ཆབ་མདོ་ངག་དབང་ཕུན་ཚོགས།
ད་ནི་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་དོན་ལྟར་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༢ པར་མི་ཚོགས་བར་ཟླ་ངོ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ལས་མེད་པའི་སྐབས་དེར་རང་ངོས་ནས་བསམ་ཚུལ་ཐུང་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་ཅིང་། ད་རེས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བོད་ནང་གནས་སྟངས་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་དོན་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་སུ་བོད་རིགས་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་གྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་འོག་འདུག་སྡོད་མེད་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་བསམ་ཤེས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མེད་པར། བོད་མི་རིགས་ནི་དགྲ་བོའི་དྭངས་མ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་དྲག་གནོན་དང་བཙོན་འཇུག ཉེས་རྡུང་དྲག་པོ་བཏང་བ་སོགས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་ནས་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་ཡོད།
རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ “བར་ལམ་བོད་ནང་ཛ་དྲག་གི་བྱུང་རྐྱེན་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ་བཅས་ཀྱི་འོག་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་གོ་བསྡུར་བགྲོ་གླེང་ཞིབ་ལྷུག་ཅིག་”ཅེས་གསུངས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཙན་ང་དགུ་པའི་ནང་གསེས་ཁག་གི་ཆ་རྐྱེན་འོག་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་བསྡུ་སྐོང་གནང་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་བཀའ་ཤག་གིས་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་གསུང་སྐབས་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་དོན་དམ་གྱི་དོན་འབྲས་མ་གསོན་པ་དང་། ད་ལྟ་བོད་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་ཐོག གཞི་རིམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་འགྱུར་བ་དགོས་མིན་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལྟར་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས་པ་ཞིག་ལས། བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་ཐག་གཅོད་སྔོན་ལ་བྱས་ཏེ་གྲོས་རྗེས་སུ་དྲིས་པ་ཞིག་དེ་སྔ་ཡང་བྱས་མྱོང་མེད་ལ། འབྱུང་འགྱུར་ཡང་བྱེད་འདོད་མེད་”ཅེས་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོས་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་ཅིང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་བཀའ་ཤག་གིས་འཛམ་གླིང་འཕོ་འགྱུར་དང་བསྟུན་ནས་གུ་བཤངས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཕན་གྱི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་ལ་དགོངས་པ་རླབས་ཆེན་བཞེས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་རྒྱུན་འཁྱོང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་བསམ་ཤེས་མེད་པར་མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་ཚུལ་སོགས་བརྗོད་དེ་གྲོས་མོལ་ལ་གཡོལ་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
རང་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་པེ་ཅིན་དུ་རྒྱ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་བར་བྱས་ཤིང་། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་གི་འོག་བོད་མི་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་ས་གནས་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཞིབ་ཆའི་བསམ་འཆར་སྤྲད་ནས་ཐོབ་ཐང་མིང་དོན་མཚུངས་པ་དགོས་ཞེས་བརྗོད་མོད། དེར་ཁ་བྲལ་དང་། མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་རང་བཙན་ཡིན་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་འཁྱོག་བཤད་ཁོ་ན་བྱས་ཏེ་ཡ་ལེན་ཚུལ་མཐུན་མ་བྱས་པ་དེ་རེད། ལྷག་དོན་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པས་ “བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་” ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ནས་གུ་བཤངས་བྱ་ཐབས་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་གཉིས་གསལ་པོ་ཆགས་”ཞེས་དང་། དེ་ཡང་ “བོད་ཀྱི་བྱུང་རབས་ལ་ལྟ་ཕྱོགས་དང་། བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་སྐོར་གཉིས་ཡིན། འདས་ཟིན་པའི་བྱུང་རབས་ལ་ང་ཚོས་བསྐྱར་བཅོས་བྱ་ཐབས་མེད་ཅིང་། ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱིས་མཚོན་བོད་མི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་རང་སྐྱོང་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་ཚུད་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དོན་སྙིང་ཡིན་པས་དོར་ཐབས་མེད” ཅེས་བཀའ་ཁྲིས་གསུང་ཡོད།
རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ཀྱི་ཐོག་ལ་དངོས་ཡོད་བདེན་འཚོལ་མེད་པའི་མུ་མཐུད་ནས་ལྟ་བ་མཁྲེགས་འཛིན་གྱིས་བོད་མི་དགྲ་བོ་དྭངས་མ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ་བསྡད་ཚེ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཁ་ཕྱོགས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་སྲིད་ན། དེའི་འགན་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་གི་འཁུར་དགོས་པ་དེ་རེད། བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་རིམ་པ་བྱས་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་ཆབ་སྲིད་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོ་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་དཔའ་བོ་བཀྲ་བྷེ་ནས་བཟུང་བོད་མི་ལ་རང་དབང་དགོས་པ་དང་། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱི་ཆེས་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་སྐུ་ལུས་མཆོད་མེར་སྒྲོན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ལ་རྒྱ་གཞུང་གིས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་བོད་མིའི་བསམ་འདུན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་རྒྱུའི་ཚབ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ད་རེས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དེ་དག་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱས་ཚུལ་སོགས་གཞི་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་རེད།
ད་ནི་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བོད་མི་རིགས་འདི་ཉིད་སྤུན་ཟླའི་འདུ་ཤེས་ཤིག་འཛིན་གྱི་ཡོད་ན་སྤུན་ཟླའི་སེམས་ནང་ནི་དཀའ་ངལ་དེ་དག་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། དེ་དག་མ་བྱས་ནས་ཁ་ནས་སྤུན་ཟླ་ཞེས་ཁ་དོན་མི་མཚུངས་པའི་མུ་མཐུད་དེ་བོད་མི་རྣམས་སེམས་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་གླེང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁྲིམས་ཆད་དང་ཁྲག་དྲི་བྲོ་བའི་དྲག་གནོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟའི་བར་དུ་བོད་མི་ཚོས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་ཁོ་ན་སྤེལ་གྱི་ཡོད་ཅིང་། གཞན་ལ་གནོད་པའི་ལས་འགུལ་སྣེ་གཅིག་སྤེལ་གྱི་མེད། དེ་དག་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་ཤེས་དགོས་པ་རེད་ལ། ལག་ཏུ་མེ་མདའ་བཟུང་ནས་ཁ་ནས་བརྟན་ལྷིང་དང་། འཆམ་མཐུན། ཆིག་སྒྲིལ་སོགས་ག་ཚད་བརྗོད་ནའང་དེ་ནི་ཡོང་མི་སྲིད་ཅིང་། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་མི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཆིག་སྒྲིལ་དང་། འཆམ་མཐུན་དུ་གནས་དགོས་ན་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་སེམས་ནང་གི་དཀའ་སྡུག་ལ་ལྟ་དགོས་པ་དང་དེ་དག་གི་བསམ་འདུན་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དེ་ཡིན།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བོད་མི་ཚོས་སེམས་ནང་གི་དཀའ་སྡུག་གླེང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁ་བྲལ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་མིང་སྣ་ཚོགས་བཏགས་ཏེ་བཙོན་འཇུག་མནར་གཅོད་གཏོང་རྐྱང་བྱས་ཏེ། མི་རིགས་ཀྱི་སེམས་ནང་གི་དཀའ་སྡུག་གི་གནས་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མྱོང་མེད། ལྷག་དོན་གོང་དུ་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར་ ༢༠༠༨ ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་བོད་ནང་ཛ་དྲག་ཐབས་སྡུག་གི་གནས་བབ་ལ་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་མ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་ལུས་མཆོད་མེར་བསྒྲོན་ཏེ། ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་གྱིས་བོད་ནང་ཆབ་སྲིད་གནས་སྟངས་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་དུང་སྣང་མེད་ཐོག་འཁྱོག་བཤད་དང་སྒྲོ་འདོག་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་འདོད་མ་བྱས་སྟབས། རང་གཞུང་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་འགན་བློ་མ་བཟོད་པར་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་བྱུང་ཡོད། དེ་ཡང་དགོངས་ཞུ་ལས “ རྒྱུ་མཚན་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་མོལ་ཡོང་རེ་དཀའ་བར་སྣང་བས།” ཞེས་སོགས་འབྲེལ་བརྗོད་གནང་སྟེ་དགོངས་པ་སྤྲོད་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་རེད།
བོད་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོའི་ཐོག་ལ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་བྱུང་རིམ་སྐོར་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ་བསྩལ་དོན་ལས། “དོན་ངོ་མ་ལག་ལེན་བསྟར་དུས་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ཆེ་ཆུང་ཐོག་འགྲོ་བ་ལས་དྲང་བདེན་ལ་བདག་པོ་རྒྱག་མཁན་ཁག་པོ་འདུག ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོ་ཡང་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་ཡོད་པར་བརྟེན་དེ་ལུགས་ཀྱི་འགྲོ་རྒྱུ་ལས། དྲང་བདེན་གཅིག་པུ་བཤད་དེ་ཡོང་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡིན། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་དྲང་བདེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཕ་རོལ་པོའི་ངོས་ནས་དྲང་བདེན་བྱེད་ཀྱི་མེད། འཛམ་གླིང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་བདེན་པ་ལ་ལམ་སང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡོད། ད་ལྟའི་དབུ་མའི་ལམ་ཨ་རིའི་གཞུང་དང་། ཨ་རིས་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་བཞིན་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཀྱང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་”ཅེས་སོགས་གསུངས་དོན་ལྟར་རེད།
ང་ཚོའི་ངོས་ནས་དཀའ་རྙོག་དེ་དག་ཕན་ཚུན་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་ཐབས་མ་བྱས་ཚེ་ཕན་ཚུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་འགྲོ་ས་མེད་ཅིང་། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གྲོས་མོལ་མུ་མཐུད་དེ་བྱ་དགོས་ཤིང་། གལ་སྲིད་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་བྱེད་རྒྱུ་མིན་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་ཚེ་རང་ལ་གྱོང་རེག་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གི་རེ་སྒུག་ཡང་དེ་རང་ཆགས་ཡོད། སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གི་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་གི་མདུན་དུ་ནག་ཉེས་ཡོད་ཚད་ང་ཚོའི་མགོ་ལ་གཡོག་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་འབྲེལ་བརྗོད་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ད་ནི་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གྲོས་མོལ་གཅིག་པུའི་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་ཏེ་སྡོད་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་བོད་དོན་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྤེལ་ཐབས་ལ་ནུས་ཤུགས་འདོན་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་རན་འདུག་སྙམ།
ལྷག་དོན་དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གིས་རང་གཞུང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ཉམས་དམས་སུ་གཏོང་ཆེད་དུ་ཕྱི་སྡོད་བོད་མི་རྣམས་འགུག་ཐབས་ཀྱི་ལྐོག་ཇུས་འཐེན་བཞིན་ཡོད་པས། དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་སྣང་ཆུང་གཏོང་མི་ཉན་ལ། བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེར། མེ་སྟག་ཆུང་དུས་གསོད་དགོས་ཞེས་པ་ལྟར་དེ་དག་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་དགོས་པ་རེད། ཐ་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་བློ་འགུག་ཐབས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་བོད་ཕྲུག་སློབ་འཇུག་སྐབས་སློབ་ཡོན་སྤྲད་མི་དགོས་པར་བཅུག་གི་ཡོད། དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་ཞིབ་འཇུག་མ་བྱས་པར་ཕྱི་ཚུལ་ལ་བལྟས་བསྡད་ན་རྣམ་འགྱུར་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་སྲིད་ཀྱང་། དེ་དག་དོན་དངོས་ཐོག་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པར་བོད་མི་བསླུ་ཐབས་ཁོ་ནའི་གཡོ་སྒྱུའི་ཟློས་གར་འཁྲབ་མཚན་ཞིག་ཡིན།
རྒྱ་གཞུང་གི་འཁྲབ་གཞུང་དེ་དག་གི་འོག་ཏུ་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་མེད་མཁན་འགའ་ཤས་ལས་བོད་མིའི་རྒྱལ་ཞེན་པ་མང་ཚོགས་རྣམས་གཡོ་སྒྱུས་བློ་འགུག་མི་ཐུབ་ཅིང་། བོད་མི་རིགས་ནི་ལས་ལ་བརྩོན་ཞིང་། དཔའ་ངར་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ན་རྒྱ་གཞུང་གི་མགོ་སྐོར་འོག་ཏུ་འཚུད་མི་སྲིད་སྙམ། འོན་ཀྱང་ང་ཚོའི་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོ་བ་ཚོའི་ངོས་ནས་སྣང་བ་དག་ནས་མ་ཡིན་པ་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པ་དེ་རེད། དྷ་སར་བདེན་པའི་མེ་ལྕེ་སྐོར་སྐབས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོས། “ཉེ་ཆར་གོ་ཐོས་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ནང་སྲིད་ཇུས་འཛིན་སྟངས་ཐོག་ཕྱི་སྡོད་བོད་མི་རྣམས་ལ་དངུལ་དང་དངོས་པོ། ཡང་ན་ཞབས་སྟེགས་སྤྲད་དེ་བསླུ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་འདུག་”ཅེས་དང་། ཡང་”ལམ་ལྷོང་ཡོང་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་དེ་དག་བསྒྲུབ་ན། ས་ཁུལ་གཞན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་རེད་”ཅེས་སོགས་ལམ་སྟོན་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད། དེ་སྔོན་བཀའ་ཁྲི་ཟུར་པ་མཆོག་ནས་ཀྱང་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དང་པོའི་ཐོག་ལ་ལམ་སྟོན་ལས། “ ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་གཞུང་ཚབ་ཁག་ལ་གང་བྱུང་འབྲེལ་བ་མི་བྱེད་པ་སོགས་ས་གནས་གང་སར་ཡོད་པའི་མི་མང་གིས་གནང་ཐུབ་པའི་ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་སྣ་མང་ཞིག་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་དོ་སྣང་དགོས་གལ་”ཞེས་བཀའ་སློབ་ཕེབས་པ་རེད།
བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཛ་དྲག་ཅན་དུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པས་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་གཞུང་དམངས་གཉིས་ནས་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་གོ་བསྡུར་གནང་ཆེད་བཀའ་སྤྱི་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༥༩ པའི་དགོངས་དོན་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་ཚོགས་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་བ་ལྟར། ད་ནི་བོད་མི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཡག་པོ་བཏང་ནས་ལས་དོན་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད། ད་ནི་ང་ཚོ་ཚང་མའི་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་”གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་དང་རེ་བ་བཟང་སར་རྒྱོབ་”ཅེས་བཀའ་སློབ་རིན་ཐང་བྲལ་བ་ཕེབས་དོན་ལྟར་རེ་བ་བཟང་ས་སང་ཉིན་བོད་ལ་ལོག་ཐུབ་པ་དང་། གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཉིད་ཇི་སྲིད་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བར་དེ་སྲིད་མི་ཡུལ་ལ་གནས་དགོས་བྱུང་ནའང་གནས་ཐུབ་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་འཛིན་ནས་ལས་དོན་གནང་དགོས་པ་དེ་རེད།
བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གཅིག་པུའི་ཐོག་མ་ཡིན་པས་རྒྱལ་སྤྱི་གཙོས་གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཡོད་ཚད་ལ་ད་ལྟ་བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་སྐོར་སོགས་ལ་དྲིལ་བསྒྲགས་མཐིལ་ཕྱིན་པ་གནང་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་ལ་གནོད་ཤུགས་སྤྲོད་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གྱི་རྒྱུད་རིམ་དང་། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་ནང་ལོགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆབ་སྲིད་འཕོ་འགྱུར། བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་སོགས་ལ་ཉམས་ཞིབ་གནང་སྟེ་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལངས་ཕྱོགས་གང་འདྲ་ཞིག་འཛིན་ན་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་ད་རེས་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་འདི་བརྒྱུད་ནས་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་དེ་རེད། དེ་ནི་ངའི་རེ་བ་ཡིན་ལ་བསལ་ཚུལ་ཡང་ཡིན། དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་རྒྱུར་ད་ལྟ་ཟླ་ངོ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ཡོད་ན་ངེས་པར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གཙོས་མི་ནང་ཁུལ་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་དགོས། ཞེས་པ་འདི་ནི་སྲིད་སྐྱོང་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཐུགས་འགན་བཞེས་ནས་ལོ་གཅིག་འཁོར་བའི་ཉིན་མོར་བྲིས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ།།
རྡ་རམ་ས་ལར་བོད་ནང་གི་བོད་མིར་གོ་སྐབས་རེག་ན་བློ་ཕམ་ཡོད་པ་ནང་བཞིན་བོད་ནང་གི་བོད་མིར་ཡང་རྡ་སའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་བློ་ཕམ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས། ཚོགས་ཆེན་འདི་བོད་ནང་གི་བོད་མིར་བློ་ཕམ་བྱུང་གཞི་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་དགོས་འདུན་ངོ་མ་དེར་བགྲོ་གླེང་བྱེད་པའི་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཆེ།
དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚུགས་དགོས་པ་རེད། སུའི་ཆེད་དུ་ཚུགས་དགོས་པ་རེད། དྲི་བ་འདི་གཉིས་གནད་འགག་ཅིག་ཡིན། གལ་ཏེ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་གཞིར་འཇོག་ཡིན་ན་དེ་དང་མཐུན་པའི་གྲོ་གླེང་གནང་དགོས་པ་རེད། དེ་མིན་ཚོགས་ཆེན་སྔོན་མ་ནང་བཞིན་ཡིན་ན་གཞུང་གྲོན་འཕྲོ་བརླགས་རེད་ལ་དོན་ཕན་མེད་པའི་འཆར་ཅན་འདྲ་ཞིག་རེད་འདོད།
གཞི་ལུས་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་དམར་གྱིས་སྡུག་རྩུབ་ལ་ཡིད་ཐང་འབད་དེ་ཆད་ནས་རྒྱ་དམར་གྱིས་གཉའ་སྣོན་ལས་ཐར་ཐབས་ཁོ་ནར་བརྩོན་པ་ལས། རྒྱ་དམར་དང་མཉམ་མཐུན་བྱས་ནས་སྡོད་འདོད་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་རྣམ་པ་འཛམ་གླིང་སྐྱེ་འགྲོ་ཡོངས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཐུབ་པ་བཟོས་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེ་ལས་ལྡོག་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་ནག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་མཉམ་གནས་སྡོད་འདོད་ཡོད་ཟེར་བ་ནི་ཧ་ཅང་བརྗོད་མི་ཤེས་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་ནས་དོན་གྱི་བདག་པོ་གཞི་ལུས་བོད་པ་རྣམས་ཡིན་ཟེར་བ་དང་ཡང་རྙིང་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་ཟེར་གྱི་ཡོད་དམ། ད་རེས་དམིགས་གསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་སམ་ཞེ་ན། གཞི་ལུས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཀྱི་རང་བསྲེགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་དེ་ནུས་ཆུང་དུ་མི་གཏོང་བའི་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་དང་། ནུས་པ་དེ་ཁ་ཕྱོགས་གཞན་དུ་མི་འདྲེན་པའི་རེ་བ་སྙིང་ནས་ཞུ།