མཚོ་ཐོག་ཏུ་ལུས་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ།

དེ་རིང་ཐའེ་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་སར་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་འཛོམས་ནས་མཚོ་ཐོག་ཏུ་ལྷག་པའི་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་འདུག

དེ་རིང་སྔ་དྲོར་ཐའེ་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་ས་བྷེང་ཁཱོག་ནང་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༧ གྱི་སྐུ་ཚབ་དང་ཨ་རི་དང་སུད་སི། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སྐྱབས་བཅོལ་ལྷན་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བར་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོངས་ཏེ། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་དང་ཧིན་རྡུ་ཎེ་ཞི་ཡའི་མཚོ་ཁུལ་དུ་ལྷག་པའི་འབར་མ་དང་བྷང་ལ་ཌེ་ཞི་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་བའི་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དང་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱས་ཏེ། མཐར་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ཁོ་ཚོའི་དཀའ་ངལ་སེལ་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་འདུག

ཐའེ་ལན་ཌིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཊ་ཎ་སཱ་ཁཱེ་ (Tanasak Patimapragorn) ཡིས་རོའུ་ཌར་གསར་ལམ་ཐོག “ང་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ཐའེ་ལན་ཌིའི་གཞུང་བར་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ། ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁག་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་ཡོང་མཁན་གྱི་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། དང་པོ། ང་ཚོས་སྐྱབས་བཅོལ་ཡོང་མཁན་ཚོར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སེམས་ཁུར་བྱས་ནས་རོགས་རམ་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ། མི་ཚོང་རྒྱག་མཁན་ཚོར་རྒོལ་ལན་སློག་རྒྱུ། གསུམ་པ། དཀའ་ངལ་དེའི་བྱུང་རྐྱེན་གང་ཡིན་རྩད་ཞིབ་བྱས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་འབར་མ་དང་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ། ཧིན་རྡུ་ཎེ་ཞི་ཡ་བཅས་ནི་དོན་རྐྱེན་དེའི་བྱུང་ས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལས་ལྷག་པ་ནུས་པ་འདོན་དགོས།” ཞེས་བརྗོད་ཡོད་སྟབས། འབར་མའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལིན་ (Htein Lin) གྱིས། “ཉེ་ལམ་མཚོ་ཐོག་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་འགྲོ་མཁན་ནི་འབར་མའི་མི་སེར་ཙམ་མིན་པར་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་ཡང་ཡོད་སྟབས། ཁྱེད་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་དེའི་བྱུང་ས་འབར་མ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ལན་ཁག་གཞན་ལ་དཀྲིས་ནས་རང་སྐྱོན་སྦས་སྐུང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོས་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མ་རེད། ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་པ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ། མི་ཚོང་རྒྱག་མཁན་མེད་པ་བཟོས་ཏེ། མ་འོངས་པར་གནས་ཚུལ་དེ་རིགས་མ་འཐོན་པ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།”ཞེས་བརྗོད་འདུག

ཟླ་འདིའི་མགོ་སྟོད་དུ་ཐའེ་ལན་ཌིའི་མཚོ་དམག་གིས་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་དང་ཧིན་རྡུ་ཎེ་ཞི་ཡའི་མཚོ་ཁུལ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འགྲོ་མཁན་གྱི་གྲུ་གཟིངས་ཤིག་བཀག་སྟེ། གྲུ་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་གྱར་བ་ ༣༠༠༠ ལྷག་ལ་ཟས་གོས་སོགས་ཀྱི་རོགས་རམ་སྤྲད་རྗེས་ཐའེ་ལན་ཌིའི་མཚོ་ཁོངས་ནས་མཐར་སྤྲོད་བཏང་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་གཞུང་གིས་ཡུལ་གྱར་བ་དེ་ཚོར་བདག་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་གཞུང་གིས་ད་ལྟ་འབར་མའི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ ༡༢༠༠༠༠ ལྷག་ལ་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། སྐྱབས་བཅོལ་བ་གཞན་ལེན་རྒྱུ་མིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་འདུག བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་ནང་ཧིན་རྡུ་ཎེ་ཞི་ཡ་དང་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་གཞུང་གིས་མཚོ་ཐོག་ཡུལ་གྱར་བ་ཚོར་འཕྲལ་སེལ་སྡོད་ཁང་གོ་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཁོ་ཚོའི་ཕུགས་ཀྱི་སྡོད་ཁང་དང་མཐུན་རྐྱེན་ཁག་སྦྱོར་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་བཏོན་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་སྟབས། གནས་སྐབས་རིང་སྐྱབས་བཅོལ་བ་དག་ཧིན་རྡུ་ཎེ་ཞི་ཡ་དང་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་ནང་སྡོད་བཅུག་ཡོད་ཀྱང་། ད་དུང་ཡུལ་གྱར་བ་ ༢༦༠༠ ལྷག་མཚོ་ཐོག་ཏུ་ལྷག་ཡོད། 

ད་ལྟ་མཚོ་ཐོག་བརྒྱུད་ཉེན་ཁར་མ་འཛེམ་པར་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འགྲོ་མཁན་དག་ནི། འབར་མའི་ཁ་ཆེ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་རོ་ཧན་ཡཱ་ (Rohingya ) ཟེར་བ་དག་ཡིན་ཞིང་། ཁོ་ཚོར་འབར་མའི་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་ཏེ། ཉིན་རེའི་བཟའ་བཏུང་ཡན་ཆད་ལའང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ནས་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་ཉེན་གཡོལ་འགྲོ་དགོས་ཐུག་ཡོད་ཀྱང་། ཐའེ་ལན་ཌི་དང་མཱ་ལེ་ཞི་ཡ་སོགས་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་ཉར་རྒྱུར་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་སྟབས། ད་ཆ་ཡུལ་གྱར་བ་དེ་དག་ལ་ལྟོག་སྐོམ་དང་ནད་ཚ་སེམས་སྡུག་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེན་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་འདུག

ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཛ་དྲག་ཚོགས་འདུ་འདུས་ཏེ། ཚོགས་མའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ནུས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ། འབར་མའི་ཡུལ་གྱར་བ་དག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་དགོས་པའི་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཧུ་སན་ (Zeid Ra’ad Al Hussein) མཆོག་གིས་བརྙན་པར་བརྒྱུད་གཏམ་བཤད་ཅིག་སྤེལ་ཏེ། ད་ལྟ་འབར་མའི་ནང་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་ལ་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེན་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། འབར་མའི་གཞུང་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་ནས་ཁོ་ཚོའི་དཀའ་ངལ་སེལ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་སྟབས། ཨུ་རུ་སུའི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཚོགས་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནད་དོན་གླེང་སློང་བྱེད་ས་ཞིག་མིན་སྟབས། ཇེ་ནི་ཝའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱས་ན་འགྲིག་གི་རེད་ཅེས་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་དེ་ནི་འབར་མ་རྒྱལ་ནང་གི་གནད་དོན་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་དེར་སེམས་འཚབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག

ཁ་སང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཞིག་གིས་༧གོང་ས་མཆོག་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡར་ཕེབས་གྲབས་ཡོད་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། འབར་མའི་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་སྐོར་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། “ངོས་ཀྱིས་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་ལྕམ་ཨན་སན་སུ་ཀཱེ་མཆོག་གིས་ད་ལྟའི་འབར་མའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་ལྕམ་ཨན་སན་སུ་ཀཱེ་མཆོག་ཐེངས་གཉིས་མཇལ་མྱོང་ཡོད། ཐེངས་གཅིག་དབྱིན་ཡུལ་རྒྱལ་ས་ལོན་ཌོན་དང་། གཞན་དེ་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལ་རེད། སྐབས་དེར་ངོས་ཀྱིས་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་ལ་རོ་ཧན་ཡཱའི་མི་རིགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་སྐོར་ཞུས་སྐབས། ཁོ་མོས་ངོས་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་དང་རྙོག་གྲ་ཚ་པོ་ཡོད་སྐོར་གསུངས་བྱུང་ཡང་། ངོས་ཀྱིས་ད་ལྟ་ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གིས་དཀའ་ངལ་དེ་སེལ་ཐབས་གནང་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་ འདུག”ཅེས་གསུངས་འདུག

དེ་རིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས། ཇི་སྲིད་འབར་མ་གཞུང་གིས་རོ་ཧན་ཡཱ་མི་རིགས་ལ་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་རྒྱུ་མཚམས་མ་བཞག་པར། དེ་སྲིད་དུ་ཁོ་ཚོས་རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོ་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་ཉེན་ཁར་མ་འཛེམ་པར་སྐྱབས་བཅོལ་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་བྱ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན་སྟབས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་འབར་མའི་གཞུང་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ལ་ཐོབ་ཐང་གཅིག་མཚུངས་སྤྲོད་དགོས་པའི་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།