ཨི་བྷོ་ལ་ནད་ཡམས་བཅོས་ཐབས་ཀྱི་སྨན་ཞིག་བཟོས་འདུག

ཨ་རིའི་སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭ་ཞིག་གིས་ཨི་བྷོ་ལ་ནད་ཡམས་བཅོས་ཐབས་ཀྱི་སྨན་ཞིག་གསར་བཟོ་བྱས་ཏེ་ཚོད་ལྟ་བྱས་བར་གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་སྟབས་ད་ལྟ་སྨན་རྫས་དེ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ནང་བཏང་ཡོད་འདུག

ཉེ་ལམ་ཨི་བྷོ་ལ་ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་ཡུལ་གྱི་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ལེ་བྷི་རི་ཡ་དང་གྷི་ནི། སེ་ར་ལོན། ནེ་ཇི་རེ་ཡ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ལ་ནད་ཡམས་སྔོན་འགོག་བྱ་ཆེད་སྨན་བཟོ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་པ་ལྟར། ཨ་རིའི་སན་ཌའེ་གྷོ་གྲོང་ཁྱེར་ནང་ཡོད་པའི་མེབ་ (Mapp Biopharmaceutica)སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭས་ཚོད་ལྟའི་སྨན་ (ZMapp) ཞེས་པ་ཞིག་གསར་བཟོ་བྱས་ཏེ། ཨི་བྷོ་ལ་ནད་པ་འགར་ཚོད་ལྟ་བྱས་པར་ཕན་ནུས་ཐོན་ཡོད་སྟབས། ཁ་སང་སྨན་རྫས་དེ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་བཏང་ཡོད་འདུག གལ་ཏེ་གསར་བཟོ་བྱས་པའི་སྨན་དེས་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ནད་པ་ཚོར་ཕན་ནུས་འཐོན་ཚེ། དེ་ནི་ཨི་བྷོ་ལ་ནད་ཡམས་བཅོས་ཐབས་ཀྱི་སྨན་རྫས་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག

ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མས། “ཨ་རི་དང་ཨ་རིའི་མཐུན་གྲོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ལ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ། ནད་ཡམས་བཅོས་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་ཨ་རིས་བཟོས་པའི་ཚོད་ལྟའི་སྨན་རྫས་དེས་ནད་པ་ཚོར་ཕན་ནུས་འཐོན་མིན་ཚོད་ལྟ་བྱེད་དགོས” ཞེས་བརྗོད་འདུག

ལི་བྷེ་རི་ཡའི་འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་གཞོན་པ་ཌོལ་བྷར་ཌི་ (Tolbert Nyenswah) ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་ (Wall St Journal) ཐོག་བརྗོད་དོན། “ད་ལྟ་སྨན་དཔྱད་མཁས་པ་ཚོས་སྨན་རྫས་དེ་ནད་པར་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་ན་ཉེན་ཁ་ཡོད་མེད་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་གང་ཡང་བྱས་མེད་ཀྱང་། ཨི་བྷོ་ལ་ནད་གཞི་ཡོད་པའི་ནད་པ་དང་ནད་པའི་ནང་མི་ཚོས་སྨན་དེ་སྤྲོད་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་འདུག” ཅེས་བརྗོད་འདུག

༡༩༩༦ ལོར་ནེ་ཇི་རི་ཡའི་ནུབ་རྒྱུད་མངའ་སྡེ་ཁའ་ནོ་ (Kano) ནང་། མེ་ནིན་གྷེ་ཌེ་སེ་(meningitis) ཞེས་པའི་ནད་ཡམས་ཤིག་ཁྱབ་ཏེ། ཟླ་དྲུག་ནང་ཚུད་དུ་མི་ ༡༢༠༠༠ རྐྱེན་འདས་ཕྱིན་ཏེ། ནེ་ཇི་རི་ཡའི་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་པར་བརྟེན། ཨ་རིའི་སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭ་ཧྥེ་ཛར་ (Pfizer) གྱིས་ཌོར་ཝན་ (Trovan) ཞེས་པའི་ཚོད་ལྟའི་སྨན་རྫས་ཤིག་བཟོས་ཏེ། ཕྲུ་གུ་ ༡༠༠ ཙམ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཕྲུ་གུ་ ༡༡ ཤི་ཡོད་སྟབས། ནེ་ཇི་རི་ཡ་གཞུང་དང་ཕྲུ་གུའི་ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་ཚོས་སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭར་ཁ་མཆུ་བཙུགས་པར་བརྟེན། སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭས་གནོད་འཚེ་ཕོག་མཁན་གཞུང་དམངས་གཉིས་ལ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་མང་པོས་ཁ་གསབ་སྤྲད་དགོས་ཐུག་ཡོད་འདུག

༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༣ ནང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་ནང་ཨི་བྷ་ལ་ཞེས་པའི་ནད་ཡམས་འདི་ཁྱབ་བརྡལ་ ཕྱིན་ཏེ། ད་བར་མི་ ༡༠༡༣ འདས་གྲོངས་དང་མི་ ༡༧༧༩ ལྷག་ལ་ནད་གཞི་དེ་ཕོག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལི་བྷེ་རི་ཡའི་རྒྱལ་ས་མོན་རའོ་ཝེ་ (Monrovia) ནང་ནད་བཅོས་སྲོག་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཨ་རིའི་སྨན་པ་ཁན་ཌེ་(Dr Kent Brantly) གཙོས་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་སྤེལ་མཁན་ཨ་རིའི་མི་སེར་ནཱན་སི་ (Nancy Writebol) དང་སི་པན་གྱི་ཆོས་དཔོན་མེ་གྷུལ་ (Miguel Pajares) རྣམ་གཉིས་ལའང་ན་ཚ་དེ་ཕོག་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟ་ཨ་རིའི་ཨེ་མོ་རི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་ནང་སྨན་པ་ཁན་ཌེ་དང་ནཱན་སི་གཉིས་ལ་ ཉེ་ལམ་ཨ་རིའི་མེབ་སྨན་རྫས་བཟོ་གྲྭས་གསར་བཟོ་བྱས་པའི་སྨན་དེས་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་འདུག

ཨི་བྷོ་ལ་ནད་ཡམས་འདི་སྔོན་འགོག་ཆེད་ནེ་ཇི་རི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཇོ་ན་ཐན་ (Goodluck Jonathan)གྱིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༡།༧ གྱི་འགྲོ་གྲོན་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁ་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་དངུལ་ཁང་གིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༢༠༠ ཡི་ཛ་དྲག་རོགས་དངུལ་དང་། ཚེས་ ༨ ཉིན་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ ནས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༠།༧ དང་ཨ་རིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༢།༤༥། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༤།༩ བཅས་སྤྲད་ཡོད་འདུག

ད་ལྟ་ཨ་རིས་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པའི་ཚོད་ལྟའི་སྨན་རྫས་འདིའི་ཕན་ནུས་སྐོར་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། གལ་ཏེ་སྨན་རྫས་འདིས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་འཐོན་ཚེ། ནད་ཡམས་ཕོག་པའི་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག

ཐེངས་འདིར་གསར་བཟོ་བྱས་པའི་(ZMapp) ཞེས་པའི་སྨན་རྫས་ནི་རྡོ་ཐལ་བཟོ་བྱེད་ཀྱི་རྩི་ཤིང་གི་ཉིང་ཁུ་ལས་བཟོས་པ་མ་ཟད། འདིའི་ནང་ (MB-003) དང་ཛི་མེབ་ (ZMAb) ཞེས་པའི་ལུས་ཟུང་གསོ་ཆེད་ཀྱི་རྫས་སྦྱོར་ཡང་སྦྱོར་བརྡབ་བྱས་ཡོད་འདུག ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་སྨན་རྫས་འདི་ནད་ཡམས་ཕོག་པའི་ཨ་རིའི་མི་སེར་གཉིས་ལ་ཐོག་མར་ཚོད་ལྟ་བྱས་པར་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཇུག་འབྲས་ཐོན་ཡོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།