བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ཨི་ཊ་ལིའི་རང་སྐྱོང་མངའ་ཁུལ་གཉིས་ལ་ཕེབས་ཏེ། ཁུལ་དེའི་དབུ་ཁྲི་རྣམ་པར་མཇལ་འཕྲད་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་གནས་བབ་སྐོར་རྒྱུས་ལོན་གནང་འདུག
ཉིན་འདི་འགའི་རིང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཨི་ཊ་ལིར་གཟིགས་སྐོར་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ཨི་ཊ་ལིའི་རང་སྐྱོང་མངའ་ཁུལ་ལྷོ་ཊི་རོལ་ (South Tyrol) དང་། ཊེ་རེན་ཊོར་ (Trento) གཉིས་སུ་ཕེབས་ཏེ། ཁུལ་དེའི་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་གནས་བབ་སྐོར་རྒྱུས་ལོན་དང་། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་འདུག
ལྷོ་ཊི་རོལ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ས་གནས་མང་ཚོགས་བརྒྱ་ཕྲག་བརྒལ་བར། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་འགན་དབང་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བདམས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་རྩིས་སྤྲོད་གནང་ཕྱོགས་དང་། བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བཞིན་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་ངོ་བོ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མིར་མུ་མཐུད་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས། བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་གསར་འགོད་པ་དང་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཆམ་པ་བཀག་འགོག བོད་ནང་དྲག་ཆས་དམག་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཕར་སྣོན་དང་འགྲེམས་འཇོག ༢༠༠༩ ལོ་ནས་ད་བར་བོད་མི་ ༢༣ གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཚུལ་སོགས་བརྗོད་དེ། “ ང་རང་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་བོད་ནང་ཞི་བདེ་རང་དབང་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་མྱུར་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད ” ཅེས་གསུངས་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་གཉིས་མཇལ་འཕྲད་སྐབས་ལྷོ་ཊི་རོལ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་མོ་རོ་མི་ནི་ཊི་ (Mauro Minniti) ལགས་ཀྱིས། “ བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ཁུལ་འདིར་ཕེབས་ཏེ་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་མང་ཚོགས་ལ་ཁ་གསལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། ལྷོ་ཊི་རོལ་གཞུང་མང་གཉིས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་དཀའ་སྡུག་གསལ་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དེའི་ཐོག་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད ” ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
ཉིན་རྒྱབ་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ཊེ་རེན་ཊོ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ལོ་རེན་ཛོ་ཌེ་ལཱ་ (Lorenzo Dellai) ལགས་སུ་ཐུག་འཕྲད་སྐབས། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ལོ་རེན་ཛོ་ཌེ་ལཱ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ལ་མང་གཙོའི་འོས་འདེམས་ཐོག་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲི་གནང་རྗེས། “ ཁོང་གི་སྲིད་གཞུང་གིས་མ་འོངས་པར་བོད་དོན་ཐོག་སྔར་ལས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་ཡིན” ཞེས་བརྗོད་འདུག མཇལ་འཕྲད་གྲུབ་རྗེས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་པར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་གྱི་དབུ་འབྱེད་གཏམ་བཤད་ཅིག་ཀྱང་གནང་ཡོད།
སྐབས་དེར་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་ཊེ་རོན་ཊོ་གཙུག་ལག་སློབ་ཁང་དུ། མང་ཚོགས་ལ་༼རང་སྐྱོང་དང་བོད༽ཅེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་སྟེ། “ བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག བོད་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་གནས་བབ་ཅིག་རྩོད་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད།རྒྱ་གཞུང་གིས་ཧོང་ཀོང་དང་ཨོ་མིན་༼མ་ཁའོ༽གཉིས་ལ་རང་སྐྱོང་སྤྲད་ཡོད་ལ། ཐེ་ཝན་ལའང་རང་སྐྱོང་སྤྲོད་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་པ་ནི་རྒྱ་རིགས་མིན་སྟབས་རང་སྐྱོང་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད ” ཅེས་གསུངས་འདུག བཀའ་ཁྲི་མཆོག་མཱ་ལིན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མ་ཐོན་གོང་། ཁུལ་དེར་གནས་སྡོད་བོད་རིགས་ཚོར་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་གང་ཐུབ་སྤེལ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བཅས་གནང་འདུག
གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན།
བཀའ་ཁྲིས་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱི་སྐད་ཆ་ལ་ཅི་ཞིག་བསམ་གྱིན་ཡོད་དམ་སྙམ། རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ལ་རྒྱུས་ལོན་གསལ་པོ་ཡོད་ཤག་གིས་བོད་འདི་རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་གནས་སམ་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་དགོས་འདུན་བཏོན་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་མིན་ནམ། བཀའ་ཁྲི་རྒྱ་ནག་གི་ཨོ་སྦ་མ་བྱ་འདོད་པའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་ལངས་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད།
བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་མཛད་འཕྲིན་ལེགས་འགྲུབ་ཡོང་བཞིན་པར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་དང་ཆབས་ཅིག བདེ་སྲུང་སྐུ་ངོ་མཆོག་གིས་ཀྱང་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་སྐུ་སྲུང་ཐད་ལ་ཐུགས་ཁུར་མང་ཞིག་གནང་བར་མཁྱེན། རྒྱ་གུང་ཁྲན་ལ་གཡོ་སྒྱུ་ཆེ་བ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་ཡིན་པས། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་མཐོང་ངམ་གདེང་འཇོག་ག་ཚོད་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ན། དེ་ཚོད་ཀྱིས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་སྐུ་སྲོག་ལ་བར་ཆད་ཆེ་བར་འདོད་པས། ཆུ་མ་ཡོང་སྔོན་གྱི་རགས་བཞིན། མ་མཐའ་ཡང་ཁོང་ལ་སྐུ་སྲུང་གཉིས་དང་གསུམ་ལས་མི་ཉུང་ཞིག་ངེས་པར་དགོས་ངེས་རེད་འདོད་ཀྱིན་ལགས།
སློབ་སྦྱོང་གི་ཚད་མཐོན་པོ་དང་ལྷག་བསམ་ཡོད་མཁན་དེ་མིན་ལྟེ་གནས་འདྲ་མིན་ནས་དམག་སྦྱོང་ཐོབ་མཁན་ཞིག་སྐུ་སྲུང་མཁན་གང་ཞིག་གི་རྩ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་སྲིད་མོད། གུས་པས་གཞིག་ན་སྐུ་སྲུང་ཡུལ་གང་གི་ཆེད་དུ་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་ཐུབ་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་དེ་ལ་དཔག་པའི་སྦྱོང་བརྡར་ཐོབ་མཁན་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་ངེས་པར་འདོད།
“ ང་རང་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་བོད་ནང་ཞི་བདེ་རང་དབང་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་མྱུར་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད ”བཀའ་ཁྲི་ལགས་ལ་གུས་བཀུར་དང་། བོད་མི་འདས་ཟིན་པ་ཡོངས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་མང་བོ་དང་། ད་ཡོད་གཞིས་ལུས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ནང་དུའང་གཙོ་བོ་ཁྱེད་རང་རྨི་བཞིན་ཡོད། སོང་ཙང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལའང་གང་ས་གང་དུ་ཕེབས་ཀྱང་གཟབ་རོགས་གནོངས། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།