ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཤོག་ཁག་དང་བོད་པ་ཚོས་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་དྲག་གནོན་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ་དགོས་སམ།

རྩོམ་མཁན་བྷ་ཊ་གྷ་ལེ་ཡ་ (Gabriele Battaglia) པདྨ་རྒྱལ་གྱིས་བོད་སྒྱུར་བྱས།

ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཚོགས་པས་བཏོན་པའི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་གི་ནང་ཡུ་གུར་བས་དྲག་སྤྱོད་སྤེལ་བའི་རྣམ་པ་བཟོས་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་དུ་དྲག་ཆས་དམག་དཔུང་གི་དྲག་ཤུགས་རྔམ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་ཤོག་ཁག་ (IS) གིས་ཤིན་ཅང་ནང་གླེང་ཕྱོགས་བཟོས་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་གྱི་མི་གསོད་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་ཁ་ཆེ་དྲག་སྤྱོད་པས་ (Is) བཟོས་པ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་འཛུགས་འོག ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་དྲག་ཆས་དམག་གི་རྔམ་སྟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས། ཤིན་ཅང་ནང་གི་ཟིང་ཆ་དེ་ལྟ་བུ་སྔོན་ཆད་བོད་ཁུལ་དུའང་བྱུང་མྱོང་ཡོད་སྐོར་བརྗོད།

ཤིན་ཅང་གྲོང་ཁྱེར་ཨུ་རོ་མི་ཆེ་དང་ཀ་ཤཱི་གྷར། ཧོ་ཊན་བཅས་ཀྱི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་དྲག་ཆས་དམག་དཔུང་གི་རྔམ་སྟོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེའི་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ནི་ “འཇིགས་སྐུལ་བར་རྡུང་རྡེག་འགོག་རྒོལ་” བྱེད་པའི་ཉེན་བརྡ་ཡིན་སྐོར་ཤིན་ཅང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཞོན་ཀྲུའུ་ཧྭ་ལིན་ (Zhu Hailun) གྱིས་བཤད་འདུག

འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ནང་ཤིན་དུ་རླངས་འཁོར་ནང་འགད་རྫས་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་ཁྲོད་མི་ ༥ རྐྱེན་འདས་ཕྱིན་པ་དང་། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༢ པའི་ནང་གྲིས་བརྒྱབ་པའི་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་མི་ ༨ རྐྱེན་ལམ་དུ་ཕྱིན་རྗེས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་དྲག་ཤུགས་རྔམ་སྟོན་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ནང་རྒྱ་ནག་དྲག་ཆས་དམག་དཔུང་གིས་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་དོགས་གཞིའི་འོག་ཧོ་ཊན་གྲོང་རྡུལ་ནང་ཁ་ཆེ་བ་ ༤ དམར་གསོད་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཞན་ཁ་ཆེ་བ་མང་པོ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་ནང་གི་ཁ་ཆེ་དྲག་སྤྱོད་ལས་འགུལ་དེ་དག་ཧ་ཅང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ལུགས་དང་། དོན་རྐྱེན་དེ་དག་ཁྲོད་མི་མང་བརྒྱ་ཕྲག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་ལུགས་བཤད་འདུག དེ་བཞིན། རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་ནི་ཤར་ཏུར་ཀི་སི་ཐན་ནང་གི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཚོགས་པ་ (ETIM) དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་ཀྱང་། གནད་དོན་དཔྱད་ཞིབ་པ་ཚོས་ཚོགས་པ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་ཐོག་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག

ཟླ་འདིའི་ནང་ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཤོག་ཁག་ (IS) གིས་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་རིང་གི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་ཡུ་གུར་དྲག་སྤྱོད་པས་ཐེངས་དང་པོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡ་ལེན་སྤྲོད་འཆར་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ཏེ་པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་གྱི་དྲག་སྤྱོད་པ་ཚོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཤོག་ཁག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་ཟླ་འདིའི་ནང་ཚོགས་པའི་རྒྱ་ནག་དམངས་ཆེན་ཚོགས་འདུར་བཅར་བའི་ཤིན་ཅང་གི་འཐུས་ཚབ་ཚོར་ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་བར་འགོག་རྒོལ་བྱེད་ཆེད་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་དུ་ “ལྕགས་རི་རིང་པོ” ཞིག་བསྐོར་དགོས་ལུགས་དང་། རྒྱ་ནག་གི་མི་རིགས་ཁག་གིས་ཆིག་བསྒྲིལ་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཇིགས་སྐུལ་འགོག་རྒོལ་ཆེད། ཤིན་ཅང་གི་ཡུལ་མི་ཚོའི་ཐོག་བདེ་འཇགས་དམ་དྲག་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་ལུགས་བཤད་ཡོད། ཆབ་སྲིད་ཆེད་མཁས་པ་ཚོས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་གྱི་དམ་དྲག་སྲིད་ཇུས་དེ་ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཁྲུན་ཆིན་ཀོ་ (Chen Quanguo) ཡི་བཀའ་བཀོད་འོག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཁྲུན་ཆིན་ཀོ་དེ་སྔོན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཡིན་སྐབས། ཁོས་ཤིན་ཅང་གི་ཁྱིམ་མཚེས་བོད་ཁུལ་དུའང་དེ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་དྲག་གནོན་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད་ལུགས་བརྗོད།

དམ་དྲག་སྲིད་ཇུས་དེའི་ནང་། ཡུལ་མིའི་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་ཕྱིར་བསྡུ་དང་། ཕྱི་གླིང་བ་ཚོ་ཡུ་གུར་དང་ཧན་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་ཁུལ་དུ་འགྲུལ་སྐྱོད་བཀག་སྡོམ། དེ་བཞིན། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཁ་ཆེ་ཆོས་ཁང་དང་ཡེ་ཤུ་ཆོས་ཁང་ཁག་ཏུ་མཆོད་མཇལ་བཀག་སྡོམ། ཁྲིམས་མཐུན་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཆེ་བའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་དྲག་གནོན་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་ཚུད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ཟིང་ཆ་རིགས་བཀག་སྡོམ་ཆེད་རྒྱ་སྒོར་ས་ཡ་ ༡༠༠ གཏོང་འཆར་ཡོད་འདུག

གནས་ཚུལ་དེའི་ཐད་ཨ་རིའི་ཁོ་ལུམ་བྷེ་ཡ་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་དེང་རབས་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་རའོ་བྷེ་བྷར་ནི་ཊ་ (Robbie Barnett) ལགས་ཀྱིས་ཨེ་ཤ་ཡའི་བདུན་རེའི་གསར་ཤོག་ལ་བརྗོད་དོན། “དེ་སྔོན་ཁྱེད་ཀྱིས་བོད་ཁུལ་དུ་མཐོང་བའི་དམ་དྲག་སྲིད་ཇུས་དེ་དག་ད་ཆར་ཤིན་ཅང་ནང་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་འདུག སྲིད་ཇུས་དེ་དག་ལག་བསྟར་བྱེད་སྟངས་ཁ་ཁ་ཡིན་ཡང་རྩ་བའི་གྲུབ་ཚུལ་གཅིག་པ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་འདུག

ཨ་རིའི་ཝ་ཤིན་ཊོན་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་རྒྱ་ནག་ནུབ་བྱང་ཞིབ་འཇུག་ཚན་པའི་ཆེད་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་བྷེ་ལེར་ (Darren Byler) ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་གསར་འགྱུར་ཞིག་ལུང་འདྲེན་བྱས་པའི་ནང་། ད་ལྟའི་ཚབས་ཆེ་བའི་གནས་སྟངས་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྔོན་ཆད་ཤིན་ཅང་ནང་བྱུང་མྱོང་མེད་སྐོར་བརྗོད་འདུག ཁོས་བརྗོད་དོན། “ད་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཤིན་ཅང་ཧོ་ཊོན་ (Hotan) ནས་ཨ་ཀ་སུ་ (Aksu) བར་གྱི་རྫོང་ཁག་མང་ཆེ་བར་དམ་དྲག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྫོང་ཁག་དེ་དག་གི་ཡུ་གུར་མི་མང་ཚོར་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་ཁུངས་འཕེར་ཆོག་མཆན་མེད་པར་རྫོང་ཁག་ཕན་ཚུན་ནང་འགྲུལ་སྐྱོད་ཙམ་ཡང་བྱས་མི་ཆོག་པ་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་དག་གི་དབང་གིས་རྫོང་ཁག་དེ་དག་ནང་སྤྱི་སྤྱོད་རླངས་འཁོར་ཡང་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུག ས་གནས་ཁག་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་དམར་པོའི་གཞུང་ལ་བསྟོད་གླུ་ལེན་ས་དང་ཆབ་སྲིད་སློབ་གསོ་སྤེལ་སའི་ལྟེ་བར་བསྒྱུར་འདུག གལ་ཏེ་ས་གནས་མི་མང་ཚོགས་འདུ་དེ་དག་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་མ་བྱས་ཚེ། དུད་ཁྱིམ་དེའི་ཁྱིམ་མི་ཚོ་དོགས་ཡོད་མི་སྣར་མིང་འདོན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག” ཅེས་བརྗོད་འདུག

ཡུ་གུར་མི་རིགས་ནི་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་གྱི་གྲངས་མང་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ས་ཁུལ་དེར་རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་འབོར་ཆེན་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་མང་པོ་གནས་སྤོ་བྱས་ཏེ། ད་ཆར་ས་ཁུལ་དེའི་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་ཀྱིས་ཡུ་གུར་བའི་མི་འབོར་གྱི་ཕྱེད་ཙམ་ཟིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱུན་པར་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་དང་ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་མི་རིགས་བར་འཁྲུག་འཛིང་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་ལ། རྙོག་འཛིང་དེ་དག་ནི་ཡུ་གུར་མི་རིགས་ཚོས་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་ཆེན་པོའི་ནང་ཁོ་རང་ཚོའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་རྩ་མེད་འགྲོ་སྲིད་པར་ཞེད་སྣང་སྐྱེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན།

ད་སྐབས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག” གི་ལྟེ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་”ཅེས་པ་ནི། ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ལས་ཁག་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་ལས་ལྟེ་གནས་ཁག་ལ་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་སྟེ། གནའ་བོའི་རྒྱ་ནག་གི་དར་ལམ་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། ལས་གཞི་དེ་པེ་ཅིན་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་དམིགས་འབེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༨ པར་པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་དེ་སྔའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེ་ཁྲུན་ཆིན་ཀོ་གནས་སྤོ་བཏང་སྟེ། ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་རིགས་རིང་སྐྱོང་ཁུལ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་རེད།

ཁྲིན་ཆོན་ཀོ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ “དྲ་ལམ་དོ་དམ་མ་ལག” གསར་དུ་འཛུགས་མཁན་ཡིན་པ་དང་། དྲ་ལམ་དོ་དམ་མ་ལག་དེའི་དམིགས་ཡུལ་རྒྱ་རིགས་མི་མང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་རྗེས་འབྲང་བ་ཚོར་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་ཆེད་ཡིན་ཚུལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་བསྒྲགས་འདུག

༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་རང་ཡུལ་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་ཚད་མཐོའི་རང་སྐྱོང་འཚོལ་བཞིན་ཡོད་པ་ཡང་ཡང་གསུང་གི་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ནི་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ལུགས་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱིན་འདུག

ཨོ་གླིང་གི་ལཱ་ཊི་རོ་བྷི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་གྱི་རྒྱ་ནག་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཞིབ་འཇུག་ཚན་པའི་ཆེད་མཁས་པ་སྐུ་ཞབས་ལཱེ་བྷོལ་ཌི་ (James Leibold) ལགས་ཀྱིས། ཁྲུན་ཆིན་ཀོ་ཤིན་ཅང་དམར་ཤོག་ཚོགས་གཙོར་བསྡད་རྗེས། ཁོས་ཤིན་ཅང་ས་ཁུལ་གྱི་བདེ་སྲུང་ནི་ཁོ་རང་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོར་བཟུང་ཞེས་བརྗོད་འདུག ལཱེ་བྷོལ་ཌིས་བརྗོད་དོན། “ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ནས་ ༢༠༡༠ ལོའི་བར་ཝང་ལི་ཆིན་(Wang Lequan) ཤིན་ཅང་དམར་ཤོག་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་སྟབས། ༢༠༠༩ ལོར་ཤིན་ཅང་ཨོ་རོ་མི་ཆི་གྲོང་ཁྱེར་ནང་བྱུང་བའི་ཟིང་འཁྲུག་དེ་ཁོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད” ཅེས་བརྗོད་འདུག

ལཱེ་བྷོལ་ཌིས་བཤད་ཚུལ་ལྟར་ན། སྐབས་དེའི་ཟིང་འཁྲུག་ཁྲོད་ཡུ་གུར་མི་མང་ ༡༠༠༠ ཚུད་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་ཟིང་འཁྲུག་དེའི་ཁྲོད་མི་མང་ ༡༩༧ དམར་གསོད་ཐེབས་པའི་གྲས་ཀྱི་མང་ཤོས་རྒྱ་ནག་ཧན་མི་རིགས་ཡིན་ལུགས་བཤད་འདུག ལཱེ་བྷོལ་ཌིས་བརྗོད་དོན། “ཀྲང་ཁྲུན་ཞིན་ཤིན་ཅང་ནང་ཡོང་སྟེ་ཟིང་འཁྲུག་ཞོལ་འཇགས་བཟོས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ཡག་པོ་བཏང་འདུག ” ཅེས་དང་། “༢༠༡༣ ནས་ ༢༠༡༤ བར་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་ཀྲང་ཁྲུན་ཞིན་གྱིས་ནུས་པ་གང་ཡང་མ་ཐོན་པར་བཤད་དེ་གནས་སྤོ་བཏང་བ་རེད” ཅེས་བརྗོད་འདུག (༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༣ པར་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་ཀན་མིན་མེ་འཁོར་ས་ཚིགས་སུ་གྲིའི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་ཁྲོད་མི་ ༣༥ རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་ཡོད་པ་དང་། ཨུ་རོ་མི་ཆེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགད་རྫས་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་ཁྲོད་མི་ ༤༣ གྱི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་འདུག)

ལཱེ་བྷོལ་ཌིས་མུ་མཐུད་དུ་བརྗོད་རྒྱུར། “ཝང་ལི་ཆིན་གྱི་ཚབ་ཏུ་ཁྲུན་ཆིན་ཀོ་བསྐོ་བཞག་བྱས་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཝང་ལི་ཆིན་གྱིས་ཁོ་རང་རྒྱ་ནག་སྲིད་གྲོས་ནང་གནས་སྤོར་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ཤིག་ཡིན་པར་འདོད་ཡོད།” ཅེས་དང་། “ཡུ་གུར་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམ་དྲག་སྲིད་ཇུས་དེ་དག་གིས་ཁ་ཆེ་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་ཡོད་པར་མཐོང་གི་ཡོད” ཅེས་བརྗོད་འདུག

ལཱེ་བྷོལ་ཌིས་ད་དུང་། “རྒྱ་ནག་གཞུང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཁ་ཆེ་ལྟ་བ་མཐར་ལྷུང་བ་ཚོའི་དཀའ་རྙོག་ལ་འཕྲད་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་ཡིན་ཡང་། དེ་དག་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་ཤུགས་བྱ་སྤྱོད་དེ་ཧ་ཅང་ཐལ་དྲགས་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་ཆས་ཁོ་ནར་བརྟེན་པ་དེ་ནི་དཀའ་རྙོག་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་དྲག་གནོན་སྲིད་ཇུས་བཟུང་བ་དེས། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གཞུང་ཁ་ཆེ་ཚོར་མི་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་མཚོན་གྱི་ཡོད་སྟབས། གནད་དོན་དེས་རྒྱ་ནག་གི་ “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་” གི་དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞིར་འགོག་རྐྱེན་འཕྲད་ཡོད་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པར་རྒྱ་ནག་ལ་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པས་དཀའ་རྙོག་བཟོ་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད་པ་རེད།” ཅེས་ཀྱང་བརྗོད་འདུག

ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཤོག་ཁག་ (IS) གིས་སྤྱི་ཚོགས་བརྒྱུད་ལམ་ཐོག་སྤེལ་བའི་བརྙན་ཐུང་དེའི་ནང་ཡུ་གུར་འཐབ་རྩོད་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གིས་ཤིན་ཅང་ནང་བཙན་གནོན་བྱེད་བཞིན་པར་ཡ་ལན་བསློགས་ཏེ། རྒྱ་ནག་ནང་ཁྲག་གི་རྒྱ་མཚོ་བསྐྱིལ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འཇིགས་སྐུལ་བཏང་ཡོད།

དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས་འཇིགས་སྐུལ་བརྙན་ཐུང་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་བའི་དཀའ་རྙོག་གླེང་སློང་མ་བྱས་སྔོན་ནས་བཏོན་ཞིག་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་འདུག ཡུ་གུར་མི་མང་གིས་འཇིགས་སྐུལ་བརྙན་ཐུང་དེའི་སྐོར་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག འཇར་མན་གྲོང་ཁྱེར་མུ་ནེ་ཆ་ (Munich) ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་ཡུ་གུར་ལྷན་ཚོགས་ (WUC) ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ཌོལ་ཀུན་ཨེ་ས་ (Dolkun Isa) ལགས་ཀྱིས། “བརྙན་ཐུང་དེའི་ནང་གི་དྲག་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ཡུ་གུར་མི་མང་གི་འཐུས་ཚབ་མ་རེད། ཡུ་གུར་ཁ་ཆེ་བ་ཚོའི་ཁྲོད་ (IS) ཁ་ཆེ་འཇིགས་སྐུལ་ཤོག་ཁག་ལ་མཉམ་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད།” ཅེས་བརྗོད་འདུག

འཛམ་གླིང་ཡུ་གུར་ལྷན་ཚོགས་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་མཁན་ཡུ་གུར་བ་ཁག་ཅིག་གིས་བཙུགས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན།

མ་རྩོམ་འབྲེལ་ཐག http://www.scmp.com/week-asia/geopolitics/article/2079542/what-do-islamic-state-and-tibet-have-do-chinas-crackdown