དེ་རིང་སྔ་དྲོ་བཞུགས་སྒར་རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་བ་འབུམ་རམས་པ་ཧན་སི་གྷར་ཊི་པོ་ཊི་རེན་ལགས་སུ་མཇལ་ཁ་དང་བཀའ་སློབ་བསྩལ་འདུག
སྐུ་པར་གྱི་བདག་དབང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིག་ཚང་
དེ་ཡང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་མཇལ་ཁའི་སྐབས་འབུམ་རམས་པ་ཧན་སི་གྷར་ཊི་པོ་ཊི་རེན་ (Dr. Hans-Gert Pottering) ལགས་ཀྱིས། ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔའི་རྗེས་ནས་ང་སྐུ་ཉིད་དང་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། སྐུ་ཉིད་ཕྱི་ཟླ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༤ ཉིན་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕེབས་པ་རེད། ང་ཚོར་མཇལ་བཅར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་དང་བསྟུན། སྐུ་ཞབས་ཁོང་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་འཁོད་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་བ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ། ང་རང་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་ཡིན་དུས། ངེད་གཉིས་ངའི་ལས་ཁུངས་སུ་ཐུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྐུ་ཉིད་ནས་ངེད་གཉིས་བློ་མཐུན་ཡིན་གསུངས་བྱུང་། ངས་ང་བློ་མཐུན་གྲོགས་ལ་དགའ་པོ་མེད། ངེད་གཉིས་གྲོགས་པོ་ཡིན་ལབ་ནས་ངེད་གཉིས་གྲོགས་སུ་གྱུར་བ་རེད། ཅེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
ཡང་སྐུ་ཞབས་ཧན་སི་གྷར་ཊི་པོ་ཊི་རེན་ལགས་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་དུས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༤ ཉིན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། དེ་རིང་ཁྱེད་རྣམ་པའི་མདུན་གཏམ་བཤད་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཆེ་མཐོང་བླ་མེད་ཅིག་དང་དགའ་སྤོབས་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་མགྲོན་འབོད་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ངོས་རང་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་སོང་ཡང་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་མིའི་བཟང་སྤྱོད་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་ལས་འགན་གལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ལ་བརྩིས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་གང་ཟག་སྒེར་དང༌། ཁྱིམ་ཚང༌། སྤྱི་ཚོགས་བཅས་ལ་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་བའི་གཞི་རྩ་ཡིན་པར་བསམ་གྱི་ཡོད། ང་ཚོ་དེང་རབས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ནང་གི་རིན་ཐང་དེ་དག་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་རྒྱུ་འདེང་གི་མི་འདུག་སྙམ། དེ་དག་གོང་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་ངའི་ལས་འགན་དང་པོར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ངོས་ཀྱིས་དོ་སྣང་བྱ་ཡུལ་དང་ལས་འགན་གཉིས་པ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་མཐུན་ལམ་སྤེལ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ང་ཚོས་ཆབ་སྲིད་དང་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ནང་སྣ་མང་ཅན་དགོས་པར་མོས་མཐུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་སྣ་མང་ཅན་བྱེད་རྒྱུར་ཡང་ཡང་ཐེ་ཚོམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལྟ་བ་དང་གྲུབ་མཐའ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཆོས་ལུགས་ཚང་མར་བྱམས་པ་དང༌། བརྩེ་བ། བཟོད་བསྲན། ཆོག་ཤེས། ཚུལ་ཁྲིམས་བཅས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་པ་དང༌། མི་ཚེ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལམ་དུ་འཁྲིད་རྒྱུའི་ནུས་པ་གཅིག་མཚུངས་ཡོད། དེར་བརྟེན་གནད་དོན་འདི་གཉིས་ནི་ངའི་དོ་སྣང་དང་ལས་འགན་གཙོ་བོ་གཉིས་དེ་ཡིན།
བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ངོས་ལ་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ནི་གསལ་པོ་རེད། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཆེས་གཉན་འཕྲང་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་མི་ཚོས་ངོས་ལ་མུ་མཐུད་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ངོས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ལས་འགན་ཡོད། བོད་མིའི་བདེ་དོན་ནི་ངའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཀུན་སློང་ཞིག་ཡིན་ལ། ངོས་རང་རང་དབང་ལུང་པར་ཡོད་པའི་ཁོ་ཚོའི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བསམ་གྱི་ཡོད།
དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་སུ་གཏམ་བཤད་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་དུས་ངས་དཔལ་འབྱོར་དང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཡར་རྒྱས་ཕྲན་བུ་བྱུང་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་ཆགས་འཇིག་གི་གཞི་རྩའི་ཉེན་ཁ་མུ་མཐུད་འཕྲད་བཞིན་པ་དང༌། བོད་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བརྡལ་བཤིག་ཚབས་ཆེན་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ཡང་མང་ཆེ་བ་མི་རིགས་དང༌། ལེགས་བྱང་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ནི་དཀའ་ངལ་གཏིང་ཟབ་ཅིག་ཡོད་པའི་རྟགས་མཚན་དང་མཇུག་འབྲས་ཤིག་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེན་ཁའི་གཞི་རྩ་ཡིན་པར་བལྟ་ཞིང༌། དེར་བརྟེན་ཆེད་དུ་གཉེར་བའི་སྲིད་བྱུས་དེ་དག་གི་དབང་གིས་བོད་མིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལེགས་བྱང་དང་ངོ་བོ་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་ཞུས་ཡོད།
འདི་ལོ་ཟླ་བ་གསུམ་པ་ནས་བཟུང་མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་དང་ཉེ་རིང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཡོད། རང་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཤེས་བཞིན་དུ་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་གནས་པའི་བོད་མི་སྐྱ་སེར་དང༌། ཕོ་མོ། རྒན་གཞོན། ཆོས་དད་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཐ་ན་སློབ་ཕྲུག་ཚུན་ཆད་མཉམ་རུབ་ཐོག་མ་བསྐུལ་དང་བླངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བློ་ཁོག་ཆེན་པོའི་ངང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་ཡིད་མུག་དང༌། འདོད་བློ་མི་ཁེངས་པ། དངོས་ཡོད་དཀའ་སྡུག་རྣམས་གསལ་བཏོན་བྱས་ཡོད། བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བར་ངོས་རང་བློ་ཕམ་ཚད་མེད་བྱུང་བས་འཕྲལ་དུ་རྒྱ་གཞུང་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་ཚོད་འཛིན་གནང་བའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་པ་ཡིན། བོད་ནང་བྱུང་བའི་ཉེ་ཆར་གྱི་བྱུང་རྐྱེན་དེ་དག་ངས་བྱུས་བཀོད་བྱས་པ་ཡིན་ཚུལ་ཉེས་འཛུགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གང་རུང་གིས་ཞིབ་འཇུག་མཐིལ་ཕྱིན་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཡང་བྱས་པ་ཡིན། ཞིབ་འཇུག་པ་རྒྱ་གར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཡོང་ནའང་ཆོག་ཅིང༌། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཉེས་འཛུགས་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་བྱེད་རྒྱུའི་དན་རྟགས་ཡོད་ན་འཛམ་གླིང་མདུན་ངེས་པར་དུ་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་པ་ཡིན།
བློ་ཕམ་པར་འཛམ་གླིང་གི་དབུ་ཁྲིད་མང་པོ་དང༌། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ནང་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་མང་པོས་འཚེ་བའི་ཐབས་ལམ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཚོད་འཛིན་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་རིམ་པ་བྱས་པར་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མུ་མཐུད་གདུག་རྩུབ་དྲག་གནོན་གྱི་ཐབས་ལམ་ལག་བསྟར་བྱས་ཤིང༌། དེའི་དབང་གིས་བོད་མི་ཧ་ཅང་མང་པོ་བསད་པ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་རྨས་སྐྱོན་དང་བཀག་ཉར་བྱས་པ། མང་པོ་ཞིག་གི་གནས་སྟངས་རྩ་བ་ནས་ཤེས་རྟོགས་མེད་པར་གྱུར་ཡོད། ད་ལྟ་ངོས་རང་ཁྱེད་ཚོའི་མདུན་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་ཡང་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་མང་པོར་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པ་དང་དམག་མི་འབོར་ཆེན་ཡོད་མུས་རེད། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོར་བོད་མི་ཚོ་དྲག་པོའི་ཁྲིམས་གཞི་བསྡམ་པ་ལྟ་བུའི་གནས་སྟངས་འོག་མུ་མཐུད་དཀའ་སྡུག་མྱོང་གིན་ཡོད། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་དངངས་འཚབ་དང་འཇིགས་སྣང་གི་ཁོར་ཡུག་གིས་ཁྱབ་ཡོད། ག་དུས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཡོང་སྙམ་པའི་འཇིགས་སྣང་ངང་མུ་མཐུད་གནས་ཀྱི་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྟ་རྟོག་པ་དང་གསར་འགོད་པ་མེད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་ཚུན་བོད་ནང་གཏོང་གི་མེད་སྟབས་བོད་མི་ཚོའི་གནས་སྟངས་ཐད་ངོས་ལ་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་གང་བྱེད་ཆགས་ཡོད། དེ་ནི་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་རྩ་མེད་གཏོང་ཆེད་བོད་མི་ཚོར་སྲོག་ཐོག་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་པ་དང་འདྲ་བར་གྱུར་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་གཉིས་མོས་འགྲིག་ཆགས་ཡོང་ཆེད་ངོས་ནས་མུ་མཐུད་འབད་རྩོལ་ཇི་བྱས་བཀུར་འོས་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་མང་པོས་མཁྱེན་གསལ་རེད། དེ་འདྲའི་བསམ་ཚུལ་གྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོར་སི་ཏྲས་སྦག་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་སུ་ངོས་ནས་ཁ་བྲལ་ལམ་རང་བཙན་མ་ཡིན་པའི་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གྲོས་འཆར་བཏོན་པ་ཡིན། དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་མཉམ་ང་ཚོའི་འབྲེལ་བར་འཕོ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡོད། ལོ་བཅུ་ལ་ཉེ་བའི་རིང་འབྲེལ་བ་ཆད་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་དང་མཉམ་ཐད་ཀའི་འབྲེལ་ལམ་བསྐྱར་གསོ་བྱུང་ཡོད། ངའི་ངོ་ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཚོའི་དབར་གྲོས་བསྡུར་ཞིབ་རྒྱས་བྱུང་ཞིང༌། གྲོས་བསྡུར་དེ་དག་གི་སྐབས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ཇི་ཡིན་འགྲེལ་བརྗོད་གསལ་པོ་བྱས་ཡོད། ངོས་ཀྱི་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྙིང་དོན་ནི་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་བོད་མི་ཚོར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད།
འདི་ལོ་པེ་ཅིང་དུ་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ དང་ ༢ ཉིན་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བདུན་པའི་སྐབས་རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་རང་སྐྱོང་གི་བསམ་ཚུལ་ཇི་ཡོད་གསལ་བཤད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་ང་ཚོས་བོད་མི་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་སྤྲད་པ་ཡིན། བསམ་འཆར་ནང་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་ང་ཚོའི་ལངས་ཕྱོགས་ཇི་ཡིན་དང༌། རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་ཁག་ཇི་ལྟར་བསྐང་ཐུབ་མིན་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད། ང་ཚོས་བསམ་འཆར་འདི་དག་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཁོ་ནར་དམིགས་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ཞུས་པ་ཡིན། ཕྱོགས་གཉིས་བར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་བྱུང་ན་ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་ནང་གསལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པའི་གདེང་ཚོད་ཡོད།
འོན་ཀྱང་སྟབས་མ་ལེགས་པར་རྒྱ་ཕྱོགས་ཀྱིས་ང་ཚོའི་འབད་རྩོལ་འདི་དག་ཕྱེད་རང་བཙན་དང༌། མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་རང་བཙན་ཡིན་ཚུལ་གྱི་མིང་འདོགས་བྱས་ནས་བསམ་འཆར་ཆ་ཚང་རྩིས་མེད་དང༌། ངོས་ལེན་ཐུབ་ཐབས་མེད་པར་བཤད་པ་མ་ཟད། ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་ནང་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ལ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་ནས་བོད་ནང་ཡོང་མཁན་ཚོ་གནས་སྡོད་བྱེད་པ་དང༌། གཞིས་ཆགས་པ། ལས་རིགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་གཉེར་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་བཟོ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ངོས་འཛིན་དགོས་སྐོར་ཞུས་པར་མི་རིགས་གཙང་སེལ་བྱེད་འདོད་ཡིན་ཚུལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་ནང་བོད་རིགས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཕྱིར་འབུད་གཏོང་རྒྱུ་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་བཤད་ཡོད། ང་ཚོའི་སེམས་འཚབ་བྱེད་གཞི་ནི་རྒྱ་རིགས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་མི་རིགས་གཞན་འབོར་ཆེན་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ནང་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་སྤོ་ཤུགས་བྱས་པའི་དབང་གིས་བོད་མི་རྣམས་རང་གི་ལུང་པར་གྲངས་ཉུང་ཆགས་པ་དང༌། ཧ་ཅང་འཇིག་སླ་བའི་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལའང་ཉེན་ཚབས་བཟོ་བཞིན་པ་དེ་རེད། མི་འབོར་སྤོ་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་མི་འབོར་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་པར་བརྟེན་བོད་རིགས་རྣམས་རྒྱ་རིགས་དང་མཉམ་ཆིག་བསྒྲིལ་ཡོང་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལེགས་བྱང་དང་ངོ་བོ་རིམ་བཞིན་རྩ་བརླག་ཕྱིན་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་ནང་ཐིམ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད།
རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་མན་ཇུ་དང༌། ནང་སོག དེ་བཞིན་ཤར་ཏུར་ཀིས་ཊན་གྱི་མི་རིགས་བཅས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ནི་རྒྱ་རིགས་གྲངས་མང་མི་རིགས་འབོར་ཆེན་སྤོ་ཤུགས་བྱས་པས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཐོག་ཚབས་ཆེའི་དོ་ཕོག་ཇི་བཟོས་ཀྱི་དཔེ་མཚོན་གསལ་པོ་ཡིན། ད་ལྟའི་ཆར་མན་ཇུའི་སྐད་དང༌། ཡི་གེ ལེགས་བྱང་བཅས་པ་རྩ་བརླག་ཕྱིན་ཟིན་པ་རེད། ནང་སོག་ནང་ད་ཆ་ཁྱོན་བསྡོམས་མི་འབོར་ས་ཡ་ ༢༤ ཡོད་པ་ནས་སོག་རིགས་བརྒྱ་ཆ་ ༢༠ ལས་མེད།
རྒྱ་གཞུང་གི་མཁྲེགས་བཟུང་ཅན་གྱི་དབང་འཛིན་པ་རེ་ཟུང་གིས་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ང་ཚོའི་བསམ་འཆར་གྱི་འདྲ་བཤུས་རྣམ་པ་ཚོར་ཕུལ་ཡོད་པས། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང༌། ས་ཁྱོན་གཅིག་གྱུར་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སེམས་འཚབ་ཁག་ལ་ང་ཚོས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ནས་གསལ་བཤད་བྱས་ཟིན་པ་གསལ་པོ་མཐོང་ཐུབ། བསམ་འཆར་ནང་འགྲེལ་བརྗོད་གསལ་པོ་ཡོད་པས། འདིའི་ཐད་ཁྱེད་ཚོའི་དགོངས་ཚུལ་ཡོད་ན་དགའ་བསུ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ངས་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་ཆེད་གང་མགྱོགས་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཡོང་བར་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང༌། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་ཐབས་ཤེས་ཡོད་རྒུས་སྐུལ་ལྕག་གནང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ང་ཚོས་འཚེ་བའི་ཐབས་ལམ་ལ་བསྟེན་ནས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་རྒྱུར་ངས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དགག་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང༌། ང་ཚོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གདམ་ཁ་གཞན་ཇི་ཡོད་ཆ་ཚང་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ངེས་པར་དུ་ཡོད། མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བོད་དང་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་དང༌། འབྱུང་འགྱུར་ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཇི་དགེའི་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་ཆེད་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་བསྡུ་བསྐོང་བྱས་པ་ཡིན། ཚོགས་ཆེན་དེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༢༢ བར་རྒྱ་གར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཚོགས་པ་རེད། ང་ཚོའི་འབད་རྩོལ་ཁག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡ་ལན་མ་བྱས་པ་དེས་བོད་མི་མང་པོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གཉིས་མོས་འགྲིག་ཆགས་འཚོལ་འདོད་ཨེ་ཡོད་སྙམ་པའི་དྭོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་དྲག་ཤུགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་དང༌། བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ནང་ཆ་ཚང་སིམ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བོད་མི་མང་པོས་མུ་མཐུད་བསམ་གྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཁོ་ཚོས་བོད་རང་བཙན་དགོས་པ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ཁ་ཤས་ཀྱིས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང༌། བོད་ནང་མང་མོས་འོས་བསྡུ་བྱེད་དགོས་པ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། དེ་འདྲའི་བསམ་ཚུལ་འདྲ་མིན་བྱུང་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ལ་ཕེབས་པའི་འཐུས་མི་ཚོས་སྤྱི་མོས་ཀྱི་ལམ་ནས་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འཛིན་ཕྱོགས་ཇི་དགེ་བོད་དང༌། རྒྱ་ནག རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ་དང་འགྱུར་བར་གཞིགས་ཏེ་ངོས་ནས་ཐག་གཅོད་ཇི་བྱེད་ལ་མོས་མཐུན་བྱེད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་འདུག བོད་ནང་གི་བསམ་འཆར་ཁག་ཅིག་བསྡུ་རུབ་བྱས་པ་རྣམས་ཚུད་པའི་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དང་འཐུས་མི་དྲུག་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བའི་བསམ་འཆར་ཁག་ལ་ངས་བསམ་ཞིབ་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།
ངོས་རང་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཆེན་པོ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཐོག་འགྲོ་རྒྱུའི་སྐུལ་ལྕག་མུ་མཐུད་བྱས་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ནི་ཁྲིམས་བཟོ་དང༌། ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན། འཛིན་སྐྱོང་བཅས་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ཀ་ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཉུང་ཤས་ཡོད་པའི་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་སྲིད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་ང་ཚོས་ཡང་བསྐྱར་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་ནང་མདུན་བསྐྱོད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱས་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་འབྱུང་འགྱུར་སྐོར་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནས་བྱེད་དགོས་པ་ངས་རྒྱུན་དུ་བསམ་གྱི་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་དང་པོ་པཎྜིཏ་ནེཧ་རུས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༧ ཉིན་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་སུ་བསྩལ་བའི་གསུང་བཤད་ནང་ བྱབྱབོད་ཀྱི་སྐོར་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་བོད་མི་ཚོས་བྱེད་དགོས་པ་མ་གཏོགས་གཞན་སུས་ཀྱང་བྱེད་མི་ཐུབ་བྱབྱ ཅེས་གསུངས་ཡོད།
བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ནི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་གནས་སྟངས་ལས་བརྒལ་ནས་གནད་དོན་གཞན་མང་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། བོད་དེ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གནས་ཡོད། ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་རིང་འཛམ་གླིང་ནང་མི་འབོར་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་དབར་བར་གནས་ས་ཁུལ་ལྟ་བུར་གནས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོ་སྟེ་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་བཀྲོལ་ཟེར་བའི་ལོ་ཤས་རྗེས་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་གཉིས་བར་གྱི་དམག་འཁྲུག་དང་པོ་དེ་བྱུང་བ་རེད། དེས་གང་གསལ་པོ་མཚོན་ཞེ་ན། ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་གཉིས་བར་ཡིད་ཆེས་དང་མཛའ་མཐུན་བརྟན་པོ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོང་བར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་དྲང་བདེན་གྱི་སྒོ་ནས་འགྲིག་ཆགས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་འཇིག་སླ་བའི་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ཡོད། ཚན་རིག་པ་ཁག་ཅིག་གིས་དེ་ནི་མི་འབོར་ས་ཡ་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཡོད་པའི་ཨེ་ཤི་ཡ་ཕལ་ཆེ་བར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྡོམ་ཚིག་བརྒྱབས་ཡོད། བོད་ཀྱི་མཐོ་སྒང་ནི་ཨེ་ཤི་ཡའི་ཆུ་བོ་ཆེ་ཁག་མང་པོའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན། བོད་ཀྱི་འཁྱགས་རོམ་ནི་ལྷོ་བྱང་གི་སྣེ་གཉིས་ཕུད་པའི་འཛམ་གླིང་གི་འཁྱགས་རོམ་མང་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་པ་ཁག་ཅིག་གིས་བོད་ལ་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་ཀྱིན་ཡོད། གལ་སྲིད་ད་ལྟའི་ཚ་དྲོད་འཕར་ཚད་དེ་མུ་མཐུད་གནས་ན་འབྱུང་འགྱུར་ལོ་བཅོ་ལྔ་ཉི་ཤུའི་ནང་སེང་གེ་ཁ་འབབ་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་སྐམ་སྲིད་པ་རེད། ལྷག་དོན་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ལེགས་བྱང་ནི་བྱམས་པ་དང་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ལ་གཞི་བཅོལ་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ཙམ་མ་ཟད། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཡོངས་དང༌། སོག་ཡུལ། ཨུ་རུ་སུའི་ཁོངས་ཀལ་མིཀ་དང་སྦུར་ཡཌ་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་བཅས་མི་འབོར་ས་ཡ་བཅུ་གསུམ་བརྒལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེར་སྨན་པའི་ཞབས་ཞུ་བྱེད་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ལེགས་བྱང་འདིར་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ཇེ་མང་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོ་དང་ཡང་འབྲེལ་བ་ཡོད།
ངོས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་ནི་རེ་བ་བཟང་ས་དང༌། གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དེའི་དབང་གིས་ངོས་ནས་བོད་མི་ཚོར་བཙན་བྱོལ་ནང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོག་ནུས་ཤུགས་བསྒྲིལ་རྒྱུ་དང༌། མེས་པོ་གོང་མ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ལེགས་བྱང་ཕྱུག་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཆེད་བཙན་བྱོལ་ནང་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང་གི་ལྟེ་གནས་སྲ་བརྟན་བཟོ་རྒྱུ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མང་གཙོའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཞི་བའི་སྤྱི་ཚོགས་སྲ་བརྟན་དང་རྒྱ་སྐྱེད་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་རང་གི་ཆོས་རིག་ལེགས་བྱང་བདག་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་དང༌། དམ་བསྒྲགས་འོག་ཚུད་པའི་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་རང་དབང་གི་མགྲིན་ཚབ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། ང་ཚོས་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་འགན་ནི་ཧ་ཅང་ལྕི་པོ་ཡིན། བཙན་བྱོལ་བ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ང་ཚོའི་མཐུན་རྐྱེན་འབྱུང་ཁུངས་ཚད་བཀག་ཡོད་པ་དང༌། གཅིག་བྱེད་ན་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ནང་དུས་ཡུན་རིང་ཙམ་གནས་དགོས་ཆགས་སྲིད་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ང་ཚོས་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས། དེར་བརྟེན་ཤེས་ཡོན་དང་ལེགས་བྱང་དང་འབྲེལ་བའི་ང་ཚོའི་ལས་འཆར་ཁག་ལ་ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་ནས་མཐུན་འགྱུར་གནང་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་མུ་མཐུད་ལངས་ཕྱོགས་ལྡན་པའི་འབྲེལ་ལམ་རྒྱུན་འཁྱོངས་གནང་བས་རྒྱ་ནག་ནང་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་པའི་འགྱུར་བ་ཁག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། འཛམ་གླིང་གི་འཕེལ་ཕྱོགས་ནི་གུ་ཡངས་དང༌། རང་དབང༌། མང་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། སྔ་ཕྱི་མ་གཏོགས་རྒྱ་ནག་ཀྱང་འཛམ་གླིང་གི་འཕེལ་འགྲོས་དང་མཐུན་པར་འགྲོ་དགོས་རྒྱུ་རེད། འདིའི་ཐད་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ནས་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་ས་ཀ་རོ་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་མཁན་རྒྱ་རིགས་ཧུའུ་ཅ་ལ་གནང་བར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་མྱུར་པོའི་ཐོག་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་རྣམ་འགྱུར་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་རང་གི་གསར་བྱུང་གནས་བབ་དང་བསྟུན་འཛམ་གླིང་ནང་གཙོ་ཆེའི་ཆ་ཤས་བླང་དགོས་པ་ཆགས་ཀྱི་རེད། དེ་ལྟར་ཡོང་བར་རྒྱ་ནག་ནང་གུ་ཡངས་དང༌། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ། ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར། གནས་ཚུལ་དང་བསམ་བློའི་རང་དབང་བཅས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཐོག་འཛིན་པའི་བསམ་ཚུལ་དང་སྲིད་བྱུས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ནང་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་དང་ཡར་རྒྱས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད།
སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་ཧ་ཅང་གུ་དོག་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པར་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཇེ་གསལ་དང༌། བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངའི་ཡིད་ཆེས་ཇེ་སྲབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་ནག་མི་མང་ལ་ངའི་ཡིད་ཆེས་འགྱུར་བ་མེད་པར་གནས་ཡོད། དེར་བརྟེན་ངས་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་རིགས་ཚོའི་མཉམ་འབྲེལ་ལམ་བྱེད་རྒྱུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་འབད་རྩོལ་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འདི་ལོ་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་བོད་མིའི་ངོ་རྒོལ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་གནོན་བྱས་པར་རྒྱ་རིགས་མཁས་པ་ཚོས་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་མ་ཟད། ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཆེད་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་པ་བཤད་ཡོད། རྒྱ་རིགས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་བོད་མི་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་གཏུགས་མཐུན་འགྱུར་བྱེད་རྒྱུའི་དང་བླངས་བྱས་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོའི་ཁྲོད་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་གནས་སྟངས་དང་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་མངོན་འདོད་ཁག་ལ་ཤེས་རྟོགས་དང༌། ཤ་ཚ་རྒྱབ་སྐྱོར། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ཇེ་མང་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ནི་སེམས་སྐུལ་ཐེབས་གཞི་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། ངས་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཕོ་མོ་ཚོས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་འཚེ་བ་དང་བྲལ་བའི་བོད་ཀྱི་བདེན་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཐུགས་ཁུར་གནང་བར་ངས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཁྱེད་ཚོའི་ཤ་ཚ་དང༌། རྒྱབ་སྐྱོར། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེ་གནང་བ་རྣམས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་སྐུལ་ཐེབས་གཞི་ཆགས་ཡོད། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རྣམས་ལའང་ངས་དམིགས་བསལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཁྱེད་ཚོས་བོད་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སེམས་གཏིང་གི་ལས་དོན་ཞིག་ལ་བརྩིས་ཡོད། ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་སྔ་རྗེས་བཞག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མང་ཚོགས་དང༌། ཡུ་རོབ་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་ཁག དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་བཅས་ལ་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་ཤེས་རྟོགས་དང་བོད་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་ཕན་ཐོགས་རླབས་ཆེན་བྱུང་ཡོད།
ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་དོ་སྣང་མ་བྱུང་བ་མ་རེད། དེའི་དབང་གིས་ཡུ་རོབ་དང་རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་དོ་ཕོག་བྱུང་བར་བློ་ཕམ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ངས་རྣམ་པ་ཚོར་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ལ་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ནང་གི་ཡ་ང་བའི་གནས་སྟངས་དང༌། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགོ་ཁྲིད་དང་ངའི་ངོ་ཚབ་ཚོའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་མོལ་ལ་གྲུབ་འབྲས་བྱུང་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་མ་འོངས་པར་དོགས་པ་རྣམ་རྟོག་ལས་བརྒལ་ནས་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་ཆེད་ཕན་ཚུན་ཡིད་ཆེས་དང་བརྩི་འཇོག་བྱེད་པའི་འབྲེལ་ལམ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པར་ངོས་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཁྱེད་ཚོའི་སེམས་ཚོར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་བས་མ་འོངས་བོད་དོན་འགྲིག་ཆགས་ཡོང་བར་དགོས་ངེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ཆེད་ཤུགས་རྐྱེན་བཟང་པོ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། དེར་བརྟེན་ཁྱེད་ཚོས་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། ཁྱེད་ཚོས་ངོས་ལ་བསམ་ཚུལ་བཤད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་འདི་གནང་བར་ངས་ཡང་སྐྱར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་འདུག
