རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་།
རྩོམ་ཡིག་འདིའི་མགོ་སློང་སྐབས་ནས་སེམས་པ་འཚབ་འཚུབ་ཏུ་གྱུར་སོང་། ཉིན་རེ་འགའི་སྔོན་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་མ་ཐག ཕྱི་ཡུལ་ན་ཡོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པར་གྲགས་པ་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་དུ་དྲ་ཐོག་གི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་འུར་ཟིང་ངེར་སོང་ཞིང་། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་རླབས་ཆེན་ཡིན་ཚུལ་དང་། མི་མང་པོ་ཞིག་མཁྲེགས་བཟུང་དང་རྨོངས་འཐོམ་པ་ཡིན་ཚུལ་སོགས་ལས་འཕྲོས་ཏེ། སླར་ཡང་རང་བརླ་ཁྱི་ལ་སྟེར་བའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་ཀྱང་མགོ་བརྩམས་སོང་། དེ་བཞིན་དུ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་གྱིས་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ལགས་ཆེད་ཞུས་ཀྱིས་<<གནམ་ས་གོ་འབྱེད།>>ཀྱི་བསྟན་དོན་དང་། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་བསམ་བློའི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱས་སོང་། གོ་སྐབས་དེ་བསྟུན་གྱིས་བོད་ནང་གི་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཞིག་གིས། བོད་ནང་གི་མི་རྣམས་ཞོགས་དུང་ལ་མི་དགའ་བ་ནི། ཁོས་ཆོས་ལུགས་ལ་ངན་སྨྲས་བྱས་པས་ཡིན་ལ། ཁྱེད་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ནས་ཞོགས་དུང་ལ་ལྟ་སྟངས་ཇི་འདྲ་འདུག་ཅེས་ཀྱང་ཟེར། བོད་ནང་གི་མི་རྣམས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལ་དགའ་མི་དགའ་མི་གཅིག་གིས་ཚབ་མཚོན་ཐོག་ནས་བཤད་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་ལ། སྐབས་འདིར་བཤད་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་ག་ལ་ཡིན།
སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གིས་ད་ལྟའི་བར་གླེང་སྟེ་འོང་བ་ནི། ཤེས་རིག་གི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་གམ། བརྟན་ཆགས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་གནས་སེམས་ཁམས་ཤིག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ལས་མཐོང་བའི་རང་སྣང་གི་དོན་སྤྱི་ཞིག་སྟེ། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་བསྐྲུན་པའི་བོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་སྐོར་དང་། སྣང་ཚུལ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་འདའ་དགོས་པའི་རང་སྣང་གི་བསམ་ཚུལ་དག་ཡིན། འདི་ལ་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀར་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བའི་གླེང་སློང་སྣ་ཚོགས་ཡོང་མྱོང་ལ། མུ་མཐུད་ཡོང་ངེས་ཤིག་རེད། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་བསམ་ཚུལ་དྲན་ཚུལ་གྱི་ལྡོག་ཕྱོགས་སུ་ལངས་མཁན་དག་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་འཐོམ་པར་བརྩི་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་དངོས་གནས་རྨོངས་འཐོམ་ཞིག་རེད་མོད། སྐབས་འདིར་མང་པོ་གླེང་བས་ཅི་ཡོང་།
གང་ལྟར་ཀྱང་། ཁ་སང་དེ་རིང་གི་གླེང་སྲོལ་ཞིག་སྟེ། རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ཤུགས་སམ་དམ་དྲག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་གྲོང་གསེབ་པ་ནས་ཤེས་ཡོན་པའི་ཐོག་ལ་བསྒྱུར་བ་ནི། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པ་རྩ་གཏོར་གཏོང་འདོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་རེད་སོགས་ཟེར་བ་ནི། དྲང་མོ་དྲང་བཞག་གི་གླེང་སྟངས་ཤིག་ག་ནས་ཡིན་ཏེ་གཏན་ནས་མིན་ནོ། ། ད་ལྟ་དེ་ལྟའི་སྣང་ཚུལ་འབྱུང་བཞིན་པ་ནི་ཆེད་དུ་ཤེས་ཡོན་པ་རྩ་གཏོར་གཏོང་འདོད་མ་རེད་དེ། ད་ལྟའི་བར་གྲོང་ཁྱེར་ན་འཚོ་བའི་ཤེས་ཡོན་པ་དག་ཐད་ཀར་ཆབ་སྲིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མདུན་དུ་བུད་པ་ཆེས་ཉུང་བའམ་ཡང་ན་མེད་པས་རེད་ལ། ༢༠༠༨ ལོའི་རྗེས་ནས་བཟུང་རེ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོས་ཀྱང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྙུག་རྩེ་གཏོད་པ་དང་། སྐད་ཆ་བཤད་ཐུབ་སོང་བས་རེད། གང་ན་བོད་དོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཡོད་ན་དེ་རུ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ལག་བསྲིང་འོང་བ་ནི། ཁོ་རང་ཚོའི་དགོས་མཁོ་རེད།
ཁ་སང་དེ་རིང་འདང་ཕོག་དཀའ་བའི་དོན་གནད་གཞན་དག་ཀྱང་འདུག་སྟེ། ད་ལྟ་བཙོན་དོང་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་དང་། ཀུན་དགའ་ཚངས་དབྱངས། གཞན་ཡང་ནུབ་བྱང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་མ་ཚོ་དང་། རྔ་བ་དང་རྨ་ཆུའི་དགེ་སློབ་ཚོ་ལྟ་བུ་ནི་རྦད་དེ་གླེང་ཕྱོགས་ལས་དོར་ཟིན་པ་དང། ཁོ་ཚོའི་སེམས་པ་དང་ལར་ཞེན་ནི་ཧ་ཅང་དཀྱུས་མ་ཞིག་གི་ཚོད་ལ་ལྷུང་། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལགས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཀག་སྐྱིལ་བྱ་དགོས་དོན་ནི། རང་རིགས་མཆོག་དམན་ཀུན་གྱིས་རེ་ཞིང་སྨོན་པའི་རྨི་ལམ་སྟེ། བཙན་པོའི་རྒྱལ་རྒྱུད་ནས་འཕྲོ་ཆད་པའི་མདོ་དབུས་མཐོ་ལྗོངས་ཀྱི་རང་བདག་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་སླད་དུ་ཡིན་ལ། འབངས་མི་ཕལ་བ་གྲྭ་བཙུན་ཚོ་དང་། སྒྲོལ་མ་སྐྱབས། ཀུན་དགའ་ཚངས་དབྱངས་སོགས་ཀྱང་གཅིག་གྱུར་གྱི་རེ་སྨོན་དེའི་སླད་དུ་བཙོན་ལ་ལྷུང་བ་རེད། སྐབས་འདིར། རང་ཅག་ནི་བསད་ཟིན་པ་དང་གསོད་བཞིན་པ་ཁོ་རང་ཚོའི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱབ་རྟེན་ཉན་དགོས་པ་ལས། ཆེ་གེ་མོ་འདི་དང་གན་ཞེས་བདམས་གསེས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་ན་ངེད་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐྱོ་གར་གཞན་ཞིག་བསུས་པ་ལས་ཅི་ཡང་མེད།
ད་དུང་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པར་སྙིང་ཚིམ་སྟོན་པ་ལྟར་གྱི་མི་དེ་ཚོ་དང་། ཞོགས་དུང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དེ་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་པའམ་ཡང་ན་རྨོངས་དད་པ་ཚོས་བྱས་པ་ལྟར་སྒྲོག་མཁན་སུ་ཡིན་ཀྱང་ལག་ཟུང་བྲང་ལ་བསྙེས་ནས་འདང་རྒྱག་རན་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོར་གཞོམ་གཞུག་བྲལ་བའི་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཤིག་ཆགས་བཞིན་ཡོད་ལ། འདུ་ཤེས་འདི་ནི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་དཀའ་སྡུག་ལྷུར་བླངས་པའི་རང་ཅག་ཐུན་མོང་གིས་བསྐྲུན་པ་དང་མ་འོངས་པར་ཡང་རང་ཅག་ཐུན་མོང་གིས་ཉར་ཚགས་རྒྱུན་མཐུད་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ལས། སྣ་གཅིག་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་དགའ་ཁ་འཁྱེར་སྟངས་ཀྱིས་འཁྱོངས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ངེད་ཅག་ཐུན་མོང་ཁེ་ཕན་ཞིག་ལ་དམིགས་པས་ཀྱང་ཚོད་ཐིག་པ་ཞིག་རེད།
མདོར་ན། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་རྒྱ་མིས་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་ལས་བོད་ཀྱི་རྨོངས་དད་པ་ཚོས་བྱས་པ་མིན་ལ། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་བོད་མིའི་ཁེ་དབང་དང་རེ་འདོད་ཀྱི་སླད་དུ་བཀག་སྐྱིལ་བྱས་པ་ལས། ཁོ་རང་གི་སྒེར་དོན་དུ་མིན་པའང་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ཕྱོགས་འདི་གཉིས་ལ་བསམ་གཞིགས་ལེགས་པོ་བྱུང་ན། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ཕྲག་ཏུ་ལྷུང་བའི་འགན་དབང་གང་ཡིན་དང་། ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་དགོས་པར་ཡང་འདང་ཕོག་ངེས་ལས། ཞོགས་དུང་འཛིན་བཟུང་གི་དོན་རྐྱེན་དེ་རང་རེའི་ནང་འཁྲུགས་སློང་བྱེད་དུ་གྱུར་ན་གཏན་ནས་མི་རུང་ངོ་། །
སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གློད་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་གཞི།
དང་པོ། བོད་མི་གཞིས་པ་ཚོས་སྒྲུབ་དགོས་པའི་དོན་ཚན།
སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་བུ་མོས་བཅར་འདྲི་བརྒྱུད་ནས་བཤད་པ་ལ་གཞིགས་ན། བོད་ནང་ན་ཁོང་གློད་ཐབས་ལ་ལས་དོན་སྒྲུབ་པ་དེ་ཕྱིར་མ་བསྒྲགས་པའམ་ཤུགས་ཆེར་བསྒྲུབས་མེད་པར་གྲགས།
དེ་འདྲ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་བོད་མི་གཞིས་པ་ཚོས་སྒྲུབ་དགོས་པ་གཤམ་དུ།
གཅིག བོད་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོས་ཐབས་མཁས་བརྟེན་ནས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཁག་སྟེ། མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་། རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་དང་། ཉེན་རྟོགས་ལས་ཁུངས། དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཁང་། མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་སོགས་ལ་ཞུ་གཏུགས་ཡེ་གེ་འབུལ་བ།
གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་ཡོན་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་སྙན་ཞུ་ཕལ་བ་དེས། མ་མཐར་ཡང་ཞོགས་དུང་ཁོང་ལ་ཤེས་ཡོན་པའི་སྡེ་ན་དོ་སྣང་ཡོད་པ་གསལ་བོར་སྟོན་ཐུབ་པ་དང་། སྟབས་ལེགས་ན་རྐྱེན་དེ་ལས་གློད་ཀྱང་སྲིད།
གཉིས།
ཁོང་གི་གཉེན་ཉེ་འབྲེལ་ཚོ་ལ་གཞིས་པ་བོད་མི་ཚོས་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རོགས་རམ་དང་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་པ། ཁོང་ཚོར་སེམས་གསོ། ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞུ་རྒྱུར་རོགས་རམ་བྱེད་པ། ཁོང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་མི་སྐོར་ཁག་བྱས་ཏེ་རེ་མོས་ཀྱིས་བཀག་ཉར་ཁང་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་། མཚོ་སྔོན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་གློད་གྲོལ་རེ་ཞུར་འགྲོ་བ།
གསུམ།
མི་མང་གིས་ཀྱང་གོང་གསལ་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་དག་ལ་ཁ་པར་དང་འཕྲིན་ཡིག་བརྒྱུད་ནས་གློད་གྲོལ་རེ་འབོད་བྱེད་པ། དྲ་རྒྱ་དང་མི་ཁ་ནས་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེར་བྱེད་པ།
རྒྱུ་མཚན་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་པ་སོགས་གསང་བའི་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་ཚེ། མི་མང་གིས་དོ་སྣང་དང་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཏེ་གློད་གྲོལ་བྱུང་བ་ཡོད་སྲིད་པས། གཞུང་དེ་ལ་མི་མང་གིས་སུན་གཙེས་གཏོང་པའི་ཐབས་འདི་རང་རེས་ཀྱང་བསྟེན་དགོས།
བཞི།
རྒྱ་རིགས་ཤེས་ཡོན་པ་དྲང་བདེན་སྐྱོང་མི་དག་ལ་འབྲེལ་བ་བྱས་ཏེ་ཁོང་ཚོར་ཞོགས་དུང་གློད་ཐབས་ལ་རོགས་རམ་ཞུ་བ་དང་། རྒྱ་ཡིག་གི་དྲ་རྒྱ་ལྟ་བུའི་འཕྲིན་ལམ་ནས་ཁོང་གི་སྐོར་གླེང་སློང་ཚད་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བར་རེ་སྐུལ།
གཉིས་པ།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིས་སྒྲུབ་དགོས་པའི་དོན་ཚན་ཁག་ནི།
གཅིག
ཐད་ཀར་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་མི་བྱེད་པར་བརྒྱུད་ནས་གློད་ཐབས་བྱ་བ་ལ། དཔེར་ན། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་གཞུང་དང་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་ཡིག་ཐོག་ནས་ སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གློད་གྲོལ་ཡོང་བར་རེ་འབོད་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་དེ་ཚོས་སྐུ་ཞབས་ཁོང་གློད་ཐབས་ལ་རང་གི་གཞུང་ཚབ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ནག་དབུས་དང་མཚོ་སྔོན་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཁ་པར་གཏོང་བ།
གཉིས།
བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ཕུད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ནག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ནས། ཚོགས་པ་དེ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐད་ཀར་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ན་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་སོ་སོར་གློད་གྲོལ་ཆེད་དུ་ཁ་པར་དང་འཕྲིན་གཏོང་བར་རེ་སྐུལ།
གསུམ།
བདེ་འཇགས་ཀྱི་ལམ་ཁ་རྙེད་ན་བརྒྱུད་ནས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་ནང་མིར་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་པ།
གསུམ་པ།
བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་གཟབ་དགོས་པའི་དོན་ཚན་ནི། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་ནང་མིར་ཁ་པར་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་བྱ་སྐབས། ཁོང་ཚོའི་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་པ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་དང་། ཨེ་ཤུ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་། ཨ་རི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་སོགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་མི་ཚོར་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ལས་རག་པའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཀུན་ཀྱི་ཐོག་མར་རང་རང་གི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་དུ་འགོད་པར བརྩོན་ལེན་གྱི་ཕྱིར་དུ་སྒྲོག་མི་རུང་། གོང་གསལ་བོད་དོན་ལ་དམིགས་ནས་བཙུགས་པའི་བརྒྱུད་ལམ་དེ་ཚོས་བོད་ནང་གི་མི་ལ་བཅར་འདྲི་སོགས་བྱས་ཏེ་གནས་ཚུལ་རག་ནའང་། ཐོག་མར་འཛམ་གླིང་ན་རྒྱུག་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གསར་ལམ་དུ་འགོད་ཐབས་ལ་བརྩོན་པ་དང་། དེ་ནས་ གསར་ལམ་གྲགས་ཅན་གཞན་དག་ལས་ཚུར་དྲངས་ཏེ་གསར་འགྱུར་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྒྲགས་ན་ལེགས། རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ལྟ་བུའི་རྒྱ་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་ཡིན་པའི་བོད་མིའི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་ལམ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ནས་ཆེས་ཐོག་མའི་གསར་འགྱུར་དུ་འགོད་ཐུབ་ན། གཅིག་ནས་ཁྱབ་ཚད་ཆེ་བ་དང་། གཉིས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཀྱང་གཟུར་གནས་ཀྱི་གསར་ལམ་དག་ལས་ཐོན་པའི་གསར་འགྱུར་ལ་མཐོང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་འཛིན་པ་ཡིན། དེ་མིན་གསར་ལམ་ཆུང་རིགས་ནས་བསྒྲགས་ཟིན་ན་གཟུར་གནས་ཆེ་ཤོས་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་བསྒྲགས་ཟིན་པ་མི་འགོད་པ་དང་། བོད་དོན་ལ་དམིགས་སུ་བཙུགས་པའི་གསར་ལམ་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་བདེན་པ་བསྒྲགས་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་དག་ནི་ཀྲུང་གོར་སྡང་བའི་ཚོགས་པར་བགྲངས་ནས་དགག་རྐྱང་བྱེད་པ་དང་། ད་དུང་རྒྱུ་མེད་རྣམ་རྟོག་གིས་བཀག་ཉར་དུ་ཡོད་པའི་མི་དེ་ལ་ཉེས་པ་འགེལ་བའི་རྒྱུར་ཡང་འགྲོ་སྲིད།
གཉིས། གོང་གསལ་སྒྲུབ་འོས་པ་དག་སྔོན་ལ་མ་སོང་བའི་གནས་སྐབས་དེ་ལ། བཙན་བྱོལ་བ་ཚོས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་སྐོར་ལ་ངོ་རྒོལ་སོགས་དངོས་བསྟན་གྱི་ལས་འགུལ་རིགས་རེ་ཞིག་མ་བྱས་ན་ལེགས། དེ་མིན་གཞིས་པ་བོད་མི་ཚོས་སྐུ་ཞབས་ཁོང་ཉེས་མེད་དུ་བསྒྲུབས་ནས་གློད་ཐབས་བྱེད་པ་ལ་གནོད་སྲིད།
མཐར་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་གི་ལུས་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་མྱུར་དུ་གྲོལ་བའི་སྨོན་འདུན་དང་། ཁོང་གི་ནང་མི་ཚོར་སེམས་གསོའི་འཚམས་འདྲི་དང་བཅས།
ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་ནས།
༢༠༡༠ལོའི་ཕྱི་ཟླ༥ཚེས༢ཉིན་བྲིས།
འོ་རེད་བཙན་བྱོལ་བ་ཚོ་འུར་འུར་བྱེད་རྒྱུ་ངོ་མ་དགའ་བོ་འདུག
འཁྲུངས་སྐར་ཟེར་བ་ཁྱོད་ཉན་ཨ། རང་རེའི་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བཞིའི་གདན་ས་ཁག་གི་ཚོགས་དུང་གིས་ནི། རང་རེའི་བོད་ཙམ་མ་ཟད། འཇིག་རྟེན་ཧྲིལ་བོའི་མུན་པ་གཏོར་ཞིང་། ཚེ་སྲོག་ཡོད་རྒུའི་ཞོགས་པ་བསུས་དང་བསུ་བཞིན་ཡོད་ན། ཞོགས་དུང་ལྟ་བུར་སྦྱར་བ་ནི། ཁྱོད་རང་བྱབ་ཆུང་བའི་རྟགས་བསྟན་པ་ཙམ་རེད། གོ་སོང་ངམ། ཞོགས་དུང་རྒྱ་མིས་བཟུང་བ་མ་འགྲིག་པ་རེད་མོད། ཁོའི་ཤེས་རྒྱ་ནི་ཞིང་པ་རྒན་པོ་ཞིག་ལ་མི་སྟོ། ཁོའི་སྙིང་སྟོབས་ནི་ཕྱུགས་རྫི་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་མི་བྲ། ཞིབ་ཏུ་སོམས་དང་ཤེས་ཡོང་།
ཞོགས་དུང་ལགས་ནི་རང་རེ་གངས་ཅན་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བཞི་ཡི་གདན་ས་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་དུང་གིས་སྐད་ལས་གྲགས་ཆེ། དེ་ནི་བོད་པ་རྩམ་ཟིན་པ་ཐལ་ཆགས་བ་ཞིག་མ་ཡིན་མངོན།། ཁོང་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་ཤོག
རྭ་བློ་དབང་ལགས་བདེ་མོ།ཁྱེད་ཀྱི་བཤད་པ་དེ་ཚོ་དོན་ངེས་རེད།ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་གང་ཡོང་གི་ཡོད་མེད་དེ་ཤེས་ནས་ལས་དོན་ལ་འབད་པ་དེ་ཚོའི་ནང་ཁག་གཉིས་ཡོང་ཆོག
ང་འགྲོ་རན་ཐ་དགོངས་དག་ཞུ།དུས་ཚོད་ལྟར་འཐོན་དགོས་པས་རྗེས་སུ་མཇལ།
ངས་ཁྱེད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་ཅུང་ཙམ་བཀླགས་རྗེས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་དྲ་ཐོག་རྩོམ་པ་པོ་ཚོ་འུར་ཟིང་ངེར་སོང་རབ་བཤད་པ་འདིས་ང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞིག་ངང་གིས་སྤྲད་སོང་། བཙན་བྱོལ་ཤེས་ཡོན་པའི་སྡེར་གཏོགས་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་དགོན་པའི་སྡེ་གང་ཞིག་ན་གཞོན་རྩོམ་པ་པོ་ཞོགས་དུང་སོགས་འཇུས་དུས་ད་བར་ཁུ་སིམ་སིམ་ཡིན་པ་ལས་སུ་ཞིག་གིས་འུར་ཟིང་ལང་བྱུང་། བླ་ཆེན་དཔོན་ཆེན་གྱི་གོ་ཐོབ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་འདི་ཚོ་ནམ་ཡང་གཉིད་མི་སད་པ་མ་ཟད་ཞོགས་དུང་སོགས་ལ་ད་དུང་མི་འདོད་པའི་ངན་ཚིག་སྨྲ་བ་དང་།ཁེངས་རློམ་ཅན་གྱིས་ཡིན་མདོག་མདོག་གིས་ཞོགས་དུང་གི་རྩོམ་ཡིག་དག་ལ་གདེང་འཇོག་བྱེད་ཀི་མེད་པའི་ཤབ་ཤུབ་ཀྱི་སྐད་ཆ་སྨྲ་མཁན་ཡུལ་གྱར་ཁྲོད་མང་རབ་འདུག་པ་ལས་དོན་དངོས་ཞོགས་དུང་སོགས་ཀྱི་རིན་ཐང་གླེང་མཁན་མི་འདུག་སྙམ
སུ་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་བཟོ་ལས་ལག་རྩལ་སློབ་གྲྭའི་ནང་རྒྱ་བོད་ སློབ་མའི་བར་ར་འགལ་ཟླ་བྱུང་ནས་ཉུང་མཐའ་བོད་རིགས་སློབ་གཅིག་འདས་གྲོངས་ཕྱིན་ ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༡༢ཉིན་སུ་ཁྲོན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཡང་བའི་བཟོ་བཀོད་སློབ་ གྲྭའི་ནང་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་འགལ་ཟླ་ཤོར་ནས་མི་གྲངས་སུམ་ཅུ་ལྷག་ལ་རྨས་ སྐྱོན་ཕོག་དང་། འགལ་ཟླ་བྱུང་རྐྱེན་ནི་སློབ་གྲྭའི་ཚོང་ཁང་ནང་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་གིས་སེམས་ ཆུང་མ་བྱས་པར་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཞིག་དང་གདོང་ཐུག་རྒྱབ་ནས་ཁ་རྩོད་ཤོར་བ་རྗེས་ སུ།ཉིན་དེའི་དགོང་མོར་དུས་ཚོད་དགུ་བ་ནས་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་གྱི་དྲག་པོའི་ འགལ་ཟླ་གྱུར་ཏེ་ཕན་ཚུན་བར་སོ་ཕོག་སོགས་ཀྱིས་རྒྱག་རེས་བྱས་ནས་ཞོགས་པའི་དུས་ ཚོད་གཉིས་བའི་བར་ལྷག་པ་དང་། དེ་ནས་ཉེན་རྟོག་པ་བརྒྱ་གྲངས་ལྷག་ཡོང་ནས་བཀག་འགོག་དང་གནས་ཚུལ་དེ་ཕྱི་ལ་ བསྒྲགས་མི་ཆོག་པ་བཟོས་བ་སོགས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་སྡེ་ ཚན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་། དེ་བཞིན་ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༢༥ཉིན་ཙི་ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟོ་ལས་ལག་རྩལ་སློབ་ གྲྭ་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཡང་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་བར་འགལ་ཟླ་བྱུང་ནས་འཁོན་འཛིང་བྱས་ཏེ་ ཉུང་མཐའ་བོད་རིགས་སློབ་མ་གཉིས་འདས་གྲོངས་དང་གསུམ་ལ་རྨས་སྐྱོན་བྱུང་བའི་གནས་ ཚུལ་ཐོན་ཡོད་པ་མ་ཟད་། ཙི་ ཀོང་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་བོད་སློབ་མའི་འཁོན་འཛིང་ཁྲོད་བོད་ རིགས་སློབ་མ་བཞི་ཤི་རྨས་བྱུང་བ་བདེན་དཔང་བྱས་འདུག ཡང་སློབ་གྲྭ་དེའི་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་བརྗོད་ན།བོད་རིགས་སློབ་མ་དེ་དག་ན་ནིང་ ལོར་སུ་ཁྲོན་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ནས་ཡོང་བ་དང་། ལོ་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀའི་རིང་སློབ་གྲྭ་འདིར་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆས་དང་གྲངས་རྩིས་། བཟོ་ལས་ལག་རྩལ།ཁོར་ཡུག་སོགས་ཀྱི་ཆེད་ལས་སྐོར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་། སློབ་གྲྭ་དེའི་སློབ་མ་ཞིག་གིས་བརྗོད་ན་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་ཚོས་སློབ་གྲྭའི་ ཕྱོགས་ནས་བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོར་ཉིན་རེར་རྒྱ་སྒོར་བཅུའི་ཁ་གསབ་སྤྲོད་པ་དེ་ འདྲ་མཉམ་མིན་པར་བསམ་ནས་མི་རིགས་བར་གྱི་འགལ་ཟླ་བྱུང་བ་དང་། ད་ཐེངས་བོད་རིགས་སློབ་མ་གཅིག་བསད་པ་དེས་འཁོན་སེམས་དེ་བས་ཇེ་ཆེར་གྱུར་ཡོད་ ཟེར་། གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཏུ་སློབ་གྲྭ་དེར་སློབ་མ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ཡོད་པའི་ཁྲོད་སློབ་མ་ བརྒྱ་ལྷག་ན་ནིང་ལོར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ནས་ཡོང་བ་དང་།ནམ་རྒྱུན་ཏུ་རྒྱ་བོད་སློབ་ མའི་བར་འགལ་ཟླ་ཆུང་ངུ་རེ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་།བོད་རིགས་སློབ་མ་ཚོ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ སླ་བ་ཡོད་ཚུལ་སློབ་གྲྭ་དེའི་དགེ་རྒན་ཞིག་གིས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག
ལྕགས་མོ་འཚོའི་དྲ་བ་ལས་དྲངས།
ཞོགས་དུང་ལས་འཕྲོས་པའི་བསམ་གཞིག
ཆོས་པས་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ལ་ཁ་བཏང་ཙང་དམྱལ་བར་འགྲོ་འགོ་བཙུགས་པར་འདོད།
ཆབ་སྲིད་པས་བོད་རང་བཙན་ཁ་བྲལ་གཏོང་འགོ་བཙུགས་ཙང་འཛིན་བཟུང་བྱས་པར་འདོད། ངས་ནི་ཁོང་རང་གི་ལས་དཀར་ནག་གི་འབྲས་བུ་མྱོང་འགོ་བཙུགས་པར་འདོད། ངན་འགྲོ་ལས་ཐར་དགོས་པ་དང་། བཙོན་ཁང་ལས་ཐར་དགོས་པ་དང་། ནག་ཉེས་ལས་ཐར་དགོས་པ་ནི་ང་ཚོ་ཚང་མའི་མཐུན་པས་དེ་དོན་སྨོན་ལམ་འདེབས་དགོས།
བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱའི་བདག་པོ་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ནི་ངོ་མ་ང་ཚོའི་བོད་མི་རིགས་དེ་ཉིད་གཉིད་ལས་སློང་བྱེད་
ཀྱི་ཞོགས་པའི་དུང་ཆེན་ཞིག་རེད་ཨང། ཁོང་གིས་བཞག་པའི་དཔའ་བོའི་གད་རྒྱངས་དེ་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་ཞོགས་པའི་དུང་སྒྲ་ངོ་མ་ཞིག་རེད་ལ།་
ང་ཚོའི་སེམས་ཁོང་ནས་ནམ་ཡང་ཡལ་མེད་ཀྱི་ལ་རྒྱའི་རྡོ་རིང་ཞིག་ཀྱང་རེད་
རྭ་རྒྱ་བློ་དབང་ལགས་ནས་རྩོམས་ཡིག་ལེགས་མོ་ཞིག་བྲིས་འདུག་ཧྲག་གིར ཁྱོད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་ནང་གི་ད་ལྟ་བཙོན་དོང་ནང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་དེ་གངས་ཅན་པ་སྒྲོམ་མ་སྐྱབས་ཞེས་པའི་གཞས་པ་སྐད་དྲགས་ཅན་དེ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་དེ་ཡིན་ནི་ད་ལྟ་བཙོན་དོང་ནང་མེད་ཀི སྨན་བླ་སྐྱབས་ཀྱིས་ཡུལ་ཤུལ་ས་འགུལ་ལ་བྲིས་པའི་གཞས་ཚིག་གཉིས་པ་སྨོན་ལམ་ཞེས་པ་དེ་ཡི་གཞས་གདངས་རྩོམ་མཁན་དང་གཞས་གཏོང་མཁན་ཡིན་པ་ན་གཞོན་གསར་པའི་དྲྭ་རྒྱ་ནང་སྟོན་འདུག་བཙོན་ཁང་ནང་ནས་དེ་འདྲའི་གཞས་ཞིག་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་ཨ་ཡོད། ཡིན་གྱི་མ་རེད་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་གཞན་ཞིག་ཡིན་གྱི་རེད་དེའི་བསྐོར་ཤེས་འདོད་ཆེ་བས་དྲྭ་གྲོགས་རྒྱུས་ཡོད་རྣམས་ནས་འགྲེལ་བཤད་ཞིག་གནང་རོགས།
ཞོགས་དུང་ལགས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་པའི་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁར། སྐད་ཡིག་མིག་འབྲས་བཞིན་གཅེས་སྲུང་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་ཁོ་རང་གི་བུ་མོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་མོ་ལས་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ཅི་འདྲའི་ཨམ་སྐད་ཡག་པོ་ཞིག་རྒྱག་གི་འདུག གྲོང་ཁྱེར་ཟི་ལིང་ནས་མཚར་ལོངས་བྱུང་མཁན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། བོད་སྐད་བསྐྱོན་རྒྱུ་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གི་ཚུལ་དུ་བཤད་ཀྱང་མ་ཆོག་པ་མེད་སྙམ། དེ་བས། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་དང་དཔོན་པོ་ཚོར་ལྟོས་དང་སུ་ཞིག་གི་བུ་དང་བུ་མོས་བོད་སྐད་གཙང་མ་ཞིག་བསྐྱོན་ཐུབ་ཀྱི་འདུག་གམ།
ཨ་ག་བློ་དབང་གིས་བཤད་ནོ་བཀའ་འགྱུར་མི་བདེན་གི་ན། ངོ་མ་བོད་ནང་ནས་ཡིན་ཟེར་བའི་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་བ་འདི་ཡག་རྟགས་ཤིག་མ་རེད། འོན་ཀྱང་དངོས་མིང་བཀོད་པ་དང་། ཡང་ན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་སྙུག་མིང་བཀོད་ཀྱང་མི་སྐྱོན་གི དེ་མིན་འདི་ཚོ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་འགོད་རྒྱུ་ལག་ཏུ་འབྱོར་མ་ཐག་འགོད་རྐྱང་མ་རེད། ད་དུང་ཞིབ་ཀློག་ཅིག་བྱས་ནས་བསམ་འཆར་འབྲི་རྒྱུ་ཡིན།
It is hard to say which one is better or right and which one is worse or wrong. All are depend on indivitual or a group’s perspective.
ང་ལ་ནམ་རྒྱུན་བསམ་ཚུལ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡོད། རྩོམ་པ་བོ་དང་ཆབ་སྲིད་པ། ལོ་རྒྱུས་མཁས་ཅན་རོལ་མོ་བ། རི་མོ་བ་དང་སྒྱུ་རྩལ་པ་སོགས་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་ལས་དེའི་སྟེང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངོས་གསལ་བོ་ཟིན་དགོས་ཀྱི་འདུག དཔེར་ན་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ཨ་རིག་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་རེད། གལ་སྲིད་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་དང་ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་ཆབ་སྲིད་གོ་རྟོགས་ཐད་ནས་བསྡུར་ན་སུས་བཟང་བཤད་དཀའ་ནའང་། འདས་པའི་ལོ་མང་བོའི་རིང་བོད་ཕྱི་ནང་གི་མང་ཚོགས་ཚོར་རྣ་ཐོས་གོ་ཐོས་ཆེ་ཤོས་སྐུ་ཞབས་ཞོགས་དུང་ཡིན། དེ་བཟང་ཕྱོགས་དང་ངན་ཕྱོགས་གང་ནས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་ཆོག་གི གཙོ་བོ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཞོགས་དུང་ཟེར་བ་འདི་ཅིག་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད། དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཤུགས་རྐྱེན་ཞིག་གམ་ཁོང་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བཞག་པའི་བག་ཆགས་དེ་རེད།
དེ་བཞིན་ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་མ་ཡིན་པའི་གྲགས་ཅན་རྩོམ་པ་བོ་གཞན་དག་ཀྱང་ཤེས་ཡོན་པས་བརྗེད་སོང་བ་མ་རེད། ཕྱོགས་ལྷུང་གི་དབང་དུ་ཕྱིན་ནས་མིག་གཡས་ཞ་ར་རྣ་གཡོན་འོན་པ་བྱས་པའང་མ་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཁོང་ཚོས་ཀློག་པ་བོས་སེམས་ངོར་བརྐོས་པའི་བག་ཆགས་ཞོགས་དུང་ལས་ཞན་པ་དང་། གཉིས་ཐད་ནས་རྒན་མགོ་དཀར་ནས་གཞོན་སོ་དཀར་དང་། ཀ་ངོ་ཡིག་ངོ་མི་ཆོད་པ་ཚོར་མཚོན་ན་ཁོང་ཚོའི་མིང་མ་གོ་མཁན་ཡང་མང་བོ་ཡོད་ལ། བོད་དོན་ཆེད་དུ་སྐུ་ངལ་བསྐྱོན་པ་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་དེ་ཙམ་གྱིས་སྒུལ་ཤུགས་སློང་ཐུབ་ཀྱི་མེད།
དེ་ལྟར་བརྗེད་མི་ཉན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་ཤོར་འདུག་ཟེར་རྒྱུ་དེ་མིན་པར་རྩོམ་པ་བོ་ཞོགས་དུང་ཇི་ལྟར་བཤད་རུང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངོ་གསལ་བོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རེད།
དེ་མིན་ཨ་རིའི་ཀུན་གླེང་ཚང་གི་ད་ལྟ་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུག་གི་གླེང་བ་ནི་ཞོགས་དུང་གཙོས་ད་ལྟའི་ཤེས་ཡོན་པ་ཚོ་རྒྱ་ལག་ནས་ཇི་ལྟར་ཐར་བའི་སྐོར་ཡིན་དགོས་མོད། དེ་ལྟར་མི་གླེང་བར་མི་གཞིའི་སྐོར་དང་བརྩམས་ཆོས་སྐོར་གླེང་ནས་གང་ཡོང་། རྗེས་ཕྱོགས་ཞོགས་དུང་བཙོན་གྲོལ་ཐོབ་རྗེས་ཁོང་ཡང་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་གླེང་ན་གླེང་སྟངས་ཤིག་རེད་ལ། ཁོ་ཡོད་ས་ནས་བརྩམས་ཆོས་ལ་སྐྱོན་བརྒྱབ་ན་རྒྱག་སྟངས་ཤིག་ཀྱང་རེད། མི་བཙོན་ན་ཡོད་དུས་ད་དུང་མི་གཞི་དང་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་བཟང་ངན་ཤན་འབྱེད་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་འདི་ལས་ལྷག་པའི་བྱ་བཙོག་ཅིག་མེད་ཁུ།
ཝ་རྔ་མ་ཤ་ལེར་འབྲོ་བ་ལས། སྟག་འཛུམ་དྲུག་གྱི་ལེར་ཤི་ན་དགའ་ཞེས་སྔོན་འགྲོའི་བློས་གཏོང་གི་གཏམ་འདི་ཁོང་གིས་བཞག་ཡོད་པ་རེད་དཱ།