ལངས་བྱས་པ་ཡིན་ན་གསོད་ཐུབ་ཀི་མ་རེད་ལ། བཙོན་འཇུག་བྱེད་ཐུབ་ཀི་མ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་རེད།
གཞན།རྣམ་པ་ཚོས་འགོ་ཚོས་ནས་སྐད་ཆ་ཤོད་དང་།
ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ལ་ལྟོས་ན་རང་ལུས་གཞོམ་བསྲེགས་ལས་འགུལ་ལ་ནུས་བ་འཕྲལ་དུ་ཐོན་རྒྱུ་ནི་ཁེག་པོ་རེད། དེ་གསལ་བོ་རེད། རང་སེམས་རང་གིས་གསོས་མ་གསོས་མི་འདུག དེ་མེད་དུས། རང་ལུས་བསྲེགས་རྒྱུ་ལུགས་སྲོལ་འདྲ་བོ། ལོ་རྒྱུས་ཆགས་རྒྱུ་རེད། དེ་དུས་མི་ཚང་མས་ཀྱང་ཨ་ལེ་ཡང་གཅིག་བསྲེགས་འདུག་གཱས་ཟེར་གྱི་རེད། དེ་དུས་ད་ཚར་གྱིན་པའི་རྟགས་རེད།
དེ་བས་རང་ལུས་མ་བསྲེགས་པར་ག་རེ་བྱེད་དགོས་མིན་ཡང་བཤད་འདུག དེ་རྒྱ་ནག་གི་དཔྲལ་བ་ནས་བསུབ་མི་ཐུབ་པའི་དྲི་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བོད་ནང་ནས་སྐྱ་སེར་སྡེབས་ལངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པར་རྩོད་པ་རྒྱག་ཐུབ་ན་དངོས་གནས་དོན་ཕན་འབྱུང་གི་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་ཟེར་ན་དེ་རེད། བོད་དུ་གདན་འདྲེན་ཀྱང་དེས་ཞུ་ཐུབ་ཀི་རེད། ཆོས་རིག་རྒྱུད་འཛིན་ཀྱང་ཐུབ་ཀི་རེད། མིའི་ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་སོང་མེད་དུས། བོད་མི་ཚང་མ་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་སྡུག་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོང་གི་མ་རེད་པཱ། ག་རེ་བྱས་ནས་མི་འདི་ཚོས་གླེན་བཤད་རྒྱག་གི་ཡོད་ན།
ཏིང་ཞོའི་ཕང་དང་་་རྒྱ་ལོ་དོན་འགྲུབ་གཉིས་ཀས་བཏོན་གནང་བའི་ལམ་དབུ་མའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕན་ཐོགས་མང་པོ་ཡོང་ཡོད་རེད། དེ་ཡང་ཡག་པོ་གདའ་རྒྱ་ནག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡིན་པས་ཕན་ཐོགས་ན་ཡག་གི
ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གང་རེད་ཟེར་ན་་
༡་་་ཡང་ན་ནི་རང་བཙན་རྩོད་དགོས་པ་རེད། ་
༢་་ཡང་ན་ནི་རང་སྐྱོང་རྩོད་དགོས་པ་རེད། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་ན་བསྡད་བསྡད་ན་ཉན་ནི་རེད། མགོ་མཇུག་མེད་པའི་ལམ་དབུ་མའི་སྲིན་བྱིས་་ཁ་པྱོགས་མེད་པ་ལས་འགུལ་དེ་འདྲ་པུའུ་རྩེ་མོ་ནང་བཞིན་རེད། ད་དེས་ན་རང་ལུས་མེར་བསྲེག་མཚམས་བཞག་ན་ཡག་པོ་ཡོད་རེད། ་ལམ་དབུ་མའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་ཁང་གིས་ད་བར་རྡ་སའི་ནང་ཁུལ་དཀྲུགས་་་མདའ་དཀྲུགས་གང་མང་བྱས་ཡོད་རེད།
དོན་གྱི་སྟོང་པའི་དབུ་ལམ་ཚོགས་པ།
ཕྱོགས་ལྷུང་ཅན་གྱི་དབུ་ལམ་ཚོགས་པ།
ང་ཚོས་ནས་དཔའ་བོ་ཐོན་དགོས་རྒྱུ་དང་སྲོག་ལ་འཛེམ་རྒྱུ་ཡོང་མི་སྲིད་པ་རེད།བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཚབས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ན་སེམས་ཁུར་སེམས་ཁུར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་འགན་ཞིག་རེད། ལས་འགུལ་མཚམས་འཇོག་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལས་འགན་ཞིག་རེད། བོད་ནང་ནས་ལས་འགུལ་ཅི་ཙམ་སྤེལ་ན་དེ་ཙམ་གྱི་ང་ཚོ་དགའ་དགོས་བ་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ངོས་ནས་དུས་ད་ལྟ་བར་ཏུ་ལས་འགུལ་འདི་འདྲའི་རིགས་་སྤེལ་མ་ཐུབ་ནས་ལྷག་བསྡད་པ་རེད། བོད་ནང་ནས་ལས་འགུལ་སྤེལ་ན་ང་ཚོས་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་ཁོང་ཚོ་ལ་གཞོག་འདེགས་བྱེད་དགོས་བ་རེད། ང་ཚོས་དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་དང་ཚབས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ཞེས་སྔོན་འགོག་བྱས་ན་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འོས་བ་ཞིག་རེད་ལ་བཞུད་ཟིན་པའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དག་གི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ཡང་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བ་རེད།
མགར་སྟོང་བཙན་ལགས། ངས་ཁྱེད་རང་གིས་གསུངས་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་འགུལ་ཞིག་ག་དུས་སྤེལ་ངེས་རེད་དམ། དེ་ལྟ་བུའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་བར་སྒྲིག་འཛུགས་རང་བཞིན་གྱི་འཆར་གཞི་དགོས་པ་རེད། འཆར་གཞི་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་སུ་ཞིག་དང་ཇི་ལྟར་འགོད་སམ། བོད་མི་རེ་ཟུང་གི་མདུན་ལ་དོན་ནས་གོང་གི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཐོབ་ཐང་དེ་བརྩད་ཚེ་རྒྱ་དམར་གྱིས་ལམ་སེང་ཁ་བྲལ་བར་ཁག་དཀྲི་བྱས་ནས་བོད་མི་རྣམས་མགོ་བཀྱག་རྒྱུ་མེད་པ་བཟོས་དང་བཟོ་བཞིན་པ་རེད། དེ་གཅིག་ཡིན། གཉིས་ནས་ལས་འགུལ་གང་ཞིག་སྤེལ་ཀྱང་དེའི་ནུས་པར་བསམ་གཞིགས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་གནད་ཁག་གཅིག་ཡིན། བོད་མི་རེ་ཟུང་གིས་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་ཀྱང་བོད་མི་ཚང་མར་སེམས་འགུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེབས་པའི་ངེས་པ་མེད། འོན་ཀྱང་རང་ལུས་མེར་སྲེག་གི་ལས་འགུལ་དེས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་རྟོགས་སད་ཀྱི་གོ་རྡ་ངེས་ཅན་ཞིག་སྤྲད་དང་སྤྲོད་བཞིན་པ་ནི་བོད་རིམ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་མདུན་མཆོངས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་གིས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱང་གཉིད་ལས་དཀྲོགས་བཞིན་ཡོད།
དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་ཁང་ཟེར་བ་དེར་ལས་ཀ་མེད་ཐག་ཆོད་པ་རེད། 1959 རྗེས་ནས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་དེ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་རེད། འདི་མཚམས་བཞག་ན་ཁྱེད་ཚོ་ལ་འདི་ལས་ལྷག་པའམ། ཡང་ན་འདི་དང་འདྲ་བའི་ལམ་སྟོན་ཞིག་ཡོད་དམ། མེད་ན་ཁ་ཚུམས་དང་ཁྱེད་ཚོ་ངག་ལྐུག་རེད་ཟེར་མཁན་ཡོད་པ་མ་རེད། ནམ་ཞིག་ལ་ཁྱེད་ཚོས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་མཚམས་འཇོག་རོགས་མི་ཟེར་བའི་ངེས་པ་མི་འདུག་ག །
རྡོག་ཐོ་གཅིག་གིས་དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་དེ་གད་སྙིགས་ནང་དུ་གཡུག་ཅིག
རྒྱ་ནག་གི་བོད་མི་མཉམ་ཆུང་ཉེ་མེད་དག་ལ་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་སུན་བཙུར་དེ་མཚམས་མ་བཞན་ན་། ཁོང་རྣམས་པས་འུ་ཐུག་ཐབས་སད་ཀྱི་རང་སྲོགས་གཅོད་པའི་འདམས་ཁ་དེ་ག་འདྲ་སུ་མཚམས་འཇོགས་དགོས་གི་རེད་། ལྐུག་པས་སྐད་ཆ་རང་རེད་། ལུང་པ་ཞིག་དུ་ཆུ་མེད་ནས་མི་ཚང་མ་ཁ་སྐོམས་བསྡད་ཡོད་ན། ཁྱོད་ཚོ་ཁ་མ་སྐོམས་རོགས་ཞེས་བཤད་ན་ག་འདྲ་འདུག།
ཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ལས། །
གཞན་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་དགོས་མེད། །
རྣམ་གྲངས་མང་བའི་ལས་འགུལ་མཐར་ཕྱིན་ལས། །
དབུས་ལམ་ཆེད་དུ་རང་སྲོག་གཏོང་དགོས་མེད། །
བཙན་པོའི་བུ་ལགས།
༼ རང་སྐྱོང་གི་བསམ་འཆར་༽ རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ནས་རྩོད་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་འོག་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེ་དག་གཞི་རྩར་བཟུང་ནས་སྐྱ་སེར་རིས་མེད། རྒན་གཞོན་དབྱེར་མེད་བཅས་སྡེབས་ལངས་ཀྱིས། ཤེས་ཡོན་པ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་དགེ་བཤེས་ཚོས་མདུན་སྣ་དྲངས་ཏེ་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་རྩོད་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་རང་ལུས་གཞོམ་བསྲེགས་བྱེད་དགོས་དོན་གང་ཡང་མེད་པས་རེད།
རྨོག་རུ་བ་གཙོས་པའི་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ལས་མི་ཡོངས་ལ་ཞུ་རྒྱུར། འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྤེལ་བའི་ལས་རིགས་ཡག་ཕྱོགས་ཤིག་ཏུ་འདོད་ཀྱིན་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཡུལ་དུས་གང་ལ་བལྟོས་ནའང་ང་ཚོའི་འཚེ་མེད་ཞུ་བའི་ལས་འགུལ་དང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་མ་སོང་ཚེ་ད་གཟོད་རང་བཙན་ཟེར་བ་ཞིག་ཕར་ཞོགས། རང་སྐྱོང་ཞིག་ཀྱང་ཁག་པོ་རེད། དེང་རབས་ཀྱི་དཔའ་རྒོད་ཡིན་མདོག་མདོག་བྱས་མཁན་དག་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད།
ལས་འགུལ་ཁང་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ། སོ་སོ་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཆ་ནས་གཏམ་འདི་ཐོས་པས་དགའ་སོང་། གཞན་དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་རྡ་ས་ནས་ལྡི་ལི་བར་གཉིད་སད་ལས་འགུལ་ཟེར་བ་ཞིག་སྤེལ་འཆར་ཡོད་པ་རྒྱུན་ལས་ཤིག་གི་ས་ནས་ཐོས་སོང་། ལོ་སར་ཚེས ༡ ལ་ལྡི་ལིའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་སླེབས་རྒྱུ་ཡིན་ས་རེད། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། ང་རང་ལོ་སར་གྱི་འགྲོ་སོང་བཏང་ནས་ལས་འགུལ་དེར་མཉམ་ཞུགས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ཁྱེད་རྣམ་པས་དབུ་ཁྲིད་རོགས།
རྒྱ་ནག་པོའི་དབང་འཛིན་པས་ཉོན་ཅིག
ང་ཚོ་ཐུན་མོང་ལ་ཡོད་པའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་དེ་ཁྱེད་ཚོར་ཨེ་ཡོད།
ང་ཚོ་ཐུན་མོང་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་ཁྱེད་ཚོར་ཨེ་ཡོད།
ང་ཚོ་ཐུན་མོང་ལ་ཡོད་པའི་བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་དེ་ཁྱེར་ཚོར་ཨེ་ཡོད།
༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་ཞེས་པའི་འབད་བརྩོན་དེ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་པ་རེད་དམ། ཁོང་ཚོས་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་གནང་བ་དེས་༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། ངས་བལྟས་ན་བོད་ནང་གི་དཔའ་བོ་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་དེས་གོང་གི་ཡིག་ཆ་ལག་སྟར་ཡོང་རྒྱུར་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་པ་ལས་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མི་སྲིད། གང་ལགས་ཟེར་ན། བོད་མི་དཔའ་རྒོད་དེ་དག་གིས་མཛད་རྗེས་དེས་རྒྱ་དཔོན་ཚོར་གནོན་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་ལ་གནོན་ཤུགས་དེའི་འོག་ནས་ང་ཚོའི་དགོས་འདུན་འཚོལ་དགོས་པ་རེད། དེས་ན་ད་ལྟའི་དུས་འདི་ནི་བོད་མི་རིགས་རྣམས་འཆི་ཁ་ནས་ཡར་ལངས་འགོ་བརྩམས་པའི་སྔ་ལྟས་ཤིག་ཡིན་ལ་ང་ཚོས་ཡར་ལངས་ཀྱི་ཚོར་ཤུགས་དེ་བས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས་པ་ལས་མར་བཅག་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། དེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ཐེངས་མང་བྱས་པ་རེད་དེ་ལས་འགུལ་དེ་རིགས་མཐའ་ཁྱོལ་བ་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མེད། དེར་བརྟེན་དེང་སྐབས་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ཟེར་སྐབས་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚོར་སྣང་གང་ཡང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ལས་འགུལ་དེ་རིགས་གང་མཚམས་ནས་མཚམས་འཇོག་བྱེད་ངེས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ནང་དཔའ་རྒོད་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བའི་ལས་འགུལ་དེར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་ཚེ་རྒྱ་ནག་ལ་དགོས་པ་དེ་རེད་ལ་འདས་པོ་ཚོའི་མཛད་རྗེས་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བའང་དེ་རེད། དེར་བརྟེན་རང་སྲོག་རང་ལ་བདག་ཙང་ང་ཚོས་དཔའ་རྒོད་ཚོའི་མཛད་པར་མ་འགྲིག་པ་ལྟ་བུའི་རྣམ་འགྱུར་མ་འདོན་རོགས་གནང་། དེ་མིན་དབུ་མའི་ལམ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཐབས་ལམ་གཞན་ཞིག་བསྟན་རོགས་གནང་།
༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་ཞེས་པའི་འབད་བརྩོན་དེ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས་པ་རེད་དམ། ཁོང་ཚོས་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་གནང་བ་དེས་༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། ངས་བལྟས་ན་བོད་ནང་གི་དཔའ་བོ་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་དེས་གོང་གི་ཡིག་ཆ་ལག་སྟར་ཡོང་རྒྱུར་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་པ་ལས་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་མི་སྲིད། གང་ལགས་ཟེར་ན། བོད་མི་དཔའ་རྒོད་དེ་དག་གིས་མཛད་རྗེས་དེས་རྒྱ་དཔོན་ཚོར་གནོན་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་ལ་གནོན་ཤུགས་དེའི་འོག་ནས་ང་ཚོའི་དགོས་འདུན་འཚོལ་དགོས་པ་རེད། དེས་ན་ད་ལྟའི་དུས་འདི་ནི་བོད་མི་རིགས་རྣམས་འཆི་ཁ་ནས་ཡར་ལངས་འགོ་བརྩམས་པའི་སྔ་ལྟས་ཤིག་ཡིན་ལ་ང་ཚོས་ཡར་ལངས་ཀྱི་ཚོར་ཤུགས་དེ་བས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་དགོས་པ་ལས་མར་བཅག་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། དེ་སྔོན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གིས་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ཐེངས་མང་བྱས་པ་རེད་དེ་ལས་འགུལ་དེ་རིགས་མཐའ་ཁྱོལ་བ་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མེད། དེར་བརྟེན་དེང་སྐབས་མ་ཤི་བར་གྱི་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ཟེར་སྐབས་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚོར་སྣང་གང་ཡང་སྤྲོད་ཀྱི་མེད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ལས་འགུལ་དེ་རིགས་གང་མཚམས་ནས་མཚམས་འཇོག་བྱེད་ངེས་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ནང་དཔའ་རྒོད་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བའི་ལས་འགུལ་དེར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་ཚེ་རྒྱ་ནག་ལ་དགོས་པ་དེ་རེད་ལ་འདས་པོ་ཚོའི་མཛད་རྗེས་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བའང་དེ་རེད། དེར་བརྟེན་རང་སྲོག་རང་ལ་བདག་ཙང་ང་ཚོས་དཔའ་རྒོད་ཚོའི་མཛད་པར་མ་འགྲིག་པ་ལྟ་བུའི་རྣམ་འགྱུར་མ་འདོན་རོགས་གནང་། དེ་མིན་དབུ་མའི་ལམ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཐབས་ལམ་གཞན་ཞིག་བསྟན་རོགས་གནང་།
གཞིས་ལུས་བོད་མིས་འབོད་སྒྲ་ཚེ་སྲོག་གིས་གནང་དུས་སུ། ང་ཚོས་སྐད་ཆ་སྤོམ་པོ་རེ་བཤད་ནས་བསྡད་ན་དངོས་ནས་མི་འོས་ཀི སྒྲུབ་དགོས་པ་ཞིག་དང་སྟོན་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་ཡིན།
ནོར་བཅོས། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་ཁང་ལ་ཞུ་རྒྱུར།
འབོད་སྐུལ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ།
འོན་ཀྱང་ལམ་དབུ་མའི་ལས་འགུལ་ལ་ཞུ་རྒྱུར། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ངེས་པར་དུ་འགན་ལེན་དགོས་པ་ཞིག་ནི། བོད་ནང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་བསྟུད་མུར་སྐུ་ལུས་མེར་བསྲེགས་དང་སྐུ་སྲོག་འབེན་དུ་བཙུགས་ནས་རྒྱ་དམར་ལ་ཞི་རྒོལ་འདི་འདྲ་གནང་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། རང་དབང་ལུང་པར་སྡོད་པའི་གཞུང་མང་གཉིས་ངོས་ནས་ཉིན་གཅིག་དུས་གཅིག་ལ་སྤེལ་བའི་བསྔོ་སྨོན་མཆོད་འབུལ་ཙམ་གྱིས་འགན་འགྲུབ་སོང་པ་དང་ཁྲལ་འཇལ་ཟིན་པའི་བཟོ་དང་ཚོར་སྣང་གིས་བོད་ནང་ལ་བལྟས་ནས། ནམ་རྒྱུན་ལྟར་ཁ་གཡང་རེ་དང་བསྔོ་སྨོན་རེས་འགྲོ་ཐབས་མི་གནང་པར་རང་དབང་ལུང་པ་སོ་སོ་ནས་མུ་མཐུད་དེ་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་སྒོ་ནས་ལས་འགུལ་སྣ་སྣང་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེ། མ་མཐའ་ཡང་ང་ཚོའི་དཀའ་ངལ་གྱི་གནས་སྟངས་འདི་རྒྱ་ནག་མི་མང་གཙོས་འཛམ་གླང་མི་མང་ཚང་མས་ཧ་གོ་ཡ་ཅིག་དང་དོ་སྣང་ཡོད་པ་ཅིག་བཟོ་ཐུབ་དགོས། དེ་ཡང་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྣེ་འཁྲིད་དགོས། དེ་ལྟར་ལས་མི་ནུས་ན་གཞུང་ཚོགས་པ་ཁག་བཙུགས་པའི་དོན་དག་དེ་ཡང་དེ་ཙམ་རེད། ལས་འགུལ་སྤེལ་སྟངས་ཡང་བོད་པ་ཡོད་སའི་རང་དབང་ལུང་པ་ས་གནས་རྣམས་པང་སྒྲིགས་ནས་ལོ་གཅིག་གི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དེ་བདུན་ཕྲག་དང་ཉི་མ་ཁག་བགོས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་གནང་ན་ཅེས་མི་ཆོག
གསར་འགྱུར་ཁ་གསལ་ལ་གནད་བསྡུས་པ་ཞིག་སྤེལ་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ཁ་སང་ཁ་བརྡའི་ཐོག་དབུ་མའི་ལམ་ཚང་གིས་གསལ་བསྒྲགས་རིང་ཐག་ཆོད་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་པ་མཐོང་སོང་། ཐེངས་གཉིས་ལ་བཀླགས་ཀྱང་ཚོར་བ་འདྲ་སྐྱེ་མ་སོང་། སྤྱིར་བཏང་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཚང་གི་སྟོང་བཤད་ལས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཡིད་ཆེས་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། དུས་སྐབས་ཛ་དྲག་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་གཟིགས་ཏེ། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཤ་ཚ་སྙིང་ཉེ་བ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཆེད་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་དཔྱོད་བཏོན་པའི་ལམ་ནས་རྩོད་དགོས་པའི་དགོངས་ཚུལ་གནང་འདུག དངོས་གནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། བབ་བརླིང་བརྟན་གསུམ་རང་གི་ལྗིད་ཁོག་རང་གིས་ངོ་ཟིན་པ་རང་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ཁྱེད་རྣམ་པས་ལག་བསྟར་བརྩི་སྲུང་བྱས་པ་དངོས་གནས་རུས་པས་བརྗེད་མི་སྲིད། རྒྱབ་སྐྱོར་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཡོད་དོ།
དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་པ་ཚོར་གུས་བརྩི་ཞུ། གང་ལྟར་སྤྱི་བའི་དོན་དུ་ནུས་པ་ཞིག་འདོན་བཞིན་པ་དང་མིང་དོན་མཚུངས་བའི་མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཆེ་མཐོང་དང་དགོས་གལ་ལ་གཟིགས་བཞིན་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད། རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་ལྟ་བུས་དགོས་གལ་ལ་གཟིགས་ན་འུག་ཕྲུག་རེ་ཟུང་གིས་མ་འདོད་ཀྱང་རང་སྡུག་ཙམ་ལས་མེད།
རྒྱ་གཞུང་གི་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་དང་། བཙན་བྱོལ་གྱི་བློ་བཟང་སོགས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་སྲིད་ཀྱང་། ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་ན་ཕྲག་དོག་གི་བློ་མིག་མེད་པ་ཡང་དངོས་ཆོས་ཡིན་པས་ཁྱེད་ཚོས་ནུས་པ་སྔར་ལྷག་འདོན་སྤེལ་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡོད།
ང་ཚོས་བོད་ནང་གི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་པ་རྣམས་ལ།ཁྱེད་རང་ཚོའི་འདི་དང་འདི་བྱེད་དགོས་ནི་ཟེར་ནས་ཞུ་ཕོད་ཡ་ཞིག་དང་ཞུ་འོས་ཡ་ཞིག་མི་འདུག།
བོད་ནང་ནས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ན་ཕན་གྱི་འདུག་ཀྱང་། མཚམས་ཤིག་ནས་འདི་ལུགས་སྲོལ་འདྲ་བོ་ཆགས་ཉེན་འདུག དེ་བས་བོད་ཕྱི་ལོག་ནས་མེ་སྦར་མི་ཆོག་པ་གང་ཡོད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ཚབ་ཁག་ཏུ་མདུན་ནས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་སྦར་ཆོག་མོད། མ་སྦར་པ་ག་རེ་རེད།
བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ན་དགོངས་ཀྱི་ཡོད། སོང་ཙང་ཁོང་ཚོས་མཚམས་འཇོག་གནང་གི་མ་རེད། ད་བར་ཁོང་ཚོས་དགོས་འདུན་བཏོན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ལས་འགུལ་གང་སྤེལ་བ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོངས་གཞི་དང་མཐུན་པ་ཡིན། དེས་ཕྱིར་ཁོང་ཚོས་རང་ལུས་གཏོང་ཐུབ་ན་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་ལས། ནམ་ཡང་ཕམ་ཁ་ཞིག་ལ་བརྩི་ཡི་མེད། དབུ་མའི་ལམ་ལས་འགུལ་ཁང་ནས་ངེས་པར་ཁོང་ཚོའི་དགོངས་དོན་ཡང་དག་ཡིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་གང་སར་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་ཐུབ་དགོས། རྡ་རམ་ས་ལ་གཅིག་པོ་ནས་མ་བཞུགས་གང་སར་ཕེབས་པ་གནང་རོགས་ཞུ་ཞུ།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཏོན་གནང་བའི་དབུ་མའི་ལམ་ནི་དངོས་གནས་གཉིས་ཕན་གྱི་ཐབས་ལམ་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཅི། ཡིན་ན་ཡང་རྡ་སའི་དབུ་མ་ལས་ཁང་གི་སྐྱུག་བྲོ་བའི་ལས་དོན་ལ་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད། བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ཁྱེད་ཚོ་ལས་བྱེད་གཏེ་ཞིག་རྩ་ནས་མེད། བོད་ནས་བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཐུབ་ན་ཁྱེད་ཚོས་རྡ་ས་ནས་རང་སྐྱོང་རྫུན་མ་ཞིག་བཤད་མ་བསྡད་ལོ་ལོ། སྐྱུག་བྲོ་གི