བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཁོང་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་གཞིར་བཞེངས་ཀྱི་ཡོད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཡོད་སྟབས། འདི་གའི་གསར་ཁང་ནས་ཁོང་ལ་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཞེངས་བའི་དགོས་དམིགས་དང་མ་འོངས་ལས་འཆར་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཞེངས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ག་རེ་ཡིན་ནམ།
ལན། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདིར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དགུང་གྲངས་ ༨༠ ལ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་ག་ཚོད་སྐྱོན་ཡོད་མེད་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་རེད། དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ག་ཚོད་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་དུ་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༦༠ ལྷག་གི་རིང་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ལོགས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་ཐོག་སྐུ་ལས་ཞེ་དྲགས་བསྐྱོན་ཡོད་སྟབས། དེ་ཚོ་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏོང་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད། དེ་ང་འོས་མིར་ལངས་པའི་དོན་དག་གཅིག་ཡིན། དོན་དག་གཉིས་པ་དེ་བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་མཁན་ཚོས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྷག་བསམ་ལ་རེ་བ་ཞིག་གཏད་དེ། ང་ཚོ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་རེ་ལྟོས་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་དང་མཐུན་པའི་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ཡོད་པ་དེས་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་བྱས་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་མཐོང་གི་འདུག དེར་བརྟེན་དཔེར་ན་ང་སྲིད་སྐྱོང་དུ་འོས་འདེམས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱིས་ནུས་པ་མཉམ་དུ་འདོན་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་ལས་ལྷག་ཅིག་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་གཉིས་གཙོ་བོ་རེད། གཞན་ལྷན་ཁང་སོ་སོའི་ནང་གི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་། རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་ད་ལྟ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འགྱུར་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་ལྔ་ནས་བཅུ་དང་། བཅོ་ལྔའི་ནང་ག་རེ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དེ་འདས་པའི་ལོ་ལྔ་ནས་བཅུ། བཅོ་ལྔའི་གནས་སྟངས་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཏེ། རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་ཞིག་འདིང་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ནམ་ཞིག་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཡོད་སྟབས། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པའི་ཆེད་དུ་ང་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་མིར་ལངས་རྒྱུའི་འདོད་པ་བྱུང་།
ངས་ནམ་རྒྱུན་ཞུས་བསྡད་པ་ལྟར། སྲིད་སྐྱོང་ལ་ལངས་པར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སོ་སོར་འདུན་པ་དང་འདོད་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་རེད་ལ། དེ་བཞིན་སོ་སོས་འཇོན་གྱི་རེད་བསམ་པའི་གདེང་ཚོད་ཅིག་ཀྱང་དགོས་པ་རེད། གདེང་ཚོད་དེ་འདས་པའི་ལོ་ ༢༠ རིང་སྤྱི་འཐུས་བྱས་པ་དང་། ལྷག་པར་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ལོ་ ༧ དང་ཕྱེད་རིང་བྱས་སྐབས། བོད་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་དང་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བྱས་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ལ་གདེང་ཚོད་དེ་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་འདུག དེའི་སྒང་ལ་ཆ་རྐྱེན་གཉིས་པ་དེ་སོ་སོས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ལབ་པ་གཅིག་པུས་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་མང་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། བོད་རྒྱལ་ཡོངས་མང་གཙོ་ཚོགས་པས་ད་ལྟའི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་ངེད་གཉིས་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་གཞིར་བཏོན་པ་རེད། ཕྱིས་སུ་དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁའི་ངོས་ནས་མང་མོས་ཚད་མཐོ་བོའི་ཐོག་ནས་ང་རང་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཏོན་པ་རེད། དེ་བཞིན་མི་མང་ནང་ལོགས་ནས་ཀྱང་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་མང་པོ་ཞོིག་ཁྱེད་རང་གིས་གནང་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་ཅེས་རེ་བ་ཆེན་པོ་གནང་གི་འདུག དེ་ནས་ཆ་རྐྱེན་གསུམ་པ་དེ་ལས་དབང་ཞིག་ཀྱང་དགོས་པ་རེད། ལས་དབང་མེད་ན་ཡོང་གི་མ་རེད། དེར་བརྟེན་ད་ལྟའི་སྐབས་ལ་ཆ་རྐྱེན་གཉིས་དེ་འཛོམས་པའི་ཐོག་ནས་ལས་དབང་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ན། འགན་འཁུར་དགོས་བསམ་པའི་འདོད་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་སྤྱི་འཐུས་ལོ་ ༢༠ གནང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དུས་ཡུན་དེའི་ནང་ལོ་ངོ་ ༧ ལྷག་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་གནང་བའི་རིང་གྲུབ་འབྲས་ཆེ་ཤོས་གང་དང་གང་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད།
ལན། ལོ་བདུན་དང་ཕྱེད་ཀར་ཚོགས་གཙོ་བྱས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་གི་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཕྱོགས་སྐྱོད་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་དང་། མི་མང་ལ་འགན་འཁུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལེགས་བཅོས་བྱེད་ཐུབ་སོང་བསམ་གྱི་འདུག དེ་བཞིན་གྲོས་ཚོགས་ནང་ལོགས་སུ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐོག་ནས་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་གཙོ་བྱས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་འགན་འཁུར་ཏེ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་དང་མི་སྣར་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུ་དེ་ཚོའི་ཐོག་སྔར་དང་མ་འདྲ་བའི་ཤུགས་རྒྱག་ཐུབ་པ་བྱུང་སོང་། ཆུང་ས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་བརྒྱབ་པ་སོགས་ཐོག་མར་ཚོགས་གཙོ་བྱེད་སྐབས་དེ་བྱེད་དགོས་བསམ་པ་མང་པོ་ཞིག་འགྲུབ་སོང་བསམ་པའི་སྤོབས་པ་ཡོད།
དེ་ཚོ་ཞུས་པའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོགས་གཙོ་གཅིག་པུས་འཇོན་ཡོད་ཟེར་གྱི་མེད། ལས་དོན་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཚོགས་གཞོན་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས་དང་། དེའི་སྔོན་ལ་རྒྱ་རི་སྒྲོལ་མ་ལགས་གཉིས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་ཡག་པོ་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་ཚོས་མཐུན་འགྱུར་ཡག་པོ་གནང་བ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་ཡག་པོ་གནང་བ་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་རེད། མ་འོངས་པར་སྲིད་སྐྱོང་བྱས་པ་ཡིན་ནའང་སྲིད་སྐྱོང་མི་གཅིག་པུས་འཇོན་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་མགོ་ཁྲིད་པའི་ཐོག་ནས་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ཚོས་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་ཐུབ་ལ། འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་ཐུན་མོང་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐོག་ལ་ལས་དོན་ཐ་དད་ཡིན་ནའང་གྲོས་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་རྒྱུ་དང་ལན་རྒྱག་རྒྱུ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐོག་ནས་སྤྱི་འཐུས་ བྱས་པའི་ལོ་ ༢༠ ཡི་ཉམས་མྱོང་དང་། དེའི་སྒང་ལ་ཚོགས་གཙོ་བྱས་པའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་སྟབས་འགྲོ་ལུགས་འགྲོ་ སྟངས་དེ་ཚོ་ཚད་དང་ལྡན་པ་སྒྲིག་གཞི་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་འགྲོ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་སླད་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད་གསུངས་པ་ལྟར། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཐུབ་པར་འཆར་གཞི་ག་རེ་ཡོད།
ལན། རྩ་བའི་ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་དེ་འཛིན་སྐྱོང་ནས་འཁུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་འཁུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། འཛིན་སྐྱོང་གི་ངོས་ནས་ནུས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་འདོན་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་འཐུས་མི་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་མིའི་ནུས་པ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་གཞིར་བཞག་སྟེ་རྩ་བའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས། ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་བཅས་ནས་སོ་སོས་སོ་སོའི་དབང་ཆ་འཆར་འགོད་བྱས་ཏེ་འཛིན་སྐྱོང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་གཞིར་བཞག་ཡོང་དུས། འཛིན་སྐྱོང་གི་ནུས་པའི་སྒང་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ལྷུ་བསྒྲིགས་ནས་འགྲོ་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད། དཔེར་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཆ་བཞག་ན། ཕྱི་རྒྱལ་དོན་གཅོད་ཁག་གིས་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དོན་གཅོད་དང་ས་གནས་སྤྱི་འཐུས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་བཅས་ཚང་མས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ལས་འགན་ངོ་འཕྲོད་པ་བྱས་ཏེ། ང་ཚོར་ནུས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཚང་མ་ལྷུ་ག་འདྲ་བསྒྲིག་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག
དྲི་བ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་དོན་ཡར་རྒྱས་དང་ཚགས་ཚུད་དུ་གཏོང་བར་སྔར་ཡོད་ལས་དོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པ་དང་། གསར་དུ་མགོ་རྩོམ་དགོས་པ་གང་དག་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། ཆོས་རིག་དང་བདེ་སྲུང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། ད་ལྟའི་ལས་དོན་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་རང་འཇགས་ལྷག་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། བདེ་སྲུང་ཡིན་ན་དེང་སང་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཕྱྭ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། སྐུ་ཕྱྭ་དང་ཉེན་ཚབ་ཡོད་པའི་གནད་དོན་དེ་ཚོའི་སྒང་ལ་ཞིབ་ཚགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། འབྲེལ་ཡོད་གང་ཟག་དེ་ཚོའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལོ་རྒྱུས་དང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ག་རེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ལྟ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ལྷག་པར་དུ་དོལ་རྒྱལ་བསྟེན་མཁན་མི་རེ་རེའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དང་དེ་ཚོ་གང་ནས་ཡོང་གི་འདུག བོད་པ་ཙམ་མིན་པར་ཕྱི་རྒྱལ་མི་རིགས་ཚོ་ཡིན་ནའང་ཁོངས་ག་འདྲ་རེད་འདུག རྒྱབ་ལྗོངས་དང་དམིགས་ཡུལ་ག་རེ་རེད་འདུག དེ་ཚོ་ཚང་མར་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་བལྟས་ཏེ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་ཐད་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག ཉེ་ཆར་ང་ཨ་རིར་ཕྱིན་སྐབས་གནས་སྟངས་དེ་ཚོར་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་རེ་རེའི་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་གསར་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག
དེ་བཞིན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཡིན་ན། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་དེ་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་བླ་མ་དགེ་བཤེས་ཚོས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་དང་། ལྷག་པར་དུ་མཐོ་སློབ་ཁག་གི་སློབ་མ་ཚོ་ཡིན་ན་གང་ལ་གང་འཚམ་མགོ་ཚོས་མཁན་ཡིན་དུས། དེ་ཚོར་དམིགས་བསལ་གྱིས་གུང་གསེང་གི་སྐབས་སུ་ནང་ཆོས་རང་གི་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཏན་ཏན་ཐུགས་ཕན་གསོ་ཐུབ་ས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། མི་རབས་གསར་པ་མང་པོ་ཞིག་ལམ་ཀ་མ་ནོར་བ་ཞིག་ལ་འཁྲིད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག
ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དཔེར་ན། ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་གི་ལས་གཞི་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ཉམ་ཐག་མང་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་དང་། གསོ་སྐྱོང་མང་བ་བྱེད་བསྡད་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད་སྟབས། ཉམ་ཐག་ཞིབ་འཇུག་བསྐྱར་དུ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག དངོས་ཡོད་ཉམ་ཐག་ཡིན་མཁན་ལ་ང་ཚོས་ཏན་ཏན་རོགས་པ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཉམ་ཐག་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་བསམ་བློའི་ནང་མ་ཤོང་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་གཞིར་བཞག་ནས་དེ་ལ་འགྲོ་སྟངས་ཤིག་བཟོ་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན། གཞིས་ཆགས་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་གནས་སྟངས་ཡིན་ན། ཤེས་རིག་ལའང་འབྲེལ་བ་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། གཞིས་ཆགས་འཚོ་ཐུབ་ལ་མ་ཐུབ་བྱས་ནས་ཁ་འཐོར་དུ་གནས་བསྡད་པ་ལས་གཞིས་ཆགས་ཆེ་བ་ཁ་ཤས་ནང་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་སྟེ། གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་བཏང་ནས་སྨན་ཁང་ཡིན་ན་སྨན་ཁང་ཚད་ལྡན། སློབ་གྲྭ་ཡིན་ན་སློབ་གྲྭ་ཚད་ལྡན། རྒན་གསོ་ཁང་ཡིན་ན་རྒན་གསོ་ཁང་ཚད་ལྡན་ཡོད་པ་སོགས་གཞིས་ཆགས་འཚོ་ཐུབ་པའི་གནས་བབ་བཟོ་བར་ད་ལྟ་ནས་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། འདས་པའི་ལོ་ ༡༠ དང་ ༡༥ ནང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འགྱུར་བ་ག་འདྲ་ཕྱིན་འདུག དེ་ཚོར་ཏན་ཏན་གྲངས་ཐོ་ཞིག་ལེན་དགོས་ཀྱི་འདུག གྲངས་ཐོ་དེའི་ཐོག་ནས་ཉམས་ཞིབ་ཅིག་བྱས་ཏེ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་ ༡༠ དང་ ༡༥ ནང་ག་འདྲ་ཆགས་ས་རེད། དེ་ལ་དཔག་པའི་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་ཆ་ཚང་ཞིག་བང་སྒྲིག་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཤེས་རིག་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཡིན་ནའང་དེ་བཞིན་ཆགས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ནས་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ང་ཚོས་དངོས་གནས་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། བོད་པ་རང་ངོས་ནས་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ལ་གོམ་པ་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་དངུལ་འཛིན་ནང་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༣༨ ཡི་འགྲོ་སོང་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་བོད་པ་རང་གི་དངུལ་བསྡུས་པ་དེ་ས་ཡ་ ༢ ཙམ་མ་གཏོགས་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ཚོ་རིམ་གྱིས་བོད་མིའི་བསམ་བློའི་ནང་བླུགས་ཏེ་བོད་པ་རང་གི་འཐབ་རྩོད་ལ་རོགས་པ་བྱེད་པ་དང་། བོད་པ་ཕྱུག་པོ་ཚོས་བོད་པ་སྐྱོ་བོ་ཚོར་རོགས་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་བསམ་བློ་རང་གི་ཐོག་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་འདུག
ཕྱི་འབྲེལ་ཡིན་ན་རྩ་བའི་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར། འཛམ་གླིང་ནང་སྙོབ་ཐུབ་པའི་ལས་ཁུངས་ཁག་ཅིག་ཡོད་ཀྱང་། ལས་ཁུངས་བཅུ་གཉིས་བཅུ་གསུམ་ཞིག་གིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ལྟ་དགོས་སྟབས། མིའི་ནུས་པ་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ནུས་པ་ཞན་པོ་རེད་དེ། ཞན་པོ་དེ་ལ་དཔག་པའི་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་རེད། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་དེ་ཚོ་ནུས་པ་ལྡན་པ་ག་འདྲ་བཟོ་དགོས་ཀྱི་འདུག ད་ལྟའི་སྐབས་ལ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཞེ་དྲགས་གསལ་བོ་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་སྟབས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ནང་ལོགས་ནས་ཤུགས་ཆེ་བ་དེ་ཚོས་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ས་གནས་སྤྱི་འཐུས་བཅས་ཚང་མ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་ཚོའི་སྒང་ལ་ད་ལྟ་ལས་ཤུགས་མང་བ་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག་མ་གཏོགས། ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཐོག་མུ་མཐུད་གནས་བ་ཡིན་ན། ནམ་ཞིག་གནས་སྟངས་ཁག་པོ་ཞིག་ཆགས་ས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
དྲི་བ། ད་ལྟ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བོད་མི་ལོ་རེ་བཞིན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ནང་ཆ་ཤས་ལེན་ཐུབ་པ་དང་བོད་པ་མཉམ་རུབ་ཡོང་ཐབས་ཐོག་འཆར་གཞི་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། བྱང་ཨ་མེ་རི་ཁ་འདྲ་བོ་ཡིན་ན་ལུང་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་ པ་ ༣༠ ཙམ་ཡོད་པ་རེད། ཡུ་རོབ་ཡིན་ན་ལུང་པ་མང་པོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད་ལ། ཕལ་ཆེར་ལུང་པ་རེ་རེའི་ནང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་རེ་རེ་ཡོད་དུས། དོན་གཅོད་ཀྱིས་སྙོབ་མ་ཐུབ་པའི་ས་ཆ་དེ་ཚོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཞུ་སྐུལ་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན་རེད། སྤྱི་ཚོགས་རུག་རུག་བཟོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ནའང་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཚོར་ལས་འགན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ལས་འགན་འཁུར་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཁོང་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་ག་རེ་སྤྲོད་དགོས་ཀྱི་འདུག མཐུན་རྐྱེན་ག་རེ་སྦྱོར་དགོས་ཀྱི་འདུག་དེ་ཚོར་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བཞིན། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོང་དུས། དཔེར་ན། བོད་མི་མང་པོ་ཕར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པས་ཕར་ཕྱོགས་ནས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་ཐུབ་ཀྱི་རེད་དང་མ་རེད་ཟེར་བ་དེ་ཚོའི་གྲས་དེ། སློབ་གྲྭ་འཛུགས་པ་ལ་སློབ་ཕྲུག་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ཁང་པ་དང་ས་ཆ་ཉོ་བར་ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ་གང་ལའང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་མི་འདུག ཡིན་ནའང་། མགོ་མ་བཙུགས་པའི་སྔོན་དུ་དབྱར་ཀའི་གུང་གསེང་སྐབས་བོད་པའི་བྱིས་པ་རྒན་གཞོན་བར་གསུམ་ཚང་མ་ཡོང་ས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་དང་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད། བོད་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་སོགས་ནས་རིམ་གྱིས་མགོ་བཙུགས་ཏེ། བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་ཐུབ་ས་རེད་དང་མ་རེད་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག
བླངས་དཔྱ་དངུལ་ལག་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གིས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ད་དུང་ཤུགས་ཆེ་ཙམ་གནང་སྟེ་བོད་པ་ཅི་ཙམ་གྱིས་འཐོར་བསྡད་ཡོད་ནའང་། དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ནང་(Inclusiveness)སྟེ་ཚང་མ་ནང་ལ་ཚུད་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དགོས་མཁོ་དང་པོ་དང་། གཞན་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་ང་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་བྱེད་ཐུབ་པ་དེ་རེད་འདུག ཡིན་ནའང་། བོད་པ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སོ་སོའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་ཐབས་འགྲིག་གི་འདུག་ན་གཞན་པ་དགོས་ཀྱི་མི་འདུག་བསམ་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་བྱེད་རྒྱུ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་། ང་རང་ཚོས་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱས་པ་ཡིན་ན། བོད་པ་ཚོ་རུག་རུག་ཆགས་ཐུབ་པ་དེ་གཙོ་བོ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་ལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་གནས་བ་ཡིན་ན་དགེ་མཚན་ག་རེ་འདུག མ་གནས་ན་སྐྱོན་ག་རེ་ཆགས་ཀྱི་འདུག་དེ་ཚོ་མི་མང་གིས་ཧ་གོ་དགོས་པ་དེ་དཔེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྟབས། དེ་ཚོ་མི་མང་ནང་ངོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་བླ་ཆེན་རྣམ་པ་ཚོར་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་འགན་ཆེན་པོ་འདུག དེ་ཚོ་ཚང་མ་ང་ཚོས་རིམ་གྱིས་བང་ཞིག་བསྒྲིགས་ཏེ་ནུས་པ་སྒྲིལ་ཐུབ་པར་འབད་ བརྩོན་བྱེད་པའི་ཐད། ངས་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་ཞིག་འཁུར་བ་ཡིན་ན་ནུས་པ་འཐོན་ཐུབ་པའི་ལས་ཀ་ཏན་ཏན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་ཆད་དེ་ལོ་ཤས་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས། གལ་སྲིད་སྐུ་ཉིད་སྲིད་སྐྱོང་ཆགས་པ་ཡིན་ན། འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་ཡོང་བར་ཐབས་ཤེས་ག་རེ་ཡོད།
ལན། ད་ལྟ་ང་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དེའི་ཐད་དམིགས་བསལ་གྱིས་ལས་འགན་མེད་སྟབས། འདི་དང་དེ་གནང་གི་ཡོད་པ་རད་དང་མ་རེད་ཟེར་ནས་ཞུ་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་སྟེ། གལ་སྲིད་ང་སྲིད་སྐྱོང་ཆགས་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་བོད་མིའི་ནང་ཡོད་རྒྱུ་རེད་ལ། རྒྱ་མི་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་པ་དེ་ཚོའི་ནང་དུའང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་མེད་ཀྱང་། ཚོང་གི་འབྲེལ་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ལ་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད་མཁན་དེ་འདྲ་སྔོན་མར་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་ལ། མ་འོངས་པར་ཡང་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེ་འདྲ་བརྒྱུད་དེ་ཐད་ཀར་སྙོབ་ཐུབ་པ་ཞིག་ག་རེ་འདུག དེ་མིན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་སྙན་གྲགས་ཅན་དེ་འདྲ་བརྒྱུད་དེ། བོད་པའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་ལ་ཁེ་ཕན་གང་དང་གང་ཡོད་པ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ག་རེ་འདུག ཡང་མིན་ན་ཤེས་ཡོན་ཅན་དེ་འདྲ་བརྒྱུད་ནས་བྱ་རྒྱུ་ག་རེ་འདུག ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལོ་རྒྱུས་ལ་མཁས་པ་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་སྟབས། ཁོ་ཚོ་མི་སྒེར་གྱི་བསམ་ཚུལ་དང་ཐུན་མོང་གི་བསམ་ཚུལ་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་ལས་ཀ་ག་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཞི་མོལ་ཐོག་མཁས་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་ཚོར་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་ལམ་སྟོན་ཞུ་དགོས་པ་ག་རེ་འདུག གང་ལྟར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ང་རང་ཚོས་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་གི་ད་ལྟའི་དམར་པོའི་གཞུང་དེ་མུ་མཐུད་གནས་ཀྱི་རེད་དམ་ཟེར་ན་བཤད་ཁག་པོ་རེད། དཔེར་ན། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲོམ་རའི་ནང་མ་རྩ་མང་པོ་བརྡིབས་བསྡད་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཚོ་ཡིན་ན། ང་ཚོས་ཞིབ་ཚགས་པོ་བྱས་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབ་ལ་དོ་ཕོག་ག་རེ་འགྲོ་ས་རེད། དེ་བཞིན་ཆབ་སྲིད་གནས་བབ་ལ་དོ་ཕོག་ག་འདྲ་འགྲོ་ས་རེད། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ལ་འགྱུར་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་གོ་སྐབས་ཤིག་བྱུང་མཚམས། ང་ཚོས་གོ་སྐབས་དེ་འཛིན་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཚོགས་ཆུང་མི་འདྲ་བ་ཇི་ལྟར་འཛུགས་དགོས་ཀྱི་འདུག གང་ལྟར་ཆབ་སྲིད་དང་ཆོས་ཕྱོགས། ཁོར་ཡུག་སོགས་གང་ཅིའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་བྱེད་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་ཤིག་མ་བསླེབས་བར་དུ་ང་ཚོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་སྲ་བརྟན་གནས་ཐུབ་པ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱིས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་བློ་གཏད་ཐུབ་པ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་པའི་གནད་དོན་དེ་གནས་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕར་ག་ཚོད་སྙོབ་ཐུབ་ཐུབ་བྱེད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་དང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་སྲ་ཐག་ཐག་གནས་ཐུབ་དགོས་པ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་དགོན་སྡེ་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཆ་བཞག་ནའང་ལས་བྱེད་མང་པོས་རྩ་དགོངས་ཞུས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པའི་ཐད་ག་རེ་གནང་དགོས་པར་དགོངས་ཀྱི་ཡོད།
ལན། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ད་ལྟ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་བོད་པའི་དགོན་སྡེ་ ༢༦༥ ཡོད་པའི་གྲངས་ཀ་རྩི་ཡི་ཡོད་པ་དང་། ཁྱོན་གྲྭ་བཙུན་ཁྲི་ ༤ ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་བརྒྱ་ཆ་ ༥༤ ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་མི་ཡིན་པ་དང་། བརྒྱ་ཆ་ ༤༦ བོད་པ་ཡིན་པའི་འགྲེལ་བཤད་སྐྱོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་ནང་པའི་ཆོས་བྱེད་མཁན་དེ་ངེས་པར་དུ་དགེ་འདུན་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་ལྟར། ནང་ཆོས་སློབ་སྦྱོང་དེ་སྐྱ་བོ་ཕོ་མོ་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད། དགོན་སྡེའི་ནང་གྲྭ་བ་དང་བཙུན་མ་གང་ཡོད་པ་དེ་སྤུས་དག་པོ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ངས་གྲྭ་བཙུན་མང་ཉུང་གི་ཁྱད་པར་མིན་པར་སྤུས་ཚད་ཡག་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རེད་བསམ་གྱི་འདུག སྐྱ་བོ་ཡིན་ནའང་ཐར་པ་ཐོབ་མ་ཆོག་པ་གང་ཡང་མ་རེད། བོད་པ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་པ་ཚོ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་ནུབ་ཕྱོགས་མི་རིགས་ནང་དུའང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད།
དྷ་རམ་ས་ལའི་ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ལས་བྱེད་མང་པོ་ཞིག་ཕར་ཚུར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དེ་དངོས་ཡོད་རེད། ཉེ་ཆར་ག་འདྲ་ཡིན་པ་ངས་ཧ་གོ་མ་སོང་མ་གཏོགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ནས་ ༢༠༡༠ བར་གྱི་གནས་སྟངས་ཐད་ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་ལ་སྐད་ཆ་འདྲི་སྐབས། མི་ ༡༠༠ ཡར་འཛུལ་བ་ཡིན་ན་མི་ ༤༧ མར་ཐོན་འགྲོ་ཡི་འདུག་ཟེར་བའི་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་གཅིག་བྱས་ན་དེ་ལས་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། དེ་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་འཚོ་བའི་ཐོག་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཐོན་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་། ཡང་མང་པོ་ཞིག་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུར་མདུན་ལམ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་གི་འདུག ཡང་ཁག་ཅིག་ཕར་ཕྱོགས་ནས་མི་སེར་ཆགས་ཚར་ན་ཡང་ཚུར་ཡོང་སྟེ་ཞབས་ཞུ་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ནང་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཕར་འགྲོ་བའི་བསམ་བློ་ཤུགས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་དང་། ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་སོ་སོའི་འཚོ་བའི་རྟེན་གཞི་དེ་དང་པོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཆགས་དང་མ་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག ནམ་ཞིག་ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡག་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན། ཚུར་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོང་སྟེ་ལས་ཀ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ཞིག་ལོ་ ༥ དང་ ༡༠ ཡི་ནང་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ལས་ཀ་མི་འདུག་ཟེར་གྱི་ཡོད་དུས། འདི་ནས་ཉམས་མྱོང་བསགས་རྗེས་ཕར་ཕྱོགས་ནས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ཚོ་བྱས་ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ལས་ཀ་བྱེད་མྱོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་པའི་གནད་དོན་མགོ་འཚོས་པོ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། དགེ་རྒན་ཞིག་ཡིན་ན། འདི་ནས་དགེ་རྒན་མང་པོ་ཞིག་ཕར་འགྲོ་ཡི་འདུག་ཅེས་སྐད་ཤོར་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཕར་ཕྱོགས་ནས་གཟའ་སྤེན་པ་ཉི་མའི་བོད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་དེ་ཚོར་ཕན་ཞེ་དྲགས་ཐོགས་ཀྱི་འདུག འདིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་མི་ལྔ་བརྒྱ་དྲུག་བརྒྱ་ཞིག་ལ་མ་གཏོགས་ལས་ཀ་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས། མི་རྙིང་པ་ཤ་སྟག་བསྡད་བསྡད་པ་ཡིན་ན་གསར་པ་ཚོ་འཛུལ་སའི་གོ་སྐབས་མེད་སྟབས། ད་ལྟའི་བརྒྱུད་སྤྲོད་དེ་མཚམས་མཚམས་ལ་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། མཚམས་མཚམས་ལ་གོ་སྐབས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་བསམ་པའང་ཡོང་གི་འདུག
དྲི་བ། མ་འོངས་པར་མི་མང་ནང་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིའི་གསུང་བཤད་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་སོགས་ཀྱི་ལས་རིམ་ག་འདྲ་ཡོད།
ལན། འོས་གཞིའི་ནང་ལངས་མཁན་ཁག་ཅིག་ལ་དུས་ཚོད་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གནས་ཁག་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཕེབས་ཏེ། སོ་སོའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལོ་རྒྱུས་དང་། མ་འོངས་པར་ག་རེ་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་དང་མེད་སོགས་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག འོན་ཀྱང་གནང་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ལབ་པ་ཡིན་ན་མི་མང་ལ་མགོ་སྐོར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་ལ་མགོ་སྐོར་བཏང་ན་འཕྲལ་སེལ་ཁེ་ཕན་ཞིག་ཡོང་མདོག་ཁ་བོ་རེད་དེ། ཕུགས་ལ་རང་གཞན་གཉིས་ཀར་གནོད་ཚབས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ལ་མཚོན་ན། ད་ལྟ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོའི་ལས་འགན་འཁུར་བསྡད་ཡོད་སྟབས། ས་གནས་སུ་ཕྱིན་ཏེ་མི་མང་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་དེ་དུས་ཚོད་ཀྱིས་ལྕོག་གི་མི་འདུག་ས་གནས་མང་ཚོགས་ལ་དགོངས་སེལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དང་དབུས་གཙང་ཆོལ་ཁས་ང་རང་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཏོན་ཡོད་སྟབས། རྒྱབ་ལྗོངས་ལོ་རྒྱུས་སོགས་གང་ཡོང་ཅི་ཡོང་གིས་འགྲེལ་བཤད་བསྐྱོད་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག སྔོན་འགྲོའི་སྔོན་ལ་ང་མང་ཚོགས་ལ་བཅར་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག གལ་ཏེ་སྔོན་འགྲོའི་ནང་འོས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཐོབ་སྟེ་དངོས་གཞིའི་ནང་ཞུགས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། བགྲོ་གླེང་གི་གླེང་སྟེགས་དེ་འདྲའི་ནང་གྲོས་བསྡུར་ཡོང་གི་རེད་ལ། ས་གནས་ཁག་ཚང་མའི་ནང་སྙོབ་ཐུབ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད་དེ་ས་ཆ་ཁ་ཤས་ནང་སྐོར་བ་རྒྱག་རྒྱུ་ཡོང་གི་རེད།
ང་ལ་འོས་བླུགས་པར་ངས་ཅིག་འཇོན་གྱི་རེད་བསམ་པའི་ཐོག་ནས་འོས་བླུག་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་མ་གཏོགས་ངས་འཇོན་གི་མ་རེད་བསམ་གྱིན་བསམ་གྱིན་ངའི་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡིན། སྤུན་མཆེད་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། གྲོགས་པོ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེས་བླུགས་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན། འོས་གཞིའི་ནང་དུ་ལངས་མཁན་སུ་ཡོད་ནའང་ཚང་མའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་བལྟས་ཏེ། སོ་སོའི་རྣམ་དཔྱོད་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་ཡིད་ཆེས་རྙེད་པའི་ཐོག་ནས་བླུག་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་ཁང་གིས་འོས་མི་ཚོར་དམིགས་གསལ་གྱི་བཅར་འདྲི་བྱས་ཏེ་ཡང་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོར་ཞབས་ཞུ་ཧ་ཅང་གནད་ལ་ཁེལ་བ་དང་དུས་ལ་བབ་པ་ཞིག་གནང་བཞིན་འདུག དེས་ཕྱིར་ངས་དུས་བབ་ཀྱི་དབུ་ལས་ཡོངས་ལ་ཁ་དྲོ་བཀྲ་ཤིས་ཞུ།
སྐུ་ངོ་ཚོགས་གཙོའི་གསུང་བཤད་དེ་ཚོ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག ངའི་འོས་ཤོག་གཅིག་པུ་དེ་ཁོའི་ཡིན་བསམ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། མ་འོངས་པར་ཞིབ་ཕྲའི་མཛད་འཆར་རྣམས་ལ་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བ་ཞིག་ཤཻས་འདོད་ཡོད།
ཚོགས་གཙོ་ལ་ཡིད་ཆེས་གཙང་མ་ཡོད། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡང་ཡོད། ཁོང་ལ་འོས་ཤོག་འཕེན་ཐག་ཆོད་ཡིན་དོ།
ཡིད་གཏིང་ནས་ཆད་སོང་། འདི་འདྲ་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་ལྟོས་ན་བོད་ལ་རེ་བ་ཡོད་ས་མ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་སླར་གསོའི་སྐད་ཆའི་བྲོ་བ་ཙམ་ཡང་མི་འདུག ཚོགས་པ་ཆུང་ཆུང་གི་ལས་དོན་བྱེད་སྟངས་འདྲ་ཞིག་རེད་ཤག
གསར་འགོད་པར་ཆེད་དུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ། སྤྱིར་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་ནི་ང་དང་ང་ལྟ་བུའི་བོད་ཡིག་ལ་གཞོལ་བ་དག་གིས་གང་ཤེས་འདོད་དང་གང་མཐོང་འདོད་ཀྱི་དགོས་འདོད་ནོར་བུ་འབའ་ཞིག་ལགས་ན། དགའ་བ་འབུམ་གྱིས་གུས་བཀུར་དང་བརྩེ་བ་འབུམ་གྱིས་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད་དོ།།
༧བཀུར་འོས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་བཞེངས་པར་གུས་འདུད་ཡོད།
སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ལོ་མང་རིང་གངས་སྐྱིད་ནས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་མི་དམན་པ་ཞུས་ཡོད་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་། ལྷག་དོན་སྐབས་གོང་མ་རྣམ་པས་ཕྱག་ལས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་སོགས་ཀྱིས་ལོ་རྗེས་མའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཛིན་སྐྱོང་ཐད་ནས་འགྲིག་འགྲོ་ཡི་རེད་དྲན།
གལ་ཆེ་ཤོས་སྐབས་རྗེས་མའི་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ས་གཙོ་བོ་དེ་ནི། ༡) བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལམ་བོད་ཀྱི་བཀའ་རྙོག་དེ་ཇི་ལྟར་བསལ་དགོས་པ་དང་། ༢) ཁ་འཐོར་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་བཙན་བྱོལ་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་ཡོང་ཐབས་འཚོལ་དགོས་པ་འདི་གཉིས་རེད།
སྐུ་ཉིད་སྐབས་རྗེས་མའི་སྲིད་སྐྱོང་བཞེངས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཞིབ་ཕྲ་བཀླགས་རྗེས། གོང་གི་གལ་ཆེའི་དོན་ཚན་གཉིས་དེའི་སྐོར་སྐབས་སྔོན་མ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་སྐྱོང་རྒྱུ་ཙམ་ལས་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་མི་འདུག་ལ། ལྷག་པར་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་གསུང་པའི་ལས་འཆར་དང་བྱ་འགུལ་དེ་དག་ལོ་མང་རིང་སོང་དང་འགྲོ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ནམ།
ངས་སྐུ་ཉིད་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མ་འོངས་སྐབས་རྗེས་མའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཕྱག་ལས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ནི། “དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་” ཡིན་སྐོར་གསུངས་པ་ལས། “ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་གཞིར་བཞག་ཡོང་དུས། འཛིན་སྐྱོང་གི་ནུས་པའི་སྒང་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ལྷུ་བསྒྲིགས་ནས་འགྲོ་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད།” ཞེས་གསུངས་འདུག དེ་ལྟར་ན་སྐབས་སྔོན་མ་ལོ་ངོ་ ༧ ལྷག་རིང་སྐུ་ཉིད་ཚོགས་གཙོའི་མཚན་ཐོག་ནས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐད་འཛིན་སྐྱོང་ལ་ནུས་པ་མཉམ་སྤུངས་མ་གནང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་། ཡང་ན་གོང་འཛིན་སྐྱོང་ནས་ནུས་པ་བཏོན་བཅུག་མེད་པ་ཡིན་ནམ། འདིར་ད་ལན་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་བཤད་ལས་ང་ཚོས་གོ་བ་ལེན་འགྲོ་བ་ནི། སྐབས་སྔོན་མ་རྣམས་སུ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་སེལ་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་འཛིན་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་གཉིས་མཉམ་ལས་ཀྱི་ལྟ་བ་དེ་ཙམ་མཐུན་མེད་པ་ལྟ་བུར་གོ་ཡི་འདུག་ན་ད་དུང་ཞལ་གསལ་ཙམ་དགོས་འདུག་དྲན།
ངས་འདི་ལྟར་ཞུས་པ་ནི་བོད་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་གི་མང་གཙོའི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་ལས་སྐུ་ཉིད་ལ་མི་དགའ་བའི་དོན་གནད་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་མེད་པས། ཞུ་སྟངས་ནོར་ནའང་གསན་སྟངས་མི་ནོར་བའི་རེ་བ་ཡོད།
ཁ་སང་དེ་རིང་འུར་རྒྱག་རིང་ལུགས་དར་ཁྱབ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གི་གཤིས་ཀ་ལྡན་པའི་བཀའ་མོལ་སྤམ་པོ་ཞིག་གནང་འདུག མཐར་གཏུགས་ན་འཇོན་ཚོད་དཔག་ཚོད་ཀྱི་བཀའ་མོལ་གནང་འདུག བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཐད་དེ་སྔོན་གྱི་སྣ་ཚོགས་སྲིད་བྱུས་བསྐྱར་གསོ་གནང་ཡག་ཡིན་པ་འདྲ། ཡིན་ནའང་ཐབས་བྱུས་ཐད་ཏོག་ཙམ་མ་འདྲ་བ་ཡོད་ཚོད་སྙམ་པ་འདུག་ཀྱང་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་རགས་བཤད་ལས་གནང་མེད་ཙང་ཞིབ་ཕྲ་ཞུ་ཐུབ་པ་མི་འདུག།