ཀ་ཐིག་འབྲི་རྩོམ་པ་མོ་ཧན་གཱུ་རུ་སོ་ཝ་མིན་གྱིས་བརྩམས།
འཕྲིན་ལས་དབང་འདུས་ཀྱིས་བོད་བསྒྱུར་བྱས།
༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ ༼ཆོས་མིང་། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ།༽ སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༥ ལོའི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦ ཉིན་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་ནང་བཞུགས་ཤག་མཛད་མུས་ཡིན། ཁོང་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དབུ་ཁྲིད་ཆེས་བླ་ན་མེད་པ་དེ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཀུན་གྱིས་བཀུར་བསྟི་དང་ཡིད་སྨོན་བྱེད་སའི་ཞིང་མཆོག་དམ་པ་དེའང་ཡིན། ང་རང་བོད་དུ་བསྐྱོད་སྐབས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་པར་གསང་སྟབས་ཀྱིས་སྐེ་ལ་གྱོན་ཡོད་པ་མཐོང་བ་མ་ཟད། སྐབས་དེ་དུས་མཚོ་སྔོན་དང་ཡུན་ནན་གཙོས་པའི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་ཆེ་བའི་བོད་པའི་ཚོང་ཁང་དེ་ཚོའི་ནང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཇལ་རྒྱུ་འདུག གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ཁུལ་གྱི་མངའ་སྡེ་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་དང་འབྲས་ལྗོངས། ལ་དྭགས་བཅས་ནང་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་རེད།
གཞི་རྩའི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཆབ་སྲིད། ངོ་བོ་གང་གི་ཆ་ནས་བལྟས་ཀྱང་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་དང་ཧ་ཅང་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཕྱག་སྲོལ་ནང་བཟང་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་རྣམས་རྒྱ་གར་གཙོ་བོར་ཁུངས་གཏུག་ཡོད། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་རྒྱ་ནག་དང་འཐབ་འཁྲུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་ཡོད་ཅིང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ཁྲོད་ནས་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་མཁན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་མེད། སྐབས་དེར་དབྱིན་གཞུང་ནས་བོད་རང་བཙན་གྱི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་བར་གནས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་བཟོ་གང་ཐུབ་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་དང་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ཤུགས་ཆེན་བཟུང་ཡོད། ལྷ་སར་བཅའ་སྡོད་རྒྱའི་ཨམ་བན་གྱིས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་དབྱིན་ཇིའི་སྐུ་ཚབ་ཡཱང་ཧསེ་བྷེནཌི་ཡི་བོད་ནང་གི་རྟོག་ཞིབ་ལ་དོག་ཟོན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་མཇུག་འབྲས་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པའི་རྩོད་སྒྲུབ་བྱས་པ་དེ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༢ ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཅང་ཅེ་ཧྲི་ཡིས་རྒྱ་ནག་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ ༤ ཚེས ༡ ཉིན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ ༡༣ པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྟེ་ཨམ་བན་དང་རྒྱ་མིའི་དམག་དཔུང་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་བ་རེད། དེ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་ནང་འཁྲུག་གི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་མ་ཐག་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་ཡོད། ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་བཞི་ཙམ་རིང་བོད་ཡུལ་འདི་རང་དབང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལྟ་བུར་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
དུས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་གྱིས་བོད་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་ནས་བོད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལ་གཡོལ་གང་ཐུབ་བྱས་ཡོད། ལྷག་པར་ལོ་དེ་དག་གི་ནང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཡོང་ཕྱིར་མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དམར་ཤོག་རིང་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་ཏེ་བོད་མི་རིགས་དང་ནང་ཆོས་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ལམ་ལྷོང་བྱུང་མེད། ད་སྐབས་སྲིད་ཇུས་དེའི་ཚབ་ཏུ་གཡོ་བྱུས་ལྡན་པའི་ཧན་མི་རིགས་རིང་ལུགས་དར་སྤེལ་དང་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེན་སྤེལ་བཞིན་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་གི་ཕྱོགས་ནས་བརྗོད་ན། མི་རིགས་དར་སྤེལ་དང་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལས་གཞི་འདི་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་ཞིག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་མེད་ཀྱང་། སྔ་མོ་མའོ་ཡི་ལྕགས་ཀྱི་སྡེར་མོ་ལྟ་བུའི་བཙན་ཤེད་ཆེ་བའི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་སྟངས་དང་བསྡུར་ཚེ་ཕྲན་བུའི་གྲུབ་འབྲས་བཟང་བ་ཐོབ་ཡོད་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ད་ལྟ་བོད་འདི་གང་ཙམ་གྱིས་ཞི་འཇམ་ལྟ་བུར་གནས་མོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་ཐོག་བོད་འདི་ད་དུང་ཡང་འབར་རྫས་ཀྱི་སྒམ་ཆུང་སྐམ་པོ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་གནས་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་མི་ཚོས་མེ་སྟག་དེ་བརྒྱུད་ནམ་ཞིག་མེ་ལྕེ་འབར་སྲིད་པའི་འཇིགས་སྣང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་གར་ལ་མཚོན་ནའང་། སྲིད་ཇུས་དེས་ཏོག་ཙམ་ལས་ཕན་ཐོགས་བྱུང་མེད། ད་ལྟ་རྒྱ་གར་ནང་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་སྟོང་ཕྲག ༡༥༠ ལྷག་གནས་སྡོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། རྒྱ་གར་ནི་བོད་མི་ཚོས་སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོའི་ཆེད་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་འཐབ་བརྩོད་དེ་ཁུ་སིམ་མེར་ལྟ་བུར་སྣང་ཡང་། བོད་དོན་ད་དུང་གསོན་པོར་གནས་ཡོད་སྟབས་རྒྱ་གར་ལ་འདོད་པ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་གནད་དོན་དེ་སོ་སོའི་རྭ་སྐོར་མདུན་དུ་འབྱུང་བཞིན་པ་ཞིག་རེད།
བོད་དོན་འཐབ་བརྩོན་འདི་རྒྱུན་གནས་ཡོང་ཐུབ་པའི་འགག་རྩ་ལྟེ་བ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀྲིན་ཉག་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་གི་ཕུགས་བསམ་དང་སྣང་བརྙན་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བསྟིའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད། དུས་རབས་གསར་པའི་སེམས་དོན་རིག་པ་དང་། བཟང་སྤྱོད། ཁོར་ཡུག་གི་རིན་ཐང་། ཆབ་སྲིད་བཅས་ཀྱི་ནུས་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤུགས་རྐྱེན་ཅན་དང་ཕྱུག་བདག་ཅན་མང་པོ་ཞིག་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་ཐུགས་སྣང་ཅན་དང་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དེང་སང་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་དྷ་རམ་ས་ལའི་ཉེ་འདབས་སུ་ཆགས་པའི་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ཆུང་མེག་ལེ་ཌི་གྷན་ཇི་ནི། མི་ཚེའི་ཕུགས་འདུན་དང་དོན་སྙིང་གསར་པ་འཚོལ་བཞིན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་དུ་མའི་ཡིད་སེམས་འགུག་བྱེད་ཀྱི་རྡོ་ཁབ་ལེན་ཞིག་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས། རི་གྲོང་ཆུང་ཆུང་འདིར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ནན་སི་ཧྥེ་ལའོ་སི་དང་། ཧོ་ལི་ཝུད་ཀྱི་གྲགས་ཅན་གློ་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་རེ་ཆར་ཌི་གྷེ་རེ་དང་། ཨུ་མ་ཐར་མན་བཅས་ཕེབས་མྱོང་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀས་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་དགོངས་པ་གཞན་དོན་དུ་གཤེགས་པའི་རྗེས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ལ་སེམས་འཚབ་བྱེད་བཞིན་པ་རེད། བོད་མི་ཚོས་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་གྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཁོང་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་འཕྲུལ་མིའི་ཤ་གཟུགས་སུ་བྱོན་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་ནམ་ཞིག་སྐུ་ཚེར་ཚད་འཛིན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ད་ཆ་ཁོང་དགུང་ལོ་ ༨༨ ལ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། དོན་དངོས་ལྟར་དུས་ཚོད་ནི་ཁོང་གི་ཕྱོགས་སུ་མེད་པ་ངེས་གཏན་ཡིན། ཇི་སྲིད་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་གནང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཁོང་གིས་བསླས་པའི་དུས་རབས་གསར་པའི་ནང་བསྟན་གྱི་རས་གདན་དེས་བོད་ཀྱི་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མེ་རོ་དེ་གསོན་པོར་འཚོ་ཐུབ་ངེས་ཡིན་ཡང་། ༸གོང་ས་མཆོག་དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་རྗེས་བསྟན་པའི་མེ་རོ་དེའང་ངང་གིས་འཆི་སྲིད་པ་ཡིན།
མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུག་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམས་ལ་འགོག་རྐྱེན་མེད་པ་མ་རེད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་དབང་ཆ་དང་ཐབས་ཤེས་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་གིས་ཁོང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འདེམས་སྒྲུག་ཞུས་པའི་ཡང་སྲིད་ཅིག་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཡང་སྲིད་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་བཟོ་ཐབས་བྱེད་ངེས་ཡིན་པ་གཏན་འཁེལ་ཡིན་མོད་ཀྱང་ཁོང་ཚོའི་འདོད་པ་ལྟར་ལམ་ལྷོང་འབྱུང་མི་སྲིད། དེས་གནས་སྟངས་དེ་རབ་རིབ་བཟོས་ནས་མ་འོངས་པར་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་འདྲེ་ལག་རྐྱང་ནས་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ངེས་གཏན་ཡིན། སྐབས་དེ་དུས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་རྩོད་གླེང་ཡོང་སྲིད་ཀྱང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མི་རབས་གསར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་དུ་བཞེས་རྒྱུ་ནི་ཟློག་ཏུ་མེད་པའི་འོས་འགན་ཆགས་རྒྱུ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱ་གར་དུ་ངོས་འཛིན་ཞུས་པའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཐད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཕྱོགས་ནས་རྩོད་གླེང་བྱུང་ཚེ། ང་ཚོས་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་སེམས་དང་བསམ་པའི་བར་དུ་འགྲན་རྩོད་ཅིག་མཐོང་ངེས་ཡིན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤོག་ཁག་མི་འདྲ་བ་ཚོས་དབང་ཆའི་འཐབ་རྩོད་ཆེད་དུ་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་འདོད་རྔམ་ཆེ་རུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་སྨྲོས་མ་དགོས་པ་ཡིན། ནང་ཁུལ་འཐབ་རྩོད་དེ་འདྲའི་རིགས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་དྲག་པོའི་དམག་འཁྲུག་སློང་གི་ཡོད་ལ། རྒྱ་གར་ནི་དེའི་རྟེན་གཞི་གཙོ་བོ་གཅིག་རེད།
ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་ལྡན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་གཅིག་མངོན་འགྱུར་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། འགོ་ཁྲིད་དེ་གཉིས་ནི། སེམས་ཁམས་གསོ་བའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་གཅིག་དང་། སྲིད་དོན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་སྒྲུབ་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་མཁན་གྱི་དྲག་པོའི་འགོ་ཁྲིད་གཅིག་རེད། ད་ལྟ་དབུ་ཁྲིད་གཉིས་ཅན་གྱི་ལམ་ལུགས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་རྣམ་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བཞིན་པ་འདི་ནི་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་མཁྱེན་ཡོན་གྱི་བཀའ་དྲིན་ཉག་ཅིག་ལོས་ཡིན། དེ་ཡང་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་བླ་ཆེན་ཨང་གཉིས་པ་དང་ད་ལྟ་ཇཱར་མི་ནིར་བཞུགས་བཞིན་པའི་༸དཔལ་རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པ་ཨྱོན་འགྲོ་འདུལ་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ནི་བོད་ནང་དང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ཡོད།
རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་བལྟས་ན། བར་གནས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་གཞན་ཞིག་ཕེབས་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་འདི་ཁ་ཐོར་དུ་མི་འགྲོ་བའི་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་དང་། འོས་འགན་འདི་ནི་སྐུ་ན་གཞོན་པའི་དཔལ་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ཁོང་གིས་ལེགས་པར་སྒྲུབ་སྲིད།
ས་ཁམས་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ལ་དྭགས་ནི་བོད་ཀྱི་བྱང་ཐང་གི་ས་འབྲེལ་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། སྐད་ཡིག་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྐད་ཆགས་ཡོད། ཡང་ས་སྟོང་ལུང་ཁུག་ཏུ་ཆགས་པའི་མོན་རྟ་དབང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ཕྱི་ལོ ༡༩༥༠ འགོ་སྟོད་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་ཟླ་སྒྲིལ་མ་བཏང་བར་དུ་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་འོག་གནས་ཡོད།
ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་དུ་བྱུང་བའི་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དེ་དོན་དངོས་ཐོག་བོད་དང་ལྷན་དུ་བྱུང་བའི་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ཅིག་ཡིན་པ་བརྗེད་མི་རུང་། གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི་གལ་སྲིད་བོད་འདི་དོན་དམ་གྱི་རང་བཙན་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ཡིན་ཚེ། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ནས་བདག་དབང་ལ་རྩོད་ལེན་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་རྟ་དབང་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་ས་ཁུལ་ལ་བདག་དབང་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ནི། གཙོ་བོ་ཕྱི་ལོ ༡༩༤༠ ལོ་སྨད་དུ་གསར་དུ་རང་བཙན་ཐོབ་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་ས་ཁོངས་བདག་དབང་རྩོད་པའི་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་ཕུལ་ཡོད་པ་དེར་གཞི་བཅོལ་བཞིན་ཡོད།
ད་ནས་རྩིས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་འབོར་དེ་བཞིན་རྒས་འཁོགས་ཤ་སྟག་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་ངེས་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ད་ལྟ་མདུན་དུ་ལྷག་པའི་གོ་སྐབས་གང་ཡོད་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་གཏོང་རྒྱུ་སྨྲོས་མ་དགོས་པ་ཡིན། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་འཛུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་རིམ་སྤེལ་བྱས་པ་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ས་ཁུལ་བྱེ་བྲག་གཅིག་ལ་དམིགས་འབེན་གཏད་པ་གཏན་ནས་མིན། གང་ལྟར་བོད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་འཕེལ་རིམ་ཐོག་ལ་བསམ་གཞིག་ནན་ཏན་བྱེད་དགོས་པ་ནི་གནས་དོན་གལ་གནད་ཅན་ཞིག་ཆགས་འདུག་གོ།།
མ་རྩོམ་འབྲེལ་ཐག https://www.deccanchronicle.com/opinion/columnists/mohan-guruswamy-the-importance-of-being-tibets-14th-dalai-lama-894626