བོད་རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ངྷ་ས་ས་གནས་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་བ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱངས་ལགས་སུ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་གསུམ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བཅར་འདྲི་ཞུས་སྐབས། ཁོང་གིས་སྐབས་གསུམ་པའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་རབ་བྱུང་ན་ཉམས་མྱོང་དང་ཤེས་ཡོན་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་ཀྱི་འདུག་ཟེར།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་སྐབས་གསུམ་པའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་ཉམས་མྱོང་ཅན་དང་ཤེས་ཡོན་གཉིས་ལས་གང་གལ་ཆེ་བར་མཐོང་གི་འདུག་གམ།
ལན། ངས་བསམ་པར་རབ་བྱུང་ན་ཤེས་ཡོན་དང་ཉམས་མྱོང་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་དགོས་ཀྱི་འདུག དཔེར་ན་ཉམས་མྱོང་རྐང་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་ཤེས་ཡོན་ཡག་པོ་ཡོད་ནའང་དེ་ལ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཡོད་ལ། ཡང་ཉམས་མྱོང་ཚད་མཐོན་པོ་ཡོད་ནའང་ཤེས་ཡོན་མེད་ན་ཡང་དཀའ་ངལ་ཡོད། དེ་གཅིག་རེད། ཡང་ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཧ་ལམ་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་སུ་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་ལས་ཤེས་ཡོན་མེད་པ་དང་། བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ནི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ལས་ཁོང་ལ་ཉམས་མྱོང་མེད་པའི་ལྟ་སྟངས་ཤིག་སླེབས་ཀྱིན་འདུག ངས་བལྟས་ན་དེ་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལ་མཚོན་ན་ད་ལྟ་སེ་ཀྲན་ཧྥོར་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ (Stanford University) རུ་དགེ་རྒན་གནང་བཞིན་པ་རེད། འཛམ་གླིང་ནང་དང་ཨ་རིའི་ནང་གི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ཞིག་གི་དགེ་རྒན་གནང་རྒྱུར་སྤྱིར་བཏང་བའི་སློབ་སྦྱོང་ཙམ་ལས་མེད་མཁན་ཞིག་དགེ་རྒན་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱེད་མི་སྲིད། དེ་བཞིན་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོན་པོ་ཡོད་ཐོག ཉམས་མྱོང་མི་འདུག་ལབ་ན་ཁོང་གིས་ས་གནས་མང་བོར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་བ་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་མཁས་དབང་མང་བོ་མཉམ་དུ་ཕན་ཚུན་བགྲོ་གླེང་དང་། ཚོགས་འདུ་ཆེ་ཁག་མང་པོའི་སྟེང་དུ་བཅར་བ་སོགས་བྱུང་ཡོད། དེར་བརྟེན་སྤྱིར་བཏང་ནས་ང་ཚོས་ཤེས་ཡོན་དང་ཉམས་མྱོང་ལས་གང་གལ་ཆེ་བ་རེད་ཟེར་དུས་ལྟ་སྟངས་འཁྲུག་ཚར་བ་རེད་སྙམ།
དྲི་བ། བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་ཆིག་སྒྲིལ་དང་གསར་བཏོད། རང་མགོ་རང་ཐོན་བྱ་རྒྱུ་བཅས་ཁོང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་བསླེབ་ཚེ་རྩ་དོན་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡིན་གསུང་གི་ཡོད། དེའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ལན། ང་སྒེར་ངོས་ནས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་དང་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་གཉིས་ལ་ཉམས་ཞིབ་གང་འཚམ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་གསར་བཏོད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གཏོང་གི་ཡིན་གསུང་གི་འདུག་མོད། སྲིད་ཇུས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཕྱིན་ན་ད་ལྟའི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་དཀའ་ངལ་དེ་རེད། དེའི་ནང་ནས་བོད་གཞུང་ད་ལྟའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་སྟེང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ངས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་སྐོར་ལ་གསུངས་པ་དག་ད་ལྟའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་དང་བོད་གཞུང་གིས་གནང་བཞག་པ་རྣམས། མུ་མཐུད་དེ་གནང་རྒྱུ་ཙམ་ལས་དེའི་ནང་དུ་དམིགས་བསལ་གྱི་གསར་བཏོད་གང་ཡང་མཐོང་མ་སོང་། ང་ཚོར་གསར་བཏོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན་ད་ལྟའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་འདི་ལས་གྲོལ་ཐུབ་པའི་གསར་བཏོད་ཅིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་གསར་བཏོད་ཅིག་ངས་མཐོང་གི་མི་འདུག གསར་བཏོད་གསུངས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འགྲིག་པར་བོད་རྒྱའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་ཆེད་དུ་གསར་བཏོད་འདི་འདྲ་ཞིག་གནང་གི་ཡིན། ཤེས་ཡོན་གྱི་ཆེད་དུ་འདི་འདྲ་ཞིག་གནང་གི་ཡིན། ཚོང་ལས་དང་གཞིས་ཆགས་ཁག་ཏུ་གསར་བཏོད་འདི་འདྲ་ཞིག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུང་དགོས་ཀྱི་འདུག ཉེ་ཆར་བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་བཅར་འདྲིའི་སྐབས་འདི་འདྲ་ཞིག་གསུངས་སོང་། དཔེར་ན། ཧོང་སུར་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་གླང་ཆེན་མང་བོ་སླེབས་ཀྱི་འདུག དེ་འགོག་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར། དེ་འགོག་རྒྱུར་བོད་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཐབས་ཤེས་མ་གནང་བ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་དུང་བྲུས་པ་དང་གློག་གཏོང་བ་སོགས་ཐབས་ཤེས་མང་བོ་ཞིག་གནང་ཚར་འདུག དེར་བརྟེན་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཙམ་མ་ཟད་སུས་གསར་བཏོད་ཀྱི་སྐོར་གསུང་གི་ཡོད་ནའང་། ཐད་ཀར་དུ་ངས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐད་ནས་གསར་བཏོད་འདི་འདྲ་ཞིག་དང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གསར་བཏོད་འདི་འདྲ་ཞིག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུང་དགོས་ཀྱི་འདུག་མོད། བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཞིག་མ་མཐོང་སྟབས། ཁོང་གིས་གསར་བཏོད་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་མིན་ཐད་ང་ལ་གདེང་ཚོད་བསླེབ་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག
དྲི་བ། བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་དཀའ་ངལ་མ་ཡོང་སྔོན་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ་དང་ཐབས་ཤེས་བྱ་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་ཚང་ཡོད་གསུང་གི་འདུག དེའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ལན། ངས་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་གསུང་པ་དེ་བཞིན་རེད་བསམ་གྱིན་འདུག དཔེར་ན། ༡༩༨༠ གྱ་གྲངས་ནང་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་མེད་ནའང་། ཨ་རིའི་ནང་མི་མང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་བསླེབ་ཡོང་དུས་བཀྲས་མཐོང་ལགས་ཀྱིས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ལས་དོན་མང་བོ་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་དང་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་བྱུང་འདུག ཡང་ ༡༩༩༠ གོ་གྲངས་ནང་དུ་ཨ་རིར་བོད་མི་ཆིག་སྟོང་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང་ཁོང་གིས་གོ་སྐབས་ཤིག་ལེན་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དེ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་འགག་ཅིག་རེད་བསམ་གྱིན་འདུག བཀྲས་མཐོང་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་ད་ལྟ་ནས་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པའི་སྐོར་ལ་དམིགས་འབེན་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་སྟབས། གལ་སྲིད་ཁོང་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་བསླེབ་ན་དམིགས་བསལ་གྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་ཐོག་ཏུ་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡིན་གསུང་གི་འདུག ཁོང་གི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་སྐོར་ལ་བརྟན་པོ་ག་རེ་བཟོ་རྒྱུ་འདུག བོད་གཞུང་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་ཆེད་ད་དུང་ག་རེ་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན་དབུ་མའི་ལམ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ལེན་ཡང་མེད་ལབ་དུས་ང་ཚོས་ངོས་ནས་ཐབས་ཤེས་ཤིག་བྱ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ངལ་མང་བོ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་ད་ལྟ་ནས་དཀའ་ངལ་དུ་གཟིགས་ཐུབ་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་དང་ཐབས་གསར་བ་འཚོལ་རྒྱུ་ཡིན་གསུང་གི་འདུག དེ་དག་ངས་ཡག་པོར་མཐོང་གི་འདུག
དྲི་བ། བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་བཀའ་ཁྲིའི་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ནའང་། གཞུང་གི་ལས་དོན་ཆེ་ཁག་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ནུས་པ་དང་དབང་ཚད་གང་ཡང་མེད་པར། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་འོག་ནས་འགྲོ་དགོས་གསུང་གི་འདུག དེར་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡོད།
ལན། དེའི་ཐད་དུ་ངས་བལྟས་ན་ལས་འགན་བསྒྲུབ་སྐབས་གཙོ་བོ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་རང་ལ་རག་ལས་ཀྱི་རེད་སྙམ། སྤྱིར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འགན་གཙོ་བོ་དེ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། ཡིན་ནའང་། ལག་བསྟར་བྱེད་སྐབས་ལག་བསྟར་བྱེད་སྟངས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད། དཔེར་ན་རྒྱ་ནག་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། སྐད་ཆ་གང་འདྲ་བྱས་ཏེ་བཤད་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། བྱེད་ཐབས་གང་དང་གང་ཡོད་དམ། བར་སྐབས་ཤིག་ལ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་མི་མང་ལ་སྐད་འབོད་མ་གནང་རོགས་གསུངས་པ་རེད། དེ་བཀའ་ཤག་ནས་གསུངས་པ་རེད་མ་གཏོགས་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་བཀའ་སློབ་གང་ཡང་གནང་གི་མེད། ང་ཚོས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཡོང་རྒྱུར་དམིགས་ཡུལ་བཅངས་ཡོད་སྟབས་ཐབས་ལམ་དེ་གང་འདྲ་བྱས་ཏེ་འཚོལ་ལམ་ཟེར་དུས། ཐབས་ལམ་དེ་བཀའ་ཤག་གིས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སྐད་འབོད་བྱེད་མཁན་དག་ལ་རེ་སྐུལ་བྱས་ཏེ་སྐད་རྒྱག་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག་པའམ། ཡང་ན་ཁོང་ཚོ་རྦད་དེ་ལོག་པ་རེད། སྐད་བརྒྱབ་དང་མ་བརྒྱབ་ཁོང་ཚོའི་འདོད་པ་རེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་རིགས་མང་བོ་ཡོང་གི་རེད།དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་བཀའ་ཁྲིའི་སྐབས་སུ་སྐྱེ་ལྡན་བསོད་ནམས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོའི་སྲིད་ཇུས་ནང་བསོད་ནམས་པ་དེ་དག་གི་འཚོ་བ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཤིག་ཡོད་ནའང་། སྐྱེ་ལྡན་བསོད་ནམས་ཞིང་ལས་ཀྱི་ལས་གཞི་དེ་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ཞིག་རེད་བསམ་གྱི་མེད། དེ་བཀའ་ཤག་རང་གིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་མི་མང་གི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གང་འདྲ་བྱས་ཏེ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག དེ་བཞིན་ནང་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་སེམས་ཅན་ཆུང་ངུའི་རིགས་ལ་མ་གནོད་པ་དང་རྫས་ལུད་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཤིག་རེད། དཔེར་ན། ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་སྟེང་རིན་པོ་ཆེས་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཐུགས་སྣང་ཞིག་བསླེབས་ཏེ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་ཇུས་གསར་པ་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འགན་དེ་རྩ་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་སྲིད་ཇུས་གནང་བ་ལྟར་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། སྲིད་ཇུས་དེ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐུབ་དང་མ་ཐུབ་ཟེར་བ་དང་ཤུགས་ག་ཚོད་རྒྱག་ཐུབ་མིན། ནུས་པ་ཇི་ལྟར་འདོན་མིན་བཅས་ནི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་རང་ལ་རག་ལས་ཀྱི་ཡོད་སྙམ།
དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་གསུམ་གྱི་བོད་མི་རིགས་རང་གི་སྐད་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ལ་གཟིགས་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད། གལ་སྲིད་ཁོང་ཚོར་བོད་སྐད་ཡིག་རང་སྟེང་གི་ཤེས་ཡོན་གནས་ཚུལ་ལེགས་པོ་མེད་ཚེ་དེ་ཉེན་ཁ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། ངས་སྤྱིར་བཏང་ནས་ཁོང་ཚོ་ཚང་མ་བོད་སྐད་ཡིག་གི་གནས་ཚུལ་ཡག་པོ་ཡོད་ཀྱི་རེད་སྙམ། དམིགས་བསལ་གྱིས་བཀའ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་དང་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་རྣམ་གཉིས་ལ་མཚོན་ན། བོད་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་རིང་པོ་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཕྱག་ལས་མང་ཆེ་བ་བོད་ཡིག་ཐོག་གནང་དགོས་ཀྱི་ཡོད། བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ལ་མཚོན་ན་དངོས་སུ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་ནང་ཆོས་དང་ཚན་རིག་བར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་ཅིག་འགྲོ་བཞིན་པ་རེད། ཁོང་དེའི་ནང་གི་ཚོགས་མི་ཞིག་ཀྱང་རེད། སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་སྟེང་ནས་ཞུས་ན་ཁོང་གིས་སེ་ཀྲན་ཧྥོར་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ (Stanford University) རུ་བོད་ཡིག་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སློབ་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། རྒྱལ་རབས་བཅས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཁོང་ཡག་པོ་ཡོད་སྙམ།
དྲི་བ། བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་མི་སུ་བསླེབ་རུང་། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་དུས་ཡུན་ལོ་ལྔའི་ནང་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ལས་དོན་གལ་ཆེན་པོ་གང་དག་ཡོད་དམ།
ལན། གལ་ཆེ་ཤོས་བོད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད་སྙམ། ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཐོག་ནས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། དེའི་ཐད་དུ་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་མི་སུ་བསླེབ་ནའང་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། མདོར་བསྡུས་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མི་སྣ་ཚོ་མར་མདུན་ཅོག་སྟེང་ཡོང་སྟེ་ང་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་དེ་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་བྱ་དགོས་སྙམ། དེ་གལ་ཆེ་ཤོས་གཅིག་རེད། གཉིས་ནས་གོང་ས་མཆོག་དགུང་ལོ་དེ་ཙམ་གྱིས་མཐོན་པོར་བསླེབས་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ཛ་དྲག་པོ་རེད་ལ་༧གོང་ས་མཆོག་མ་བཞུགས་པའི་དུས་ཚོད་དེར་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་མི་སྲིད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་ནས་གདོང་ལེན་གང་འདྲ་ཞིག་བྱ་རྒྱུའི་ཐད་དུ་འཆར་གཞི་བསྒྲིག་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གསུམ་ནས་བཙན་བྱོལ་གཞུང་མུ་མཐུད་དེ་གནས་པ་དང་གང་འདྲ་བྱས་ཏེ་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་འདུག དེའི་ཐད་དུ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་རེད་སྙམ། དེའི་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་དང་ཤེས་ཡོན་གནས་སྟངས་བཅས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བསླེབ་འགྲོ་ཡི་རེད།
དྲི་བ། སྐབས་གསུམ་པའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་གྲ་མ་འགྲིག་པ་དང་། ཚགས་མ་ཚུད་པའི་གནས་ཚུལ་འདྲ་འདུག་གམ། ཡང་ན་དངོས་གཞིའི་སྐབས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་གང་དག་འདུག
ལན། ངས་བཀའ་སྤྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་མི་མང་གིས་འོས་ཡག་པོ་བླུགས་འདུག་བསམ་གྱི་ཡོད་ལ། བརྒྱ་ཆ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་མི་མང་གིས་འོས་བླུགས་པའི་བརྒྱ་ཆའི་ཚད་མཐོན་པོར་བསླེབས་འདུག སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་མི་མང་གིས་འོས་བསྡུའི་ཆ་ཤས་བླངས་པ་དང་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་གོ་རྟོགས་ཚད་མཐོན་པོ་ཡོད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དག་གི་བརྒྱ་ཆ་གཉིས་བསྡུར་ནའང་འདྲ་བོ་འདྲ་བོ་ཡོང་གི་འདུག ད་ལྟ་ངས་བསམ་པར་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དམངས་གཙོ་དམངས་གཙོ་ལབ་བསྡད་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ད་ལྟ་ཚད་མཐོན་པོ་དང་ཡག་པོར་བསླེབས་པར་མཐོང་གི་འདུག
ད་ལྟ་མི་མང་ནང་སོ་སོའི་མགོ་ཁྲིད་ལ་མི་སུ་འདྲ་ཞིག་ལ་འོས་ལྡུག་གི་ཡིན་མིན་ཐད་བགྲོ་གླེང་དང་བརྟག་དཔྱད། སོ་སོའི་མགོ་ཁྲིད་དེ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཐོག་ཤེས་ཐུབ་པ་དང་དེ་ལ་འོས་ལྡུག་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ཐད་དུ། མི་མང་ལ་སློབ་སྦྱོང་རེག་པ་དང་གོ་རྟོགས་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པ་སོགས་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོར་མཐོང་གི་འདུག འདི་ལྟར་མི་མང་རང་གིས་འགན་ལེན་པ་དང་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བརྡ་ལན་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་། ཁ་གཏད་ཆེན་པོ་ཞིག་བཅགས་པ་རེད་སྙམ། དཔེར་ན། དེང་སྐབས་ཚགས་ཤོག་ཅིག་ཏུ་གནས་ཚུལ་བཀོད་ནའང་འདྲ། ཇ་ཁང་ཞིག་ཏུ་མི་མང་གིས་སྐད་ཆ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་འདྲ། གང་ལྟར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་སྐོར་ཞིག་ཡིན་ཡིན་པ་རེད།
ཡིན་ནའང་། ངས་བསམ་པར་ང་ཚོས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པར་དོ་སྣང་བྱེད་པ་ཞིག་སྤྱི་འཐུས་ཚོར་ཡང་བྱ་དགོས་ཀྱི་འདུག སྤྱི་འཐུས་སུ་ལ་འོས་ལྡུག་གི་ཡོད་ནའང་མི་རེ་རེ་བཞིན་ཁོང་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་གང་དང་གང་བྱས་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་ལས་ཀ་གང་དག་བྱས་འདུག སྤྱི་འཐུས་དེས་མི་མང་གི་ཆེད་དུ་ནམ་རྒྱུན་ནས་ཐུགས་འགན་ག་རེ་བཞེས་ཀྱི་འདུག དེ་ཚོ་ཚང་མར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་གསུམ་ལ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་གྱིས་བརྟག་དཔྱད་གནང་བཞིན་པ་ལྟར། མི་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཡག་པོ་ཤེས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་སྙམ།
ང་ཚོ་ལ་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་ཞིག་བསླེབ་ཚེ་མང་ཚོགས་ནང་དུ་དཀའ་རྙོག་ཉུང་བ་ཡོང་གི་རེད་ལ། དེ་བཞིན་བོད་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྱང་ཚད་མཐོན་པོ་ཞིག་ཏུ་བསྐྱལ་ཐུབ་ཀྱི་རེད། མི་མང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་འགན་ཞིག་བཞེས་ཐུབ་ཚེ་མ་འོངས་པའི་ང་ཚོའི་སྲིད་ཇུས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་བརྟན་པོ་ཆགས་ཀྱི་རེད་ལ། བོད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཅི་ཙམ་གྱིས་བརྟན་པོ་ཆགས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་ཡིན་ནའང་། དགུང་ལོ་མཐོན་པོར་བསླེབས་ཡོད་སྟབས་ཐུགས་ལྷོད་ལྷོད་བྱས་ནས་བཞུགས་རྒྱུ་རག་གི་རེད། ཁོང་གིས་མི་མང་གིས་འགན་ཡག་པོ་བླངས་འདུག་དགོངས་ནས་ཐུགས་མཉེས་པོ་ཡང་ཡོང་གི་རེད། དེའི་ཆེད་དུ་མི་མང་གིས་ངེས་པར་དུ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་རེད་སྙམ།
གསར་འགོད་པ། ཨ་རིག་འགྱུར་མེད།
བཀའ་བློན་ཁྲི་པའི་འོས་མི་དེ་བུ་འཇོན་ཐང་ཅན་ཞིག་དང་ལྷག་གསམ་ཉམ་མྱོང་
དྲང་བདན་ཚངས་བ་ཞིག་དགོས་།
ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་འོས་དང་མི་འོས་ཕལ་ཁྱེར་ཤེས་ཆོག་མིག་ཡོད་ཞིག་དང་སྒྲ་གོ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ད་ཤེས་ཆོག་གི་རེད། ཤེས་ཡོན་ཐད་བསམ་ཚུལ་རེ་འདོན་གྱི་ཡོད་ན་དོན་དངོས་སུ་ཕན་ཐོག་ཡོད་ལ་གྲུབ་འབྲེས་ཡང་ཡོད། འགའ་ཞིག་གིས་བྱེད་སྟེང་ལྟར་རང་གི་ལྟོ་གོས་ཁྱེད་གཞན་དོན་ཟེར་བ་དང་ཆབ་སྲིད་ཡོད་ཁལ་དང་སེམས་ཤུགས་ཆེ་འདོག་བྱས་པ་དེ་ཚོ་ངོ་མ་ངོ་ཚ་དགོས་པ་དག་རེད།དེ་ལས་བོད་སྤྱིའི་ཡར་རྒྱས་གསར་བའི་ལག་ལེན་རེ་ཨེ་རེག་ལྟ་རོགས།
སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཟུར་མཆོག་ནས་དྲི་ལན་ཡག་པོ་ཞིག་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཀྱང་ལྡན་པ་སེམས་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། དགག་དགོས་མེད་པར་དགག་པ་ཡོངས་སྲིད་ཀྱང་དེ་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་རང་རང་གི་རང་མདོག་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ།
བློ་བཟང་སེང་གེ་ཐོབ་ན་རེ་བ་ཆེ།མ་ཐོབ་ན་བོད་མི་ཚོའི་རང་གི་རང་ལ་ཅོང་སྤྲད་པ་ལས་གང་ཡང་མེད་པ་ངོ་ཤེས་དགོས།བཀྲས་མཐོང་ཟེར་བ་དེ་ནོར་བ་རེད་གང་ཡིན་ཟེར་ན་༸གོང་ས༸མཆོག་ཞལ་བཞུགས་སྐབས་སུ་ན་གཞོན་ཚོའི་ལག་ཏུ་འཇོག་དགོས་པ་རེད། དེ་ལས་ཟློག་ན་གང་ཤེས།
་བཀྲས་མཐོང་ལགས་ཀྱིས་བོད་མི་གཅིག་སྟོང་ཨ་རི་ཡུལ་དུ་བཏང་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་པོ་འཚོ་བ་རང་མགོ་ཐོན་ཡོད། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚང་མ་ཨ་རི་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆེད་རྐྱེན་ནང་བཞིན་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་སུ་བསླེབས་དུས་་་་གཞིག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་རང་མགོ་རང་ཐོན་རེད་ཞེས་འབོད་ཆོག
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཚོ་རྟེན་གྱི་ཆེད་དུ་བཀྲས་མཐོང་ལགས་ཀྱིས་བྱས་རྗེས་ཡག་པོ་བཞག་ཡོད་པར་བོད་མི་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་ཡིས་ངོས་ལེན་གནང་བཞིན་པ་རེད། མ་འོང་པ་ཡང་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བོད་མི་ན་གཞོན་ལས་མེད་རྣམས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་གཏོང་ཐུབ་མཁན་དང་གཏོང་འདོད་ཡོད་མཁན་སྐུ་ངོ་བཀྲས་མཐོང་ལགས་ལྷག་པ་སུ་གང་ཡང་མེད།
གལ་སྲིད་ཕྱི་རྒྱལ་ཕྱིན་པ་ནོར་ཡོད་པར་འདོད་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པས་ནོར་བསྡད་ཡོད། ཡིན་ནའང་འདི་ནོར་འཁྲུལ་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་བྱས་མཁན་ཚོ་ནི་བོད་མི་རིགས་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཚོ་བ་ལ་བསམ་བློ་མེད་མཁན་རྣམས་རེད།
བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཕ་མ་སུ་ཡིན་ནའང་རང་ཕྲུ་གུ་ཨ་རི་ལྟ་བུ་ལ་འགྲོ་ནས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་བསམ་མཁན་མང་ཤོས་རེད། ཨ་རིའི་ཝིས་ས་ཞུ་མཁན་འགྲོ་སྐབས་སུ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དགོན་པ་ལྷ་ཁང་དུ་འགྲོ་ནས་གསོལ་ཁ་དང་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་གི་ཡོད་ལ་རི་མཐོ་པོའི་ཐོག་ཏུ་བསང་གསོལ་བཏང་གི་ཡོད།
འདི་ཚོ་ཚང་མ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཨ་རིའི་སྒོར་མོ་དང་ཨ་རིའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོབ་ཆེད་དུ་རེད། དཔེར་ན། བློ་སེང་བཞིན་རེད།
རང་དབང་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཟུར་ལགས་ལ་དྲི་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་ན་
དྲང་བདེན་གྱི་ལན་ཁ་གསལ་ཡོད་པ་མཁྱེན།
གུས་ཉིད་ཀྱིས་བཀྲས་མཐོང་དང་བློ་སེང་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་འཇོན་ཐང་
ཉམས་མྱོང་།མ་འོང་འཆར་གཞི་སོགས་གཞིར་བཅོལ་ནས་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་
བྱས་ཡོད་གསུངས་འདུག་པ་བརྟེན།
བཀྲས་མཐོང་བཀའ་ཁྲི་སྐབས་ཨ་རི་ལ་བོད་མི་1000་སྟོང་བཏང་བའི་ཤུགས་
རྐྱེན་ངན་པ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཁ་འཐོར་དང་གཞིས་ཆགས་
རྣམས་སྟོང་ལ་ཉེ་བ་དང་སློབ་གྲྭ་མང་པོ་ཞིག་སྒོ་རྒྱབ་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་
ཡོད་བཞིན་པ། མ་ཟད་སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཞིག་གིས་སློབ་སྦྱོང་ལ་དོན་གཉེར་མེད་པར་ཕྱི་རྒྱལ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་མི་ཚེ་དོན་མེད་དུ་ཤོར་བ།
དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ནང་སློབ་གཉེར་ཉམས་འགྲོ་བ་དང་གྲྭ་ལོག་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ།ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་དུ་བོད་མི་མང་པོས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཐོག་ནས་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད།རྒྱ་གར་ནང་གི་དགོན་པ་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་གཞིས་ཆགས་སོགས་བཙུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་ནི་༸་གོང་ས་མཆོག་གིས་མཛད་རྗེས་ཆེ་ཁག་མང་པོ་ཡོན་ཀྱང་དེ་དག་ནི་གལ་ཆེན་ཤོས་དང་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་ཤོས་ཐོབ་པ་རྩིས་གནང་གི་ཡོད་།ཡིན་ན་ཡང་བཀྲས་མཐོང་གིས་ཨ་རི་ལ་བོད་མི་1000་སྟོང་བཏང་བའི་མཛད་རྗེས་ཉེར་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ཆ་ཧ་ཅང་གི་གཉེན་ཁ་གཅིག་ཏུ་
སླེབས་ཡོད་པ་ནི་དྲང་བདེན་དང་ལས་འབྲས་དཔང་བཞག་གིས་མིག་གིས་
གཞིགས་བལྟས་ཞིག་བྱས་ན།ཨ་རི་ལ་བོད་མི་1000་སྟོང་བཏང་བ་དེ་བཀྲས་
མཐོང་གི་མི་ཚེ་ནང་གི་ནོརའཁྲུལ་ཆེན་ཤོས་སུ་མཐོང་དགོས་པ་ལས་དགེ་
མཚན་དུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ན་ཐལ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ནམ།གཞིས་ཆགས་རྣམས་རྒྱུན་གནས་ས་བརྟན་གནས་ཐུབ་དགོས་པ་ནི་གོང་ས་མཆོག་གིས་དགོང་བཞེད་
གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་།བཀྲས་མཐོང་གིས་འཇོན་ཐང་དེ་གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་འགལ་སོང་བ་མ་ཡིན་ནམ།
བློ་སེང་འདིས་བཤད་རྒྱུར། གལ་ཏེ་ཁོ་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་ཁོངས་སུ་ཞུགས་མ་ཐུབ་ན། སྤྱི་འཐུས་ནང་དུ་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ནམ།
སེར་མོ་བའི་སྡེ་དང་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བསམ་བློ་གཏོང་རན་གྱི་དུས་རེད།
བཤད་མཁས་པ་ཙམ་གྱིས་བཀའ་ཁྲི་འོས་ན་ལུག་རྫི་རྒད་པོ་ཚོ་གྲས་སུ་མང་པོ་འདུག
ད་རེས་བཀའ་ཁྲི་ལ་འོས་ཤོས་དེ་བཀའ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་རེད་ལགས།
ཚང་མས་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་ཞིབ་ལྟ་ཐེངས་གཅིག་བྱེད་ཀྱི་རེ་བ་མི་ཆུང་།
དྲ་གྲོགས་ཚོགས་མང་པོ་བཤད་ནས་དགོས་མེད་རེད་ཕལ་ཁྱེར་བའི་ཤེས་ཡོད་ཁལ་རེད།བློ་བཟང་སེང་གེ་ཐོབ་ན་གང་ཥྱུར་རེ་བ་ཡོད།བཀྲིས་མཐོང་ཐོབ་ན་ད་དུང་རྒྱུན་རིང་གྱི་རེད།དེ་གནད་དོན་ཞིག་རེད།
ཨ་མའི་བུ། དྲི་བ་རྣོ་འདྲ་འདྲ་ཏག་ཏག་བཏང་འདུག
མུ་མཐུད་དུ་ཡིན།
ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བ་ཞིག་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
གནད་འགག་ཅན་གྱི་དྲི་བར་རང་གི་མཐོང་ཚུལ་ལྟར་ལན་འདེབས་ཞིབ་རྒྱས་གནང་འདུག་བཀའ་དྲིན་ཆེ།
ཉམས་མྱོང་དང་། ཤེས་ཡོན་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ལ་ལྷག་བསམ་དང་འཇོན་ཐང་ཡང་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་རེད།
བཀུར་འོས་དུས་བབ་ཚང་གི་ཞབས་དྲུང་དུ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཞུ་གསོལ།
ཨི་ཇིབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་དུ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནད་དོན་ང་རང་ཚོའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་དགོས་གལ་ཆེ་བ་མང་པོ་ཡོང་བཞིན་འདུག་པས་དུས་བབ་དྲ་ཐོག་ཏུ་གསར་འགྱུར་གང་མང་སྤེལ་རོགས་ཞེས་རེ་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཨི་ཇིབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་རིང་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་འདྲ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་གང་མང་སྤེལ་རོགས་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལགས།
དུས་བབ་ཚང་བཀའ་དྲིན་ཆེ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་འདི་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་དྲ་རྒྱ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད།