སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་དབུས་གཙང་སྤྱི་འཐུས་འོས་མི་ལྷག་པ་ཚེ་རིང།

༄༅།། མཛའ་བརྩེ་དང་ལྡན་པའི་ཤ་ཁྲག་གཅིག་གི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ།  

འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས།

ཕྲན་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ནི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལོར་བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ངོས་མཐའ་མཚམས་ས་ཁུལ་མཚོ་སྣ་རྫོང་ལམ་ཕུག་ཅེས་པའི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་སྐྱེས།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལོར་རང་ལོ་དགུར་གསོན་སྐབས་རྒྱ་བོད་ས་མཚམས་བོམ་ལ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་བསླེབས།

བཙན་བྱོལ་ལ་བསླེབས་ནས་ཐོག་མར་རྡ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ནས་འཛིན་རིམ་བཅུ་པ་དང་སྦེལ་ཀོབ་བོད་ཁྱིམ་ནས་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་ཐོན། 
      
སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལོར་སྦེང་ལོར་ (St. Joseph’s college of Arts and Science)  ནས་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་འབྲེལ་ལམ།  སྤྱི་ཚོགས་རིག་གནས་བཅས་ཀྱི་ཐོག་སློབ་པ་མཐར་ཐོན།

མཐོ་སློབ་ཏུ་སྡོད་ཡུན་ལོ་ངོ་དྲུག་ཙམ་རིང་སྦེང་ལོར་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ས་གནས་གཞོན་ནུའི་སྐབས་ གཉིས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་དང་སྐབས་གཅིག་གི་ཚོགས་གཙོ།  ས་གནས་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ།  བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་། དེ་མིན་རྒྱ་གར་མཐོ་སློབ་ནང་བོད་ཕྲུག་གི་གླེང་སྟེགས་ (Student Forum) གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གར་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་འགྲེམས་སྤེལ་དང་། བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོར་བོད་མིའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་ཐབས། བོད་ཕྲུག་ཚོར་རྒྱ་གར་མཐོ་སློབ་ཁག་ནང་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་དང་བོད་མིའི་ཆས་གོས། སྲོལ་རྒྱུན།  ཟས་རིགས་སོགས་འགྲེམས་སྟོན་དང་། རྒྱ་གར་སློབ་མ་རྣམས་དང་དཔུང་པ་མཉམ་བཤིབས་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ནང་ཁུལ་རིག་གཞུང་འཁྲབ་སྟོན་འགྲན་བསྡུར་ནང་དུ་ཞུགས་སྟེ་ཨང་རིམ་དང་པོའི་བྱ་དགའ་གསོན་པ་སོགས་གང་ལྟར་ལོ་དྲུག་ཧྲིལ་པོར་སློབ་སྦྱོང་གི་ཞོར་ལ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་གཅེས་པའི་ལས་དོན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་སྒྲུབ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༦  ལོར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཧུ་ཇིན་ཏའོ་རྒྱ་གར་དུ་བསླེབས་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་མུམ་བའི་ནང་མཐར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་ཀྱང་འབེན་ལ་བཙུགས་ནས་བོད་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་གསལ་གཤད་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞུ་ཐུབ་པ་བྱས་ཡོད།

སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ཐོག་ང་རང་དབུས་རྒྱུན་ལས་སུ་འོས་འདེམས་བྱུང་སྟེ་ ༢༠༠༧ ནས་ ༢༠༡༠ བར་ལོ་གསུམ་རིང་དབུས་གཞོན་ནུའི་རིག་གཞུང་འགན་འཛིན་གྱི་ལས་གནས་འོག་ལས་ཀ་བྱས་པ་ཡིན།  

སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོ་འཇུག་ནས་བོད་ཀྱི་དྭངས་བླང་ཞབས་ཞུ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལོ་གཅིག་བྱས་ནས་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་པ་དང་དེ་མིན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆུང་དུས་སློབ་སྦྱོང་ལ་གོ་སྐབས་མི་རག་པའི་བོད་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་རྒན་གཞོན་བར་གསུམ་ལ་སྐད་ཡིག་འདྲ་མིན་གྱི་སློབ་སྦྱོང་གང་ཐུབ་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་མ་ཟད་ད་དུང་དགོས་ཁོ་་ཅན་གྱི་དབུལ་པོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རོགས་དངུལ་དང་ད་ཕྲུག་དང་ཉམ་ཐག་སློབ་མར་སློབ་ཡོན་སོགས་ཀྱི་རོག་རམ་གང་མང་ཞུས་ཡོད།

སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ལོ་དཀྱིལ་ནས་བཟུང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤིན་ཏུ་ནས་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་གཏམ་བརྗོད་ཀྱི་མཚན་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱི་ད་བར་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་སོགས་ས་གནས་གྲངས་ ༤༨ ཙམ་ཞིག་ལ་ཕྱིན་ཏེ་མི་དམངས་ལ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཡུལ་སྲོལ། གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་རྣམས་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་སླད་དང་། དེ་མིན་བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གོ་རྟོགས་དང་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ལམ་ནས་མི་དམངས་ལ་གཏམ་བརྗོད་ཐོག་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ནས་དཀའ་ངལ་ག་ཚོད་འཕྲད་ཀྱང་མུ་མཐུད་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་རྒྱུན་ཁྱོངས་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

གོང་དུ་ཞུས་པ་ནི་འདས་ཟིན་པའི་ངའི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་རོབ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། ད་རེས་སྐབས་སུ་བབས་པའི་ཁྱེད་རྣམ་པར་ཞུ་དོན་ནི་གུས་པ་རང་ཉིད་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་དབུས་གཙང་སྤྱི་མཐུས་སུ་ལངས་རྒྱུ་ཡིན།   

སྤྱིར་བཏང་ང་རང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་སྤྱི་མཐུས་ཀྱི་འོས་ཐོབ་པར་རང་རེའི་སྐྱིད་སྡུག་དང་། ཚོགས་པ་ཁག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡང་མེད་ལ།  དབང་ཆ་ཡི་ཤོག་ཁག་སོགས་གང་ཡང་མེད་པའི་ཉམས་ཆུང་གི་མི་སེར་རྐྱང་པ་ཞིག་རེད། ཡིན་ན་ཡང་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ལོ་ ༢༣ ཙམ་རིང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་ལས་དོན་ཆེ་ཆུང་སྣ་མང་ཞིག་བྱས་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ད་ལན་སྤྱི་མཐུས་སུ་ལངས་ནས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་འཆར་གཞི་ལྡན་པ་དང་གྲུབ་འབྲས་གསོན་པའི་ལས་དོན་གང་མང་ཞིག་འགྲུབ་ཐུབ་པའི་སྤོབས་པ་དང་གདེངས་ཚོད་ཡོད། སྐད་ཆ་དེས་ངས་དབུས་གཙང་སྤྱི་འཐུས་ལ་ལངས་ཚེ་མ་འཇོན་འཇོན་མདོག་དང་མ་ཤེས་ཤེས་མདོག་ཀྱི་བྱ་རྒྱུ་ལུང་པ་གང་ཡོད་ཁུལ་ཙམ་མིན་པར་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་སུ་མཐོང་བའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་གི་དཀའ་ངལ་གལ་གནས་ཆེ་བ་ཁག་ཅིག་གསལ་རྒྱུའི་མདུན་པ་དང་ཡིད་ཆེས་སྐྱེས་པའི་ཐོག་ནས་ལངས་པ་ཡིན།

                                དེ་ལྟར་གྱི་དཀའ་རྙོག་རྣམས་དོན་ཚན་ཁག་བཞི་ཙམ་ལ་དབྱེ་ཡོད་དེ།

མ་འོངས་པའི་ལས་འཆར།
༡༽ ཉེ་སྔོན་ཕྲན་གྱིས་ངོ་ཤེས་འགར་སྤྱི་འཐུས་སུ་ལངས་རྒྱུའི་བསམ་ཚུལ་བཤད་པར་ཕལ་མོ་ཆེས་ང་ལ་དཔེ་ཡག་པོ་རེད་ཁ་བདེ་ཙམ་བྱེད་དང་འོས་ཤོག་རག་པ་རེད་གསུངས་བྱུང་། གནད་དོན་དེས་ར་སྤྲོད་ཅི་ཞིག་ཐུབ་སོང་ཟེར་ན་ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་ཞིག་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་དོན་དུ་མགོ་བོ་འཁོར་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབས་མ་ཤེས་པའམ་ཡང་ན་དོ་སྣང་བྱེད་འདོད་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགན་དང་གལ་ཆེའི་རིན་ཐང་ཤེས་མཁན་དཀོན་པོ་རེད། དེས་ན། སྤྱི་འཐུས་འོས་འདེམས་སྐབས་བལྟ་ཞིབ་དང་། ཉམས་ལེན། ཞིབ་འཇུག དབྱེ་ཞིབ་སོགས་གང་ཡང་མི་གནང་བར་བརྟེན་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་སུ་ཧམ་པ་ཆེ་བ་དང་ཁ་བདེ་བ་ཡོད་པར་འཇོན་ཐང་ཅན་དུ་རློམ་ཡོད། དེ་བཞིན་གྲལ་རིམ་རིང་ལུགས་དང་། མ་རྩ་རིང་ལུགས། ལུང་ཚན་རིང་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་འོག་ཕ་མེས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་གཞི་ལ་བཞག་ནས་འཇོན་ཐང་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བུ་ཕྲུག་སྤྱི་འཐུས་ལ་འདེམས་པ་དང་། འབྱོར་པ་ཅན་གྱི་མིང་གྲགས་ལ་བལྟས་ནས་འོས་བླུགས་པ། ཡང་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ཚན་ཁག་གི་ཞེན་ཁོག་ཞིག་འཁྱེར་བ་སོགས་གང་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་མཐུས་འདེམས་པའི་ལས་འགན་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་མ་བླངས་ཀྱི་མེད།

སྤྱི་འཐུས་མང་པོ་ཞིག་གི་ཀྱང་གོ་སྐབས་དེ་བཟུང་ནས་དམ་བཅའ་ཕུལ་མཚམས་གྲོས་ཚོགས་ནང་ཁ་བདེ་ཙམ་བཤད་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ས་གནས་བསྐོར་སྐྱོད་ལས་གཞི་ཁག་ལ་བསྐྱོད་ཐུབས་ཙམ་ཀྱིས་ས་གནས་མི་དམངས་ལ་ཁ་བདེ་པོ་ཞིག་བཤད་པ་ལས་དོན་ངོ་མའི་ཐོག་གཞིས་བཞུགས་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཚོ་བའི་དཀའ་སྡུག་དངོས་དང་རྙོག་འཛིངས་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཉམ་ཞིབ་དང་དོ་སྣང་མ་བྱས་པར་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་གོས་ལ་མགོ་བོ་འཁོར་ནས་བསྡད་ཡོད།

དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དོན་ཐོག་ད་རེས་གུས་པས་ལུང་ཚན་དང་།  ཤོག་ཁག་སྐྱིད་སྡུག་དང་།  དབང་ཤེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཚན་སྙན་ལུང་དྲངས་བ་སོགས་གང་གི་ཡང་རྒྱབ་བརྟེན་མེད་པའི་ཐོག་ནས་སྒེར་གྱི་ནུས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་ལ་ལངས་རྒྱུའི་མིག་དཔེ་ཞིག་བཞག་ཏེ།  རང་ཤེས་རིང་ལུགས་དང་།  མ་རྩ་རིང་ལུགས། གྲལ་རིམ་རིང་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ལམ་ཁ་དེ་མེད་པ་བཟོས་ཏེ་དབུས་གཙང་གཅིག་པོ་མ་ཡིན་པར་ཡང་སྒོས་བོད་མི་ཡོངས་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་འགན་དངོས་དེ་གང་ཡིན་ར་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།

༢༽ བོད་ནང་དུ་བོད་མི་ཚོས་གཅིག་བསྒྲིལ་དམ་ཚིག་འོ་ཆུ་འདྲེས་པའི་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་སྐད་གསུམ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་རྒྱུན་འཛིན་ཆེད་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་ཀྱིས་སྐུ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་མྱོང་གིན་ཡོད་རུང་། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ལས་དོན་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་གསོན་རྒྱུ་མེད་པར་མི་དགོས་པའི་མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གྲགས་དང་དབང་ཆའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་དབུ་མ་དང་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་བརྒྱུད་གྲགས་བྱས་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དམན་པའི་མི་དམངས་རྣམས་ཐུག་པ་དཀྲུགས་དཀྲུགས་ཀྱིས་རྩ་དོན་དངོས་ལ་ཕན་པའི་ལས་དོན་མང་པོ་ཞིག་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་དང་བྱེད་མི་བདེ་བ་བཟོས་ཡོད།

གནད་དོན་དེའི་ཐོག་ཁོ་བོས་མི་དམངས་ལ་བཤོད་པའི་བསམ་ཚུལ་ཞིག་དང་། རང་ངོས་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པའི་འཆར་གཞི་ལྡན་ཅིང་གྲུབ་འབྲས་གསོན་པའི་ལས་གཞི་ཞིག་ཡོད་པ་ནི།

ཀ༽ ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འདི་སྐབས་སུ་བབས་པའི་འཛམ་གླིང་སྟེང་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་དང་སྐད་ཆ་བཤད་ནས་ཐག་གཅོད་ཐུབ་མིན་ཞིག་ལ་རག་ལུས་ཡོད་པ་ལས་བོད་མི་དམངས་ལ་བསྐུལ་སློང་བྱས་ནས་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་ལ་གཞིགས་ནས་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་དམིགས་དོན་ཞིག་ཡོང་རྒྱུའི་དུས་ལ་སླེབས་མེད། ་གནས་དོན་དེའི་ཐད་གོང་རིམ་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་གོང་རིམ་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ལས་གཞི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གྲོས་མོལ་བྱེད་རྒྱུར་རྒྱ་ནག་དཔོན་རིག་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་བཟོས་ཏེ་ཁོར་ཡུག་ལེགས་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་རེད། ཡང་རང་བཙན་གྱི་ཐོག་ནས་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་བདེན་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་པའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚོལ་རྒྱུ་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔང་པོ་བྱས་ཏེ་ཐབས་རྩོད་རྒྱུན་འཁྱོངས་ངང་ཡིག་ཆ་བསྐྲུན་རྒྱུ་སོགས་ལས་དོན་ཅི་ཡིན་གོང་རིམ་རང་ངོས་ནས་གང་ཐུབ་ཅིག་བྱས་ཏེ་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཨེ་ཐུབ་འབད་དགོས་པ་ལས་མི་དམངས་ནང་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཤུགས་ཆེ་ཞིག་བཤད་ན་དགོས་པ་ལས་གནོད་པ་ཆེ་བ་མཐོང་བཞིན་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན།  མི་དམངས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རེ་ནི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཀྱི་རྩ་དོན་གཅིག་པོར་བསམ་བློ་འབད་འབུངས་ངང་གཞིས་བྱེས་མཉམ་འཛོམས་བྱུང་ན་དབུ་མ་རང་བཙན་ལ་ཁྱད་པར་མེད།

ཁ༽ ད་ལྟ་སྐབས་སུ་བབས་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་དུ་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ནི། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྲུང་སྐྱོབས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ཡང་དང་པོ་སྐད་དང་ཡི་གེ་གཉིས་ཀྱི་མ་རྩ་མེད་ན་འགྲིགས་ཐབས་མེད་པར་སོང་ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཐོག་དོ་སྣང་གཙོ་བོ་བྱས་ནས་དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་ས་གནས་དཔེར་ན་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཁ་ཏོར་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་ཁག་དང་དེ་མིན་རྒྱ་གར་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ཏུ་གནས་སྡོད་བྱེད་པའི་བོད་མི་རྒན་གཞོན་བར་གསུམ་གྱི་ཆེད་དུ་དཔལ་འབྱོར་མཁོ་སྒྲུབ་དང་བོད་དགེ་ཆེད་གཏོང་ཀྱིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་བོད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་དང་བོད་སྐད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་རྒྱུའི་བསྐུལ་མ་བྱས་ཏེ།  སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་འཛིན་གྲྭ་འགྲོལ་ནས་བོད་ཡིག་ཟུར་ཁྲིད་དང་རྒན་པ་རྣམས་ལ་ཚོང་ལས་དང་སྒེར་གཞུང་གང་གི་ཡང་ལས་ཀའི་ཞོར་ལ་བོད་ཡིག་དང་བོད་སྐད་སྦྱོང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤིག་བསྐྲུན་ནས་རིམ་པས་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་རིག་གཞུང་སོགས་ར་སྤྲོད་དང་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཆེ་བ་དང་ཕུགས་བསམས་ལྡན་པའི་ལས་གཞི་གསར་པ་ཞིག་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན།

༣༽ རང་རེའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དབུ་ཁྲིད་དང་འགན་འཁུར་མི་སྣ་ཕལ་མོ་ཆེས་ལས་དོན་མང་པོར་ཞིབ་འཇུག་གཏིང་ཟབ་གནང་མི་ཐུབ་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་དེ་ད་དུང་ལྷག་བསྡད་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་གཞི་རིམ་གྱི་གནས་སྟངས་གཏན་ནས་མི་ཤེས་ཡང་ད་དུང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སློབ་སྟོན་པའི་འགན་འཁུར་གནང་བཞིན་པ་ནི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཞིག་མ་ཤེས་ཚེ་འགོ་ཁྲིད་དངོས་གནས་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། དེར་བརྟེན། བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་འགོ་ཁྲིད་དང་འགན་འཁུར་མི་སྣ་ཚོས་མི་དམངས་ལ་བརྩེ་སེམས་ཀྱི་གཟིགས་སྐྱོང་ཞན་ཅིང་། དཔོན་ཉམས་ཆེ་བས་མི་དམངས་ཀྱིས་འགོ་ཁྲིད་ལ་གུས་བརྩི་ཆུང་བ་དང་དགའ་ཞེན་མེད་པ་སོགས་ཀྱེ་དཀའ་རྙོགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་འདྲའི་དཀའ་རྙོགས་དེ་གསལ་བའི་ཐོག་ནས་མཐོ་དམན་བར་གསུམ་གྱི་དབར་ཕན་ཚུན་བྱམས་བརྩེ་དང་གུས་བཀུར་ཡོད་པའི་ཐོག་ཆམ་མཐུན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་དགོས་ན་ཐབས་ཤེས་གཅིག་རང་ཡོད་པ་ནི།  སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། སྤྱི་འཐུས་ནི་མི་དམངས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དང་རེ་བ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་བཅོལ་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། འཛིན་སྐྱོང་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་ནས་མི་སེར་གྱི་འཚོ་བར་དངོས་བར་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཏེ་ཁོང་ཚོའི་བདེ་སྡུག་གསལ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ལས་འགན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་།

གལ་ཏེ་ང་རང་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་ཡིན་ན།
ངས་འཆར་གཞི་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་བཙན་བྱོལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མི་དམངས་དང་ལྷན་དུ་ཚོགས་འདུ་བགྲོ་གླེང་མང་ཙམ་ཚོགས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གཞུང་ལ་འཛིན་པའི་བསམ་བློ་དང་ཁོང་ཚོས་གཞུང་ལ་བཅངས་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱི་འབྱུང་གཞི་མ་རྩར་བཞག་པའི་ཐོག་གཞུང་ལ་ཁོང་ཁྲོ་དང་རྒྱབ་འགལ་བྱེད་མཁན་གྱི་བོད་མི་ཚོ་གནད་དོན་གང་འདྲ་ཞིག་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ཁོང་ཚོར་སེམས་ནད་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཏེ་བློ་གཟུ་བོར་གནས་པའི་ཐོག་ཕན་ཚུན་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོར་བྱས་ནས་ཁོང་ཚོའི་དགོས་དོན་འགྲུབ་རྒྱུ་དང་བློ་བཟང་ཕྱོགས་ལ་འགུག་ཐབས་སོགས་དུས་རྒྱུན་དུ་མགོ་ཡར་བཀྱག་ནས་གནམ་ཁོ་ནར་མི་བལྟ་བར་མིག་གཤམ་འོག་ལ་བལྟ་རྒྱུའི་འདོད་པ་དང་སེམས་ཐག་ཆོད་པོས་གཡས་བལྟ་གཡོན་བལྟ་བྱས་ཏེ་དཀའ་ངལ་འཛེམས་མེད་ཀྱི་ལས་ཀ་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས་མི་དམངས་དང་བློ་མཐུན་གྱི་སྤྱོད་ཚུལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་འཛིན་གྱི་ཡིན།

༤༽ སྤྱིར་འཛམ་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་གཏམ་བརྗོད་འཁྲབ་སྟོན་བརྒྱུད་དགེ་འདོན་སྐྱོན་སེལ་དང་བསམ་བློ་གསར་པ་འདོན་སྤེལ་བྱ་ཐབས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་ནུས་པ་བླ་ལྷག་ཐོན་ཡོད་ཀྱང། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དེའི་ཐད་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལྷག་ཡོད།  དེར་བརྟེན་ངས་བོད་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་ཚན་པ་ཞེས་པའིི་དཔུང་ཁག་ཅིག་གསར་འཛུགས་ཞུས་པའི་ཐོག་ནས་མི་དམངས་རྣམས་ལ་དེང་དུས་གཏམ་བརྗོད་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་བརྒྱུད་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཆིག་བསྒྲིལ་སོགས་ལ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་སྟོབས་ཤུགས་མཐོར་འདེགས་ཡོང་ཆེད། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཞན་ཆའི་རིགས་གསལ་སྟོན་དང་། ལེགས་ཆའི་ཁ་ཕྱོགས་བསྟན་ཐབས་བྱ་རྒྱུ། གཞོན་སྐྱེས་ནང་ཁུལ་དབར་གཏམ་བརྗོད་དང་གླེང་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་བསམ་བློ་གསར་པ་འདོན་སྤེལ་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གསར་གཏོད་དང་ལེགས་བཅོས་ཀྱི་གོམ་པ་མདུན་བསྐྱོད་བྱ་རྒྱུ། དེ་མིན་བཙན་བྱོལ་ནང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་གླེང་མོལ་ཁྲོད་ཕྱིའི་སྐད་ཡིག་མཉམ་བསྲེས་དང་། བོད་སྐད་ཀྱི་འགྲོས་དང་མི་མཐུན་པའི་བཀའ་མོལ་གནང་ཕྱོགས་རིགས་ལེགས་བཅོས་དང་། སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་གོང་སྤེལ་ལ་ནུས་པ་འདོན་རྒྱུ་སོགས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།

ད་དུང་སྒྲུབ་འདོད་པའི་ལས་གཞི་མང་དག་ཅིག་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་སུ་བབས་པའི་དུས་ཡུན་ལོ་ལྔ་ཡི་ནང་གོང་གསལ་ལས་དོན་དེ་ཙམ་ཞིག་ལས། མཛུབ་མོས་གནམ་འདེགས་པའི་འུར་གཏམ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ཐུབ་ཀྱང་མི་དམངས་ལ་མགོ་བོ་བསྐོར་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་མཐོ་ས་འཛིན་རྒྱུའི་ཕུགས་བསམ་ནི་ང་ལ་མེད། བཅས་བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་མཚོ་སྣ་ལམ་ཕུག་རྟ་ར་ནས་ཡིན་པའི་གུས་པ་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ནས་རང་རེའི་བོད་མི་ཡོངས་དང་སྐབས་བབས་དབུས་གཙང་མི་དམངས་ཡོངས་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ནས་གུས་བརྩེ་དང་བཅས་འོས་འཕེན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ།