དབུ་མའི་ལམ་གླེང་བ།

གཟུ་བ།

ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ནི་འུ་ཅག་ལ་མཚོན་ན་ཛ་དྲག་གི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཡིན་པས། ཛ་དྲག་དང་ཉེན་ཁ། དཀའ་སྡུག་གི་དུས་སུ་ད་གཟོད་མི་མང་པོ་ཞིག་འཆམ་མཐུན་མེད་པ་དང་འདོད་བློ་མི་མཐུན་པ། མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཉམས་པའི་ཡ་ང་བའི་གནས་ཚུལ་གྱི་མགོ་འཛུགས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅིག་རེད། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་གནད་དོན་དག་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་གླེང་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་མོད། གླེང་སྟངས་ཀྱི་གནས་བབས་ལ་གཞིགས་ཚེ་སྨྱུག་ཐོགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་བློ་དང་དགའ་ཕྱོགས་ཁོ་ན་གཙིགས་སུ་བཟུང་སྟེ་གླེང་མགོ་འཛུགས་བཞིན་པའི་སྣང་ཚུལ་ངན་པ་ཞིག་ཡོད་པར་སྙམ། འདི་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ལ་སྒེར་གྱི་ཚོར་ཤུགས་ཁོ་ནར་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གླེང་ཕྱོགས་ཙམ་ལས་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ། རིག་གཞུང་ཞིག་གི་གནས་བབས་གླེང་སྐབས་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བོའི་བསམ་བློ་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་འགངས་ཆེ།

ཡང་གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི་ང་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་གླེང་སྐབས་སྒྲུང་བཤད་རྒྱུར་དགའ་སྟེ། གྲོས་འཆར་དོན་ཚན་ལྔ་དང་སི་ཊ་སི་སྦག་གི་གྲོས་འཆར་ནས་སྒྲུང་བཤད་རྒྱུ་དགའ་བ་དེ་རེད། ང་ཚོའི་དབུ་མའི་ལམ་ནི་སྒྲུང་བཤད་པའི་ཕྱིར་དུ་སྒྲུང་བརྩམས་པ་ཞིག་མིན་ཏེ། འུ་བུ་ཅག་གི་འདས་མ་ད་གསུམ་གྱི་གནས་བབས་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་གཞིགས་ནས་ད་གཟོད་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་གསར་དུ་བཏོད་པ་ཞིག་རེད། དེས་ནི་བོད་མི་རིགས་དང་བོད་ཀྱི་ས་ཁོངས། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་། བོད་ཀྱི་བདག་དབང་སྐྱོབ་པའི་ཐབས་ལམ་ཆེས་དམིགས་བསལ་ཞིག་ཏུ་ཅིས་ཀྱང་བརྩི་རིགས་པས། དེ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་དགའ་ཕྱོགས་ཁོ་ན་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་སྟེ་སྡོམ་ཚིག་རྒྱག་མི་རུང་བས། ང་ཚོས་མི་རིགས་ཤིག་གི་དར་རྒུད་ལ་ལྟ་སྐབས་ཡུལ་དུས་གནས་བབས་མང་པོ་ཞིག་བསྡུར་ཏེ་དཔྱོད་འཇུག་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཡིན། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ནུས་སྟོབས་འཚོལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ།།

གཅིག དབུ་མའི་ལམ་དང་འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་འགྲོས།

འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་མཇུག་བསྒྲིལ་རྗེས་གོ་ལ་འདིའི་སྟེང་གི་འཚོ་གནས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་རྦད་དེ་འགྱུར་ལྡོག་གསར་བ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་ཕྱོགས་ཡོད། དེ་ནི་མཚོན་ཆའི་ཁ་ནས་རྒྱལ་ཕམ་འགྲན་རྩོད་བྱེད་པའི་ཚབ་ཏུ་ལག་འཇུ་དང་མཐུན་སྒྲིལ་གྱིས་བསམ་བློ་བརྗེ་རེས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བའི་ལྟ་སྟངས་གསར་བ་དེ་བྱུང་བ་རེད། དེ་ལྟར་མཉམ་གནས་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་ལྟ་བ་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་ ༡༩༤༥ ལོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བཙུགས་ཤིང་། དང་ཐོག་རྩ་འཛུགས་འདིའི་ཁོངས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་བཅུ་ཕྲག་རེ་འགའ་ལས་མེད་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འཕེལ་ཏེ། ད་ལྟ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཉིས་བརྒྱར་ཉེ་བ་ཡོད། དང་ཐོག་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རྩ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་ཀྱི་སྒྲིག་ཁོངས་སུའང་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༨ ཙམ་ལས་མཉམ་ཞུགས་བྱས་མེད་ཀྱང་རིམ་གྱིས་མང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀུན་གྱིས་གཅིག་གྱུར་ཏུ་ངོས་ལེན་ཐོབ་ཞིག་གོ ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁོངས་སུ་ཞུགས་ཡོད་པས། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་ཚད་དང་ནུས་ཤུགས་ཀྱང་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་གང་གིས་ཀྱང་འགྲན་ མི་བསྡོ་བའི་གོ་གནས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཟིན་ཡོད།

དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་མནའ་འབྲེལ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་ཉེར་བདུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་། མཐུན་ཚོགས་དེས་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་དང་དེ་བཞིན་ཤར་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་སོགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སྟངས་འཛིན་ནན་མོ་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། འདི་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གང་དང་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཁེར་རྐྱང་དུ་གནས་ཐབས་བྲལ་བའི་བརྡ་མཚོན་གསལ་བོ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་ཁབ་དེ་དང་དེའི་དབང་ཚད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁོ་ནས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ལག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོ་ཡིན། དེ་ལྟར་རྩེད་རིགས་ཀྱི་ཐད་ནས་རྒྱལ་སྤྱི་མཉམ་འབྲེལ་བྱུང་བ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་ཕིག་རྩེད་འགྲན། ཨེ་ཤ་ཡའི་རྩེད་འགྲན། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྐང་རྩེད་སྤོ་ལོའི་མཉམ་འབྲེལ་རྩེད་འགྲན། དབྱུག་སྤོལ་མཉམ་འབྲེལ་རྩེད་འགྲན་སོགས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པ་འདིས་ཐུན་མོང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཆིག་སྒྲིལ་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བཞིན་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད་ལ། ད་ལྟའི་དུས་རྒྱལ་ཁབ་ག་གེ་མོ་ཞིག་ཁེར་རྐྱང་དང་ཁེར་ཚུགས་སུ་གནས་པའི་ནུས་པ་ནི་རྦད་དེ་ཉམས་བཞིན་པའི་སྣང་ཚུལ་མངོན་གསལ་དུ་གྱུར་ཡོད།

དེ་ལྟ་ན་འུ་བུ་ཅག་གིས་ཀྱང་གདོད་མའི་ལྟ་བ་ཞིག་བཙན་དང་བཙིར་ཏེ་དམུར་ནས་སྡོད་པ་ལས་དུས་དང་བསྟུན་ནས་ འགྱུར་ལྡོག་ཅིག་དགོས་པ་ནི་གོང་གི་གནས་བབས་འདི་དག་གིས་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། ཡུན་རིང་དཔྱད་ཞིབ་དང་བཅད་བརྡར། རྒྱུས་ལོན་དང་ཉམས་མྱོང་གི་ཁྲོད་ནས་ད་གཟོད་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་འདི་ཉིད་དབུ་བརྙེས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྱུར་འགྲོས་དང་མཐུན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ལས་བྱུང་བའི་གདམ་གའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པས། འཛམ་གླིང་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་དེ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཞེས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ ཞིང་། འཛམ་གླིང་ཆིག་སྒྲིལ་རང་བཞིན་ཅན་དུ་འགྲོ་བའི་འགྱུར་འགྲོས་དང་མཐུན་པའི་ལེགས་སྐྱེས་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་ཕུལ་བར་མ་ཟད། ང་ཚོའི་གནས་བབས་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་གྱི་འཁོར་འགྲོས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཐག་གཅོད་པའི་གོ་སྐབས་ལེགས་ཤོས་ཤིག་བྱུང་བའི་གདེང་ཚོད་གསར་བ་ཞིག་ཀྱང་རྙེད་པ་ཡིན།

དོན་དངོས་སུ་དབུ་མའི་ལམ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལམ་ཕམ་ཁའི་སྟེང་ནས་བསྐྲུན་པའི་བྱེད་ཐབས་དེ་སྤྱད་མེད་པར། ང་ཚོས་ནི་རང་གཞན་སྙོམས་འཇུག་གི་ལག་ལེན་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་པའི་སྤྱི་སྙོམས་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་འཚོལ་བའི་ལམ་བུ་ཞིག་ཏུ་གཏོགས་པས། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་གནས་བབས་དང་མཐུན་ཞིང་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་པའི་ལམ་བུ་ཉག་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་ཤེས་དགོས་པའི་གནད་དུ་ཟད་དོ།།

ཡང་བསྐྱར་དོགས་སློང་ཞིག་འབྱུང་སྲིད་པ་ནི་བོད་པའི་བདེ་སྡུག་ནི་བོད་པས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལས་རྒྱལ་སྤྱི་སྦྱར་བ་ནི་དགོས་མེད་ཀྱི་ལས་ཁུར་ལྷག་མ་ཞིག་ཏུ་འདོད་སྲིད་ཀྱང་། བོད་པའི་གནད་དོན་ནི་སའི་གོ་ལའི་སྟེང་གི་མིའི་འཚོ་གནས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་ནི་སའི་གོ་ལར་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཡིན་པར་གོ་ན་ཅི་ཡང་འཐུས་པར་འགྱུར་སྲིད། གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་ནི་སྔར་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་ དབང་ཚད་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ནུས་པས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་མིན་པས། རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་འདུས་པའི་རྩ་འཛུགས་སམ་སྒྲིག་འཛུགས་དག་གི་དབང་ཚད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ནུས་པས་ཐག་གཅོད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པས། ང་ཚོ་ཡང་འཛམ་གླིང་གི་འཁོར་སྐྱོད་དང་ལྡོག་པའི་ཡན་གར་བའི་འཁོར་སྐྱོད་ཅིག་ཏུ་དུས་ནམ་ཡང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་དུ་མི་གཏུབ་པས། ད་གཟོད་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ནི་འཛམ་གླིང་རང་བཞིན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ཐབས་ལམ་མཚོན་པའི་བྱེད་ཐབས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བར་མ་ཟད། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཚོ་གནས་རང་དབང་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ལམ་ག་ལེགས་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་རེད་སྙམ།

གཉིས་པ། དབུ་མའི་ལམ་དང་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན།

དམར་ཤོག་པའི་ལམ་ལུགས་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་མེ་མདའི་ཁ་ནས་སྲིད་དབང་ཐོབ་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཅིས་ཀྱང་ཆེ་བ་དེ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་དམར་ཤོག་གི་སྟོབས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ར་ཤི་ཡ་འཐོར་ཞིག་ཏུ་སོང་རྗེས་དམར་ཕྱོགས་པའི་སྲིད་ཇུས་ནི་འཚོ་གནས་ཀྱི་བདེན་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་མིན་པ་ར་སྤྲོད་གསལ་བོར་གྱུར་བ་རེད། ད་ལྟ་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གི་དམག་མིའི་སྟོབས་ཤུགས་ཁོ་ནར་བརྟེན་ཡོད་པས། ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་དམག་མིའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འགྲོ་སོང་དང་དམག་མི་རྣམ་གྲངས་འཕེལ་རིམ་ནི་ཆེས་ཧ་ལས་པའི་མྱུར་ཚད་ཅིག་ཏུ་སླེབས་ཡོད་པས། ད་ལྟ་ནི་དམག་མི་ཁོ་ནའི་སྟོབས་ཤུགས་དང་དྲག་གནོན། སྲུང་སྐྱོབ་དང་རམ་འདེགས་ཤིག་ཏུ་བརྟེན་ཡོད། ནམ་ཞིག་རྒྱ་དམར་གྱི་དམག་མིའི་སེམས་ཁམས་འགྱུར་ཏེ་མེ་མདའ་ཐང་དུ་བཞག་ཚེ་འུད་དུ་བསྒྲགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མིང་ཡིག་ལྷག་མ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མེད། ད་ལྟ་ནས་བཟུང་དམག་འཁྲུག་ལ་མི་དགའ་བའི་དམག་སྤྱི་ཡོད་པར་མ་ཟད། དམག་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་འདོད་པ་མ་ཚིམ་པའི་གནས་ཤིན་ཏུ་མང་བས། དམག་མི་དག་གི་མིག་ཟུང་ཡང་བདེ་བར་མོས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྲག་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་དང་གཅིག་མཚུངས་སུ་ཡོད་པས། མཚོན་ཆ་རྦད་དེ་འདོར་བཞིན་པའི་འཛམ་གླིང་མཐོང་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ནམ་ཞིག་གོ་མཚོན་དོར་ཏེ་མི་སེར་དཀྱུས་མའི་འཚོ་བ་ལ་དགའ་བའི་དུས་ཚོད་འཆར་སྲིད། ད་ལྟ་བལྟས་ཚོད་དུ་རྒྱ་གཞུང་ནི་ཤོམ་ཞིང་རྔམ་པའི་ཉམས་སྣང་ཞིག་བརྟས་ཀྱང་། ཞིབ་ཏུ་བལྟས་ཚེ་བདེན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་རྡུང་རྡེག་ཡུན་རིང་བཟེད་པའི་དབང་པོ་ཕྱེད་ཀ་མ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།

ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོ་དང་ ༡༩༥༩ རིག་གནས་གསར་བརྗེ་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༦ ནས་ ༧༦ ལོའི་བར། ༡༩༨༩ ལོའི་དྲུག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན། ༡༩༩༩ ལོའི་ཆོས་འཁོར་རྩ་རླུང་སྒོམ་སྒྲུབ། ༢༠༠༨ བོད་ཀྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ། ༢༠༡༠ ལོའི་ཤར་ཏིར་ཀི་སི་ཐན་གྱི་བདུན་ལྔའི་དོན་རྐྱེན། ༢༠༠༩ ནས་མགོ་བཙུགས་པའི་བོད་ཀྱི་ཞི་བའི་མེ་རྒོལ་ཆེན་མོ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཤོར་བའི་ངོ་རྒོལ་དང་ཞིང་བའི་ངོ་རྒོལ། ཤེས་ཡོན་པའི་ངོ་རྒོལ། སློབ་མའི་ངོ་རྒོལ་སོགས་ངོ་རྒོལ་རྫོགས་མཐའ་མེད་པ་ཞིག་གི་ཁྲོད་དུ་ལྷུང་ཡོད་སྟབས། འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའི་སྲིད་གཞུང་ནི་འཛམ་གླིང་མདུན་དུ་ལངས་པར་ངོ་གནོངས་ཤིང་ངག་མི་འཁྲོལ་བའི་གནས་ཚུལ་རབ་དང་རིམ་པ་བྱུང་བར་མ་ཟད། རང་ཉིད་ཀྱང་འཆི་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་ཚང་བའི་གནས་ལུགས་ཀྱང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་དུས་སུ་སླེབས་ཡོད། འུ་ཐུག་པའི་དབང་གིས་སྐབས་སྐབས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མདུན་དུ་མགྲིན་པ་སྦོམ་པོ་འདེགས་པའི་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ཆ་ཚང་ཞིག་ད་དུང་འཛམ་གླིང་མདུན་དུ་ སྦས་སྐུང་བྱས་ཏེ་འུ་ཐུག་དང་གཡོ་ཐབས། རྫུན་བཟོ་དང་འཕྲལ་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་དོན་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་བསྡད་ཡོད།

 འདི་ནི་རླབས་ཆེ་བའི་དཔའ་བོ་ཚོས་དུས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ལ་བདེན་པ་བརྡར་ཏེ་ཞི་བས་རྒོལ་ཞིང་བཏུལ་བའི་ན་ཟུག་གི་ཤུལ་རྗེས་ཤིག་དང་། ནད་རྟགས་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་རྨ་ཁ་ཟབ་ཤོས་དེ་ཡིན་པས། ད་ནི་བཅོས་ཐབས་དཀའ་བའི་སྐྲན་ནད་མངོན་འགྱུར་གྱིི་དུས་སུ་སླེབས་པ་བདེན་པའི་རྒྱལ་ཁ་རིགས་ཡིན་ལ། དེ་དང་མཉམ་དུ་ང་ཚོ་དང་རྒྱང་ཁད་ཉེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ནི་དུས་ཚོད་ཀྱི་འགྲོས་དང་རྒྱ་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་འཕོ་འགྱུར། རྒྱ་གཞུང་གི་ད་ལྟའི་འུ་ཐུག་པའི་གནས་བབ་གང་དུ་གཞིགས་ཀྱང་དབུ་མའི་ལམ་ནི། མཐའ་མཇུག་སྲིད་གཞུང་འདིའི་གདམ་ག་ཉག་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་ཧ་ཅང་གསལ་བོ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་དམར་པོའི་གཞུང་གི་འཆི་ཁའི་ངལ་གསོའི་སྟེགས་བུ་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པས། དུས་ནམ་ཞིག་ཏུ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲོལ་འབྱེད་བྱེད་པོར་བཀའ་དྲིན་ཞུ་སྲིད་ལ། ད་ལྟ་ནས་རྒྱ་མི་ཤེས་ལྡན་པ་མིག་རྒྱང་ཡངས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རེ་བ། ཡིད་ཆེས། ངང་སྒུག་གི་ཁྲོད་དུ་ཡོད་དོ།། ལམ་བུ་འདི་ནི་བོད་ཙམ་དུ་མ་ཟད་མི་རིགས་གཞན་དུའང་འདི་ལྟར་འཇུག་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱི་བར་གསེང་ཡངས་པར་ཕྱེ་བའི་ཆེས་གུ་ཡངས་དང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིད་པའི་ལམ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དེའོ།།

འདི་ལྟར་བརྗོད་ན་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱི་ལམ་ག་འགགས་ཟིན་པས་དབུ་མའི་ལམ་ཆད་ཟིན་པ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་ཞིག་འབྱུང་སྲིད་ཀྱང་། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ནི་སྐར་ཆ་གཅིག་ཀྱང་ཆད་མྱོང་མེད་དེ། དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལས་ལམ་ག་རིགས་གཅིག་ཡིན་པས་རེད། ༢༠༠༨ ལོའི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་རྗེས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལས་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་ཞི་མོལ་གྱི་ ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་པར་མ་ཟད། དེ་བས་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་པར་ཞི་མོལ་གྱི་གོ་སྐབས་མང་དུ་བསྐྲུན་པར་བྱས། དེ་ལྟ་ན་བོད་ཀྱི་རང་དབང་ནི་བོད་རྒྱའི་བར་གྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པས། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ནི་དུས་ནམ་ཡང་ཆད་མི་སྲིད་ལ། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ནི་མཚོན་ཆའི་ལྡིར་སྒྲ་དང་ཁ་འབྲལ་བཞིན་པའི་དུས་ཤིག་ཡིན་པས། ཞི་བའི་ངང་ཅོག་ཙེ་སྟེང་ནས་གླེང་མོལ་གྱིས་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཏུ་སླེབས་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲ་ལམ་འགོག་པ་དང་ལས་བྱེད་ཚོར་མི་མང་སྲུང་དུ་འཇུག་པ། ལོ་སར་གཏོང་བར་དངུལ་སྤྲོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཡིད་མུག་པའི་སྣང་ཚུལ་དག་དང་། དེ་བཞིན་དམག་མིའི་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་གཏོང་བ། མི་མང་ནང་ཁུལ་དུ་འགལ་ཟླ་བཟོ་བ། ཤེས་ཡོན་པ་ལྐོག་བསླུ་བྱེད་པ། ཚོགས་པའམ་རྩ་འཛུགས་རྦད་དེ་གཏོར་བ། གསར་འགྱུར་རྫུན་མ་སྒྲོག་པ་སོགས་འུ་ཐུག་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཆེས་མངོན་གསལ་གྱི་འཕེལ་ཚད་མྱུར་བའི་དུས་ལ་སླེབས་པས། ད་ནི་འདི་ལས་བརྒལ་བའི་བྱ་ཐབས་གང་ཡང་མེད་དེ་ཡོད་ཚད་བཏོན་ཟིན་ཏོ།། དེའི་ཕྱི་ན་ལྷག་པའི་གདམ་ག་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཁོ་ནའོ།།

མི་མང་སྐྱོང་བའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན། མི་མང་དམར་གསོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་སྔར་གྱི་བྱས་ཉེས་དག་པར་གཞན་གྱི་དུར་སའི་མདུན་དུ་པུས་ཚིགས་ཀྱིས་འགྱོད་བཤགས་ཞུ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་མུ་མཐུད་དུ་དམར་གསོད་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་གཏན་དུ་འོང་མི་སྲིད་པས། དེ་འཕྲོར་ལྷག་པ་ནི་རྒྱ་དམར་ལ་ཁེ་ཕན་ཡོད་པ་དང་བོད་མི་རིགས་ལ་ཁེ་ཕན་ཡོད་པའི་ གདམ་ག་སྟེ་དབུ་མའི་ལམ་ལས་ཅི་ཡང་ལྷག་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ།།

གསུམ་པ། དབུ་མའི་ལམ་དང་བོད་ཀྱི་གནས་བབ།

ར་བ་གངས་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་ཡུལ་ལྗོངས་འདི་ནི་ཆོས་ལྡན་པའི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་དང་། ཞི་བདེའི་རྒྱལ་ཁམས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་ཐུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། ད་ལྟའང་བོད་མི་རིགས་ནི་འཛམ་གླིང་མི་མང་མདུན་དུ་ཞི་བདེ་ལ་དགའ་བའི་མི་རིགས་ཏེ། གཞན་ཕན་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ། རང་ལས་གཞན་གཅེས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཏུ་བརྩི་བཞིན་ཡོད། དེ་ནི་གཙོ་བོ་མི་རིགས་འདི་ཉིད་ཀྱང་བློ་རྒྱ་དང་དཀྱེལ་ཡངས་ཀྱི་རིག་གནས་ཤིག་ཡོད་པས་ཡིན་ལ། དཀྱེལ་ཡངས་རིག་གནས་ཀྱི་སློབ་གསོའི་མངའ་འོག་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་མི་རིགས་ལ་འཛུམ་ཤིག་ཤིག་དང་སྤྲོ་ལྷང་ལྷང་ངང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་འཚོ་བའི་གོམས་གཤིས་ལེགས་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། དེ་ནི་མི་རིགས་རང་ཉིད་ལ་གདོད་ནས་མངའ་བའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་རྨ་མེད་ཞིག་གོ།

དེ་ལྟ་ན་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ནི་དག་གཙང་གི་རང་བྱུང་ཁམས་ཤིག་དང་བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཀྱང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ལ་དགའ་ བ་ཞིག བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱང་འཚེ་མེད་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན་པས། ད་གཟོད་བོད་ནི་ཞི་བདེའི་མཚོན་རྟགས་ལྟ་བུའི་མི་རིགས་ཤིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང་ཐལ་དྲགས་པའི་སྣང་ཚུལ་གང་ཡང་མེད་དེ། ཡ་རབས་ཀྱི་མི་རིགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་བས་ད་ལྟའི་ཉམ་ཐག་ཅིང་ཉག་ཕྲ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་ཡང་མི་རིགས་གཞན་དག་བོད་མིའི་བྱ་སྤྱོད་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཡིད་སྨོན་ཤོར་བ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གཏན་དུ་མེད་པ་མིན་ཏེ། བོད་ཀྱི་མི་གཤིས་དང་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁམས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བཅས་ནི་མ་བཅོས་ངང་གིས་གྲུབ་པའི་རིན་ཐང་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་པའོ།། དེ་ནི་དུས་ནམ་ཡང་བོར་བརླགས་འགྲོ་བར་འཛམ་གླིང་མི་མང་ཡང་ཕངས་སེམས་སྐྱེས་པར་མ་ཟད། ད་ལྟ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ལེན་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གང་དེར་བོད་པའི་མི་གཤིས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ན་སྙམ་པས་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་གང་དུ་སོང་ཡང་ལས་ཀ་འཚོལ་བའི་མི་རིགས་མི་གཅིག་པ་ མང་པོ་མཉམ་དུ་སོང་ཚེ། དང་ཐོག་བོད་པར་ཐོབ་འགྲོ་བའི་བཤད་ཚུལ་འདི་ནི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། འདིས་ནི་བོད་པའི་རིན་ཐང་གི་ཚད་གཞི་འཛམ་གླིང་མི་མང་མདུན་དུ་བཤམས་ཟིན་པ་ཡིན།

དེ་ལྟ་ན་འུ་ཅག་གི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་པ་ཡང་དཀྱེལ་ཡངས་རིག་གནས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཆེས་ལེགས་ཤིག་སྟེ། མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་དང་མི་གཤིས་དང་ཁོར་ཡུག དུས་ཚོད་དང་འཚམ་པའི་ལམ་ག་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གསར་དུ་གཏོད་པ་ནི་ཆེས་རླབས་ཆེ་བའི་ལེགས་སྐྱེས་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་གླེང་རིན་ཡོད་པའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་མིག་རྒྱང་རིང་བའི་དཀྱོགས་མཚམས་གསར་བ་ཞིག་ཏུ་ཅིས་ཀྱང་ངོས་བཟུང་ཆོག་པ་ཡིན། ང་ཚོས་འདི་ལྟ་བུའི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བའི་ལམ་ལུགས་ལ་དཔྱད་གཞིགས་བྱ་སྐབས་དུས་ནམ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒེར་གཤིས་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་ནས་བལྟ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར། མི་རིགས་གང་དེའི་འདས་མ་ད་གསུམ་འཚོ་གནས་དགོས་མཁོ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་སྟེ་མནོ་བསམ་བགྱིས་ན། ད་གཟོད་ཁོད་ཡངས་པའི་ཕུགས་བསམ་གྱི་གནས་ལུགས་ཤིག་ལྷང་ལ་འབུད་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་བསྐྲུན་པའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་བདེན་པ་ང་ཚོ་དང་བར་ཐག་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་ཡང་རྟོགས་ཐུབ་པོ།།

བཞིི་བ། དབུ་མའི་ལམ་དང་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པ།

འུ་བུ་ཅག་གི་མ་འོངས་པ་ལྟ་ཚུལ་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བ་ཡོད་སྲིད་དེ། དེ་ནི་ཁྱོད་དང་འུ་གཉིས་ཁམས་ཀྱིས་མོས་པ་མ་འདྲ་བ་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་། དེ་ཙམ་དུ་བརྩི་རིགས་པར་མི་འདོད་དེ། གཙོ་བོ་འུ་བུ་ཅག་གི་མ་འོངས་པའི་ལྟ་བའི་ཕུགས་རྒྱང་གི་བསམ་གཞིགས་ལ་སྒེར་ཚོར་ཤུགས་ཆེར་གྱིས་ཁྱབ་པའི་གནད་ཀ་ཞིག་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་འདོད། ད་ལྟའི་འུ་བུ་ཅག་གི་མི་རབས་ཀྱིས་ཕ་རོ་མ་རོ་བརྩིགས་པའི་འདས་ཟིན་པའི་དགྲ་ཤ་དེ་རྩོད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ཀྱིས་བཞག་པའི་གཅེས་ནོར་གྱི་རིན་ཐང་དེ་སྐྱོང་རྒྱུ་ཡིན། གཅིག་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་ལོ་རྒྱུས་ལ་འཐབ་རྩོད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བསྐྲུན་པའི་དགོས་མཁོའི་ཕྱིར་དུ་ད་ལྟའི་གསོན་ལམ་དེད་ནས་མ་འོངས་པ་བསྙེག་རྒྱུ་དེ་ཡིན།

བདག་གིས་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ནི་འདས་པའི་མེས་པོའི་རྒྱུན་དེད་པའི་ཀྱག་ཀྱོག་གི་དེ་རིང་བརྒྱུད་ནས་སང་ཉིན་གྱི་གསོན་ལམ་འཚོལ་བའི་ཐབས་ལམ་དཔེ་མེད་ཅིག་ཏུ་འདོད་དེ། བལྟས་ཚོད་དུ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་བ་དང་ཁོར་རྒྱ་ཡངས་པ་སོགས་ཀྱིས་གློ་བུར་བསམ་བློར་འཆུན་དཀའ་བའི་གནས་ཚུལ་ཡང་འབྱུང་སྲིད་ཀྱང་། ཆབ་སྲིད་ནི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་སྟེང་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་མང་ལ། དེ་བཞིན་བསམ་གཞིགས་རྣལ་དུ་གནས་པའི་ཐོག་ནས་མ་འོངས་པའི་མི་རབས་ཀྱི་འཚོ་བའི་བདེ་སྡུག་ལ་འགན་ཁུར་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བས། དབུ་མའི་ལམ་ནི་མ་འོངས་པར་ཆེས་སྟོབས་ཤུགས་དང་མི་གྲངས་མང་པོ་རྒྱ་གར་ནག་གི་བར་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་བོད་ལ་མཚོན་ན་ཤིན་ཏུ་འོས་ཤིང་འཚམ་པར་འདོད་དེ། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དང་གདམ་ག་གཞན་ཞིག་བགྱིས་ཚེ། དུས་ནམ་ཡང་ལེགས་གྲུབ་འབྱུང་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་གྱི་དབུ་མའི་ལམ་ལས་ཀྱང་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་འུ་བུ་ཅག་གིས་གསར་གཏོད་བྱེད་དཀའ་བས་སོ།།

ཕ་རོལ་བོར་ཁེ་ཕན་གང་ཡང་མེད་པར་ཁྱོད་དང་འུ་ཅག་གི་འདོད་པ་བཞིན་ཅི་མཁོ་ལྟར་སྤྲོད་ཆོག་པ་ཞིག་ཡོད་ན། དེ་ནི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན་མི་སྲིད་ལ། དེ་ནི་ལོ་རབས་ནས་ལོ་རབས་དང་མི་རབས་ནས་མི་རབས་འཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དགོས་དོན་གང་ཡང་ཡོད་མི་སྲིད། ས་སྒང་འདི་ནི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་ཉེ་ནས་ཇེ་ཉེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས། ང་ཚོས་ཀྱང་ས་སྒང་གི་མི་རིགས་དང་འབྲེལ་བ་ཟབ་མོའི་སྟེང་ནས་ཕན་ཚུན་གྱི་དགོས་མཁོ་སྐོང་བ་ལས། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་དུ་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་བའི་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་སྣང་ཚུལ་ཡོད་མི་རིགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བོ་ཡིན། དེ་ལྟ་ན་མ་འོངས་པའི་འཚོ་གནས་ཉེ་འཁོར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་ད་ལྟའི་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན། མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་ལམ་བུ་གང་དུ་གཞིགས་ཚེ་དབུ་མའི་ལམ་ནི་དུས་ལ་བབ་པའི་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་གྱི་སྒོ་མོ་འབྱེད་པའི་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག་འོད་ལམ་ལམ་དེ་རེད་ཅེས་སྨྲ་བར་འདོད་དོ།།

༢༠༡༣ ། ༣ ། ༢༣ ལ།