གཅུང་པོས་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཀྱི་མཚན་སྙན་སླད་གཅེན་མོ་བསད་པ་ངོས་ལེན།

ས་ཡེ་ར་ཛཱ་ཧཱ་སན་དང་མེ་རན་ཛཱ་ར་མ་ལིག་གིས་སྤེལ།
སྐལ་ལྡན་གྱིས་བསྒྱུར།

ཀན་དྷིལ་བྷ་ལོ་ཅ་(Qandeel Baloch)ཡི་གཅུང་པོས་ཁོ་མོ་སྐེ་བཙེར་ཏེ་དམར་གསོད་བཏང་བ་ཁས་ལེན་བྱས་རྗེས། ལྷོ་ཕྱོགས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཡུལ་གྲུ་དེར་མཚན་སྙན་ཆེད་དམར་གསོད་(honour killing)ཅེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་གཉིས་པོར་བགྲོ་གླེང་གི་མེ་ལྕེའི་ཚ་རླབས་འཕྱུར་བཞིན་ཡོད། ཁོ་མོས་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་སྤེལ་བའི་མི་འོས་པའི་བྱ་སྤྱོད་དེ་དག་གིས། རྙིང་ཞེན་ཆེ་བའི་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་མི་རྣམས་སྡོད་བཟོད་མི་བདེ་བ་བཟོས་པ་མ་ཟད་འཇིགས་སྣང་སྐྱེ་དགོས་པ་བཟོས་ཡོད་པ་རེད།

གཅུང་པོ་མོཧཱ་མ་དྷ་ཝ་སིམ་(Muhammad Waseem)གྱིས་ “ངས་རང་ཁྱིམ་དུ་ཐོག་མར་ཁོ་མོར་བཟི་སྨན་སྤྲད་པ་ཡིན། དེ་རྗེས་སྐེ་བརྩིར་ཏེ་བསད་པ་ཡིན།”ཞེས་དང་། གཟའ་ཉི་མའི་ཞོགས་པ་ཉེན་རྟོག་པས་གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཁོ་པས་ “ང་ལ་འགྱོད་པ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད།”ཅེས་བཤད་ཡོད།

ཀན་དྷིལ་བྷ་ལོ་ཅའི་མིང་དངོས་ལ་ཧྥ་ཛིཡ་ཨ་ཛིམ་(Fauzia Azeem)ཟེར་བ་ཡིན། ཁོ་མོ་དམར་གསོད་བཏང་བའི་གནད་དོན་དེས། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཁ་ཆེ་བ་ཡོངས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བའི་གཡོ་འགུལ་ཐེབས་པ་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁོ་མོར་མྱ་ངན་དང་གདུང་སེམས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་ཤུགས་ཆེ་སྒྲོག་བཞིན་ཡོད།

རང་ལོ་ཉེར་དྲུག་ལ་སོན་པའི་བྷ་ལོ་ཅ་ཡིས། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཀླད་རྙིང་མཁྲེགས་བཟུང་གི་སེམས་ཁམས་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་ཐབས་ལ་འབད་པ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། བུད་མེད་ལ་སྡང་ཟུག་གི་ཁ་རྡུང་དང་ཚེ་སྲོག་ལ་གནོད་སྐྱོན་གྱི་སྡིགས་ར་གྲངས་ལས་འདས་པ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོ་མོས་ངོ་དེབ་ཐོག་དཀྲོག་རྐྱེན་བཟོ་བའི་བརྙན་འཕྲིན་དང་པར་རིས་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་མཚམས་བཞག་མེད་པ་རེད།

བྷ་ལོ་ཅ་དམར་གསོད་བྱ་ཡུལ་མུལ་ཏན་ས་གནས་ཉེན་རྟོག་མགོ་དཔོན་གྱིས་“གྱོད་གཞི་དེར་ང་ཚོས་སྔོན་འགྲོའི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ནི། ཆེ་མཐོང་ཁོ་ནར་དམིགས་ཏེ་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དེ་བརྩམས་པ་ཞིག་རེད་འདུག”ཅེས་བརྗོད།

པ་ཀི་སི་ཐན་ནང་གནད་དོན་དེ་འདྲའི་འོག་ལོ་རེར་མི་གྲངས་ ༥༠༠ ལྷག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ཕལ་ཆེར་ཚང་མ་བུད་མེད་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱང་ཆོག་པ་ཡིན། རྒྱུན་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རང་གི་ཁྱིམ་རྒྱུད་ངོ་ཚ་ཁ་སྐྱེངས་བཟོས་པའི་ཉེས་ཆད་ལྟ་བུར་དོ་བདག་གི་ནང་མི་ཚོས་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་གྱི་ལས་དེར་འཇུག་གི་ཡོད།

ཝ་སིམ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེན་མོ་གསོད་དོན་ནི། ཁོ་མོའི་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད། ཁོ་མོས་ཁ་ཆེའི་གྲགས་ཅན་ཆོས་དཔོན་ཨབ་དྷུལ་ཁ་ཝི་(Abdul Qavi)ཡི་པང་པར་བསྡད་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཞིག་ངོ་དེབ་ཐོག་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་པ་དེ་ཡང་། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ་དག་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པ་རེད། ངོ་དེབ་ཐོག་གི་རྙོག་གླེང་ཅན་གྱི་བརྙན་འཕྲིན་དེས། ཆོས་དཔོན་དེ་ཡང་ཁ་ཆེ་ཆོས་བརྒྱུད་ལྷན་ཚོགས་ནས་གནས་དབྱུང་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་སྔོན་བྷ་ལོ་ཅ་ཤི་བའི་རྗེས་ཆོས་དཔོན་དེས་གསར་འགོད་པར་“ངའི་ངོས་ནས་ཁོ་མོར་དགོངས་པ་དྭངས་བ་ཡིན། ད་ཆ་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུ་དཀོན་མཆོག་གི་ཕྱག་ན་ཡོད།”ཅེས་བརྗོད་ཡོད།

མཚན་སྙན་གྱི་ཆེད་དམར་གསོད་བྱེད་པར་ཁྲིམས་སྲོལ།

བྷ་ལོ་ཅ་དམར་གསོད་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་དེས། སླར་ཡང་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་མི་མང་པོས་དམར་གསོད་བྱེད་པོར་དོ་བདག་ཁྱིམ་ཚང་གིས་གུ་ཡངས་དང་དགོངས་ཡངས་ཀྱི་གནང་བ་སྤྲོད་པ་བཀག་འགོག་གིས། ཡང་དག་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་ལམ་སྲོལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྒྲ་ཤུགས་ཆེར་སྒྲོག་བཞིན་ཡོད།

ཨིན་ཡིག་ཚགས་ཤོག་ཌེ་ལི་ཌོན་(Daily Dawn)གྱི་རྩོམ་སྒྲིག་པས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་“ཀན་དྷིལ་བྷ་ལོ་ཅ་དམར་གསོད་བྱས་པའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལས། བུད་མེད་རྣམས་ནམ་ཡང་མགོ་བོ་འདེགས་མི་འཇུག་པའི་བརྡ་ལན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་པའི་སྤོབས་པ་ཆེར་སྐྱེད་བྱས་ཚེ། སྲོག་ཀྱང་ཤོར་འགྲོ་བ་དེ་རེད།”ཅེས་དང་། “དོན་རྐྱེན་དེས་མཚན་སྙན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་གོ་བ་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱིས། བུད་མེད་ལ་སྡང་ཟུག་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཐོག་ཁྲིམས་སྲོལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་ཐུབ་པ་དགོས།”ཞེས་གཏམ་ཚིག་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

བྷ་ལོ་ཅ་ཡིས་རང་ཉིད་དེང་རབས་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པར་འབོད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་དུ་སྙན་གྲགས་རྒྱས་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཆེད་ལས་དཔེ་སྟོན་མི་སྣ་(model)ཞིག་ཏུའང་གྱུར་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ངོ་དེབ་ཐོག་གི་རང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ་མི་གྲངས་ ༧༥༨༠༠༠ རྣམས་ལ་“བུད་མེད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ང་ཚོས་བུད་མེད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ལང་དགོས། བུད་མེད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ང་ཚོས་གཅིག་ཕན་གཅིག་གྲོགས་བྱེད་དགོས།”ཞེས་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད། དེ་ནི་ཁོ་མོའི་མཐའ་མཇུག་གི་འབོད་སྐུལ་དེ་རེད།

རྐྱེན་ངན་མ་བྱུང་གོང་ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་དང་སེམས་ཁྲལ་ཡོད་ལུགས་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་དུ་སྙན་སེང་ཞུས་པ་མ་ཟད། སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་པའི་རེ་སྐུལ་ཡང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོ་མོར་སྲུང་སྐྱོབ་རོགས་རམ་ཐོབ་མེད་ལ། བློན་ཆེན་ལྷན་ཁང་ནས་དོན་གནད་དེའི་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱང་བྱས་མེད།

མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གིས་བྷ་ལོ་ཅ་ནི་པ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་རིག་གཞུང་ཉམས་རྒུད་གཏོང་བའི་ཞབས་འདྲེན་མར་ངོས་འཛིན་གྱིས། ཁོ་མོའི་འཆི་སྐྱོན་གྱི་གནད་དོན་དེར་དགའ་བསུ་བྱེད་པ་དང་། མི་མང་པོས་ཁོ་མོ་ནི་རྙིང་ཞེན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཡ་ང་བའི་བུད་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པའི་བསམ་རྒྱ་ཡངས་བའི་མཛངས་མར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

མ་རྩོམ་གྱི་འབྲེལ་ཐག http://www.reuters.com/article/us-pakistan-honourkillings-idUSKCN0ZX058