———འདུལ་བ་ཡུལ་དུས་དང་བསྟུན་དགོས།
ཀླུ་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀའམ་དོ་སྤྲུལ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས།
༄༅། །བསིལ་ལྡན་ཁ་བའི་ལྗོངས་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་འཛམ་གླིང་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གང་སར་བཞུགས་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་པའི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པ་དང་། རབ་བྱུང་ངུར་སྨྲིག་དང་སྡེ་དང་གོས་དཀར་ལྕང་ལོའི་སྡེ་གཉིས། སེར་ཁྱིམ་པའི་སྡེ་དང་ཁྱིམ་པ་མི་སྐྱའི་སྡེ་བཅས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དང་སྤྱན་ལམ་དུ་ཆེད་ཞུ། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལོ་སྟོང་སུམ་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་སོགས་ལོ་གྲངས་མི་འདྲ་བར་རང་རེ་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ལུགས་ཀྱི་ཐད་དུ། སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་རྗེས་འཇུག་མཁས་པའི་བཞེད་སྲོལ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་བྱུང་ཞིང་། བསྟན་པའི་གཞི་མའམ་རྩ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་བཞེད་ལུགས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། གཤམ་གསལ་སྡེ་ཚན་འདི་དག་གི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་ཞིག་མེད་པར་འདོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་གནས་དགོས་པ། ཐེག་དམན་ནམ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་པར་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་གནས་དགོས་པ། ཐེག་ཆེན་གྱི་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་གནས་དགོས་པ། གསང་སྔགས་སམ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པ་གནས་པར་གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གནས་དགོས་པ། དེང་སང་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསྟན་པའི་རྩ་བ་འདུལ་བ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིའི་གོ་དོན་ནི། རབ་བྱུང་ཕོ་མོའི་སྡོམ་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་གོ་བ་བླངས་དང་ལེན་བཞིན་པ་ནི་ཧ་ཅང་གུ་དོག་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་ལས་མ་འདས་པ་སྟེ། འདུལ་བ་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ནི་རང་སེམས་མ་དུལ་བ་འདུལ་བའི་ཐབས་ལམ་མམ་ཉམས་ལེན་ཞིག ཡང་ན་རང་སེམས་འདུལ་བའི་དམ་བཅའ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན་ཞིང་། གོང་གསལ་སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་ཡིན་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱས་རང་སེམས་འདུལ་དགོས་པས། སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་ཡང་འདུལ་བ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོའི་སྡོམ་པ་དང་། རབ་བྱུང་ཕོ་མོའི་སྡོམ་པ། བྱང་སྡོམ་དང་སྔགས་སྡོམ་ཚང་མས་རིམ་པ་བཞིན་རང་སེམས་ཕྲ་རགས་ཉོན་མོངས་ཕྲ་རགས་ལས་སྡོམ་པའམ་མ་དུལ་བ་འདུལ་དགོས་པས་འདུལ་བ་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཅི་དགོས།
བོད་གངས་ཅན་པའི་ཡུལ་དུ་གདན་དྲངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཉན་ཐོས་བྱང་སེམས་གསང་སྔགས་ཏེ་ཐེག་པ་གསུམ་ཀ་ཡོངས་སུ་ཚང་བའི་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཞེས་པའམ་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་པ་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་ཐོབ་པའི་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་ཚེ། སོར་སྡོམ་བྱང་སྔགས་སྡོམ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་ཆོས་འདུལ་བ་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུར་ངོས་འཛིན་ལོས་ཀྱང་བྱེད། ཐེག་དམན་རྐྱང་པའི་བསྟན་པ་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཤྲི་ལངྐ་དང་ཐེ་ལན་སོགས་སུ་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་པ་དེ་རབ་བྱུང་ཕོ་མོའི་སྡོམ་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ལེན་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་གོ་ཡང་དགོས་ཏེ། ཁོང་ཅག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཁྲོད་དུ་རབ་བྱུང་དགེ་སློང་ཕོ་མོའི་བསླབ་པ་ལས་ལྷག་པའི་བསླབ་པ་ཞིག་མེད་པས་སོ།། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དང་ཝེ་ཐི་ནམ། འཇར་པན་དང་ཀོ་རི་ཡ་སོགས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུང་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་འབོག་ཆོག་གི་ཆོ་ག་ཡོད་ཚེ། བྱང་སྡོམ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེ་རབ་དང་ཕུལ་དུ་བཀུར་དགོས་ཏེ། བྱང་སྡོམ་དེ་སོར་སྡོམ་ལས་ལྡབ་འབུམ་ཕྲག་གིས་དམིགས་པ་དང་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེ་བས་སོ།།
རང་རེ་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་གོང་སྨྲོས་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་པོའི་བསླབ་པ་འདྲེས་མར་ལེན་པ་དང་སློབ་སྦྱོང་འདྲེས་མར་བྱེད་པ་ནི་རང་ཅག་ཀུན་གྱིས་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་པས། རང་རེ་ལ་མཚོན་ན་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་པ་དེ་ཐེག་པ་གསུམ་གའི་སྡོམ་པ་ལ་གོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་ཀ་འདྲེས་མར་སྤྱོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན། ཐེག་དམན་རྐྱང་བའམ་ཡང་ན་ཐེག་དམན་དང་ཐེག་ཆེན་འདྲེས་མའི་ལུང་པའི་ཆོས་བྱེད་མི་དམངས་དང་བསྡུར་ཚེ། རང་ཅག་གི་སློབ་གཉེར་བ་དང་ཉམས་ལེན་པར་མཚོན་ན་སློབ་གཉེར་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་རིང་ཞིང་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བ། ཐེག་པ་གསུམ་པོའི་ཆོས་འདུལ་བའི་འགན་ཁུར་ལྕི་བ་སོགས་ནང་པའི་སྤྱི་ཚོགས་གཞན་གང་དང་ཡང་མི་འདྲ་བའི་སྣེ་མང་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བ་ཞིག་རེད་ལ། ཚོན་མདོག་མང་བ་དང་གདམས་ཀ་མང་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད་དོ།།
རང་རེའི་བོད་ཡུལ་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་གང་སར་ཡང་ཐེག་དམན་དང་ཐེག་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་དག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དང་འདྲ་བར། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སློབ་གཉེར་དང་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་རིགས་གཉིས་ཏེ། དགོན་པའམ་སློབ་གྲྭའི་སྤྱི་ཚོགས་སམ་ལམ་ལུགས་དང་། དམངས་ཁྲོད་དེ་ཁ་འཐོར་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་གཉིས་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཞིང་། སྤྱི་ཚོགས་འདི་གཉིས་ལས་ཁ་འཐོར་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན་སློབ་གཉེར་གྱི་ལམ་ལུགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྒྲིག་གཞི། སྲིད་དོན་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོ་དམ་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་དེ་ཙམ་མེད། ཡིན་ན་ཡང་དགོན་པའམ་འདུས་སྡེའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་གང་གི་ཐད་ནས་ཀྱང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཚུར་སྣང་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཐེབས་སླ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་རེད།
དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རབ་བྱུང་གི་སྡེའམ་སེར་མོ་བའི་དགོན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གོང་གསལ་ཐེག་པ་གསུམ་པོའི་བསླབ་པ་ཉམས་ལེན་དང་སློབ་གཉེར་ལག་ལེན་བྱེད་སྐབས། ཁ་འཐོར་བའམ་སྔགས་པ་སྔགས་མ་དང་ཁྱིམ་པ་མི་སྐྱའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མི་འདྲ་བར་སྟབས་བདེ་ཞིང་ཚགས་དམ་པ། རྒྱ་ཆེ་ཞིང་འབྲས་བུ་མངོན་གསལ་དུ་སྟོན་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཕྱིར་ལོ་ཟླའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་དང་མི་གནས་རབ་བྱུང་ཕོ་མོའི་སྡེ་དང་ཁྱད་པར་དུ་རབ་བྱུང་ཕོ་ཡི་སྡེ་གནས་དང་མི་གནས་ལ་གོ་བ་ལེན་ལུགས་ཤིག་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་གྱུར་མི་འདུག་གམ། (ཁྱེད་ཀྱིས་བཙུན་མའི་སྡེ་མང་དུ་འཕེལ་བ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་རྒྱུན་རིང་དུ་མི་གནས་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་པའི་བཤད་སྲོལ་ཞིག་གོ་མྱོང་ངམ། )
དེ་ལྟར་རབ་བྱུང་བའི་སྡེ་ཡིས་ཐེག་པ་གསུམ་ཀའི་ཆོས་འདུལ་བ་དང་གཞུང་ཆེན་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་འདི་ད་དུང་མ་འོངས་པའི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་ལ་གནས་དགོས་ན། ད་ཡོད་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རྒྱབ་མདུན། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དར་སའི་འཛམ་གླིང་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞིབ་བལྟ་ཞིག་བྱེད་དགོས། རང་རེའི་བོད་ཡུལ་དུ་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་སྔོན་ས་སྐྱའི་འགྲོ་མགོན་ཆོས་འཕགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གྲྭ་བཙུན་འབུམ་གཅིག་ཙམ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་པ་དང་། འབྲི་གུང་སྐྱོབ་པ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མགོན་ལ་སློབ་མ་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་འབུམ་གཅིག་ཙམ་ཡོད་པར་གྲགས་ཤིང་། ༡༩༥༨ ཡར་སྔོན་དུ་འབྲས་སྤུངས་ལ་གྲྭ་པ་བདུན་སྟོང་དང་སེ་རར་ལྔ་སྟོང་། དགའ་ལྡན་ལ་སུམ་སྟོང་ཙམ་ཡོད་པའི་བཤད་ཚུལ་དང་། རྙིང་མའི་གདན་ས་དྲུག་ལ་གྲྭ་བཙུན་གང་འཚམ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། བཀའ་བརྒྱུད་པ་དང་ས་སྐྱ་པ། ཇོ་ནང་དང་བོན་པོ་ལ་ཡང་གྲྭ་བཙུན་གྲངས་འབོར་གང་འཚམ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད།
ཡིན་ཡང་དུས་འགྱུར་ཆེན་མོའི་རྗེས་སུ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་རྙིང་བཀའ་ས་དགེ་ཇོ་བོན་གང་གི་དགོན་སྡེ་ཡིན་ཡང་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཧ་ཅང་ཉུང་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་འདས་པའི་ལོ་ཉི་ཤུ་ཙམ་གྱི་རིང་དགོན་པ་ཡོད་སའི་ཞིང་ཆེན་ནམ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཡང་ན་རྫོང་ཁག་དེ་རང་གི་གྲྭ་བཙུན་མ་གཏོགས་དགོན་པ་དེར་ཞུགས་མི་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། དེང་རབས་ཀྱི་སློབ་གྲྭའི་གོ་སྐབས་སྣ་ཚོགས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲ་ཁྲ་ཟང་ཟིང་གི་འགུག་ཤུགས་དྲག་པོ། བྱིས་པ་ཉུང་སྐྱེའི་གནས་བབ་ཀྱི་ལྡོག་མེད་ལམ་ལུགས། དགོན་སྡེའི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་སུན་སྣང་། གྲྭ་པའི་མི་ཚེ་ཡི་གཏད་སོ་རབ་རིབ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས། རང་རེའི་དགོན་སྡེའི་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་འབོར་འཕར་ཚད་དེ་ཧ་ཅང་དལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། རིམ་བཞིན་གྲྭ་བཙུན་གསར་ཞུགས་པའི་གྲངས་ཚད་དེ་ཧ་ལམ་ལྟག་ཆུ་ཆད་པའི་རྫིང་བུ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏེ། དགོན་པ་ཆུང་ཆུང་མང་པོ་ཞིག་གི་རྒན་པ་རྫོགས་ཤིང་གཞོན་པ་མེད་པས། དགོན་པ་ལྷ་ཁང་སྒོ་རྒྱག་དགོས་བྱུང་བ་ཡང་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ཚོད་འདུག
ཐའེ་ལན་ཌའི་གྲྭ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེང་རབས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པར་ཁོང་ཅག་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ལོ་ན་རྒན་དར་གཞོན་ཧ་ཅང་མང་པོས་དགའ་བསུ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཐེ་ལན་ཌིའི་གྲྭ་པ་གཉིས་དང་ངོ་དེབ་ནང་གི་ཆོས་བཤད། (voatibetan.com) མི་རབས་རྒན་པ་ཁག་ཅིག་གིས་དེར་མོས་མཐུན་གནང་གི་མེད་ཚོད་འདུག་ལ། གྲྭ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས། ནང་ཆོས་ནི་དུས་རབས་ཡོལ་ཟིན་པ་ཞིག་མིན་ན་ཡང་། ང་ཚོས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་སྟངས་དེ་དུས་རབས་ཡོལ་ཟིན་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་རྗོད་བཞིན་པ་འདི་ནི། རང་རེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རབ་བྱུང་བའི་སྡོམ་པ་སྲུང་སྟངས་ལ་ཡང་སྦྱོར་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་སྙམ་སྟེ། དགེ་ཚུལ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལེན་རྒྱུ་འདི་ནི་དུས་རབས་ཡོལ་ཟིན་པ་ཞིག་མིན་ཡང་། དགེ་ཚུལ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལེན་དུས་མི་ཚེ་གཅིག་གཏའ་མར་བཞག་ནས་ལེན་སྟངས་འདི་ནི་དུས་རབས་ཡོལ་ཟིན་པ་ཞིག་རེད་བསམ།
རང་རེའི་གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་འདུལ་བའི་སྡོམ་རྒྱུན་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའམ་མི་ཚེ་གཅིག་གཏའ་མར་བཞག་སྟེ་ལེན་དགོས་པའི་སྡོམ་རྒྱུན་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་རབ་བྱུང་བ་མང་པོས་དམག་འཁྲུག་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བསླབ་པ་ཕུལ་སྟེ་སྐྱ་སར་འབབ་དགོས་བྱུང་ཡོད་ལ། གང་ཟག་སྒེར་བ་རེས་སྔོན་ཆད་རབ་བྱུང་བའི་སྡོམ་པ་བླངས་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་སྔགས་པའི་གདུང་རྒྱུད་སྤེལ་བའི་ཆེད་དུ་བསླབ་པ་ཕྱིར་ཞུས་པ་ས་སྐྱའི་བདག་ཆེན་ཨ་མེས་ལྟ་བུ། ཡང་ན་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གནོད་ཚབས་ཆེ་བའི་ཀླ་ཀློའི་དམག་དཔུང་ཟློག་ཆེད་བསླབ་པ་ཕུལ་ཏེ་དམག་དཔོན་བྱས་པ་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཚ་ཀན་བླ་མ་དཀར་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་རེད།
གྲྭ་བཙན་གྱིས་དགོན་པའི་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པ་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་གྲངས་འབོར་རིམ་མཐུད་དང་སྤུས་ཀ་གཙོར་འདོན་འདི་གཉིས་ཡིན་ཞིང་། གྲངས་འབོར་རིམ་མཐུད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་གྲྭ་བཙུན་བྱེད་མཁན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཡོད་དགོས་པ་འདི་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། འདས་པའི་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུའི་རིང་ལ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་སྤྱིའི་གྲངས་ཚད་དེ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་མྱུར་ཚད་ཧ་ཅང་མགྱོགས་པོའི་སྒོ་ནས་མར་ཆག་བཞིན་འདུག་པ་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རེད། འདི་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་ཡང་གཙོ་བོ་དག་ནི།
༡ དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་གྲྭ་བཙུན་གྱི་གྲངས་འབོར་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ། ༢ ལྟོས་བཅས་ཀྱི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་བཟང་དུ་ཕྱིན་པས། མི་རབས་གསར་པའི་ཁྲོད་དུ་མི་སྐྱའི་འཚོ་བར་ཞེན་པ་ལོག་མཁན་དཀོན་པ། ༣ འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཡོན་ལ་རོལ་བའི་གོ་སྐབས་ཉུང་བའི་གྲྭ་བཙུན་གྱི་འཚོ་བར་ཡིད་སྨོན་སྐྱེ་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་བ། ༤ ཁྱད་པར་དུ་མི་ཚེ་གཅིག་གི་རིང་དགོན་པར་བསྡད་དེ་གྲྭ་པའི་འཚོ་བར་སྡུག་རུས་བྱེད་འདོད་མེད་པ། ༥ གྲྭ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁ་གྱེས་ནས་ཕྱིར་མི་སྐྱའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ལོག་པ་ན་གྲྭ་ལོག་ཇོ་ལོག་ཅེས་མཐོང་ཆུང་ཁྱད་གསོད་ཀྱི་མནར་གཅོད་མྱོང་དགོས་པ། ༦ སློབ་གྲྭའི་ཁོར་ཡུག་གི་འཚོ་བའི་ཆུ་ཚད་དང་འགུག་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོར་ཕྱིན་པ། ༧ ཕ་མ་ཕལ་མོ་ཆེས་ཕྲུ་གུ་གཅིག་ནས་གཉིས་ཙམ་ལ་སྐྱེ་འདོད་མི་བྱེད་པ། ༨ རང་རང་གི་ཕྲུ་གུ་དག་གཞུང་བཙུགས་སློབ་གྲྭར་བཏང་སྟེ་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་བཟང་པོ་ཞིག་རྙེད་འདོད་མ་གཏོགས། རང་གི་ཕྲུ་གུ་དགོན་པར་བཏང་སྟེ་མ་འོངས་པར་རང་ཉིད་རྒན་རྒོན་ཆགས་དུས་ལྟ་རྟོག་བྱེད་མཁན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འདོད་མེད་པ། ༩ སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་སྣང་བཟང་པོ་དག་རིམ་བཞིན་ཉམས་ནས་སེར་མོ་བར་རོགས་སྐྱོར་གུས་ཞབས་བྱེད་མཁན་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ། ༡༠ གྲྭ་བཙུན་གྱི་འཚོ་བར་རོལ་ཚེ་མ་འོངས་པར་རྒན་རྒོན་ཆགས་དུས་རང་ཉིད་ལ་སོ་སོའི་བུ་ཕྲུག་དང་ཚ་བོ་སོགས་གཉོར་སྐྱོང་བྱེད་མཁན་མེད་པའི་སེམས་ཁྲལ། ༡༡ ཕྱིར་སྡོད་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་དགོན་པར་གཏོང་མཁན་ཧ་ལམ་མེད་པའི་ཚད་དུ་བསླེབས་པ། ༡༢ ཕྱིར་སྡོད་བོད་མི་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་ཞིག་ནུབ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བསླེབས་ཟིན་པས། ནུབ་སྡོད་བོད་མི་སུས་ཀྱང་རང་གི་ཕྲུ་གུ་རྒྱ་བལ་དུ་ཡོད་པའི་དགོན་པར་གཏོང་མི་སྲིད་ལ། ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བོད་ཕྲུག་གྲྭ་པར་འཛུལ་སའི་དགོན་པ་ལྷ་ཁང་མེད་པ། གོང་གསལ་དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་ལ་བསམ་བློ་གཏིང་ཟབ་ཅིག་བཏང་ཚེ། ད་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟེ། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྤྱི་སྲོལ་འདི་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་བཏང་ཚེ། གྲྭ་བཙུན་གྱིས་དགོན་པ་སྐྱོང་བ་དང་བསྟན་པ་སྤེལ་བའི་ལམ་དང་ལུགས་སྲོལ་འདི་ལ་འཆི་ལམ་འབའ་ཞིག་ལས་གསོན་ལམ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་འདི་ལ་ང་ཚོས་སྣང་ཆུང་བྱེད་ག་ལ་ཐུབ་ཨང་།
གུས་པས་བལ་ཡུལ་དུ་ལོ་དྲུག་བསྡད་པའི་རིང་ལ་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་ལས་འདིར་བརྗོད་འོས་པ་ཞིག་ནི། བལ་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་པའི་བླ་མ་ཚོས་འཛུགས་སྐྲུན་གནང་བའི་དགོན་པ་ཁག་གི་གྲྭ་རྒྱུན་བརྒྱ་ཆའི་གོ་དགུ་ཙམ་ཞིག་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་འབྲུག་གསུམ་གྱི་གྲྭ་རྒྱུན་རེད། གྲྭ་རྒྱུན་འདི་དག་ལོ་ན་ཧ་ཅང་ཆུང་ཞིང་ཕ་མ་གཉིས་ཀ་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཕ་མ་གང་རུང་རེ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ། ཡང་ན་ཁྱིམ་ཚང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བོའི་གྲས་ནས་རེད་མ་གཏོགས། ཁྱིམ་ཚང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་གྲས་ནས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་དགོན་པར་གཏོང་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་། གྲྭ་ཆུང་འདི་དག་དགོན་པར་འཛུལ་ནས་བཟུང་སྟེ་སློབ་སྦྱོང་དང་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་མར་སེམས་ཁྲལ་མེད་པར་མ་ཟད། དགོན་པ་ནས་བསགས་པའི་དངུལ་གྱིས་སོ་སོའི་ནང་མི་ལ་ཡང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད།
ཡིན་ན་ཡང་གྲྭ་ཆུང་འདི་དག་ལོ་བཅུ་དྲུག་བཅུ་བདུན་ཙམ་ལ་སོན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་གོམ་པ་རྒྱག་ཐུབ་པའི་སྐབས་སུ། བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་ཞིག་དགོན་པ་ནས་མི་འདུག་པར་ཕྱིར་རང་རང་གི་གྲོང་པར་ལོག་འགྲོ་ཡི་འདུག ཡིན་ན་ཡང་། ལོ་རེ་རེ་བཞིན་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་རྒན་པ་དག་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཁག་གི་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བསྐྱོད་ནས། ཁྱིམ་ཚང་དཔལ་འབྱོར་སྐྱོ་བོ་ཡོད་པའི་རིགས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་དག་བསྡུ་རུབ་ཀྱིས་དགོན་པའི་གྲྭ་རྒྱུན་ཁ་གསབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཁྲིད་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས་གྲྭ་རྒྱུན་རྙིང་པ་འགྲོ་གིན་འགྲོ་གིན་གྲྭ་རྒྱུན་གསར་པ་ཡོང་གིན་ཡོང་གིན་དགོན་པའི་གྲྭ་པའི་འཁོར་རྒྱུགས་དེ་མཚམས་མི་ཆད་པ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག
ང་ཚོ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བལ་ཡུལ་དང་རྒྱ་གར་ལྟ་བུར་གྲོང་གསེབ་ཁག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ཕ་མ་སྐྱོ་བོའི་ཕྲུ་གུ་བསྡུ་རུབ་ཀྱིས་གྲྭ་རྒྱུན་ཁ་གསབ་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བའི་གནས་སྟངས་འདི་ལ་བསམས་ན། རང་རེ་བོད་གངས་པའི་ལུང་པ་ནས་ཐག་དེ་ཙམ་རིང་པོ་མེད་པའི་ནང་བསྟན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཐའེ་ལན་ཌི་དང་འབར་མ། ཤྲྰི་ལིངྐ་སོགས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་ལྟར། གྲྭ་པའི་སྡོམ་རྒྱུན་ལེན་དུས་མི་ཚེ་གཅིག་གཏའ་མར་བཞག་སྟེ་སྡོམ་པ་ལེན་མི་དགོས་པར། སྡོམ་པ་དེ་ཉི་མ་ཁ་ཤས་སམ་གཟའ་འཁོར་ཁ་ཤས། ཡང་ན་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་སམ་ལོ་ཤས་རིང་གྲྭ་པ་བྱས་ཏེ་ནང་བསྟན་ལ་སློབ་གཉེར་ཉམས་བྱས་རྗེས། ཕྱིར་རང་གི་མི་སྐྱའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ལོག་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་ལ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་འདིར་ང་ཚོས་དཔེ་བླངས་ཏེ། རང་རེ་བོད་ཀྱི་གྲྭ་པའི་སྡོམ་རྒྱུན་ཏེ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་བསླབ་པ་ལེན་ལུགས་འདི་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་དུས་ཚོད་ཐུང་ངུའི་རིང་བསླབ་པ་ཕྱིར་འབུལ་བྱེད་ཆོག་པའི་སྡོམ་རྒྱུན་འདི་ངེས་པར་དུ་ནང་འདྲེན་བྱེད་དགོས་པ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད།
དཔེར་ན་བོད་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཁག་ཏུ་བོད་ལ་དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་རྒྱུན་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་གཏོང་དགོས་མིན་ལོ་མང་རིང་ཚོགས་འདུ་འདྲ་མིན་བསྐོངས་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་ཞིག་ད་དུང་བྱུང་མེད་ཀྱང་། འབྲུག་ཡུལ་ནས་ལོ་སྔོན་མར་རྗེ་མཁན་པོས་འདུལ་ཆོག་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་དགེ་སློང་མ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་དགེ་སློང་མ་མེད་པའི་སྟོང་ཆ་དེ་ཁ་སྐོང་བྱས་པ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ང་ཚོས་ཀྱང་ཤྲྰི་ལངྐའམ་ཐའེ་ལན་སོགས་ནས་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་དགེ་སློང་སེར་པོ་བཞི་སྡེ་ཞིག་གདན་དྲངས་ནས་ཁོང་ཚོའི་ལུགས་ཀྱི་དགེ་ཚུལ་སློང་གི་སྡོམ་རྒྱུན་དེ་རང་རེའི་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ནང་དུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་རང་ཅག་གི་སྡོམ་རྒྱུན་གཞིར་བཞག་གིས་དགེ་ཚུལ་སློང་གི་བསླབ་པ་དེ་དུས་ཡུན་ཐུང་ངུའི་ནང་ལེན་ཆོག་པའི་ལུགས་སྲོལ་ལག་ལེན་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས།
ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ཐའེ་ལན་ཌི་དང་ཤྲྰི་ལིངྐ་ལྟ་བུ་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་དགོན་སྡེའི་སྤྱི་ཚོགས་ནི་བོད་ཀྱི་དགོན་ཆེན་ལྟ་བུའི་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་མེད་ན་ཡང་། མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་སྲོལ་བཟང་པོ་ཞིག་སྟེ། གྲྭ་པའི་སྡོམ་པ་མི་ཚེ་གཅིག་གི་རིང་ངམ། ལོ་ཤས་སམ་ཡང་ན་ཟླ་ཤས། གཟའ་འཁོར་ཁ་ཤས་སམ་ཡང་ན་ཉིན་ཤས་རིང་ལེན་ཆོག་པས། ཆེ་ས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་ཆེན་དང་ཆུང་ས་ནས་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་གནས་སོགས་ལ་ཡང་མི་གནོད་པའི་སྟེང་དུ། དགོན་སྡེའི་གྲྭ་པའི་སློབ་སྦྱོང་དང་གྲྭ་པའི་མི་རབས་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པ་སོགས། མདོར་ན་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིག་གནས་དང་འཚོ་བ་གཉིས་ཀར་སྟབས་བདེའི་སྒོ་ནས་ཕན་རླབས་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ལྟར་གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར། རང་རེ་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དག་གིས་ཀྱང་ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་པའི་དགོན་པའི་གྲྭ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཆེད་དུ་དམིགས་ཏེ། རང་རེའི་སྡོམ་པ་ལེན་སྲོལ་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་རམ་གུ་ཡངས་གཏོང་བའམ། གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་བསླབ་པ་ལེན་ཆོག་ནང་འདྲེན་བྱེད་དགོས་ཏེ། ཚ་ཚ་འུར་འུར་དང་འགྱུར་འགྲོས་ཧ་ཅང་རྐྱེན་པའི་དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་སུ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་མིའི་སེམས་ཁམས་དང་གདམ་ཀ་སོགས་ལ་མ་བསྟུན་པར། གནའ་སྔ་མོའི་ལུགས་སྲོལ་རང་ལ་ཞེན་པ་ཨ་འཐས་བྱས་ནས་བསྡད་ཚེ། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གང་ཐད་ནས་འཆི་ལམ་དང་རྩ་བརླག་གི་ལམ་ཁ་མ་གཏོགས་འགྲོ་བ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་བཞིན་མ་ཡིན་ནམ།
ཁོ་རང་རང་གི་ནང་མི་ལ་དཔེ་བཞག་ན་ཡང་། མ་དྲིན་མོ་ཆེ་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་མ་གྲོངས་སྔོན་དུ། མོ་ལ་མི་ཚེའི་ནང་འགྱོད་པ་སྐྱེ་དགོས་སའམ་ཡང་ན་རེ་འདོད་བཞིན་མ་འགྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡོད་མེད་དྲིས་སྐབས། མོས་མི་ཚེའི་ནང་དོན་དག་འདི་མ་འགྲུབ་བསམ་པ་གཅིག་མ་གཏོགས་མེད་པ་དང་། དེ་ནི་མི་ཚེའི་ནང་བཙུན་མ་ཞིག་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་དེ་ཡིན་གསུངས་འདུག དེ་ནི་བོད་ཀྱི་གྲྭ་བཙུན་གང་ཡིན་ཡང་བསླབ་པ་ལེན་དུས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུའམ། མི་ཚེ་གཅིག་གཏའ་མར་འཇོག་དགོས་པའི་བསླབ་པ་ལེན་སྲོལ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པ་མ་གཏོགས། གལ་སྲིད་བོད་ལ་ཡང་ཐེག་དམན་སྡེ་བ་ལྟར་བསླབ་པ་ལེན་དུས་ལོ་ཟླ་ངེས་ཅན་གྱི་གདམ་ཀ་ཡོད་ཚེ། ཁོ་བོའི་མ་རྒན་ལྟ་བུའི་བོད་ཀྱི་མི་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་གིས་མི་ཚེའི་ནང་གྲྭ་པ་དང་བཙུན་མའི་འཚོ་བར་རོལ་མྱོང་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་རེད།
ཉེ་ཆར་སྐད་འཕྲིན་ལས་གསེར་རྟ་མཁན་ཆེན་འཇིགས་མེད་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས། བོད་ཀྱི་མི་སྐྱ་རྒན་རྒོན་ཚོ་མ་ཤིའི་སྔོན་དུ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་སྡོམ་པ་རེ་ལེན་དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་ཚེ་ཤི་ན་ངན་སོང་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཞིག་མཇལ་བྱུང་། གལ་སྲིད་བོད་ལ་དུས་ཚོད་ཐུང་ངུའི་རིང་གྲྭ་བཙུན་གྱི་སྡོམ་པ་ལེན་སྲོལ་འདི་དར་ཁྱབ་བྱུང་ཚེ། བོད་ཀྱི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཚོས་རྒན་རྒོན་ཆགས་ནས་འཆི་ཁར་མ་བསླེབས་བར་དུ་སྒུག་མི་དགོས་པར། རང་རང་གི་དབང་པོ་རྣམ་ལྔ་གསལ་བོ་ཡིན་པའི་དུས་སུ་གྲྭ་བཙུན་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུས་ཏེ་རབ་བྱུང་ཕོ་མོའི་འཚོ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཆོག་གི་ཡོད་པ་རེད།
ངོ་བཤུས། ཆོས་བརྒྱུད་རིས་མེད་ཀྱི་བླ་ཆེན་དང་དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་དག་ལ་ཕུལ་ཟིན།