དེ་རིང་ངྷ་ས་གངས་སྐྱིད་ཁྲིམས་ཞིབ་ཚོགས་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་ཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་ཐོག་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་གི་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་དང་དམངས་གཙོ་གཉིས་བར་འགལ་བ་ཡོད་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་འཛིན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ཟེར།
དེ་རིང་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ ༩ ཐོག་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཉིན་གསུམ་རིང་གི་༼བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བའི་ལྷན་ཚོགས༽ཐེངས་དང་པོ་འཚོགས་མགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཉིན་དང་པོའི་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཕེབས་འདུག ལྷན་ཚོགས་དེའི་གྲོས་གཞི་གཉིས་ནི། ༡༽ སྤྱི་སྒེར་ཐུན་མོང་ནས་འགན་ཁུར་ཤུགས་སྣོན་སྔར་ལྷག་བརྒྱབ་སྟེ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བ་གང་མང་སྐྱེད་སྲེང་གིས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཐུབ་པའི་ཐབས་ལམ་ཇི་ཡོད། ༢༽ བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བ་རྣམ་པས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་ཕྱིར་བོད་མིའི་ཁྲིམས་རྩོད་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་ཐད་བགྲོ་གླེང་གྲོས་བསྡུར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་ངག་དབང་འཕེལ་རྒྱས་མཆོག་གིས་ལྷན་ཚོགས་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་གནང་པའི་ནང་། ལྷན་ཚོགས་འདི་འཚོགས་དགོས་པའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ནི་ ༢༠༠༥ ལོར་ཁོང་གིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་ལས་ཁུར་དམ་འབུལ་སྐབས། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་མི་ཡུལ་ཁྲིམས་སློབ་ཐོན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་བྱུང་ན་བོད་མི་དང་ཡུལ་མི་ཉམ་ཐག་ལ་རོགས་ཕན་བྱ་ཐུབ་ཚེ་ཡག་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་པར་བརྟེན། ༢༠༡༠ ནས་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་རིགས་ཁྲིམས་ལུགས་སློབ་ཐོན་པ་དང་སློབ་གཉེར་བ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་ལྷན་ཚོགས་སུ་རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ས་གནས་ཁྲིོམས་ཞིབ་པ་དང་། གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ལས་ཁུངས་ཁག་ཏུ་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ། རྒྱ་གར་གྱི་སྒེར་གཉེར་སྡེ་ཁག་གི་སློབ་སྟོན་པ་དང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་བཅས་ ༢༩ དང་མཐོ་སློབ་འགྲིམ་བཞིན་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་སློབ་གཉེར་བ་ ༢༧ བཅས་ཁྱོན་ ༥༦ ཡོད་པ་ལས། ༤༡ མཉམ་ཞུགས་བྱུང་ཡོད་ཚུལ་དང་། གཞན་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ། སུད་སི། དབྱིན་ཡུལ། ཧྥ་རན་སི། སི་པེན། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་བཅས་ཀྱི་ནང་ཁྱོན་བོད་རིགས་ཁྲིམས་ལུགས་སློབ་ཐོན་པ་དང་སློབ་གཉེར་བ་ ༤༣ ཡོད་པ་བཙལ་འཚོལ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་འགྲོ་གྲོན་དང་དུས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་ཁོང་ཚོ་ལྷན་ཚོགས་ལ་མགྲོན་འབོད་གནང་ཐུབ་མེད་པར་གསུངས་སོང་།
ཁོང་གིས་ “རྒྱ་གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཐོག་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་ཤེས་ཡོན་གོ་སྐབས་ཐོབ་པ་རང་རིགས་ན་གཞོན་གང་མང་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་ལས་ནུས་སྟོབས་བོད་སྤྱི་བའི་རྩ་དོན་ཐོག་སྤུངས་རྒྱུའི་སྡིངས་ཆ་བསྐྲུན་ཐབས་སུ། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ནས་ལྷན་ཚོགས་འདི་སྐོང་པ་དང་། ལྷན་ཚོགས་འདི་བརྒྱུད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རང་རིགས་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བ་རྣམས་ལ་ཆེ་མཐོང་གི་རྣམ་པ་སྟོན་ཐབས་དང་། ཡུལ་ཁྲིམས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཐོག་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་པ་གང་མང་སྐྱེད་སྲིང་ཡོང་ཐབས། བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆེད་ལས་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ཞབས་འདེགས་བསྒྲུབ་ཐབས་ཇི་ཡོད་བཅས་ལ་གོ་བསྡུར་བགྲོ་གླེང་གནང་སྟེ། ཚོགས་བཅར་བའི་རྣམ་དཔྱོད་ལྷན་ཚོགས་འདིའི་ཐོག་སྤུངས་ཐུབ་ན། གྲུབ་དོན་སྙན་ཐོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆགས་སོ་སོར་འབུལ་གཏོང་དང་། མཇུག་སྐྱོང་གི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཁུངས་སོ་སོར་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་” ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུན་ “བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་གྱི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་རིམ་པའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་དང་། ཁྲིམས་དྲུང་། འབྲེལ་ཆགས་ལས་བྱེད་རྣམས་རིམ་བཞིན་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་ཡོང་རྒྱུ་ང་ཚོའི་མཐར་ཐུག་གི་དགོས་མཁོ་ཡིན་ལ་རེ་བའང་ཡིན། དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཀ་བ་ནི་ཁྲིམས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་ཡིན་ཞིང་། ཁྲིམས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་གྱི་གཞི་མ་ཁྲིམས་ལུགས་ཡིན། ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བའི་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ནི་ཆེད་ལས་གཞན་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་མ་ཟད། དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན། ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བའི་ནུས་སྟོབས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་རྩ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་”ཞེས་དང་། ཡང་ “བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བ་རྣམ་པས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་རྒྱུའི་སྡིངས་ཆ། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་བོད་མིའི་ཁྲིམས་ལུགས་རིག་པ་བའི་ཚོགས་པ་ཞིག་རིམ་བཞིན་འཛུགས་ཐུབ་པའི་སྐོར་ལ་ཚང་མས་ཐུགས་ཁུར་ཆེ་བཞེས་གནང་བའི་རེ་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་”ཞེས་འབོད་སྐུལ་གནང་སོང་།
དེའི་རྗེས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ “དེ་རིང་ངས་གནད་དོན་གསུམ་གྱི་སྐོར་ནས་ཞུས་ན་བསམ་སོང་། བོད་པའི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། ཁྲིམས་ལུགས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། དཔེར་ན། རྒྱ་གར་རང་བཙན་རྩོད་པའི་སྐབས་གྷན་ངྷེ་དང་ནའེ་རོ་གཉིས་ཀས་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་རེད། ཨ་རི་ཡིན་ན་མཚན་སྙན་གྲགས་ཆེ་བ་ཨ་བྷི་རཱ་ཧམ་ལེན་ཀོན་( abraham Lincoln)་དང་ད་ལྟའི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མ། ཧེ་ལ་རེ་ཁུ་ལེན་ཊོན་སོགས་ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་མྱོང་མཁན་རྐྱང་ཆགས་ཡོད་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཁག་མང་ཆེ་བའི་འཐུས་མི་མང་ཆེ་བ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་མྱོང་མཁན་ཆགས་ཡོད། ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཟིན་པའི་རྗེས་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་མགོ་ཚོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནད་འགག་ལ་བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ལུང་པ་ཁག་གི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་མཁན་མང་ཆེ་བ་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཆགས་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། དེ་འགྲོ་སྟངས་རེད། དེར་བརྟེན། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་མགོ་ཁྲིད་མཁན་ཡིན་ན་འདྲ། གྲོས་ཚོགས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཡིན་ན་འདྲ། ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ཨ་ཅང་ཅང་། ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོང་སྟེ། ཁྲིམས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་དེ་ཡོད་ཚར་བའི་རྗེས་ལ་ཏན་ཏན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཐུགས་ཕན་གསོ་བའི་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་ཆེ་བ་གཅིག་ཁྲིམས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད་རེད་” ཅེས་གསུངས་སོང་།།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་ “ཡིན་ནའང་བོད་པའི་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་དམིགས་བསལ་གནད་འགག་ཅིག་ག་རེ་ཆགས་ཡོད་རེད་ཟེར་ན། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་འཆར་སྣང་གཞི་བཟུང་བཙན་བྱོལ་ནང་ལ་དམངས་གཙོ་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་ཡོང་པའི་སྐབས་ལ། ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགལ་ཟླ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡོད་འཐོན་ཡོང་གི་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། འཛམ་གླིང་ཐོག་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་མང་ཆེ་བར་གཟིགས་དང་། མང་ཆེ་བའི་ནང་དམངས་གཙོ་ལག་ལེན་བསྟར་བཞག་པ་ཡོད་མ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་ཡོད་མ་རེད། དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དམངས་གཙོ་དང་བཙན་བྱོལ་གཉིས་བར་ལ་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་འགལ་ཟླ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་འགྲོ་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་ལ་ཆིག་སྒྲིག་དང་མགོ་ཁྲིད་གཅིག འབོད་སྒྲ་གཅིག (Unity, Single leader, single voice ) དགོས་པ་དེ་གསལ་བོ་རེད། བཙན་བྱོལ་ལ་ཡོང་དགོས་དོན་ཡང་ཆིག་སྒྲིལ་དང་མགོ་ཁྲིད་གཅིག འབོད་སྒྲ་གཅིག་བྱས་ཏེ་ཕེབས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དམངས་གཙོ་ལ་གཟིགས་ཡོང་དུས་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་ལྟ་གྲུབ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། མགོ་ཁྲིད་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པ་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། འབོད་སྒྲ་གཅིག་ལ་གཏམ་བརྗོད་རང་དབང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། དམངས་གཙོ་ཟེར་བ་དང་རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་བར་ལ་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་རང་བཞིན་གྱི་འགལ་ཟླ་ཆགས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་རེད། ང་ཚོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཡིན་ཟེར་པ་དེ་གཞན་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་པ་དེ་དངོས་ནས་རང་མཚོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡག་པོ་ཞེ་དྲག་ཅིག་ཡིན་པའི་གོ་བ་ཞིག་བཤད་ཀྱི་ཡོད་རེད་དེ། དེ་རྩོད་གཞི་རེད། ཡིན་ནའང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་ཆགས་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བཙན་བྱོལ་གཞུང་མང་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོད་རེད་དེ། ཁོ་ཚོ་མང་ཆེ་བར་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཐོག མི་མང་གིས་འོས་བླུགས་ཏེ་སྲིད་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ། གྲོས་ཚོགས་ཡོད་བསྡད་པ་ཧ་ཅང་དཀོན་པོ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འགལ་ཟླ་ཆགས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་རེད། ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་འགལ་ཟླ་ཡོད་སྟབས་རིམ་པས་ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་ཐད་ནས་ཀྱང་འགལ་ཟླ་འགྲོ་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། འགལ་ཟླ་ཡོང་པའི་སྐབས་སུ་ལྕི་ཡང་གཞལ་ཏེ་རྩ་དོན་རྩོད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་རེད་འདུག་གམ། ཡང་ན་དམངས་གཙོ་གལ་ཆེ་བ་འདུག་བགྲོ་གླེང་ཞིག་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོང་གི་རེད། གཞི་རྩའི་དམངས་གཙོ་རྩ་ཆེན་པོ་དང་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡིན་ནའང་རྩ་དོན་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། དེ་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་གང་དུ་གནས་དང་མ་གནས་རྣམ་པ་ཚོ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་སྦྱོང་ཡོད་མཁན་རྐྱང་ཡིན་དུས་ཐུགས་ཞིབ་གནང་རོགས། གཅིག་བྱས་ན་ད་རེབ་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་ཐོག་འདི་གལ་ཆེ་བ་རེད་དང་དེ་གལ་ཆུང་བ་རེད་ཅེས་གསུང་ཆོག་གི་རེད་ ”ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས་ “རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གནང་དགོས་དོན་གལ་ཆེན་པོ་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒང་ལ་རྩོམ་དང་དེབ་འབྲི་མཁན་བོད་མིའི་ནང་ལ་དཀོན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། ད་ཆར་ཁྲིམས་རྩོད་པ་དང་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་ ༡༠༠ མ་ཟིན་ཙམ་འདུག འདི་དག་ནང་དུའང་རྩོམ་དང་དེབ་འབྲི་མཁན་དཀོན་པོ་ཆགས་འདུག དེར་བརྟེན། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་ཚོར་འགན་ཡོད་པ་མ་ཟད་འགན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ ༥༠ ནང་ཁྲིམས་རྩོད་པ་བརྒྱ་ཙམ་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་མི་འབོར་ལ་དཔག་ན་ཧ་ལས་པའི་ཉུང་ཉུང་མ་རེད། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ཞེས་ན་མང་དུ་གཏོང་ཐབས་གསུང་གི་འདུག མང་ཉུང་གང་ལྟར་ཐུགས་ཕན་གསོ་བ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་ད་ལྟའི་བར་རྣམ་པ་ཚོས་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་རེད་ལ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་སྡིངས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ང་ཚོ་ལ་རག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ཕར་བཀའ་མོལ་གནང་གི་བཅར་དགོས་དུས། མཛུབ་མོ་བཙུགས་ནས་གཏོང་དགོས་པ་འདྲ་བོ་ཆགས་བསྡད་ཡོད”ཅེས་གསུངས་སོང་།
མཐར་ཁོང་གིས་ “ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁུལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས། རྣམ་པ་ཚོས་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་འཛུགས་པའམ་ཡང་ན་དྲ་ཐོག་ནས་འབྲེལ་ལམ་འཛིན་པ་གང་ལྟར། མི་མང་ལ་ཐུགས་ཕན་སོས་པའི་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ངེས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་ཚོའི་མི་རབས་རྒན་པའི་སྐབས་ལ་ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་ཡིན་སྟབས། རྒྱ་གར་ནང་ཁྲིམས་འགལ་བྱེད་མཁན་དང་བཙོན་ཁང་ནང་འགྲོ་མཁན་བརྒྱ་ཆ་ཉུང་ཤས་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོ་མི་རབས་གསར་པའི་སྐབས་སུ་ངྷ་རམ་ས་ལ་དང་ལྡི་ལི་སོགས་སུ་བོད་མི་ཞིག་བཙོན་ཁང་དུ་ཡར་ཚུད་འདུག་མར་ཐོན་འདུག་ཟེར་པ་རེ་ཟུང་ཡོང་གི་འདུག སྤྱི་སྒེར་ག་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ནོར་འཁྲུལ་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་ཁང་དང་བཙོན་ཁང་དུ་བསླེབས་པ་ཡིན་ན། བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཕྱག་རོགས་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱག་རོགས་སུས་གནང་ཐུབ་པ་རེད་ཟེར་ན་ཁྲིམས་ཀྱི་ལག་འཁྱེར་ཡོད་མཁན་ཚོས་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེ་ཐུགས་ལ་འཇོག་རོགས།”ཞེས་གསུངས་སོང་།
མཛད་སྒོའི་རྗེས་སུ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་སྐོར་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགྲོ་སྟངས། ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་བྱུང་རིམ་དང་འགན་དབང་། ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ངོ་སྤྲོད་དང་། ཉིན་རྒྱབ་ནས་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་མགོ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སང་ཞོགས་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུས་རྗེས། མུ་མཐུད་ཚོགས་ཆུང་ཁག་བགོས་ཀྱིས་ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གི་སྙན་ཐོ་ཕྱོགས་སྡོམ་གྱིས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དོན་ཚན་རེ་རེ་བཞིན་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ངོ་མ་གསལ་པོ་གསུངས་འདུག །དམངས་གཙོ་ཡང་དག་ཅིག་དགོས་ན་རང་དབང་གཙང་མ་རང་ལ་དབང་བའི་་ལུང་པ་ཞིག་དགོས་པ་གསལ་པོ་སྟོན་འདུག །ཐུགས་ཆཻ །ཁྱེད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལོས་བདེན།
སྲོད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་གསུང་རེད། མང་གཙོ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོང་བར་རང་གི་ལུང་པའམ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ངེས་པར་དགོས་པ་ཡིན། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་རིང་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལ་སྦྱོང་བརྡར་ལྟ་བུ་ལོ་མང་རིང་གནང་བ་དང་། ད་ཆ་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ཐད་མང་གཙོ་ཡང་དག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་མང་གཙོའི་མཚན་ཉིད་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོང་བར་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ངེས་པར་དུ་དགོས།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས། “བོད་པར་དམངས་གཙོ་གལ་ཆེན་རེད་དམ། བོད་པའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་འགལ་ཆེན་རེད” ཅེས་དོགས་འདྲི་ཞིག་གནང་འདུག
དྲི་བ་འདིའི་ཤུགས་སུ་རྩ་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་ན་དམངས་གཙོ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་དང་། དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཡང་དག་པ་ཞིག་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བར་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་བསྟན་འདུག
སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་དམངས་གཙོ་ཡོང་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡིན་པ་རེད། རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ཆིག་སྒྲིག་དང་མགོ་ཁྲིད་གཅིག འབོད་སྒྲ་གཅིག་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དམངས་གཙོ་ནི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་ལྟ་གྲུབ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་དགོས་པ་དང་། མགོ་ཁྲིད་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པ་ངེས་པར་དུ་དགོས། འབོད་སྒྲ་གཅིག་ལ་གཏམ་བརྗོད་རང་དབང་དགོས། དེར་བརྟེན། དམངས་གཙོ་ཟེར་བ་དང་རྩ་དོན་རྩོད་མཁན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་བར་ལ་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་འགལ་ཟླ་ཆགས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཟེར་བ་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལས་གཞན་དེ་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་རྟགས་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།