མོ་ར་མོ་ནས་ཧན་གྱིས་བརྩམས། ཆོས་རྒྱལ་སྐྱབས་ཀྱིས་བསྒྱུར།
ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་ཀྱི་རིང་ལ། རྒྱ་གཞུང་གི་དམག་མིས་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཉི་ཧོང་དང་ཧྥི་ལི་པན་ལ་ཁ་གཏད་པའི་བཙན་འཛུལ་དེའི་སྐོར་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་རྒྱ་ཆེར་ཁྱབ་ཀྱང༌། རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ནུབ་རྒྱུད་ས་ཁུལ་དུ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མེད་ལ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་སྣང་མེད་བཏང་ཡོད།
༢༠༡༣ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ པ་ནས་བཟུང༌། རྒྱ་ནག་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་ཡུལ་ལ་འཇབ་རྒོལ་ཐེངས་ཁ་ཤས་བྱས་ཏེ། དམག་སྒར་བཙུགས་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་བསྒྲེངས་བ། རྒྱ་གར་གྱི་མཐའ་སྲུང་དམག་མིར་སུན་གཙེར་བྱས་ཡོད། དོན་རྐྱེན་འདི་དག་དམག་འཐབ་ཆུང་ཆུང་འདྲ་བོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་སྲིད་ཀྱང༌། འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གི་གཙོ་འཛིན་མོའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་བོད་སར་དབང་བསྒྱུར་བྱས་བའི་དུས་ཏེ། ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུའི་ཡར་སྔོན་ནས་བཏིང་བའི་རྒྱ་ནག་དམག་དཔུང་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་དུ་རྒྱ་སྐྱེད་བྱེད་པའི་སྒྲོམ་གཞིའི་ཆ་ཤས་ཆེ་ཤོས་དག་རེད།
བོད་ཁམས་ཀྱི་གྲུབ་ཆའི་དངོས་དོན་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཤེས་རྟོགས་ཆེན་པོ་མེད་ཀྱང༌། ས་ཁྲ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཡང་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་དེས་རྒྱ་ནག་ལ་གཏེར་ཁ་ཕོན་ཆེན་དང་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་རག་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད། བོད་ས་རྒྱ་ལག་ཏུ་ཤོར་བ་དེས་རྒྱ་ནག་གི་ས་མཚམས་བར་མ་ཆད་པར་འབར་མ་དང༌། འབྲུག་ཡུལ། བལ་ཡུལ། རྒྱ་གར། ཀ་ཤི་མིར་སོགས་ལ་སྦྲེལ་ཞིང༌། ཨེ་ཤ་ཡའི་རང་བྱུང་གཏེར་དངོས་ཕོན་ཆེ་ཤོས་ལ་འཇུག་སྒོ་ཡོད་པ། མ་ཟད། ཨེ་ཤ་ཡའི་ཆུ་བོ་དག་གི་མགོ་ཁུངས་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་པར་གྱུར་བ་རེད།
མགོ་ཁུངས་བོད་ལ་ཡོད་པའི་ཆུ་བོ་དག་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༡ བརྒྱུད་ནས་བཞུར་གྱྀན་པེ་ཤི་བར་ནས་པེ་ཅིན་བར་དུ་མི་འབོར་ས་ཡ་གསུམ་གྱི་འཚོ་རྟེན་ཆགས་ཡོད། མ་འོངས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ཆུ་ཡི་དམག་འཁྲུག་གི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་ལ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཆུ་མཛོད་ཀྱི་བདག་དབང་བརྟན་པོ་ཡོད།
བོད་ནང་གི་མོའོ་ཙེ་ཏུང༌།
༡༩༥༠ ལོར་མའོ་ཡིས་ཡུ་གུར་བཙན་བཟུང་བྱས་པ་དང༌། ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལྡབ་གཉིས་ཀྱིས་ཇེ་ཆེར་བཏང་ཡོད། མའོ་ཡིས་བོད་ས་ཡོངས་སུ་“དམངས་གཙོ་བཅོས་བསྒྱུར”བཙན་འགེལ་བྱས་ཏེ། རྒྱུ་ནོར་བཙན་འཕྲོག་གིས་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་“འཐབ་འཛིང་”བྱེད་ཡུལ་ཆགས་པས། གནོད་འཚེ་ཕོག་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་མི་མང་གི་མདུན་དུ་རྡུང་རྡེག་དང་དམར་གསོད་བཏང་ཡོད། རྒྱ་གར་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མི་སྣ་ཚོས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་བབ་ཡིག་ཆར་བཀོད་དེ་སྲིད་འཛིན་ནེ་རོར་གཡོ་འགུལ་ཅིག་བྱེད་པའི་ཞུ་འབོད་ནན་གྱིས་བྱས་ཀྱང༌། རྒྱ་གར་མི་སེར་སྤེལ་བའི་འཆིང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་བའི་རྗེས་སུ། སྲིད་འཛིན་ནེ་རོས་མའོ་དང་མཉམ་དུ་གྲོགས་བསྒྲིགས་ཏེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཁོང་གི་རྒྱ་གར་ནག་གི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ནང་དུ་སྤུངས་ཡོད། “ཧེན་ངྷེས་ཅེ་ནེ་བྷེ་བྷེ།”ཞེས་བ་ནི་རྒྱ་གར་ནག་གཉིས་ཀྱི་སྤུན་ཟླའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འབོད་ཚིག་ཞིག་ཡིན།
ནེ་རོས་མའོ་ལ་བཅོལ་བའི་ཡིད་ཆེས་ནི་ཆག་སྒོ་ཆེ་བའི་ནོར་འཁྲུལ་ཚབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ ༡༩༥༩ ལོའི་ཟླ་ ༣ པར་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྒྱ་གར་ལ་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཡོང་རྗེས་སུ་ལྷང་ལ་བུད་པ་རེད། མའོ་ཡིས་གཏེར་ཁའི་ཕྱུག་ཅིང་གཏོར་སྐྱོན་མ་ཐེབས་པའི་བོད་ཀྱི་མཐོ་སྒང་བདག་ཏུ་བཟུང༌། རྒྱ་ནག་གིས་འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ནང་པའི་དཔལ་ཡོན་དག་གཏོར་བཤིག་གཏོང་སྐབས། བོད་མི་ས་ཡ་གཅིག་ལྷག་དམར་གསོད་དང་དགོན་སྡེ་ ༦༠༠༠ ལྷག་གཏོར་བཤིག་བཏང་ཡོད།
“བོད་ནང་གི་གྱེན་ལངས།” ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཀྱི་རྩོམ་པོ་ཧྥི་རན་ཁི་མོ་རིས་སི་(Frank Morares)ཡིས། “སྲིད་བློན་ནེ་རོས་དམར་ཤོག་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་པའི་དམིགས་ཡུལ་ལྡན་པའི་དཔུང་འཛུལ་གྱིས་དཔུང་སྣོན་བཏང་བའི་ཧན་མི་རིགས་རྒྱ་སྐྱེད་ཀྱི་ནུས་པར་སྣང་ཆུང་ཤུགས་ཆེར་བཏང་བ་རེད། ཁོང་ལ་སྔ་ས་ནས་ཉེན་བརྡ་གཏོང་མཁན་བྱུང་མེད་ཚུལ་བརྗོད་པ་ནི་གཞི་མེད་ཞིག་རེད།”
༡༩༦༢ ལོའི་རྒྱ་གར་ནག་གི་དམག་འཁྲུག
༡༩༦༢ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ བའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནས་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས། རྒྱ་གར་ནག་གི་དམག་འཐབ་དུས་ཡུན་ཐུང་ཐུང་དང༌། ཆག་སྒོ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་ཡང༌། དམག་འཐབ་ཆུང་ཆུང་འདི་དག་གི་བློ་འཚབ་ཆེ་བའི་ཟླ་བ་དེའི་མཇུག་འབྲས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད།
དམག་འཁྲུག་དེས་མའོ་ལ་ཧང་སང་བའི་རྒྱལ་ཁ་སྤྲད་པ་བཞིན་ནེ་རོར་ཧོན་འཐོར་བའི་ཕམ་ཁ་ཉོ་བཅུག་ཡོད། དམག་འཁྲུག་དེས་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པའི་རྗེས་ཀྱི་ནེ་རོའི་ཨེ་ཤ་ཡ་ཡོངས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་འཆར་སྣང་ལ་གཏོར་བཤིག་ཐེབས་ཤིང༌། རྒྱ་ནག་གི་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་སྣེ་ཁྲིད་པའི་མངོན་འདོད་དེ་གླིང་ཆེན་ཡོངས་སུ་ཁྱབ། དེ་ནི་དམག་འཁྲུག་ཐུང་ཐུང་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་མ་རེད།
༡༩༦༢ ལོའི་དམག་འཁྲུག་གིས་ཧི་མ་ལ་ཡ་ས་ཁུལ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་ཐེབས་ཡོད། དུས་རབས་མང་པོར་བོད་དང་བལ་ཡུལ། རྒྱ་གར། འབྲུག འབྲས་ལྗོངས་བཅས་ལ་འབྲེལ་བའི་ཚོང་ལམ་དང་གནས་སྐོར་གྱི་ལམ་རྙིང་དག་རྒྱ་ནག་དམར་སྲུང་དམག་གིས་བཀག་པས། བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ཡུལ་གཉིས་ཀའི་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་རྒྱབ་རྒྱ་གར་ལ་བསྙེས་ཡོད། དུས་ད་ལྟའང་རྒྱ་གར་གྱིས་འབྲུག་ཡུལ་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་འགན་ཆ་ཚང་ལེན་གྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང༌། ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་གོང་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་སར་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པས། ད་ལྟ་གཞུང་ལམ་དང་གྲོང་ཁྱེར། གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱ་རིགས་གནས་སྤོར་བཅས་ཀྱི་འདུལ་དཀའ་བའི་དམག་དོན་དང་བཟོ་གྲྭའི་སྒྲིག་གཞི་བོད་ས་ཡོངས་སུ་བཙུགས་ཡོད།
ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་མགོར་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ནུས་པ་ཇེ་བརྟན་དུ་བཏང་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གིས་༡༩༦༢ ལོའི་རྒྱ་དཀར་ནག་དམག་འཁྲུག་གི་རྒྱལ་ཁའི་རྗེས་ཀྱི་མའོ་ཡི་ལུང་བསྟན་མངོན་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་འཇིགས་སྣང་སློང་གི་འདུག “རྒྱ་ནག་གིས་ཉིན་ཞིག་བོད་ཀྱི་མཛུབ་མོ་ལྔར་དབང་བསྒྱུར་རྒྱུ་རེད། དེ་དག་ནི་ལ་དྭགས། (རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་གནས་ཡོད།) བལ་ཡུལ་དང་འབྲས་ལྗོངས། (བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ཡུལ་བར་དུ་ཆགས་པའི་རྒྱ་གར།) འབྲུག་ཡུལ་དང་ཨ་རུ་ན་ཅལ། (རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ས་ཁུལ་གྱི་རྩེ་མོར་ཆགས་ཡོད།)”
བལ་ཡུལ་གྱི་གཙོ་འཛིན་མོའོ་ཙེ་ཏུང༌།
༡༩༩༦ ལོར་མའོ་ནི་བཙན་ཤུགས་ཅན་གྱི་བལ་ཡུལ་མའོ་ཡི་ལས་འགུལ་གྱི་ངོ་བོར་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེ་ཤོས་བལ་ཡུལ་ནང་དུ་ཐོན་ཡོད། བལ་ཡུལ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གིས་མགྱོགས་མྱུར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དམག་སྒར་བཙུགས། གོ་མཚོན་གྱི་དོ་བོ་བརྩིགས། ས་གནས་ཀྱི་དངུལ་ཁང་བཅོམ། མགོན་མེད་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་མི་མང་རྣམས་དམར་གསོད་དང་རྡུང་རྡེག་བྱས། བྱིས་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཙན་ཤུགས་ཀྱིས་མའོ་གྱེན་ལོག་ཤོག་ཁག་གི་དམག་མིར་བཅུག ༢༠༠༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་དུ་ལོ་ན་ཆུང་བའི་ཀརྨ་པས་བོད་ནས་རྟུལ་ཕོད་ཀྱི་བྲོས་བྱོལ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་གར་འགྲིམས་པའི་ལམ་བར་དུ་གསང་བའི་སྒོ་ནས་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བོད་པར་ཐོབ་པའི་བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐལ་བའི་རྡུལ་དུ་བརླགས། ༢༠༠༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་ཁོང་གི་བཟའ་མི་ཁ་གྲངས་ ༡༥ རྒྱལ་ཁང་དུ་དགོང་ཟས་ལ་རོལ་སྐབས་སྡེབ་གསོད་བཏང༌། ཆག་སྒོ་དེའི་རྗེས་སུ་བལ་ཡུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་བསྡོངས་ཏེ་བལ་ཡུལ་མའོ་ཡི་ཤོག་ཁག་གི་ལག་ཏུ་དབང་ཆ་རག དེང་གི་དུས་སུ། བལ་ཡུལ་གྱི་ག་ས་གང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྱབ་ཡོད།
རྒྱ་ནག་གི་འཆར་འགོད་པ་ཚོས་བལ་བོད་འབྲེལ་བའི་ལམ་ཁ་བཟོ་ཞོར་བལ་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་ལས་འཆར་ཁག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་གི་འདུག ད་དུང༌། རྒྱ་ནག་གིས་བལ་ཡུལ་ལ་དམག་གི་རོགས་རམ་མཁོ་སྤྲོད་དང་དམག་མིར་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་དྲ་རྒྱ་ཁག་ཏུ་དུས་ནས་དུས་སུ་བལ་ཡུལ་གྱི་མའོ་རིང་ལུགས་པ་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་གྱི་འདུག ཉེ་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དམར་ཤོག་ལས་འགུལ་གྱི་དྲ་བའི་ཐོག་ཏུ་གཏམ་འདི་བཀོད། “ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང༌། ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས། ཕྱིར་ཚོང་དཔོན་གཞུང་གི་མ་རྩ་རིང་ལུགས། རྒྱ་གར་རྒྱ་སྐྱེད་རིང་ལུགས། ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་གི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཆེན་མོ་བཅས་ཀྱི་དུས་རབས་གསར་ཚེས་ཀྱི་ཉེན་ཁར་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས།”
ཨུ་རུ་སུ་འཐོར་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་མ་ཐག་པའི་རྗེས་སུ། ཕྱི་འབྲེལ་སྲིད་དོན་པ་དང་གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས་མའོ་རིང་ལུགས་པ་ཚོ་ནི་དམིགས་བྱ་མེད་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིས་སྣང་མེད་བཏང་བ་དང༌། མང་ཆེ་བས་ལས་འགུལ་དེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ས་གནས་ས་ཐོག་ནས་ཡོང་བའི་ཡིད་ཆེས་བྱས། འོན་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོར་རྒྱབ་རྟེན་གང་ནས་རག་པ་རེད་དམ་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་རེད། ༡༩༦༩ ལོའི་རྒྱ་ནག་དང་ཨུ་རུ་སུ་ཁ་ཁ་སོ་སོ་ཆགས་རྗེས། རྒྱ་གར་གྱི་མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་པ་ནེག་ཟལ་ལེས་ཌས་(Naxalites)རྣམས་ཀྱིས་རྒྱབ་རྩ་མའོ་ལ་བསྙེས། ༡༩༩༡ ལོར་ཨུ་རུ་སུ་འཐོར་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ། རྒྱ་ནག་ནི་ཤུལ་ཏུ་ལྷག་པའི་དམར་ཤོག་གི་རྒྱལ་ཁམས་གཅིག་པུ་ཡིན། འདས་བའི་བགྲང་བྱ་བཅུའི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རྐང་པ་བལ་ཡུལ་ནང་བཙུགས་པ་དེ་རྒྱ་གར་ནང་གི་མའོ་རིང་ལུགས་པ་ཚོར་མཚོན་ཆ་དང་སྒོར་མོ་ཡོང་སའི་བརྒྱུད་ལམ་ཞིག་ཆགས་སྟབས། ཁོང་ཚོ་གདུག་རྩུབ་ཇེ་ཆེར་གྱུར་ཡོད། ད་ལྟ་རྒྱ་གར་ནང་གི་མའོ་རིང་ལུགས་པ་ཚོ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་ཁུལ་གྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་དབྱེ་བགོ་བྱས་འདུག
བོད་ཀྱི་མཛུབ་མོ་ལྔ་བོར་དབང་བསྒྱུར་བ།
༢༠༠༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་མེ་འཁོར་དང་གཞུང་ལམ་རྒྱ་སྐྱེད་ལ་བརྟེན་ཏེ་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བྱེད་པའི་བཟོ་གྲྭ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འཆར་གཞི་ཆེ་ཤོས་“ནུབ་རྒྱུད་ཐོན་སྐྱེད་ཆེན་མོ”ཞེས་པ་མགོ་བཙུགས། ལས་འཆར་འདིས་བོད་མཐོ་སྒང་དམག་ཤུགས་ཅན་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་བྱེད་སྒོ་ལ་ནུས་པ་བཏོན་ཡོད།
༢༠༡༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་དམག་དཔུང་གསོག་འཇོག་རྒྱ་སྐྱེད་དང༌། གནམ་དམག་གི་གོ་མཚོན་གསར་བ་ལྡན་པའི་དམག་སྡེ་དྲུག་བོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་དུ་བཙུགས་ཟིན་པ་གསར་བསྒྲགས་བྱས། ༢༠༡༢ ལོར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྲུང་ལྷན་ཁང་གིས་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཕུལ་བའི་རྒྱ་ནག་གི་དམག་མིའི་ནུས་ཤུགས་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཕུལ་བའི་ནང་འདི་ལྟར་བཀོད་འདུག པེ་ཅིན་གྱིས་ཁོབས་ཆེ་བའི་མི་མེད་གནམ་གྲུ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བའི་རྩོལ་བ་བྱེད་བཞིན་“རྒྱ་ནག་གི་དམག་དོན་མྱུལ་ཞིབ་དང་གོ་མཚོན་རྡེབ་ཤུགས་ཀྱི་གདམ་ཀ་རྒྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་འདུག” ༢༠༠༩ ལོ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ཏུ་གནས་བའི་བོད་མི་ ༡༢༠ ལྷག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་བསྒྱུར་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་འབོད་སྒྲ་བསྒྲགས། རྒྱ་ནག་གིས་“རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་གཏོང་བའི” ལས་འགུལ་གྱི་ངར་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང་སྟེ། བོད་ནང་གི་“ཁ་བྲལ་བ”་དང་“གསར་བརྗེའི་ངོ་ལོག་པ་”ཚོར་དྲག་གནོན་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བཏང༌། དེ་མིན་བོད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་གྱི་རྗེས་ཤུལ་མཐའ་མ་འཛིན་མཁན་གྱི་འབྲུག་དང་བལ་ཡུལ། རྒྱ་གར་བཅས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་རང་གི་དམག་མིའི་སྟོབས་ཤུགས་ངོམ་ཡོད།
རྒྱ་གར་གྱི་གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཨ་སེས་ཧྥི་ཨ་མེ་ཏི་(Asif Ahmed)ཡིས་“བོད་ཀྱི་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་བོད་དང་ཕྱི་གྱར་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་ཅི་ཙམ་འབར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་ལ་དོགས་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་རེད།” རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ན་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ནི་འཐབ་ཇུས་དང་དཔལ་འབྱོར་གཉིས་ཀའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ཞིག་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་རང་གི་འབངས་མིའི་ཁྲོད་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་ནུས་བ་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་ཨུ་རུ་སུ་འཐོར་ཞིག་མ་ཕྱིན་པའི་གོང་གི་བྱེད་སྟངས་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པ་ནི་རྒྱ་ནག་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཧམ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བའི་སྒེའུ་ཁུང་ལྟ་བུ་རེད།
ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་ནག་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་མིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་ཡུལ་དུ་གློ་བུར་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་དོན་རྐྱེན་དག་ཁ་ཁ་མ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་“ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་བོད”ཅེས་འབོད་པའི་བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ཡུལ། ལ་དྭགས། ཨ་རུ་ན་ཅལ་བཅས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་རྩོལ་བ་བྱས་ཚེ་གནད་འགག་ཇི་འདྲ་ཞིག་ལ་ཐུག་མིན་གྱི་ཚོད་ལྟ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ས་ཁུལ་འདི་དག་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་དག་ཏུ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ངོ་རྒོལ་དག་རྩ་མེད་བཟོ་སེམས་འཆང་འདུག ༢༠༡༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེན་ལཱང་ཀང་ལེས་ཀྱིས་“འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་ངོ་ལྔའི་ནང་དུ་ང་ཚོའི་དམག་མིས་འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ཡོད་ཚད་ཀྱི་ནང་དུ་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་བྱེད་དགོས། ང་ཚོ་ཞི་བདེའི་དུས་རབས་ཤིག་ཏུ་འཚོ་གནས་བྱ་སྲིད་ཀྱང༌། ང་ཚོས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་དམག་འཁྲུག་བརྗེད་མི་ཉན། དམག་རྟ་རྣམས་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བཏང་ནས་རྩེ་གྲི་དང་མེ་མདའ་གཞོགས་གཅིག་ཏུ་འཇོག་མི་ཉན། ”པེ་ཅིན་གྱི་སྐད་ཆར་ཉན་ན། ཁོང་ཚོ་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་རེད།
(མོ་ར་མོ་ནས་ཧན་ནི་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གྱི་བོད་མིའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ལོ་ངོ་དུ་མར་ཕྱག་ལས་གནང་མྱོང་བའི་གསར་འགོད་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོ་མོའི་རྟོག་སྒྲུང་བརྩམས་ཆོས་ལ་“ཡོ་ག་མགྲོན་ཁང་”དང་“ཀ་ལེ་ཡོས་གྷ”་གཉིས་ཡོད། )
མ་རྩོམ་གྱི་དྲ་འབྲེལ། http://www.theepochtimes.com/n3/233252-conquering-tibets-five-fingers/
རྒྱ་ནག་གིས་“ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་བོད”ཅེས་འབོད་པའི་བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ཡུལ། ལ་དྭགས། ཨ་རུ་ན་ཅལ་དང་། འབྲས་ལྗོངས་འདིར་ཆད་པ་མིན་ནམ།
བོད་འདི་ལག་པ། དེ་དག་ལྔ་ལ་བོད་ཀྱི་མཛུབ་མོ་ལྔར་མིང་བཏགས་པ་ནས། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་མ་སྐྱིད་པ་བཟོ་སྟངས་འདི་ལ་ཡང་། ཡིད་མུག་པ་ལགས།
་་་་་་་་་་་ ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་ནག་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་མིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲུག་ཡུལ་དུ་གློ་བུར་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་དོན་རྐྱེན་དག་ཁ་ཁ་མ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་“ལྷོ་རྒྱུད་ཀྱི་བོད”ཅེས་འབོད་པའི་བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ཡུལ། ལ་དྭགས། ཨ་རུ་ན་ཅལ་བཅས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་རྩོལ་བ་བྱས་ཚེ་གནད་འགག་ཇི་འདྲ་ཞིག་ལ་ཐུག་མིན་གྱི་ཚོད་ལྟ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ་་་་་་་་་་ཟེར།
པེ་ཅང་གཞུང་གིས་བོད་ཟོས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གཉའ་བར་ཞོན་ཏེ། ཀི་རིང་ཐེངས་ཁ་ཤས་བཏབ་མཐར། རྡ་ས་ནས་བློ་མཐུན་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་བྱེད་ཀྱིནུ་པས། འདིའང་བལ་ཡུལ་གཉིས་པ་མ་རེད་དམ། བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས་པ་རེད་ལ། བོད་པའི་གཞུང་བཀྲོངས་པ་གཉིས་འདྲ་བོ་མ་རེད་དམ།
ཆོས་རྒྱལ་སྐྱབས་ལགས་ཀྱིས་དོན་དམ་བོད་ཀྱི་འདས་མ་ད་གསུམ་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་སམ་རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་གྱི་རྩོམ་བསྒྱུར་འདི་རིགས་གནང་བར་སྙིང་ཁོངས་ནས་ཡི་རངས་ཞུ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་རྩོད་དགོས་ཚེ་ཅིས་ཀྱང་འདི་རིགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པར་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་ལྟ་བུར་ཡིན་པས། སྐུ་ཉིད་ནས་སླད་ཀྱང་སྔར་ལྷག་ཡོང་བར་རེ་སྒུག་བྱེད་བཞིན། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།