ནམ་མཁའ།
དུས་རབས་ཕྱེད་ལྷག་རིང་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་རྒྱུན་ཆད་མྱོང་མེད་ཅེས་བཤད་ཆོག ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཡོངས་རྒྱ་འོག་ཏུ་ཚུད་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཐོག་འཐབ་རྩོད་སྡུག་བསྔལ་རིམ་པར་སྤེལ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་སྨྱོ་མཆོངས་བརྒྱབ་སྟེ། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དང་ལྷ་མི་གཉིས་ཐོག་ལྷ་འདྲེ་གདོན་འགེགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དང་། མི་ངན་རིགས་བཞིའི་འཐབ་རྩོད་སོགས་སྤེལ་ཡོད་ལ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོག་རྩ་སྐད་ཡིག་བརྡ་སྤྲོད་ཐོག་ལའང་གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་བྱས་ཡོད།
སྐབས་དེར་བོད་ཡིག་གི་ཕྲད་དང་རྣམ་དབྱེ་མང་པོ་ཞིག་མེད་པ་བཟོས་པ་ ༡༩༧༠ ལོའི་ནང་གི་ ‘མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར’ སོགས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། སྐབས་དེར་བོད་ཡིག་ཕྱག་དཔེ་སྣ་རིང་ཉར་བ་མཐོང་ཚད་འཐབ་རྩད་བྱེད་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེར་བོད་ཡིག་གི་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་མི་ཆོག་པར་རྒྱ་ཡིག་ཁོ་ནས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་བའི་བཙན་བཀའ་བཏང་མེད། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་དུས་མགོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་ཧུའུ་ཆིན་ཐའོ་ཡིས་ཁ་ནས་མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་གླེང་བཞིན་སྐད་ཡིག་གཅིག་གྱུར་དང་། མི་རིགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཤིག་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད།
༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཕྱི་དགྲ་ནང་རྙོག་གཉིས་ཀར་གདོང་ལེན་བྱེད་བཞིན་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཆེད་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་ཕེབས་ཏེ། བོད་མི་རིགས་རང་སྐད་ཐོག་རིག་གཞུང་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་རྒྱུད་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་པར། རྒྱ་གཞུང་གིས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ཉམས་ཉེས་སུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞུ་གཏུགས་གནང་བའི་ཉེར་ལེན་གྱིས། འཛམ་གླིང་མི་མང་གིས་ཀྱང་བོད་ཅེས་པ་འདི་རྣ་ལམ་ལ་གོམས་ལོབས་སུ་སོང་ཡོད་ལ། བོད་མི་ཚོར་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རང་དབང་གིས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དབང་མེད་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཆི་ལམ་ལ་འདེད་ཀྱིན་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་གསལ་བོ་བྱུང་ཡོད།
འདི་ལྟར་ངལ་ཚད་མེད་བསྐྱོན་ཏེ་དུས་རབས་ཕྱེད་ལྷག་འདས་མ་ཐག བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དམངས་གཙོའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་བའི་མགོ་བྱེད་དབྱིན་ཡིག་གི་འབུམ་རམས་པ་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཕེབས་ཡོད་ལ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཡང་བསླེབས་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་རྒྱུན་དམངས་གཙོ་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས་གསུངས་པའི་དགོངས་བཞེད་ལྟར། ཁོང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོགས་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་པ་ཡིན་ཞེས་ཞལ་དྲོན་མོ་ནས་གསུངས་ཡོད། འདི་ནི་ལོ་ངོ་བཞི་བརྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དཀྱོག་མཚམས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད།
ཉིན་དེ་ནས་བཟུང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོག་རྩར་གྱུར་བའི་སྐད་ཡིག་གི་དར་རྒུད་སྲིད་སྐྱོང་བློ་སེང་གེ་ཡི་ཆབ་སྲིད་ཐབས་ལམ་ལ་ཐུག་ཡོད། བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བཀའ་ཤག་རིམ་བྱོན་གྱིས་རྒྱ་གཞུང་དང་གྲོས་མོལ་ཐེངས་མང་བྱས་ཀྱང་གྲོས་མཐུན་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མེད་མོད། པེ་ཅིན་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ངྷ་ས་སེང་གེ་བཀའ་ཤག་གཉིས་བར་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་གནས་ཚུལ་གསུམ་བྱུང་ཡོད།
སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་འགན་བླངས་ཏེ་ལོ་གཉིས་ལས་མ་ཕྱིན་པར། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སམ་བྷོ་ཊའི་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་འཛིན་རིམ་ ༦ ནས་ ༨ བར་གྱི་སློབ་དེབ་ཚང་མ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ཁྲིད་དགོས་ཞེས་བཀའ་རྒྱ་བཏང་སོང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ ༢༠༡༠ ལོ་ཙམ་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་རང་དབང་ཕྲོགས་ཏེ། སློབ་ཚན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ཡིག་ནང་ཁྲིད་དགོས་ཞེས་བཙན་བཀའ་བཏང་བར་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་མ་སྐུལ་དང་བླངས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་སོང་། རང་དབང་ལུང་པར་བོད་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་འཛིན་དར་སྤེལ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བོད་སྐད་ཡིག་གི་རང་དབང་བཀག་སོང་། འདི་ནི་པེ་ཅིན་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ངྷ་སའི་སེང་གེ་བཀའ་ཤག་བར་གྱི་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་པོ་དེ་རེད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛམ་གླིང་གང་སར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་རང་དབང་དང་། མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་རང་དབང་ཡོད་ཚད་འུར་སྒྲོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། མ་ཟད་ཏྰ་ལའི་བླ་མས་ཁོ་རང་སྒེར་དང་མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བཀའ་ཤག་རིམ་བྱུང་གཙོས་པའི་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་རང་དབང་དམངས་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མེད་ཚུལ་འཛམ་གླིང་ཐོག་སྐད་སྒྲ་བརྒྱབ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཤིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད།
ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་ནེའུ་ཡོག་ནས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཆེད་དུ་དམངས་གཙོ་རྩོད་ཀྱི་མེད་ཅེས་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པའི་མདུན་ནས་བཤད་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེར་བོད་པ་ཙམ་མ་ཟད་ཕྱི་རྒྱལ་མགོ་སེར་ཚོ་ཡང་ཧ་ལས་ཏེ་ཧོན་འཐོར་ཡོད་ལ། སྐད་ཆ་དེར་འདོད་མོས་མེད་པའི་རྩོམ་ཡིག་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་སྤེལ་ཡོད། ༼ བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཆེད་དུ་དམངས་གཙོ་རྩོད་ཀྱི་མེད ༽ཅེས་བའི་ཚིག་འདིའི་ཤུགས་སུ་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་རང་དབང་ཞིག་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་བའི་ཏྰ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཉུང་ཤས་ཤིག་གིས་ཁོང་ཚོའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་པ་དང་། བོད་ནང་གི་བོད་མིར་རང་དབང་ཡོད་ཅེས་པ་དེ་ལ་མགོ་བོ་ལྡེམ་ལྡེམ་གྱིས་བདེན་ཁ་སྤྲད་ཡོད། འདི་ནི་པེ་ཅིན་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ངྷ་སའི་སེང་གེ་བཀའ་ཤག་གཉིས་བར་གྱི་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་གནས་ཚུལ་གཉིས་པ་དེ་རེད།
ཉེ་ཆར་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་རང་དབང་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་མཁན་གྱི་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་ན་དམངས་གཙོ་ཡོང་ཐབས་མེད་ཅེས་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་དམངས་གཙོ་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དུས་རྒྱུན་ང་ཚོ་དམངས་གཙོའི་ལམ་དུ་སྐྱོད་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་བསྡུར་ན་ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་གཞུང་འདི་སྤར་མོ་གང་ལས་མེད་ཀྱང་། དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཐོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་དེ་འཛམ་གླིང་མི་མང་ལ་སྐྱག་རྫུན་བཤད་པ་རེད་དམ། རང་རིགས་བོད་མི་མང་ལ་མགོ་སྐོར་བཏང་བ་རེད་དམ། བློ་བཟང་སེང་གེ་རང་ཉིད་ཀྱང་དམངས་གཙོའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་བྱུང་བ་མིན་པར། འཚོ་ཁག་ཅིག་དང་ལུང་ཚན་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་གིས་དཔུང་བསྒྲིལ་དབང་ཤུགས་སྤྱད་དེ་བསླེབས་པར་ཁས་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་བཤད་སྤྱོད་འདི་ནི་དུས་རྒྱུན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་ཕྱི་གྱར་བོད་མི་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་བཀས་བཀོད་བརྒྱུད་འཛིན་རོ་ལངས་རྒྱག་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དང་། ཡུལ་གྱུར་སྲིད་གཞུང་དེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་སྐུ་དྲག་སྐོར་ཞིག་གི་སྒེར་སྤྱོད་འོག་ལམ་ལུགས་རྙིང་པ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དེར་ཁུངས་སྐྱེལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནི་པེ་ཅིན་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ངྷ་སའི་སེང་གེ་བཀའ་ཤག་བར་གྱི་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱི་གནས་ཚུལ་གསུམ་པ་དེ་རེད།
མཐའ་དོན་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལ་བསྐྱར་ནན་གྱིས་གསལ་བཤད་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ལ། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གཉིས་ལ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བླ་སྲོག་ལྟ་བུའི་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་འདི་དགོས་མཁོ་ཆུང་ན་ཡང་། ང་ཚོ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་ཕ་སྐད་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་འདི་གལ་ཆེན་ནང་གི་འགངས་ཆེན་ཡིན། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སྣང་ངོར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཆེད་དུ་དམངས་གཙོ་རྩོད་དགོས་ཀྱི་མེད་ན་ཡང་། ང་ཚོ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་མི་དམངས་ཚོས་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུར་རང་དབང་དམངས་གཙོ་བརྩད་དེ་ཡོང་བ་རེད་ལ་ད་དུང་ཡང་རྩོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སེམས་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསོལ་བསྩལ་གནང་བའི་ཡང་དག་པའི་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིར་དམངས་གཙོ་མེད་ཀྱང་། ང་ཚོ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་སེམས་ནང་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་དམངས་གཙོ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན།
དང་བོ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་བཤད་ན་འགྲིག་སྙམ། ༦-༨བོད་ཡིག་ལམ་ནས་འཁྲིད་འཆར་བཀག་སོང་ལབ་དགོས་པ་འདྲ།
༢) སྐྱབས་བཅོལ་བས་སྒྲུབ་བྱ་གཙོ་བོ་བཤད་པ་རེད་སྙམ།
༣) ཏག་ཏག་ཡིན་ས་རེད་འདོད།
བཙན་བྱོལ་བའི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་བོད་ཡིག་གི་དགྲ་བོར་འགྱུར་བཞིན་འདུག
རྩོམ་ཡིག་འདིར་སྙིང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ། བོད་ནང་ནས་བོད་ཀྱི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པའི་ལོ་ཁ་ཤས་རིང་། རང་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བོད་ཡིག་སློབ་ཆོག་པའི་རེ་སྐུལ་དང་། རྒྱ་ཡིག་སློབ་ཚན་བོད་ཡིག་ཐོག་སླབ་ཆོག་ཆེད་ངོ་རྒོལ་རབ་དང་རིམ་པར་བྱས་པ་རེད། དེས་རྐྱེན་གྱིས་སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཞིག་ད་ལྟ་རྒྱའི་བཙོན་ཁང་དུ་མནར་གཅོད་མྱང་དང་མྱོང་བཞིན་ཡོད།
དེ་བཞིན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཀྱང་། ནམ་རྒྱུན་ཞལ་ན་ན་བར་དུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་བདག་གཅེས་བྱེད་དགོས་ཞེས་གསུང་གིན་ཡོད་རེད།
ཡིན་ན་ཡན་སེང་གེའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས། བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་བསླབ་མི་ཆོག་པར་བཟོས་པ་ནི། བློ་ཡུལ་དུ་ཤོངས་དཀའ་བ་ཞིག་རེད། ངོ་མ་བཤད་ན་བློ་སེང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་བར་ལ་ལྐོག་འབྲེལ་ཞིག་ཡོད་པ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་རེད། དེ་མེན་ན་བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སོན་རྩ། ད་ལྟའི་སྲོག་སྙིང་། འདས་པའི་བརྗེད་ཐོ་བོད་ཡིག་ཁོ་ན་ཡིན་པས། དེ་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་མ་ཆོག་ན། འདི་ནས་ལྷག་པའི་བོད་མིར་བརྙས་བཅོས་དང་། འདི་ལས་ལྷག་པའི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཞིག་གང་དུ་ཡོད་དམ།
བློ་མཐུན་སེང་གེ་འདི་སྔར་པེ་ཅིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་པ་དང་ཕྱིར་ལོག་སྐབས་དངན་པ་རེག་ཡོད་མེད་ལ་ཉམས་ཞིབ་གནང་རོགས། དེ་ནས་ཆ་ཚང་གསལ་ཡོང་གི་རེད།
མཐའ་དོན་སེང་གེ་བཀའ་ཤག་ལ་བསྐྱར་ནན་གྱིས་གསལ་བཤད་ཞུ་འདོད་ཞིག་ལ། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གཉིས་ལ་བོད་མི་རིགས་བླ་སྲོག་ལྟ་བུའི་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་འདི་དགོས་མཁོ་ཆུང་ན་ཡང་། ང་ཚོ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་ཕ་སྐད་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་འདི་གལ་ཆེན་འགངས་ཆེན་ཡིན། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སྣང་ངོར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཆེད་དུ་དམངས་གཙོ་རྩོད་དགོས་ཀྱི་མེད་ན་ཡང་། ང་ཚོ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་མི་དམངས་ཚོས་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུར་རང་དབང་དམངས་གཙོ་བརྩད་དེ་ཡོང་བ་རེད་ལ་ད་དུང་ཡང་རྩོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་དང་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སེམས་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསོལ་བསྩལ་གནང་བའི་ཡང་དག་པའི་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིར་དམངས་གཙོ་མེད་ཀྱང་། ང་ཚོ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་སེམས་ནང་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་དམངས་གཙོ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན།
སྐད་ཡིག་གི་ཚེ་སྲོག་ཡུན་གནས་ཐུབ་མིན་ནི། སྐད་ཡིག་གི་བཀོལ་སྤྱོད་ཁོར་ཡུག་དང་། འདུ་ཤེས་བསམ་བློ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ལ་རག་ལས་འདུག་སྙམ། སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཁོར་ཡུག་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་དེ་ཉིད་གནས་ཐུབ་པའི་འགག་རྩ་ཕྱོགས་གཅིག་ནི། དེ་ཉིད་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཁྱབ་རྒྱ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་ཕྱིན་ན་མི་རིགས་གང་ཞིག་གི་ངོ་བོ་མཚོན་བྱེད་དང་། རིག་གཞུང་གི་གཞི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་སྐད་ཡིག་ཡོངས་སུ་ཉམས་ངེས་པ་རེད་འདོད།