དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ནེའུ་ཡོག་ཧར་ཝ་ཌི་སློབ་ཆེན་དུ་གཏམ་བཤད་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་ལ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་པའི་ནན་སྐུལ་ཞུས་འདུག
ཉིན་འདི་འགར་དབུས་བོིད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས། ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ཁག་ཅིག་ནང་གཞུང་འབྲེལ་གཟིགས་སྐོར་གནང་བཞིན་པ་ལྟར། ཉེ་ལམ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཨ་རིའི་ཧར་ཝ་ཌི་ (Harvard university)གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཚོཊ་ཁང་དུ། མཐོ་སློབ་དེའི་སློབ་ཕྲུག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུཊ་ཉམས་ཞིབ་པ་སྐོར་ཞིག་ལ་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་ལམ་ཐོག་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཏེ། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་བྱས་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཆགས་ཡོད་སྐོར་དང་། མ་འོངས་པར་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་ཡོང་ཆེད་ཕྱོཊ་གཉིས་ཀས་སོ་སོའི་ཁེ་ཕན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བརྒྱུུད་བོད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཡིན་ཚུལ། དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་མཁྲེགས་འཛིན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་སྲང་ལམ་ཁག་ཏུ་ཉེན་རྟོག་པ་འབོར་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་གིས་བོད་མི་ཚོའི་འགྲོ་བསྐྱོད་རང་དབང་ཐོག་དཀའ་ངལ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བཅས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་འདུག
སྐབས་དེར་ཚོཊ་ཞུགས་པ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཡོད་སྐོར་གྱི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལན་འདེབས་གནང་དོན། འགྲོ་བ་མི་ཞིག་གི་སེམས་ནང་གི་རང་དབང་དེ་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་བརྗེ་པོ་རྒྱག་ཐུབ་ཀྱི་རེད་མ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཕྱི་དངོས་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་ལས་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་གལ་ཆེ་བ་ཆཊ་ཡོད།ད་བར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་༥༠ བརྒལ་བས་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་། བོད་རྒྱ་ཕྱོཊ་གཉིས་ཀྱིས་འཕྲལ་དུ་ཞི་བའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་བློ་ཁ་ཕྱོཊ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།ཞི་རྒོལ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་པ་ལས། བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་ནམ་ཡང་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་མེད།གལ་སྲིད་བོད་དོན་ཆེད་བོད་ནང་གི་བོད་མི་གང་རུང་ཞིག་གིས་བློས་གཏོང་བྱས་ན། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོཊ་ཀྱི་ངོས་ནས་ཁོང་རྣམ་པའི་མངོན་འདོད་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུར་མ་ཟད།ཁོང་རྣམ་པའི་མངོན་འདོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་བསྐྱལ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་འགན་འཁྲི་ཆཊ་ཡོད།རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་འཛུཊ་སྐྲུན་དང་ཆེ་མཐོང་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆཊ་དགོས་ན།རྒྱ་གཞུང་ཕྱོཊ་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་ཆེ་ཙམ་ལེན་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་འདུག
དེ་བཞིན། ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས། ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་ཀོ་ལམ་བྷི་ཡའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་པོའི་ནང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་བོད་རིཊ་སློབ་ཕྲུག་གཙོས་བོད་མི་ ༢༠༠ ཙམ་ལ། འདས་པའི་ལོ་ངོ་གཅིག་གི་བཀའ་ཤག་གི་ལས་སྡོམ་དང་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་སྲིད་བྱུས། བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་གལ་གནད་སྐོར་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་འདུག
ཨ རིའི་མཛད་འཆར་ཁག་འགྲུབ་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་མི་མཐུད་དུ། དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཊོན་དང་ཨི་ཊ་ལའི་རྒྱལ་ས་རོམ། ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་བཅས་སུ་གཟིགས་སྐོར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གཞན། སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོཊ་གཙོ་སྤེན་པ་ཆེ་རིང་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཨ་རིར་གཞུང་འབྲེལ་གཟིགས་སྐོར་དང་འབྲེལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོཊ་ཆེན་ཁག་ཅིག་ལ་མཉམ་ཞུཊ་དང་། ས་གནས་བོད་རིཊ་མང་ཚོཊ་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་བཞིན་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན།
ད་ཆ་བོད་ནང་དངོས་ཡོད་རྒྱལ་སྤྱི་དང་། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་ནང་ལོ་རེ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་སོང་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་མི་སུ་འདྲ་ཡིན་རུང་ཁས་ལེན་དགོས་པ་ཡིན།
ཡིན་ནའི་བོད་ནང་གཏམ་བརྗོད་རང་དབང་དང། འདུ་ཚོགས་རང་དབང་། ཆོས་དད་རང་དབང་སོགས་ནི་དེ་སྔོན་སྤྱི་ལོ་༡༩༨༥_༡༩༩༠བར་ལས་ཇེ་ཞན་ཇི་སྡུག་འགྱུར་བ་ནི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཡིན་ལ་ཐ་ན་༧་གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་དཔར་ཡང་འགྲེམས་འཇོག་བྱས་ན་བཙོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཡོད་དོ།
འགྲོ་བ་མི་ཞིག་གི་སེམས་ནང་གི་རང་དབང་དེ་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་བརྗེ་པོ་རྒྱག་ཐུབ་ཀྱི་རེད་མ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཕྱི་དངོས་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་ལས་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་གལ་ཆེ་བ་ཆཊ་ཡོད།ད་བར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་༥༠ བརྒལ་བས་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་། བོད་རྒྱ་ཕྱོཊ་གཉིས་ཀྱིས་འཕྲལ་དུ་ཞི་བའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་བློ་ཁ་ཕྱོཊ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།ཞི་རྒོལ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྒྱ་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་པ་ལས། བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་ནམ་ཡང་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་མེད།གལ་སྲིད་བོད་དོན་ཆེད་བོད་ནང་གི་བོད་མི་གང་རུང་ཞིག་གིས་བློས་གཏོང་བྱས་ན། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོཊ་ཀྱི་ངོས་ནས་ཁོང་རྣམ་པའི་མངོན་འདོད་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུར་མ་ཟད།ཁོང་རྣམ་པའི་མངོན་འདོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་བསྐྱལ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་འགན་འཁྲི་ཆཊ་ཡོད།རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དཔལ་འབྱོར་འཛུཊ་སྐྲུན་དང་ཆེ་མཐོང་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆཊ་དགོས་ན།རྒྱ་གཞུང་ཕྱོཊ་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་འགན་ཁུར་ཆེ་ཙམ་ལེན་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་འདུགཞེས་གསུངས་པ་འདི་ངོ་མ་གནད་་ལ་ཁེལ་བས་བཀའ་མོལ་ཞིག་མི་འདུག་གམ ། ཡིན་ནའང་སྐར་མདའ་ཞེས་པས་དྲ་འབུ་འདི་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་རང་གཞུང་ལ་ངན་སྨས་བཟོ་དགོས་པ་དེ་ཁོ་པའི་ལས་འགན་ཞིག་ཡོད་པ་འདྲ། མི་འཇོན་པ་དང་མི་ཐོན་པདང་མི་འགྲུབ་པ་རེད་ཟེར། སོ་སོར་ཟེར་གྱི་ཡོད་དམ་་་་་དེ་མིན་གང་ཤེས་་ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་་་སྙིང་རྗེ་་་་་་་་་
གསར་འགོད་པར་ཞུ་རྒྱུར། ཧར་ཝ་ཌི་སློབ་ཆེན་ཟེར་བ་འདི་Boston དུ་ཡོད་པ་ལས་newyork ཡོད་མ་རེད། གོ་ཐོས་ལ་དེ་གཉིས་བར་གླང་འཁོར་ནང་དུ་ཆུ་ཚོད་བཞི་ཙམ་འགྲོ་དགོས་སྐད་འདུག གསལ་བཤད་ཙམ་ཡིན། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ་རྣམ་ལ་གུས་འདུད་དང་མངོན་འདོད་རྣམས་འགྲུབ་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ།
ངོ་མ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་བཀའ་མོལ་འདི་ཡིད་འཕྲོག་ཐུབ་པའི་གསུང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་གསུང་འདུག དོན་ངོ་མའི་ཐོག་བསྡུར་ན་དེ་རེད། གྲོས་མོལ་ལས་ལྷག་པའི་དམག་འདུ་གོ་བསོག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བདེ་འཇག་ཞིག་དུས་ཚོད་ག་དུས་ལ་ཡང་ཡོང་རྒྱུ་གཏན་ནས་མེད་པ་མ་ཚད། འཁོན་འཛིན་ཆེ་ནས་ཆེ་རུ་ལས། ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇག་ཞིག་གཏན་ནས་ཡོང་མི་སྲིད། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཆར་ནང་འཁོན་ཞི་ན་དགའ་བ་ལས། འཁོན་འཛིན་མང་ན་དགའ་བ་མི་སུ་གཅིག་ཀྱང་མེད།
དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་ཕན་ཚུན་བསམ་གཞིག་ནན་མོས། རང་གཞན་གཉིས་ཆར་ལ་དོན་ཕན་ངོ་མ་ནང་འགྲིགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ལས་ལྷག་པའི་ཐབས་ལམ་གཞན་གང་ཡང་མི་འདུག་པས། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་དགོང་གཞི་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁེལ་བའི་ཡིད་ཆེས་གཙང་མ་ཡོད།
རེ་བ་མེད་པའི་འབོད་སྐུལ། གྲུབ་འབྲས་མེད་པའི་ལས་དོན། གོ་རྒྱུ་མེད་པའི་གྲོས་མོལ། ཚར་རྒྱུ་མེད་པའི་བསྐྱར་ཟློས། ད་དུང་་་་་་་་་
ཤིན་ཏུ་ལེགས་སོ།།
ང་ཚོ་འདི་ལྟར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡིངས་ཆ་ཆེ་ས་ནས་ཡར་ལངས་སྟེ་མེ་མཆོད་དཔའ་བོའི་རྨི་ལམ་གྱི་མངོན་འདོད་བསྒྲུབ་པར་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་འདི་ལྟར་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
ཐུགས་དགོངས་བཞིན་འགྲུབ་པར་རེའོ།།
སྐབས་དེར་ཚོཊ་ཞུགས་པ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཡར་རྒྱས་བཏང་ཡོད་སྐོར་གྱི་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལན་འདེབས་གནང་དོན། འགྲོ་བ་མི་ཞིག་གི་སེམས་ནང་གི་རང་དབང་དེ་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་བརྗེ་པོ་རྒྱག་ཐུབ་ཀྱི་རེད་མ་རེད། ་་་་ཟེར།