སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིའི་ནང་ཆ་ཤས་ལེན་མཁན་ ༡༣༡༥༠ ཡོད།

ཁ་སང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙན་སྒྲོན་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་གཅིག་པུས་མྱོས་རྫས་སྤྱོད་མཁན་ཚོའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་མི་འདུག་པས་གཞུང་སྒེར་ཚང་མ་མཉམ་རུབ་གནང་དགོས་སྐོར་གསུངས་སོང་།

ཁ་སང་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བཅུ་པའི་ལས་ཉིན་བདུན་པའི་སྔ་དྲོར། འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ ༢༠༡༥ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གྱི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་སྙིང་བསྡུས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ལས་བསྡོམས་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་བཀའ་སྡུར་གནང་བའི་གཏན་འབེབས་སྙན་ཐོ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་རྗེས་བགྲོ་གླེང་གནང་སོང་བ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་ཆ་ཤས་ལེན་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༣༡༥༠ བྱུང་ཡོད་པ་དང་ཁྱོན་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣༧ དང་ཁྲི་བདུན། བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་བཞི་ཡི་འགྲོ་སོང་བཏང་ཡོད་འདུག

འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསྡོམས་ནང་གསལ་ལྟར་ན། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སྨན་ཁང་ཁག་བརྒྱུད་མ་དང་བྱིས་པ་གསོ་སྐྱོང་ཆེད་བུད་མེད་གྲངས་ ༢༢༥༠ ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣༦ ལྷག་ (༣༦༢༤༩༩༦།༠༠ ) དང་། ཀྲི་སྦི་སྔོན་འགོག་དང་སྨན་བཅོས་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣༦ ལྷག་ (༣༦༤༧༩༥༠།༠༠)། དེ་བཞིན་མང་ཚོགས་འཕྲོད་བསྟེན་སློབ་གསོའི་ཆེད་སྒོར་འབུམ་ ༢༦ ལྷག་ (༢༦༩༢༡༧༦།༠༠)། འཕྲོད་བསྟེན་སྦྱོང་བརྡར་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣ ལྷག (༣༨༥༤༥༨།༠༠) བཏང་ཡོད་འདུག སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་སྐོར་ལ་ལོ་གསུམ་པའི་ནང་ཚོགས་ཞུགས་གནང་མཁན་ཚོགས་མི་གྲངས་ ༡༣༡༥༠ བྱུང་ཡོད་པ་དང་སྔར་ལས་ཚོགས་མི་ ༣༠༠༠ ལྷག་མང་དུ་སོང་ཡོད་ལ། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་ཁྱབ་བསྒྲགས་སོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣༧(༣༧༧༠༨༢༤།༠༠) བཏང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ དང་ ༢༠༡༥ ལོར་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ཚོགས་མི་ ༩༡༠ ལ་འཕྲོད་བསྟེན་རིམ་པ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་སྨན་བཅོས་ཆེད་ཁྱོན་སྒོར་འབུམ་ ༡༨༥ ལྷག་(༡༨༥༥༧༧༩༦།༠༠) སོང་ཡོད་འདུག

དེ་བཞིན་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ཅན་གྱི་སྨན་གྲོན་དང་སྦྱོང་བརྡར་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༨ ལྷག་ (༨༧༩༢༩༩།༠༠) དང་། གཉན་ནད་རེག་སྔོན་འགོག་དང་སྨན་བཅོས་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༡༩ ལྷག་ (༡༩༦༦༩༦༠།༠༠)། སེམས་ཁམས་འཕྲོད་བསྟེན་ཆེད་སྨན་གྲོན་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༤ ལྷག་ (༤༧༥༩༩༢།༠༠)། ཚ་བ་འདར་ཚད་སྔོན་འགོག་ཆེད་ཧིན་སྒོར་ཁྲི་ ༤ ལྷག་ (༤༧༠༥༡།༠༠)། མཆིན་པའི་གཉན་ཚད་དཔྱད་ཞིབ་ལས་འཆར་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣ ལྷག་ (༣༣༧༠༦༠།༠༠)། གཞིས་གྲོང་ནང་ཆུ་དང་གཙང་འཕྲོད་ལས་གཞིའི་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༤༥ ལྷག་ (༤༥༣༡༣༠༧།༠༠) བཏང་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་། གཞུང་ཞབས་བགྲེས་ཡོལ། སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད། ཉམ་ཐག་བཅས་པར་སྨན་གྲོན་ཁྱོན་བསྡོམས་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༡༠༣ ལྷག་ (༡༠༣༩༠༤༠༠།༠༠)དང་། ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་གྱི་འཚོ་སྣོན་དང་སྨན་གྲོན་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣༡ ལྷག་ (༣༡༨༣༩༦༡།༠༠)། མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭའི་རྒྱུན་གྲོན་དང་དམིགས་བསལ་ཆེད་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༧༠ ལྷག་ (༧༠༢༢༨༢༢།༠༠) བཅས་བཏང་ཡོད་འདུག

སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོའི་ནང་། བལ་ཡུལ་དུ་བོད་མིར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་རིགས་ཀྱིས་སྙོབས་ཐབས་ལ་ད་ལྟའི་བར་འབད་བརྩོན་ཇི་ལྟར་གནད་ཡོད་མེད་དང་། ས་ཡོམ་གོད་ཆག་དང་འབྲེལ་ནས་སྙོབས་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གང་གནང་ཡོད་མེད་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པ་དེར་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་བཀའ་ལན་གནང་སྐབས། ང་ཚོས་རྒྱ་གར་ནང་ལ་ཟབ་སྦྱོང་རིགས་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་སྐབས་བལ་ཡུལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་བྱེད་ཚོ་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་མཉམ་བཞུགས་གནང་ཐུབ་པའི་འབད་བརྩོན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་སོ་ཡི་སྨན་པ་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་སྦག་ར་གཞི་ཆགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མར་སོ་ཡི་སྨན་བཅོས་དང་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་ལས་གཞི་ཞིག་སྤེལ་བ་རེད། ཉེ་ཆར་ཀ་ཋ་མན་གྲུའི་གཡས་གཡོན་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་ལས་གཞི་དེ་འདྲ་ཞིག་འབུལ་འཆར་ཡོད། རྒྱ་གར་ནང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་གཞི་ག་རེ་ཡོད་པ་དེ་གཅིག་མཚུངས་བལ་ཡུལ་ནང་ཞུས་བསྡད་ཡོད་པ་མ་ཟད། གང་ཐུབ་ཀྱིས་དེ་ལས་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏང་ཐུབ་པའི་འབད་བརྩོན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་བཞིན་ད་ལོ་ཨ་རིའི་རོགས་ཚོགས་ནས་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་བརྒྱབ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ལ་དམིགས་བསལ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གསུམ་དང་འབུམ་གཉིས་ཐུགས་གསོལ་གནང་ཐུབ་ཡོད་སྟབས། བལ་ཡུལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་གཞི་ཡང་ཨ་རིའི་རོགས་ཚོགས་ནང་བཅུག་ཐུབ་བྱ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ས་ཡོམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་དེ་སྔོན་ ༢༠༡༤ ལོ་དང་ ༢༠༡༥ ལོའི་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ནང་དུའང་གསལ་ཡོད་པ་རེད། གཉན་རྩེ་སྤྲུ་སྐུའི་ཚོགས་པས་བལ་ཡུལ་ནང་ས་ཡོམ་གོད་ཆག་རྐྱེན་པས་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་དཀའ་ངལ་རིགས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་དག་གིས་ཆེད་དུ། རོགས་དངུལ་འབུམ་ ༢༠ ཞིག་གནང་བའི་ཐུགས་གཏན་ཁེལ་ཡོད་སྟབས། གངས་ཅན་བདེ་རྩ་བརྒྱུད་ནས་དེ་མར་གཏོང་ཐབས་བྱ་བའི་འབད་བརྩོན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ས་ཡོམ་གོད་ཆག་ལ་གཙོ་བོ་བཀའ་ཤག་གིས་ (Nepal mega project) གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་བལ་ཡུལ་རོགས་སྐྱོར་ལས་གཞི་ཞེས་པའི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་དང་འགྲོ་མུས་ཡོད་པའི་ནང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་གཞི་མང་པོ་ཞིག་དེའི་ནང་ཚུད་ཡོད་པ་རེད། ཞེས་གསུངས་སོང་།

ཡང་སྤྱི་འཐུས་ཨ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས། མེག་ལོར་ན་ཡོད་པའི་མྱོས་རྫས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཚོར་སྡོད་ས་མེད་པར་དྲུག་བདུན་བྱས་ནས་ཕུང་བོ་སྲེག་ས་རུ་བསྡད་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཚོར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་མེད་དང་། དེ་བཞིན་ལོ་ལྟར་ལྡི་ལི་གཙོས་བོད་མིའི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་མང་པོའི་ནང་རུས་ཚད་ན་ཚ་(Dengue) ན་ཡི་ཡོད་པས་དེའི་ཐད་ག་རེ་གནང་ཡོད་མེད་སྐོར་དྲིས་པར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་ནི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་མ་འོངས་པར་དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་ལ་ངས་ངོས་འཛིན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལ། ང་ཚོ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་ལྟ་བསྡད་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་གཅིག་པུས་དཀའ་ངལ་དེ་ལག་ཁེལ་བ་ཞིག་རེད་མི་འདུག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཀའ་ཤག་གི་གཙོས་ལས་ཁུངས་ཁག་དང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས། སྤྱི་འཐུས་རྣམས་པ་སོ་སོ་སྒེར་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག གཙོ་བོ་ཕ་མ་ཚང་མར་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས། ཚང་མས་ཕྱ་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་དེ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་ཀ་རེད་ཅེས་ནས་གཡུག་བཞག་པ་ཡིན་ན་དེ་ཏག་ཏག་ཅིག་བསྡད་ཀྱི་མི་འདུག ང་ཚོ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་འགན་གཙོ་བོ་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་མྱོས་རྫས་ངན་གོམས་རྐྱེན་གྱིས་མ་འོངས་པར་མི་ཚེ་ནང་དཀའ་ངལ་མི་ཡོང་པའི་ཆེད་དུ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་གོ་རྟོག་སྤེལ་བ་དང་བསྐྱར་ཞིབ། ལམ་སྟོན་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཞིག་ཞུས་བསྡད་ཡོད་པ་མ་ཟད། དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་སོ་སོས་དྭངས་ཏུ་བླངས་ནས་དཀའ་ངལ་དེ་ལས་ཐར་བའི་ཆོད་སེམས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ན། ང་ཚོ་འཕྲོས་བསྟེན་ལས་ཁང་ལ་ས་གནས་མགོ་འཛིན་བརྒྱུད་ནས་སྙན་ཞུ་འབུལ་བ་ཡིན་ན་གཅོད་ཐབས་ཁང་དུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། དཔེར་ན། ལོ་སྔོན་མའི་ནང་མི་ ༡༠ ལྷག་ཅིག་དེའི་ནང་ནས་དཀའ་ངལ་དེ་ལས་ཐར་བའི་གནས་ཚུལ་ཡོད། ཅེས་དང་།

རུས་ཚད་ན་ཚའི་སྐོར་ལ་ཁོང་གིས། ད་ལོ་ལྡི་ལི་རུ་ (Dengue) རུས་ཚད་ན་ཚ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་པ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་སྟོན་བཞིན་འདུག འདིའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་གོ་རྟོགས་ཁྱབ་བསྒྲགས་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་བཞིན་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་ལྡི་ལི་ས་གནས་མགོ་འཛིན་དང་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་ཚང་མས་འགན་འཁུར་ཡོད་བཞིན་པ་དེར་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད། ཁོ་རང་ཚོས་གང་ཅིའི་ཐོག་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་འདིའི་ཐོག་ལ་སྔོན་འགོག་དང་ན་ཚ་ཉུང་དུ་གཏོང་བའི་ལས་འགུལ་གང་མང་ཞིག་སྤེལ་དང་སྤེལ་མུས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།

སྤྱི་འཐུས་སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས། མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭ་སྟེ་དམིགས་བསལ་དགོས་མཁོ་ཅན་གྱི་སློབ་གྲྭ་དེའི་ནང་ལ་ལས་བྱེད་མཁོ་བསྡུ་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ཆར་དམིགས་བསལ་དགོས་མཁོ་ཅན་གྱི་ལས་བྱེད་ནང་འདོད་བློ་མ་ཁེངས་པའི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བ་དང་། སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡང་དང་ལེན་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་མེད། ད་ལྟའི་ཆར་སློབ་གྲྭ་དེའི་ནང་ལས་བྱེད་ཏག་ཏག་ཡོད་དང་མེད་དྲིས་པར་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། ང་ཚོས་ལས་བྱེད་ཉུང་དུ་གཏོང་བའི་འཆར་གཞིའི་འོག་ནས་མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭའི་ལས་བྱེད་དམིགས་བསལ་ཉུང་དུ་བཏང་ཡོད་པ་མ་རེད། སྒོ་སྲུང་དང་མེ་ཏོག་འདེབས་མཁན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྐོས་པ་རེད། དེ་མ་གཏོགས་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ང་ཚོས་ལས་བྱེད་ཉུང་དུ་བཏང་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭའི་ལས་བྱེད་ས་མིག་སྟོང་པ་ཁ་ཤས་ལྷག་ཡོད་པ་དེར་ང་ཚོས་གསལ་བསྒྲགས་གཏང་ནས་བསྐང་ཐུབ་པ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བར་ལམ་ཞིག་ནས་སྙན་ཞུ་རྒྱག་པའི་ཐད་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བཞིན་འདུག དེ་དག་ལ་ང་ཚོ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་མར་མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་ལ་བཀའ་མོལ་ཞུས་ནས་ག་རེ་ཞུ་དགོས་ཡིན་མིན་གྱི་ལམ་སྟོན་ཞུས་ཟིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོང་།

གསར་འགོད་པ།  འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ།