རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་གྲགས་ཅན་ཧུའུ་ཅཱ་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་དྲོར་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བ་གྲགས་ཅན་ཧུའུ་ཅཱ་ཉེས་འདོགས་ཟིང་སློང་གི་ཉེས་མིང་འོག་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་སོགས་ཀྱི་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་བྱས་མི་འདུག
ཉིན་དེའི་སྔ་དྲོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་གྱི་འབྲིང་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་དང་པོ་ཟེར་བས། རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་དམངས་གསར་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་པ་ཞེ་ཀྲི་ཡོང་ལ་ཁྲིམས་བཤེར་བྱས་ཏེ། མི་མང་འདུ་འཛོམས་བྱེད་སའི་སྒྲིག་ལམ་ལ་གཏོར་བརླག་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག ལོ་ ༤ ཡི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གཞུང་གིས་དམངས་གཙོ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དོན་གཉེར་བ་མང་པོ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐད། ཨ་རིའི་ཨོ་ཁི་ལཱ་ཧོ་མཱ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ནུབ་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལི་ཞོ་པིན་གྱིས། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་མཐུན་མཁན་ཚོར་འཛིན་བཟུང་དྲག་གནོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དྲག་གནོན་བྱེད་ཐབས་སྔར་ལས་ཚབས་ཆེན་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན། ཝེ་པའོ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་བ་ཁག་གི་ནང་དུའང་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་སྔར་ལས་དམ་དྲག་ཅན་དུ་གྱུར་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་ཀྱིན་འདུག
དེ་ཡང་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་ཡོད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་རང་དབང་ལྷན་ཁང་ (Freedom House) ཞེས་པས་ལོ་འཁོར་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་པའི་ནང་། འདས་ལོར་ཚོགས་པ་དེས་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༩༥ དང་ས་ཁུལ་ཁག་ ༡༤ ནང་ཆབ་སྲིད་ཐོབ་ཐང་དང་སྤྱི་དམངས་རང་དབང་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་རིམ་པ་ ༡ ནས་ ༧ བར་དབྱེ་སྟེ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་བརྒྱུད། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ཐོབ་ཐང་གནས་རིམ་ ༧ པ་དང། སྤྱི་དམངས་རང་དབང་གནས་རིམ་ ༦ པ་བཅས་ཆ་སྙོམས་ཀྱིས་རིམ་པ་ ༦.༥ པ་སྟེ། འཛམ་གླིང་ཐོག་ཆབ་སྲིད་ཐོབ་ཐང་དང་སྤྱི་དམངས་རང་དབང་གི་གནས་བབ་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༥༤ ཡི་ནང་ནས་སྐྱོ་ཤོས་དང་ཚབས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གྲས་སུ་ཚུད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་མཐུན་མཁན་ལ་དྲག་གནོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བའི་ལོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཕྱིར་བསྒྲགས་བྱས་འདུག
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།