ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༢༥ ནས་ ༢༨ ཉིན་བར་བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལར་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པ་བསྡུ་སྐོང་གིས་༼ ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་མཛའ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐོག་ལ་བོད་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་གདོང་ལེན་གནང་ཕྱོགས༽ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གོ་བསྡུར་གནང་འཆར་ལ། འདི་གའི་གསར་ཁང་གིས་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འགྲོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ལས་འགུལ་བ། ལས་ཀྱི་སྣེ་མོར་གཏོག་པ་ཁག་ཅིག་བཅས་ལ་དགོངས་ཚུལ་བསྡུས་ཡོད།
གངས་སྐྱིད་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་དཔར་སྐྲུན་འགན་འཛིན་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས་སུ། “ བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐད་བོད་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་གདོང་ལེན་ཇི་ལྟར་གནང་དགོས” ཞེས་དྲི་བ་བཏོན།
ལན། ཐོག་མར་བྱེས་སུ་གནས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གང་རུང་ཞིག་ནས་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་བཟང་ངན་གཉིས་ཀ་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱེད་ཐུབ་པའི་རིགས་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལམ་ནས་ད་ལྟ་བཞིན་བོད་མི་ནང་ཁུལ་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ལ་ཡིད་ཆེས་འཕེར་བའི་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད་ལ། དེ་ནི་ད་ལྟ་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། དེ་ནས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་འདི་ཉིད་ལས་སྐྱོབ་ཕྱིར་བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་གནད་ཡོད་རྣམས་བརྒྱུད་ནས་ཐབས་ཤེས་ཡོད་དགུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ངེས་པར་དུ་བགྲོ་གླེང་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་ཆར་དབང་ཆ་ཡོངས་རྫོགས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འོག་ཏུ་ཡོད་དུས་ང་ཚོས་ཐབས་མཁས་དེ་སྔའང་གནང་ཡོད་ལ། ད་དུང་ཡང་མུ་མཐུད་ནས་གནང་རྒྱུ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་ཤེས་བཟང་བ་ཞིག་ངས་མཐོང་གི་མི་འདུག
སྤྱིར་དམར་ཤོག་དང་དེ་ཡང་མི་འབོར་མང་པོ་ཡོད་པའི་ལུང་པ་དེ་ཚོས་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་དང་ང་ཚོ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་གཉིས་གཅིག་པ་བྱས་ན་ཡོང་ཐབས་མེད། དམར་ཤོག་གི་ལྟ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་མི་འབོར་མང་བའི་དབང་གིས་ཡིན་ནམ། གང་ལྟར་ཁོང་ཚོས་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དུ་རང་གི་མི་མང་ལ་དེ་ཙམ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་མེད། མི་འབུམ་གཅིག་ཤི་བ་ཡིན་ནའང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་འབོར་ལ་ཁྱད་པར་གང་ཡང་བཟོ་གི་མེད་ཅིང༌། གཅིག་བྱས་ན་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག་ཀྱང་དྲན་ཤས་ཆེ། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཤི་མཁན་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་ཡིན་ཡང་དེ་ཚོའི་ནང་དུ་དཔོན་རིགས་སུ་གཏོགས་མཁན་ནི་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ལྟར་ཡིན། དེར་མ་ཟད་རྒྱལ་ཁབ་ལ་མི་འབོར་ཆེ་བའི་དཀའ་ངལ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཆུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་བློ་བདེར་འགྱུར་གྱི་ཡོད། མདོར་ན་ཡུལ་མི་འབོར་ཆེན་ཇི་ཙམ་ཤི་ནའང་ལུང་པའམ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་ཉེན་ཁ་གཏན་ནས་མེད།
རང་རེ་བོད་ལ་མཚོན་ན་བོད་མི་བརྒྱ་ཆ་དགུ་བཅུ་ལས་མང་བ་ཞིག་བོད་ནང་ཡོད་ཅིང༌། བོད་ཀྱི་ས་ཁྱོན་ནི་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཞི་ཆ་གཅིག་ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད་ནའང་བོད་ཀྱི་མི་འབོར་ནི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་གཅིག་ཀྱང་ཟིན་གྱི་མེད། འབྱུང་འགྱུར་ས་ཁྱོན་ལ་གཞིགས་ན་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བོད་ནང་དུ་གནས་སྤོར་བྱེད་གི་རེད། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་མི་འབོར་བོད་རང་གི་ནང་དུ་བརྒྱ་ཆ་གཅིག་ལས་མེད་པ་ཆགས་ཏེ། བོད་མི་ཚུལ་བཞིན་འཚོ་ཐུབ་པ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཆགས་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་རང་ཉིད་འཚོ་ཐབས་ཤིག་ལ་མི་འབད་ཀ་མེད་རེད། རང་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་འཚོ་ཐུབ་ན་རིམ་གྱིས་ལངས་ཀྱང་ཐུབ་ལ། དེ་ནས་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང༌། རང་གི་ངོ་བོ་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུབ་ངེས། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་ནི་སུས་ཀྱང་ཤོད་མི་ཐུབ། འདས་པའི་རྒྱལ་རབས་ལ་གཟིགས་དང༌། ད་ལྟ་འཚོ་མ་ཐུབ་ན་འབྱུང་འགྱུར་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་པ་ཡིན། དེ་མིན་གཞན་གྱིས་བསྔགས་བརྗོད་ཐུང་ངུ་རེ་ཡི་རྗེས་སུ་རྒྱུག་ནས་དཔའ་ཐལ་ཆེ་དྲགས་ན། སྟག་མཆོངས་སར་ཝ་མཆོངས་ཏེ་ཝ་སྐེད་ཚིགས་ལོག་པའི་དཔེ་རུ་འགྲོ་ཉེན་ཡོད།
བོད་མི་མང་པོས་དེང་སང་ཞྭ་དཔེ་ལྷམ་འགེབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག མི་དེ་དག་ལ་བཤད་ན་ཕན་ཐོགས་མེད་སྟབས་ཁ་རོག་གེར་བསྡད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་དངུལ་ཡིན་ན། ཁ་རོག་འདུག་པ་གསེར་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད། ྋརྒྱལ་བ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུས་ཉེ་ཆར་ལ་དྭགས་སུ། དེ་རིང་ཁ་སང་ཤོད་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ལ་གཟབ་གཟབ་མ་བྱས་ན། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་ཆིག་འབུམ་ལྔ་ཁྲི་ཡོད་པ་ད་བར་རྡོག་ལ་བསྒྲིལ་ནས་གནས་ཡོད་པ་འདི་རིམ་བཞིན་རལ་པོ་ཁ་ལུག་ལྟར་བཟོ་ཉེན་ཡོད། དེར་ཚང་མས་བསམ་བློ་ཏན་ཏན་གཏོང་དགོས། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་གཞིགས་ན་ང་ཚོ་ཚུལ་བཞིན་འོང་བ་ལ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་འགལ་རྐྱེན་ཡོད་པ་བསྟན་པ་རེད། དེས་ན་ཚང་མས་ཡིད་གཟབ་དང་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ངོས་འཛིན་པའི་ཐོག་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་གལ་ཆེན་རེད་སྙམ། ཉི་མ་ཤར་ནས་ཤར་བ་དེ་བདེན་པ་གཅིག་རེད། བོད་རང་བཙན་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བདེན་པ་གཞན་གཅིག་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁྱོན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་བདེན་པ་གཅིག་རེད། གོང་གསལ་བདེན་པ་གསུམ་ལས་དང་པོ་དེར་ད་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་སོང་མེད། ཕྱི་མ་གཉིས་དེར་འགྱུར་བ་སོང་ཡོད། འོ་ན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་བདེན་པ་དེ་གང་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། འགྱུར་བ་མེད་པའི་བདེན་པ་དེ་ནི་རྟག་པའི་ཆོས་རྣམས་རེད།
ད་ལྟ་བོད་རང་བཙན་མ་ཡིན་པ་དེ་བདེན་པ་གཅིག་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁྱོན་རྒྱ་ནག་གི་ལྕགས་རི་ལས་བརྒལ་བ་དེ་ཡང་བདེན་པ་གཞན་གཅིག་རེད། འོན་ཀྱང་བདེན་པ་འདི་གཉིས་རྟག་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་བདེན་པ་ཞིག་མ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་གཉིས་རྟག་པའི་ཆོས་གཅིག་མ་རེད། གང་ལྟར་སྤྱི་སྒེར་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང༌། འཆར་སྣང་དང་འཆར་གཞི་གཉིས་ཀ་དགོས་པ་ཡིན། འཆར་གཞི་ནི་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་དུ་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་འབད་རྩོལ་དང་རེ་བ་བྱེད་ས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས། འཆར་སྣང་ནི་སྨོན་ཡུལ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ལས་ད་ལྟ་འབད་རྩོལ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ངེས་པ་མེད། དེ་སོ་སོས་ངེས་པར་དུ་རྟོགས་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ལྷག་པར་དུ་དཔོན་པོར་ཁས་འཆེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་དགོས།
བོད་ཀྱི་དོན་དུ་བོད་མི་དཔའ་བོ་ཕོ་མོ་རྣམ་པས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱིས་ད་ལྟའི་རྒྱ་མིའི་གདུག་རྩུབ་འོག་གནས་ཐབས་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་ངོ་རྒོལ་གསལ་ཤོས་ཤིག་ཏན་ཏན་ཡིན། འདི་ཡིས་གང་ཞིག་སྟོན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཞལ་ཆེམས་ངོ་མའི་ནང་དུ་གང་ཞིག་གསལ་བ་དེ་རང་རེད། ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཡིས་རིང་མིན་བོད་མི་རྣམས་རྩ་ཡལ་དུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ངོ་སྤྲོད་དང༌། དེར་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཕུལ་བའི་སྒོ་ནས་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད། དེར་བརྟེན། ཁོང་ཅག་གི་དགོས་འདུན་དང་པོ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་འཛིན་པའི་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པ་དེ་ཡིན། འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་ཀ་དང༌། འདི་ལ་ཕན་ཕྱིར་བྱེས་འཁོད་བོད་མི་སྤྱི་སྒེར་གཉིས་ཀྱིས་གང་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་འདུག་པའི་སྐོར་ལ་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་གྲོས་མོལ་ལྷུག་པོ་གནང་རོགས། དགོས་འདུན་གཞན་དེ་ནི་བོད་མིའི་དཔྲལ་བའི་མིག་དང་ཁོག་པའི་སྙིང་ལྟ་བུའི་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་སྐྱབས་གནས་ྋསྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་བསྐྱངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་གོང་བུ་གཅིག་སྒྱུར་དུ་གནས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ཡིན། འདི་ནི་ཁོང་ཚོའི་མ་བྲིས་པའི་འཆར་གཞི་དང་བྲིས་པའི་རེ་སྨོན་ཡིན།
འདི་ཡང་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བྱེད་དགོས་པ་དང༌། དེ་དག་འོང་བར་ང་ཚོས་འབད་རྩོལ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་བསམ་བློའི་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐོར་གྲ་སྒྲིག་མེད་ཚེ། ཉིན་གཅིག་རྒྱ་གཞུང་གིས་མགྲོན་འབོད་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དེ་དུས་ཁས་ལེན་ཞུ་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཆགས་སྲིད། དེ་སྔ་ཡང་དེ་ལྟར་བྱུང་ཡོད་པ་གོ་ཐོས་མྱོང༌། འགྲིག་མིན་བཟང་ངན་མི་ཤེས། དེ་བཞིན་ཐག་གཅོད་འོས་མིན་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཤོད་དཀའ་ཡང་། པཎ་ཆེན་སྐུ་གོང་མའི་དགོངས་རྫོགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་མགྲོན་འབོད་བྱུང་སྐབས། སྐབས་དེའི་བཀའ་ཤག་གིས་ཆིབས་སྒྱུར་མི་གནང་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་གོ་ཐོས་བྱུང༌། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྲིས་པའི་འཆར་སྣང་ནི་གང་འདོད་ཀྱིས་གང་ཞིག་རེད་ལབ་ཀྱང་། འདི་མ་རེད་ཅེས་བཤད་དཀའ། མདོར་བསྒྲིལ་ནས་བཤད་ན། འཆར་སྣང་དང་འཆར་གཞི་གཉིས་མ་འཁྲུག་པ་གལ་ཆེ། གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་འཁྲུག་ན། ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཕ་དང་འདྲ་ཞེས་པར་འགྱུར་ཉེན་ཆེ།
གསར་འགོད་པ། བནྟེ་སྐྱབས།
ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་མ་འགྲིག་པས་བཟོས་པ་ཡིན་པས་སྲིད་ཇུས་འགྱུར་བ་མ་བཏང་བར་དུ་ག་རེ་བྱུང་ཡང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ནུས་པ་རྒྱུན་བསྲིངས་བྱེད་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོར་གནས་རྒྱུ་དེ་གདོང་ལེན་བྱེད་སྟངས་དངོས་གནས་དེ་ཡིན་པར་འདོད་དོ།།
ལྷག་དོན་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ནི་ངར་ཤུགས་ལྡན་པ་ནུས་པ་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ངོ།།
དེ་མིན་རང་སྐྱོང་དང་རྩ་ཁྲིམས་འོག་ཟེར་ན་ད་ཕལ་ཆེར་རྩོད་རྒྱུ་ཞིག་ལྷག་མེད་པ་འདྲ་བོ་འདུག་ཚང་མས་སྒུག་བསྡད་རྒྱུ་འདྲ་བོ་རེད། གང་འཚམས་ཞིག་ནས་ད་ཁྱད་པར་མི་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་སྣང་ཡང་སླེབས་མི་སྲིད་པ་མ་རེད།
མཁས་དབང་ནི་མཁས་དབང་རང་རེད།
མཁས་ཉམས་སྲོག་པོ་མཐོང་ཐུབ་པའི་གལ་ཆེ་བ་དང་།
གནད་དུ་ཁེལ་པ་མང་པོ་གསུང་གནངས་འདུག
བོད་པ་ཚང་ལ་འདི་འདྲ་མང་ཙམ་ཡོད་ན་ཅི་འདྲ་དགའ་བ་ལ།
ཡིན་ཡང་བློ་ཕམ་དགོས་པ་ལ་འདི་འདྲ་ཉུང་ཉུང་དཔེ་མེདརེད།
་་་་་་་་་་། པཎ་ཆེན་སྐུ་གོང་མའི་དགོངས་རྫོགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་མགྲོན་འབོད་བྱུང་སྐབས། སྐབས་དེའི་བཀའ་ཤག་གིས་ཆིབས་སྒྱུར་མི་གནང་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་གོ་ཐོས་བྱུང༌། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་མ་བྲིས་པའི་འཆར་སྣང་ནི་གང་འདོད་ཀྱིས་གང་ཞིག་རེད་ལབ་ཀྱང་། འདི་མ་རེད་ཅེས་བཤད་དཀའ། མདོར་བསྒྲིལ་ནས་བཤད་ན། འཆར་སྣང་དང་འཆར་གཞི་གཉིས་མ་འཁྲུག་པ་གལ་ཆེ། གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་འཁྲུག་ན། ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཕ་དང་འདྲ་ཞེས་པར་འགྱུར་ཉེན་ཆེ། ཟེར།