ཨ་ཚོགས་ཀླུ་མཁར་བྱམས།
“བློ་གནད་ལ་མ་ཕབས་པའི་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་ཀྱི་སེམས་ཁམས་དེ་ཡིན་ན། བཟང་དང་ངན་གང་རུང་ཞིག་གི་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་དཔང་པོར་རྩ་ནས་མི་འགྲོ དེ་ནི་ལས་སླ་བོའི་ངང་ནས་བཟང་སྤྱོད་ཁྱད་འཕགས་ཅན་ཀྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་སྲིད་ལ། ཕྱོགས་མཚུངས་ཨུ་ཐུག་དུས་རང་བློ་འཚིམ་ཐབས་ཙམ་དོན་གཉེར་བྱེད་པའི་ཐ་ཤལ་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་ངོ་བོར་འཕེལ་སྲིད”
་་་་་་་བཱ་ཁལ་ཧ་བེལ (Vaclav Havel) ལགས་ཀྱིས།
ཚོམས་ཆེན་དབུས་ནས་ཁ་མར་སློག་མཁན་དེས་་“ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མིའི་ཤ་ཚུགས་སུ་བྱོན་ཡོད་དུས། ཐུགས་ཕམ་ཡོང་སྲིད་དེ་ཁྱོད་རང་ཚོས་ཤེས་དགོས་པ་རེད་ད་་”ཟེར་ནས་གཡུལ་སྐུལ་གྱི་སྐད་འབོད་རེ་གནང་དུས། འོག་གི་གསན་མཁན་ཚོ་འུར་ཆིལ་ལེར་བྱེད་ལ། དེ་ནི་༼ཐུགས་ཕམ་༽གྱི་རྐྱེན་པས་ངྷ་སའི་ལྷ་འཁྲུག་གི་ཡོལ་རས་ཡོངས་སུ་ཕྱེ་བའི་རྟགས་མཚན་རེད། ལྷ་འཁྲུག་ཁྲོད་ཀྱི་ལྟད་མོ་དངོས་ནི་ལྟད་མོ་བའི་རྣམ་འགྱུར་དེ་ཡིན། ཁོ་ཚོའི་བྱེད་སྟངས་ལས་སྟངས་ཡིན་ན། སྔོན་རོམ་གྱི་རྒྱལ་བོ་དག་གི་སྤྲོ་རའི་ནང་གཅན་གཟན་དང་མི་འཛིང་བཅུག་པ་དང་། ཡང་ན་མི་དང་མི་དམར་འཛིང་བྱེད་སར་ལྟད་མོར་འཛོམས་པའི་མང་ཚོགས་ནང་བཞིན། རི་ངོགས་ཚང་གི་ལྟད་མོ་བ་ཚོའང་ཅིག་ལ་འུར་ལངས་ནས་རྒྱལ་རྔ་རྡུང་རྒྱུར་ཐེ་མི་ཚོམ་ལ། སྐད་ཅོར་དེར་ཞིབ་མོར་ཉན་ཚེ་སུ་ཕམ་སོང་ན་དེ་རྩ་མེད་བཟོ་རོགས་ཟེར་གྱིན་ཡོད། ལྷ་འཁྲུག་ཁྲོད་བོད་རང་བཙན་དང་བོད་གཞུང་དགོས་སྐོར་ཚོར་བ་བཤད་མཁན་ཚོ་ཕམ་ཁ་ཉོ་མཁན་ཡིན་ཤག་བྱས། ད་ཐེངས་ཕམ་སོང་བའི་མངོན་རྟགས་སུ་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་སྔ་སྣུར་དང་། མཐར་ཚོགས་པ་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་གྱེས་ཤིང་། རང་བཙན་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་མ་ཐུབ་པ་སོགས་རེད། ང་ཐའེ་ཝན་ནས་ནང་ལ་འབྱོར་མཚམས་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་གི་ཁ་པར་ཡོང་སྟེ། ཡང་ཁྱོད་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཚོགས་ཐོག་ལ་སོང་ནས་འདྲ་མི་འདྲ་བཤད་མ་ཡོང་ཞེས་སེམས་ཁྲལ་གནང་གི་འདུག དེ་དུས་ཨ་ནེ་བྷེང་བྷེ་ནས་ངྷ་སར་འབྱོར་རུང་རེད། ང་ཁོང་མོར་ཐུག་སར་ཕྱིན་དུས་༼ཐུགས་ཕམ་༽གྱི་གོ་ནོར་དབང་གིས་ཁ་གྲགས་ཀྱིན་མི་འདུག གནས་ཚུལ་དེ་དག་ལས་ངས་ལྷ་འཁྲུག་ཁྲོད་ཕར་མ་བཙལ་རུང་། ལྷ་འཁྲུག་གིས་ང་ཚུར་བཙལ་བཞིན་པ་གསལ་བོ་རེད་ལ། ཡང་དེ་ནི་ཕམ་ཁ་ཅི་ལྟར་འཁུར་སྟངས་ཐད་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་ཀྱང་རེད་ཟེར་ཆོག
རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཕམ་ཁ་དེར་ངོས་ལེན་དགོས་དོན་མེད་ཁར། ལྷ་འཁྲུག་དེ་མ་གཞི་ལྷ་འཁྲུག་ཞིག་ཆགས་དགོས་དོན་མེད། ཐོག་མའི་སྐད་ཆ་ནི་བོད་རང་བཙན་དང་ལམ་དབུ་མ་ཟེར་བའི་རྒྱལ་དོན་རྩོད་གཞི་ཡིན་ཁུལ་རེད། མཐར་བརྗོད་གཞི་ཁ་བསྒྱུར་གྱིས་དད་པ་དམ་ཚིག་གཙང་མིན། དྲིན་ལན་བསམ་ཤེས་ཐུབ་མིན། བྱས་རབས་ངོ་སོ་འཁྱེར་རེས། ཡུས་བཤད་རེས། མཐར་ལྷ་དགོངས་དཀྲུགས་པའམ་ཐུགས་ཕམ་བྱུང་མིན་གྱི་སྒེར་དོན་ཁོ་ནའི་ཐོག་ཟགས་སོང་། དེ་ནས་ཐུགས་ཕམ་གྱི་ཞྭ་མོ་འདི་རང་བཙན་པ་ཚོའི་ནང་གི་མགོ་ཅིག་འབུར་མཁན་མི་རེར་ཅང་རེ་གཡོག་སྟེ་འདྲེ་འདྲེ་རྐྱང་བཟོས་ཤིང་། ཞོར་ནས་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ནག་པོ་བཟོ་བརྩིས་དང་། རང་བཙན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་བར་དཀྲུགས་ཤིང་བརྒྱབ་སྟེ་ཁ་གཏོར་ཡ་བྲལ་ལ་བཏང་ཞིང་། མཐར་ཕམ་ཁ་ཉོ་མཁན་ཚོས་དགོངས་དག་ལབ་ནས་མགོ་འབུལ་བུས་བཙུགས་ཞུས་ཀྱང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བརྡ་ལན་ཙམ་ཡང་མེད། རིམ་པ་དེར་སླེབས་དུས་ལྷ་འཁྲུག་གི་རྒྱལ་ཕམ་ལ་གཏིང་ཐག་ཆོད་སོང་ལ། ཚོམས་ཆེན་དབུས་ནས་ཁ་མར་སློག་མཁན་དེས། སླར་ཡང་སྤྲོ་ཉམས་དང་བཅས། “རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་བཀའ་གནང་བ་དེ་གསལ་བཤད་ཙམ་ལས་རང་བཙན་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་མིན་པ་ཤེས་དགོས་པ་རེད་ད་” གསུངས་ཞོར་འཁྲབ་ཚན་དང་པོ་རྒྱལ་ཁའི་ངང་མཇུག་སྒྲིལ། སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གི་བྱེད་སྟངས་ལ་རྒྱུས་ཡོད་ཅིག་ནས་པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་ཀྱང་དམངས་གཙོར་ངོ་རྒོལ་མེད་ཟེར་ཞོར། དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་རྣམས་དགྲ་འཛིན་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་ལག་ཆ་རེད་ཟེར་ནས་རྩ་མེད་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཁ་ནས་ཐོན་གྲབས་བྱས་ཀྱང་། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བག་ཆགས་དབང་གིས་ཁོས་ཀྱང་ཁ་སངས་མ་ཐུབ།
རི་ངོགས་ཚང་གི་རླུང་གཡབ་རླབས་དཀྲུགས་ཀྱི་ལྷ་འཁྲུག་རེ་ཞིག་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས། ཉིན་ཤས་རྗེས་སུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡར་ཕེབས་ཏེ། ཁོང་གིས་མང་ཚོགས་ལ་འདི་ལྟར་ “བོད་རང་བཙན་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཟེར་བ་ཚོར་བའི་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་ཚོས། བོད་གཞུང་བསྡུ་གསོག་བརྒྱབ་སོང་ཞེས་སྐྱོན་བརྗོད་ཞེ་དྲག་བྱུང་། ངས་ཀྱང་དེར་གསལ་བཤད་མང་པོ་བྱས་པ་ཡིན། མཇུག་མཐར་ང་རང་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་བཟོ་འདྲ་བོ་ཐོན་སོང་” ཞེས་བཀའ་སློབ་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས། སོང་ཙང་ད་ནི་ལྷ་འཁྲུག་གི་བརྒྱུད་རིམ་དང་རྒྱབ་ལྗོངས་ཅི་ལྟར་ཡང་། གཙོ་བོ་ཁོང་གི་རྒྱལ་ཁ་འདིས༼ཡང་ན་ང་ཚོའི་ཕམ་ཁ་འདིས༽མགོན་པོ་གང་གི་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་། ལམ་དབུ་མ་ཐུགས་ལ་བསྣམས་ཏེ་རང་གི་སྐྱོང་ཡུལ་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་ཞབས་སོར་འཁོད་རྒྱུའི་སྒོ་འཕེར་འབྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ངས་ནི་ཕམ་ཁ་འདི་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་ངང་དང་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། རེད་དེ། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་གོང་ལ་ཕུད་ཆོག་པ་ལས། ང་རང་ཚོ་འདྲ་བོས་ཁོང་ནང་བཞིན་དབུ་མའི་ལམ་མམ། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལག་བསྟར་བྱུང་ན་འགྲིག་ཡོད་ཟེར་ནས་ཕར་ཕྱིན་ན། རྒྱ་མིས་སྣེ་ལེན་བྱེད་སྲིད་ན་ལས། ཉི་མ་དེར་གཞིས་ལུས་མི་མང་གིས་རྡོ་རུབ་བརྒྱགས་ནས་ཕྱིར་ཕུད་པ་ཡིན་ན་ག་རེ་བྱེད་རྩིས་ཡོད། འདི་ནས་རྒྱ་མི་བཟང་རབས་བརྒྱན་རབས་བཤད་དེ་ཕར་ལོག་མཁན་ཚོའི་སྡོད་གནས་ལ་ལྕགས་ར་བསྐོར་ཏེ་དམག་གིས་སྲུང་བསྡད་ཡོད་པ་གོ་ལོས་ཡོད། དེ་དུས་ངས་བོད་སྐད་བཤད་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད། བོད་ཆས་གོན་བསྡད་ཡོད། ང་ནང་པ་ཡིན་ཅེས་པ་ཙམ་ལ་མི་མང་གིས་ངོ་སོ་སྤྲོད་མི་ཡོང་བསམ་གི ཡིན་ན་ཡང་། རི་བོང་གནམ་བརྡིབས་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་དེ་ཚོ་སྔ་དྲག་སོང་། མ་གཞི་ལྷ་ཚོགས་དེ་དངོས་ནས་ཕར་ལོག་རྒྱུའི་ཐུགས་འདུན་ཡོད་མེད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཡིན།
མཐའ་དོན། འཐབ་ན་མི་ཐུབ་པའི་བདེན་པ་ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་། བྲོས་ན་མི་འདོད་བའི་ངན་གཤིས་འདི་བསྒྱུར་ཐབས་མེད་པར་སྣང་། སོང་ཙང་ང་ལ་མཁོ་བ་ནི་ཡོད་ཚད་ཅིག་ཅར་དུ་བརྗེད་ཐུབ་པའི་དངོས་གྲུབ་ཅིག་ཁོ་ཡིན། དེ་ནི་གླིང་སེང་ཆེན་བདུད་ལ་བྱོན་དུས་མེས་བཟའ་འབུམ་སྐྱིད་ཀྱིས་བརྗེད་ཟས་བརྗེད་ཆུ་དྲངས་ཏེ། ཁོང་གིས་གླིང་ལྷ་སྡེ་དཀར་པོའི་ཆག་འཇིག་དང་ལྕམ་ཆུང་འབྲུག་མོ་ཧོར་གྱིས་འཕྲོག་པའང་བརྗེད་སོང་བ་བཞིན། ངས་ཀྱང་བོད་རང་བཙན་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་། ཐ་ན་ལྷ་འཁྲུག་གི་གོ་རིམ་བཅས་པ་བརྗེད་ཐུབ་ཚེ་སྐྱིད་པ་ལ། ཡིན་ནའང་། ངྷ་སའི་ལྷ་འཁྲུག་གིས་དད་པ་མེད་མཁན་ཚོར་སྒོ་བརྡུང་ཡོད་སྟབས། ཕར་ཙམ་རིང་ངས་ལྷ་འཁྲུག་བརྗེད་ཀྱང་ང་ལྷ་འཁྲུག་གིས་བརྗེད་མེད་པ་འདྲ།
རྩོམ་པ་པོས་མཆན: [ ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ལྔ་བར་ཐའེ་ཝན་བོད་ཀྱི་མཛའ་གྲོགས་ཚོགས་པ་གཙོས། ཚོགས་པ་ཁག་མཉམ་འབྲེལ་འོག རྒྱལ་ས་ཐའེ་པེ་རུ་<< ཐའེ་ཝན་ཡང་རྩ་སྟོང་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་མི་འགྱུར་བའི་ཆེད་དུ། ལྷོ་སོག་དང་། ཡུ་གུར། བོད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ན་བློ་སྐྱེད་གང་ཡོིད། >>ཅེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་འཚོགས་པ་དང་། ཚོགས་ཐོག་དེར་ལྷོ་སོག་དང་། ཡུ་གུར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་གདན་ཞུས་གནང་འདུག་ལ། ཕྲན་བོད་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་ཕྱིན། སྐབས་དེའི་མཐོང་ཐོས་དང་། བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་ཡིག་དག་གཉིས་ཐོག་ནས་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་བཅས་གཞིར་བཞགས་ཏེ། སྙན་ཞུའི་རྩོམ་ཡིག་གི་འབྲི་ཐབས་སྤྱད་ནས་རྩོམ་འདི་བྲིས་ཤིང་། རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་དེའི་ནང་གི་ལས་ཚན་དྲུག་པ་དེ་ཡིན། ]
གོང་རྩོམ་ཡིག་དེ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་བྲིས་པ་ཡིན་འོན་ཀྱང་དྲ་ཐོག་དུ་འགོད་མ་ཐུབ་པ་ཅི་ཡིན།
བློ་མཐུན་བློ་དབང་ལགས། གུས་པས་གོ་ཐོས་ལྟར་ན། ར་རྒྱ་ནས་བོད་རངབཙན་སླད་སྐུ་སྲོག་ཕུལ་ཟིན་པའི་དཔའ་བོ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཚོད་འདུག དེ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་དབང་དུ་ཚུད་ཟིན་པ་རེད་དམ། མ་འོངས་པར་ར་རྒྱས་བློ་མཐུན་ཁྱོད་ལ་འཁོར་གསུམ་བསྐོར་གྱི་མ་རེད་པས། སྐད་ཆ་བཤད་དུས་ཅུང་ཙམ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་བཤད་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
གནས་ཚང་། དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་གྱིས་བོད་རང་བཙན་ཡིན་ཚུལ་གྱི་རྟགས་གསལ་དེས་འཁོར་གསུམ་སུ་ལ་སྐོར་འདོད་ཡོད།
གནས་ཚང་། དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་གྱིས་བོད་རང་བཙན་ཡིན་ཚུལ་གྱི་རྟགས་གསལ་དེས་འཁོར་གསུམ་ལ་སྐོར་འདོད་ཡོད། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་ངམ་ཡང་ན། གོང་ས་མཆོག་དང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་རེད། གོང་ས་མཆོག་གཙོས་པའི་བྱ་བ་དེའི་བརྒྱུད་རིམ་ཉམས་སུ་མྱོང་མཁན་དག་གིས་མ་མཐོང་བའི་གནད་འགག་ཅིག་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་མེད་པར་འགན་ཁུར་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་ཟད། རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཤེས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཐད་ཀྱི་བློ་རྒྱ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་གང་དེས་མི་རིགས་ལ་སྲིད་གཏམ་གླེང་ངོ་སྐད་པ་དེ་ཡང་ཅི་འདྲའི་ངོ་ཚ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་རེད།
ངས་ཨ་ཚོགས་ལ་བལྟས་ཀྱིན་བལྟས་ཀྱིན་ཡིད་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་ཞིག་གིས་ཁེངས་ཡོང་གི ཡིད་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་ཡོང་སྟངས་གསལ་བོར་བརྗོད་དགོས་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དེ་ནི་ལྷ་དགོངས་དཀྲུག་མཁན་ཡིན་མིན་དང་། རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་ཡིན་ཚུལ་གྱི་ཐོག་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡེ་ནས་མིན།
དེ་ནི་ཁོང་གི་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་དང་། གྱོང་བོའི་ལས་ཀ དཔྱོད་ཤེས་བློ་མིག་གི་གཤོང་སྒང་བཅས་ནས་ཡོང་བའི་གཏམ་བརྗོད་དང་རྩོམ་ཡིག་གི་སྔ་ཕྱིའི་མིག་བསྐྱེད་དག་གི་བྱས་པ་ཡིན། ངས་ཁྱོད་ཉིད་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ཁས་འཆེ་མྱངས་ལ། ངས་ཁྱོད་ཉིད་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་མྱངས། འོན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པའི་མིག་རྒྱ་ཡེ་ནས་མི་འདུག་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་འདོད་བློ་ཁེངས་པའི་རྒྱ་ནག་ཉམས་ཞིག་མ་ཡོང་ཐག་གིས་ཆོད།
ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ་ཞིག་དང་། ལྷག་དོན་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དངོས་ཁས་ལེན་ཞུ་ཐུབ་དགོས་ལ། སྤྱི་ཚོགས་འགན་ལེན་གྱི་བློ་ཁོག་དགོས་པ་ནི་ཉམས་ཞིབ་པའི་རྒྱུན་ཤེས་ལྟ་བུ་ཡིན། འོན་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་རེ་རེ་དང་། སྐད་ཆ་རེ་རེ་བཞིན་དེ་ལྟའི་འགན་འཁུར་དང་དཔྱོད་ཚུགས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་ཡོངས་སུ་བོར་ཏེ། ཨུ་ཚུགས་དང་གྱོང་བོ། ཚོར་བཤད། མཐོང་ཐོས། ཟེར་སྒྲོས་ཙམ་ལ་གཞི་བཅོལ་བའི་སྔ་ཕྱིའི་རྩོམ་ཡིག་དང་དཔྱད་གཏམ་དག་གིས་ང་ལ་ཡིད་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་མཐུག་པོ་སྤྲོད་ཀྱིན་འདུག
འདི་ལྟར་བརྗོད་དགོས་པའང་ཡུན་རིང་རེ་བཅོལ་དང་ཡིད་ཆེས། བརྩེ་འདང་བཅས་བཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་མི་བརྗོད་ཐུ་མེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཙམ་དུ་ཟད། མང་པོ་བརྗོད་དགོས་མི་འདུག་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་ངེས་དང་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་ཚར་འདུག་པ་དེའོ།
བློ་མཐུན་བློ་དབང་ལགས། གལ་སྲིད་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་མིན་ན། གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བར་༼བོད་དེ་བཞིན་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་མེས་རྒྱལ་ཁྭིམ་ཚང་ཆེན་པོསི་ནང་ལོག༽ཅེས་ཟེར་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད། མ་ལོག་གོང་དུ་ཅི་ཞིག་རེད་དམ། རྒ་རྒས་ཆགས་སོང་ན་མ་གཏོགས་འདི་དག་ཤེས་འོད་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ།
ཁྱོད་ཀྱི་མདོག་དང་ཁོང་གི་མདོག་མ་རེད། དངོས་ཐོག་ཏུ་མ་འོངས་བོད་མིའི་བདེ་སྡུག་དང་བོད་ལོང་པའི་སྲ་བརྟན། ཆག་འཇིག་བཅས་ལ་ཐབས་དབུ་ལམ་དང་། ལྟ་བ་རང་བཙན་གཉིས་གང་མཁོ་ཡི་འདུག བདེན་པ་གང་ལ་འདུག དཔེར་ན་མི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་རྗེས་ཀྱི་རྩམ་ཕྲུག་ཅིག་ལ་ལྗགས་བྲོ་དང་གདེངས་སྤོབས་བསྐྲུན་དུ། གང་གལ་ཆེ་བ་དང་གང་གཙོ་འདོན་མཛད་ན་ལེགས་པ་འདུག འདི་ནས་དབུ་འཛུག་དང་བགྲོ་གླེང་གནང་ན་ཇི་འདྲ་རེད། གནད་དོན་ཕྱོགས་སྡོམ་པའང་དགོ་གི། མཁྱེན་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཉམས་མྱོང་ཡོད་མཁན་ཚོས་ཅིག་གསུངས་དང་།
རཱ་བློ། འོ་ན་མན་ཇུ་མགོ་རྟིང་ལོག་ནས་གུང་ཁྲན་གྱི་དབང་བསྒྱུར་མ་སླེབས་བར་འབྲི་ཆུ་ཕར་ངོས་ཀྱི་ས་ཆ་དེ་ཚོ་སུས་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་རེད། སུ་ལ་ཁྲལ་འཇལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད། མན་ཇུས་ཡང་ན་གུང་ཁྲན་གྱིས། བྱས་ཙང་བོད་འདི་ཀྲུང་གོའི་བདག་དབང་ཆ་ཚང་ཡོད་རབས་ཀྱིས་རྫུན་བརྒྱ་བསྒྲགས་ནས་བདེན་པ་གཅིག་རག་ཐབས་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་རྫུན་བརྒྱབ་ཏུ་ལངས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་རེད། ཡང་ན་ཀྲུང་གོས་གང་འགྱོགས་གཞིས་འགུགས་གནང་རྒྱུར་རེ་བ་རེད་པས། བྱས་ན་འགན་འཁུར་ཡོད་པའི་དཔའ་སྐད་འདིས་མི་རིགས་དུར་ཁུང་དུ་མི་འདེད་པར་ཞིང་སར་འདེད་གྱི་ཡོད་པ་ཨེ་རེད།
གནས་ཚང་། ངས་ཁྱེད་རང་ཤེས། གང་ལྟར་མི་སྐྱོན་གི། དོན་དངོས་བཤད་དགོས་ན། བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་རྗེས་ནས་བཟུང་ནམ་ཞིག་ལ་རང་བཙན་ཆགས་མྱོང་བ་རེད་དམ། མན་ཇུ་མགོ་རྟིང་ལོགས་པ་ནས་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་དབང་སྒྱུར་མ་སླེབས་བར་དུ་རང་བཙན་འདྲ་ཡིན་སྲིད་མོད། ས་རྒྱ་དེ་ཧ་ཅང་ཆུང་ཆུང་རེད་ཡ། གནས་ཚང་ཁྱོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤེས་རྒྱ་དང་རྒྱལ་བ་རིན་པོའི་ཆེའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤེས་རྒྱ་བསྡུར་ཐུབ་མི་འདུག ད་དངོས་གནས་སྟོང་བཤད་མང་པོ་མ་རྒྱག འགན་ཁུར་མེད་པའི་སྟོང་སྐད་རྐྱང་བརྒྱབ་ན་དངོས་གནས་མི་རིགས་འདི་དུར་ཁུང་ལ་འདེད་པར་རམ་འདེགས་སུ་གྱུར་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་ཨེ་ཤེས། ཁྱོད་ཚོས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ནོར་འཁྲུལ་གང་ནས་འབྱུང་གི་བརྟགས་ཤེས་པ་ཙམ་ལས། རང་ལས་ནོར་འཁྲུལ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་བསམ་པ་ཙམ་ཡང་བྱ་མི་ཐུབ་པ་འདི་སྐྱོ་ཨང་།
ཀླུ་མཁར་རང་ཉིད་སྐབས་བབས་འོས་འགན་དགུ་བཅུ་གསུམ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་གྱི་གོ་མིང་འོག་ཚོགས་པ་དེ་འགོ་འདོམས་འཚོ་སྐྱོང་ཚུལ་ལྡན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་ཛ་དྲག་གནས་སུ་ཡོད་པ་ཚོགས་མི་ཕལ་ཆེ་བ་སྨད་ངག་འདོན་བཞིན་འདུག་པས་གཞན་ལ་ཟུར་ཟ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་རང་གི་རང་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ཕྱིར་མ་དྲག་ནང་སྔ་མི་འདུག
གོ་ཐོས་ལ་ཁྱེད་རང་ལ་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་བ་ཡོད་མདོགས་སྟོན་པ་ཙམ་ལས་དོན་དངོས་སུ་ག་ཚོད་ཙམ་ཡོད་མེད་བློ་དོགས་རེད། རྒྱུ་མཚན་ཁ་སྔོན་སུམ་བཅུ་དྲན་གྱི་གྲ་སྒྲིག་སྐབས་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་འགའ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་འགའ་ཤས་འཚོགས་སྐབས་གླིང་ཚའི་རྒྱ་དམར་གྱི་རྒྱལ་དར་འཕྱར་བ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་མ་ཟད་དགུ་བཅུ་གསུམ་ཚོགས་པས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། དེ་ནས་ཁྱེད་རང་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་བ་ག་འདྲ་ཡོད་མེད་གསལ་པོ་རྟོགས་ཐུབ།
ལྷག་དོན་ཁྱེད་རང་གིས་ཟུར་ཟ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ཡུལ་ནི་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ཀྱི་ཆེས་གོང་དུ་བཀུར་བའི་བཀའ་དྲིན་མཚུངས་ཟླ་མེད་པ་༸གོང་ས་མཆོག་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་དེ་བཞིན་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་རྩ་ཆེན་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་སོགས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་དོན་དུ་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱས་རྗེས་ཡོད་པའི་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་རེད་འདུག་པས། ཁྱེད་རང་ལྟ་བུ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་འགན་ཁྲི་ངོ་མ་ཤེས་མཁན་ཞིག་འདི་ལྟར་འབྲི་ཡོང་དུས་མི་ཙམ་མ་ཡིན་པ་ཀླུ་དང་འདྲེ་། གདོན། འབྱུང་པོ་ལྷ་མ་ཡིན་པ་སོགས་ཧ་རྒོད་ཤོར་བ་ཐེ་ཚོམ་མེད།
ཕ་རོལ་དགྲ་བོའི་སྨྱོན་འཛུགས་ལ་ད་བར་ཚིག་རྐང་གཅིག་འབྲི་རྒྱུ་མེད་པ་བློ་ཕྱིར་བསྟད་དང་གྲོད་པ་ནང་བསྟད་ཀྱི་བྱབ་ཆུང་བྱེས་པའི་བྱེད་སྟངས་མགོ་མཇུག་གང་ཡིན་མ་ཤེས་པའི་འཕྲིན་ཐུང་ལ་དུས་ནམ་ཡང་ངོས་ལེན་མེད།
གལ་སྲིད་ཀླུ་མཁར་བྱམས་དང་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་གཉིས་གོང་སའི་ལྷ་དགོངས་དཀྲུགས་མཁན་དེ་ཡིན་ན། ལྷ་དགོངས་རྦད་དེ་རྨེག་མེད་གཏོང་མཁན་ཞིག་ད་ལྟ་གཞི་ནས་སླེབས་འདུག དེ་ནི་རྒྱ་མི་ཞིས་ཅིན་ཕེན་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་བསྙོན་འབྱིན་བྱེད་པའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ནང་འཇུག་གིན་འདུག་གཱ དཔེར་ན། དུས་རབས་བརྒྱད་པ་དགུ་བ་ལས་གཞན་དུ་བོད་འདི་རང་བཙན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་བཤད་ཀྱིན་པའང་ལམ་ཁ་འདིའི་སྔོན་འགྲོ་ལྟ་བུ་རེད།
རྡ་སའི་ལྷ་འཁྲུག་གིས་ཁྱེད་བརྗེད་མེད་པ་རེད་ལ་ད་དུང་བཙན་དང་ཀླུ་འབྱུང་པོ་རོ་ལངས་དྲི་ཟ་དང་བཅས་པ་འཁྲུག་ཡོད་པས་ཁྱེད་ནམ་ཡང་བརྗེད་མི་སྲིད་ལ། ད་ལྟ་ཁྱེད་ཀྱི་སྒོ་བརྡུང་བ་ཙམ་ལས་ནམ་ཞིག་ཁྱེད་གསོན་པོར་བསྲེག་ཉེན་ཆེ་བས་དོགས་ཟོན་བགྱིས་རོགས། གྲོགས་པོའི་སྙིང་གཏམ་ཡིན།
སྤྱིར་༧གོང་ས་མཆོག་ལྷ་དགོངས་དཀྲུགས་མཁན་རེ་ཟུང་ཡོད་པ་ལས་གཙོ་བོ་ནི་ཀླུ་བྱམས་དང་དང་འཇམ་ནོར་གཉིས་ཡིན་པར་སུ་ལ་ཡང་དོགས་པ་མེད།
༧གོང་ས་མཆོག་ལྷ་དགོངས་འཁྲུགས་དགོས་དོན་ཡང་དབུ་རང་ལྟ་གྲུབ་མི་མཐུན་པས་མ་ཡིན་པ། ལོ་མང་རིང་དུ་སྐུ་ངལ་འཛེམས་མེད་སྐྱོན་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་ཞལ་ཞེ་གཉིས་མེད་ངང་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་སྟོན་དང་། བཀའ་སློབ་དག་ལ་ཚད་མཚོམས་མེད་པར་གཞི་མེད་སྐྱོན་བརྗོད་དང་སྒྲོ་སྐུར་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་བསམ་ཡོད་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད།
ད་དུང་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་དབུ་འོག་དཔུང་འདེབས་ངོ་ལྐོག་རྒྱབ་འདུན་མེད་པ་གནང་མཁན་མཁས་མཆོག་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་གཙོས་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གནད་ཡོད་མི་སྣར་དག་ལ་ཟུར་ཟ་དང་ངན་སྨྲས་སྣ་ཚོགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། མདོ་ན་བསྟན་སྲིད་སྤྱི་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་མཁན་དག་ལ་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་བཟང་སྤྱོད་ཙམ་ལ་ཡང་འགན་ཁུར་མི་འདོད་པས་བྱ་སྤྱོད་དག་ལས་ལྷ་དགོངས་འཁྲུགས་གཞིར་གྱུར་ཡོད་པ་ཤེས་དགོས་་་་་་་་་་་་་་
ཁྱོད་རྩོམ་ཡིག་མང་པོ་བྲིས་པ་དག་བཀླགས་མྱོང་ལ་བསམ་ཡང་མྱོང་། རང་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱིས་བཤད་པའི་རོམ་གོང་མའི་སྐབས་ལྟར་ཆོས་སྲིད་བསྲེས་སྦྱོར་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཁྱོའི་སེམས་སུ་སྲིད་གླེང་གི་སྨྲ་ལྕེ་དང་བསམ་བློ་མེད་པར་བརྩི་ངེས་མོད། ཁྱོད་དང་ངེད་གཉིས་ལ་འདྲ་མཚུངས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་ཅིག་ཡོད་སྟབས་འདི་ལྟར་བཤད་ན་འདོད།
ཁྱེད་ཀྱིས་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་གལ་ཆེན་དང་དོན་སྙིང་ཅན་དུ་བརྩིས་ཤིང་གླེང་མྱོང་བའི་སིམ་ལའི་ཆིངས་ཡིག་དང་། ༸གོང་ས་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཙན་བསྒྲགས་གཏམ་སོགས་ལ་དོན་དངོས་ལག་པ་འཆིང་ཆོག་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཇི་འདྲ་ཡོད་པ་བསམ་ཨེ་མྱོང་། ངས་བལྟས་ན་ཁྱོད་རང་དེའི་སྐབས་ཀྱི་སྲིད་དོན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་ནག་ཁུང་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་དེ་དག་ད་ལྟ་དེ་འདྲའི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ན། ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་མདུན་གྱི་དབོན་ཞིང་རྡོ་རིང་ད་དུང་ཡང་ཀྲོང་ངེར་འགྱིང་ཡོད་པས་དེ་ལ་ནུས་སྟོབས་ཇི་ཞིག་འདུག དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་གོང་དང་ཡང་ན་སྟོང་ཕྲག་སྔོན་གྱི་བཤད་རྒྱུན་དང་། དངོས་པོ་དེ་ཚོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཇི་ཞིག་འདོན་ནུས་སམ། འཇམ་ནོར་ཁྱོད་གཉིས་ལ་དུས་རྒྱུན་ལེགས་བཤད་ཅིག་ཡོད་པ་ནི་དེ་དག་གི་སྐོར་ལས་ཅི་ཡང་མེད་ལ། ལྷག་མ་དག་ནི་༸རྒྱལ་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་ལ་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སྐྱོན་འདོགས་རེ་དང་ཟུར་ཟ་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། བྱ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་དང་། དམག་དོན། ཆབ་སྲིད་གསུམ་གྱི་ཕྱོགས་གང་འདྲ་ནས་ཇི་ལྟར་རྒྱ་ནག་ལ་ཕར་རྒོལ་བྱ་རྩིས་ཡོད། འདི་གླེང་བྱ་གཙོ་བོ་རེད། མ་གཏོགས། མེ་བཟའི་བརྗེད་ཆུ་དང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་སོགས་ལ་ལྟོས་མེད་ཡིན་པ་མ་ཟད། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ན་དབུ་ཁྲིད་བཀུར་དགོས་པ་དང་། གཅིག་སྒྲིལ་གལ་ཆེན་ཇི་ལྟར་ཡིན་མིན་ཨེ་ཤེས། མདོར་ན་དམག་ལ་བཀའ་ཉན་རྒྱུའི་འགན་འཁུར་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རེད།
བོད་རང་བཙན་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གུས་བཀུར་ཚད་མེད་བྱེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་སེམས་གཏིང་ནས་བརྗེད་ན་སྙམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་བརྗེད་པར་བྱ་བར་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་སྩོལ་བ་བསྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ལ་གནས་ལུགས་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དགག་ཞག་བྱས་ནས་ཅི་ཕན།
ཨ་ཚོགས་དང་འཇམ་ནོར་སོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་སེམས་འཁུར་ཞེ་དྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མདོག་མདོག་བྱས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཚོས་བོད་མི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་ལས་ཀ་ཅི་ཙམ་བྱས་ཡོད་མེད་ནི་རྡ་སའི་སྲང་ལམ་གྱི་ཁྱི་རྒན་ཚོས་ཀྱང་ཤེས་ཚོད་རེད།
ཁྱོད་ཀྱི་མི་གཤིས་ཐད་ནས་གླེང་ནའང་ད་ཆ་ཁྱོད་རང་ངོ་ཐག་རྦད་དེ་ཆོད་སོང་། “རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་འཚོགས་པ་དང་། ཚོགས་ཐོག་དེར་ལྷོ་སོག་དང་། ཡུ་གུར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་གདན་ཞུས་གནང་འདུག་ལ། ཕྲན་བོད་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་ཕྱིན།”ཟེར་བ་ཙམ་ལ་བལྟས་ནའང་། ཁྱོད་གསལ་པོ་མཐོང་གི་འདུག
འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་”ངའི་མིང་ལ་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ཟེར། ངའི་མདོག་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་”ཟེར་བ་ཙམ་ལས་མ་འདས་སོ། །