ཉེ་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་མིའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ནག་ཚོགས་ཤིག་རྩད་གཅོད་ཐུབ་ཡོད་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱི་ཚོགས་དཔྱད་རྗོད་པ་དག་གིས་དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཚོགས་པ་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གི་མིང་ཐོག་ནས་འགེབས་སྲུང་བྱ་ཆེད་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན། རྒྱ་ནག་ཉེན་རྟོག་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཏེ། ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ཟླ་མགོར་པེ་ཅིན་དང་ཧི་པའེ། ཨན་ཧའེ། ཧྲན་ཏུང་། ཧི་ནན། ཧྲན་ཞི་སོགས་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ ༡༨ ནང་ཞིབ་བཤེར་བརྒྱུད། རྒྱ་ནག་ནང་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་ཚོང་སྒྱུར་བྱེད་མཁན་རྒྱལ་ཡོངས་རང་བཞིན་གྱི་རྩ་འཛུགས་ཤིག་རྩད་བཅོད་ཐུབ་སྟེ། ཁྱོན་བསྡོམས་ནང་ཁྲོལ་ཚོང་སྒྱུར་ནག་ཚོགས་ ༢༨ དང་ཉེས་ཅན་པ་ ༡༣༧ འཇུ་བཟུང་བྱས་ཤིང་། དེའི་ཁྲོད་ཁྲིམས་མཐུན་མིན་པའི་སྨན་པ་ ༡༨ ཡོད་པ་དང་། ནང་ཁྲོལ་འགོག་གྲབས་ཡོད་པའི་མི་ ༡༢༧ ཙམ་ཉེན་ཁ་ལས་སྐྱོབ་ཐུབ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་ཞིན་ཐཱང་རཱན་གསར་ཁང་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་བཏོན་ཏེ་ཚོང་སྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་རྗེས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐད་དོགས་པ་ཟོས་ཡོད། དེ་སྔོན་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ནི་སྲིད་གཞུང་གི་སྲོག་ཁྲིམས་འཕོག་ཡོད་པའི་ཉེས་ཅན་བཙོན་པ་རྣམས་ཡིན་སྐོར་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་བྱུང་ཡོད་སྟབས་རྗེས་སུ་མང་ཚོགས་རང་ངོས་ནས་ཞལ་འདེབས་སུ་ཕུལ་བ་ཡིན་ཚུལ་ལ་ཁ་བསྒྱུར་ཐབས་བྱས་ཡོད། ད་ཐེངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འདིས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་ཚོང་སྒྱུར་བྱེད་ཀྱིན་པ་བདེན་དཔང་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ངོས་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་ཐོག་ངོས་ལེན་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག
ཆོས་འཁོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་གཙོས་རྒྱ་གཞུང་དང་ལྟ་བ་མི་མཐུན་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནི། རྒྱ་ནག་ནང་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐད། འདི་ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སྔར་ལས་ལྷག་པར་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེན་པོ་སླེབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རང་ངོས་ནས་ཞིབ་འཇུག་རྩད་གཅོད་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ལ། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་གསར་དུ་པར་འགྲེམས་བྱས་པའི་༼རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་ཁྲོལ༽ཞེས་པའི་དེབ་དེ་ནི། འཛམ་གླིང་གསོ་རིགས་ཆེད་མཁས་མང་པོ་ཞིག་གིས། རྒྱ་གཞུང་གིས་སྒྲིག་འཛུགས་རང་བཞིན་གྱི་ཐོག་ནས་མིའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ཉེས་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པའི་ཐད་དཔྱད་གླེང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེབ་དེའི་ནང་ཚན་རིག་མི་སྣའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་གྲགས་ཅན་མི་སྣ་ ༡༠ གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཨ་རའི་ཕེན་སེལ་ཝེ་ནའེ་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་(University of Pennsylvania) གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཚན་རིག་སྡེ་ཁག་གི་འགན་འཛིན་ཨོ་ཐོར་ཀབ་ལཱན(Arthur. Kaplan) ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་ནང་དགོས་མཁོའི་ཆེད་དུ་མི་གསོད་པའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་སྤྱོད་རིགས་རྒྱུན་ལྡན་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལོ་ལྟར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐོར་གསལ་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
སྐབས་དོན་དཔྱད་བརྗོད་པ་ཧིན་ཧི་ལགས་ཀྱིས། “ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་ནི་འགན་ལེན་སྡེ་ཁག་ཅིག་གི་ངོས་ལེན་བརྒྱུད་དགོས་པ་དང་། འགན་ལེན་གནང་མཁན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ཚད་ལྡན་གྱི་སྨན་ཁང་དག་ཆགས་ཡོད། ཚད་ལྡན་གྱི་སྨན་ཁང་དེ་ལའང་སྲིད་གཞུང་སྡེ་ཁག་རིམ་པ་དང་དམག་ཁུལ། ཉེན་རྟོག་སྡེ་ཚན་བཅས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་འཐོབ་དགོས་པ་རེད། དེར་མ་ཟད། ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་དུས་ཚོད་གོ་སྒྲིག་ཐད་བརྒྱུད་རིམ་ངེས་ཅན་ཞིག་དང་། ཚད་མཐོའི་སྨན་གྱི་ལག་རྩལ་སྤྱད་དེ་འཁྱག་ལུམས་སུ་ཉར་འཇོག་སོགས་དགོས་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས། ཁྲིམས་མཐུན་མ་ཡིན་པའི་ནག་ཚོགས་རྐྱང་བ་ཞིག་གིས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད” ཅེས་བརྗོད་དེ། རྒྱ་གཞུང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ནག་ཉེས་མུ་མཐུད་སྦ་གསང་བྱེད་མ་ཐུབ་པའི་དབང་གིས། ཉེས་སྐྱོན་དེ་རིགས་ནག་ཚོགས་ཤིག་གི་མགོར་གཡུགས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་ལས་གཡོལ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་བཤད་ཡོད།
གཞན་ཡང་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ཉེས་སྤྱོད་དེ་འདས་པའི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་། རྒྱ་གཞུང་གི་དམག་དཔོན་དག་གི་བཀའ་མངགས་ལྟར་དམག་ཁུལ་སྨན་ཁང་ཁག་ནང་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཚོང་བསྒྱུར་བྱེད་སའི་བསྟི་གནས་གཙོ་བོ་ནི་ཏ་ལིན་གྲོང་ཁྱེར་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ནས་ ༢༠༠༣ བར་པའོ་ཞིས་ལའེ་ཡིས་དེ་གར་སྲིད་འགན་འཁུར་སྐབས། མཁའ་ལམ་སྤྱད་དེ་ཚོང་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། པའོ་དང་དམག་ཁུལ་དཔོན་རིགས་བར་འབྲེལ་བ་ཟབ་མོ་ཆགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོའང་དེ་ཡིན་འདུག རྗེས་སུ་ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་དམག་ཁུལ་གྱི་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ་ཆགས་རྗེས། ཀྲུག་ཡུང་ཁང་གིས་ཁྲིམས་སྲིད་ལྷན་ཁང་དང་ཉེན་རྟོག་སྡེ་ཁག་གི་དབང་ཤུགས་སྤྱད་དེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་མི་དམངས་སྨན་ཁང་ཁག་ནང་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ཉེས་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་འདུག
ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཆེས་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་ལ། རྒྱ་ནག་ནང་མི་གསོན་པོའི་ནང་ཁྲོལ་གྱི་རིན་གོང་ནི། སྙིང་ལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༧༠ དང་། མཆིན་པ་དང་གློ་བ་གཉིས་ལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༠ རེ། མཁལ་མ་ཡ་གཅིག་ལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༡༥ བཅས་ཡིན་འདུག་ཅིང་། མིག་འབྲས་དང་ཁྲག སྐྱི་ལྤགས་སོགས་མིའི་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་རིན་གོང་བསྡོམས་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༢༠༠ ལྷག་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
ནང་ཁྲོལ་སྤྲོད་མཁན་དང་སྤྲོད་ཡུལ་ངོས་འཛིན་མེད་པར་བརྗེ་ལེན་བྱ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཁྲིམས་བཟོ་དགོས་གལ་ཆེའོ། །