འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ཐའེ་ཝན་དུ་ཨོ་སི་ལོ་རང་དབང་གླེང་སྟེགས་སྟེང་བོད་དོན་གཏམ་བཤད་སྤེལ།

ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཐའེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་ས་ཐའེ་པེ་རུ་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་ཨོ་སི་ལོ་རང་དབང་གླེང་སྟེགས་ (Oslo Freedom Forum) སྟེང་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འདུག

རང་དབང་གླེང་སྟེགས་དེའི་སྟེང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས། ཨ་རིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རང་དབང་ཁང་པས་ (Freedom House) བོད་དེ་འཛམ་གླིང་གི་རང་དབང་ཆེས་སྡུག་ཤོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་པ་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆོས་དད་རང་མོས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་སྐོར། བོད་ནི་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་གྱི་ཆུ་བོ་མང་པོ་ཞིག་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པར་བརྟེན། མི་གྲངས་ཐེར་འབུམ་ ༢ ལྷག་གི་འཐུང་ཆུ་དང་འཚོ་གནས་ལ་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆུ་མཛོད་མང་པོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། འབྱུང་འགྱུར་མི་མང་དུང་ཕྱུར་མང་པོར་ཆུའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཉེན་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་འདུག

ཡང་ཁོང་མོས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོའི་བར་དུ་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་པགས་རིགས་ལས་བཟོས་པའི་གྱོན་ཆས་མི་གྱོན་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་བ་ལྟར། བོད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་པགས་རིགས་གྱོན་གོས་རྣམས་མེར་བསྲེགས་ཏེ་གྱོན་མཚམས་བཞག་ཡོད་པ་དང་།  རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དུ་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཆོག་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་སུ་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པར་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་གཏོར་བཤིག་བཏང་ནས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་བྱེད་ཡུལ་དུ་སྒྱུར་བཞིན་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་འདུག

ཁོང་མོས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ལ་དྲག་གནོན་དང་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་དང་། སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད་པར་བློ་སྟོབས་ཆེན་པོས་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་རིག་གཞུང་ཉར་ཚགས་གང་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱིས། རང་ཉིད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐོག་མུ་མཐུད་དུ་འཐབ་རྩོད་དང་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐུབ་རྒྱུའི་སེམས་ཤུགས་དང་འདུན་པ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ནམ་ཞིག་བོད་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་འདུག

ཐེངས་འདིའི་ཨོ་སི་ལོ་རང་དབང་གླེང་སྟེགས་ (Oslo Freedom Forum) སུ་གཏམ་བཤད་པ་ ༡༡ ཡོད་པའི་ཁྲོད་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་དང་། རྒྱ་ནག་གི་གསར་འགོད་པ་བྷེ་ཐེ་ནི་ (Bethany Allen-Ebrahimian)། གློག་བརྙན་བཟོ་སྐྲུན་པ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་པ་གྷུ་སི་ཏ་ཝོ་ (Gustavo Tovar-Arroyo)། ཧོང་ཀོང་གི་ལས་འགུལ་བ་ (Joey Siu)། དཀྱིལ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁོ་ཊར་ (Qatar) རྒྱལ་ཁབ་ནང་གི་ཡུལ་མི་གནས་སྤོའི་ལས་བྱེད་ཟུར་པ་དང་ཡུལ་མི་གནས་སྤོའི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་མལ་ཁོམ་ (Malcolm Bidali)། ཡུ་ཀེ་རེན་དང་ཡུ་རོབ་ནང་གི་བདེ་འཇགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ (OSCE) ཡི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་པ་ཨོ་ལེཀ་སེན་དྷ་ར་ (Oleksandra Matviichuk)། སེ་རེ་ཡ་ཁུལ་གྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞུ་གཏུགས་བྱེད་མཁན་ཨོ་མར་ (Omar Alshogre)། ཀོ་རི་ཡའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་འགུལ་བ་པེ་སི་ཊོར་ (Pastor Kim)། ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡའི་དགོད་བྲོ་གཏམ་གླེང་བ་སག་དྷི་ཡ་ (Sakdiyah Ma’ruf)། ལྷོ་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ (Swazi) གདོད་མའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཏ་ནེ་ལེ་ (Tanele Maseko)། ཐའེ་ཝན་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲུང་ཆེ་ཝུའུ་ཨར་ (Wu’er Kaixi) བཅས་ཡིན་འདུག

འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་ནི་ཁེ་ཎ་ཌའི་གྲོང་ཁྱེར་ཊོ་རོན་ཊོའི་ནང་གནས་བཞུགས་གནང་མཁན་བོད་དོན་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ད་བར་ཊོ་རོན་ཊོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་པཱག་ཌལ་ (Parkdale) ས་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕྲོད་བསྟེན་དང་། དཔལ་འབྱོར་ཞབས་ཞུའི་ལས་དོན་ནང་ཞིབ་འཇུག་གནང་བ་དང། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས། ཊོ་རོན་ཊོ་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་སོགས་ཀྱི་ལས་ཀ་གཉེར་ཡོད་པ་རེད། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གྲགས་ཆེ་བའི་ནོར་ཝེའི་རྒྱལ་ས་ཨོ་སི་ལོའི་རང་དབང་གླེང་སྟེགས་སྟེང་། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་ཟླ་ ༨ ནང་འཆི་མེད་ལྷ་མོ་ལགས་སུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སློབ་མའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་སྐབས་དང་པོའི་བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ། གཞན་ཡང་། ཁོང་མོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་མང་པོ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་དང་སྣེ་ཁྲིད་གནང་ཡོད་པ་རེད།

གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།

རྩོམ་སྒྲིག་པ། སྐལ་བཟང་སྦྱིན་པ།