མེ་ལྕེ་ཡི་ཁ་ཆེམས། ———-བོད་མིས་ཅིའི་ཕྱིར་རང་སྲེག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དམ། ༼ དུམ་ཚན་དང་པོ ༽
ཝང་ལི་ཞོན་གྱིས་བརྩམས། ལོ་མ་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
མིག་སྔར་བོད་མིས་རང་ལུས་མེ་ལ་བསྲེགས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཇི་ལྟར་ཐག་གཅོད་དཀའ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
དང་པོ། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གྲངས་ཀ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཕེལ་བཞིན་པ། དེ་རིང་བར་དུ་( ༢༠༡༢ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༡)བོད་ནང་བོད་མི་ ༩༧ ཙམ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད།(བཙན་བྱོལ་ནས་ཀྱང་བོད་མི་ལྔས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད།)དེ་དག་གི་ཁྲོད་ནས་ ༢༠༠༩ ལོར་མི་ ༡ གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད། ༢༠༡༡ ལོར་མི་ ༡༢ ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད། ༢༠༡༢ ལོ་ཡི་དེ་རིང་བར་མི་ ༨༤ ཡིས་རང་སྲེག་བྱས་ཡོད། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཚམས་འཇོག་གི་འབོད་སྐུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དོན་འབྲས་གང་ཡང་བྱུང་མེད། མགོ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་སུས་ཀྱང་ཤེས་ཀྱི་མེད།
གཉིས་པ། དཀའ་གནད་གཉིས་ལྷག་པ། མི་འདི་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཟིན་པས། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་དགག་པ་བྱེད་པ་ནི་རང་སྲེག་མཁན་ཚོར་བདེན་ཁ་མ་སྤྲད་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ལ་ཁོང་ཚོའི་གཉེན་ཉེ་ལ་ཡང་གནོད་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། རང་སྲེག་གི་ཁྱབ་སྤེལ་དང་བསྔགས་བརྗོད། བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ་དང་མཚམས་འདྲི། ཞལ་འདེབས་སོགས་བྱེད་པ་ནི་རང་སྲེག་མུ་མཐུད་ནས་བྱུང་བའི་སྐུལ་ལྕག་ཏུ་གྱུར་འགྲོ་བ་དེའོ།།
གསུམ་པ། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱེད་པ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་ལ་གཉའ་གནོན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱེད་པ་ནི་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ཏེ། མུ་མཐུད་གཉའ་གནོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་ལས་གསལ་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་ནི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མཚམས་འཇོག་བྱེད་པར་མི་ཆོས་ལངས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རེད།
བཞི་བ། ཕྱི་མི་ཡིས་མེར་སྲེག་མཁན་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ན་ཡང་། རང་སྲེག་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱིན་མེད་པ་མ་ཟད། གྲུབ་འབྲས་ཅི་ཙམ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད། དང་ཐོག་གི་དངངས་འཚབ་ཡལ་རྗེས། གཅིག་རྗེས་གཉིད་མཐུད་ཀྱིས་མེར་བསྲེགས་བྱེད་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་འཐོམ་སྦྲིད་དུ་གྱུར་ཡོད།
ལྔ་བ། བོད་མིའི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རྒྱ་མིའི་ཤེས་ཡོན་པས་སྨྲ་བ་བསྡམས་ཏེ། མི་སྨྲའི་རྟུལ་ཞུགས་བཟུང་བར་འཁང་ར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། འདི་ནི་རང་སྲེག་ལས་འགུལ་ལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་འདང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད། ད་དུང་བོད་མིའི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་རང་སྲེག་གི་ཐད་ལ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཙམ་ལས་གཞན་གྱི་སྣང་བ་ཚུར་ལ་འདྲེན་འགུག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱིན་མེད།
དྲུག་པ། ཁེ་ཕན་ཕུགས་སུ་གཏད་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་མིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་གཡོལ་ཐབས་དང་འགྲོ་ཐབས་འདུག་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་གྱིན་འདུག ཡིན་ན་ཡང་དཔལ་འབྱོར་གཙིགས་ཆེན་བྱེད་མཁན་ཚོགས་སྡེ་ཚོས་དེ་འདྲའི་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣའི་བསམ་བློ་ནི་ཡ་མཚན་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད། བོད་མི་རིགས་ལ་མི་རིགས་གཞན་(གནས་བབ་ཆེས་སྐྱོ་བའི་སོག་པོའི་མི་རིགས་ལྟ་བུ)ལས་ཀུན་གྱིས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་ཡིད་མུག་པའི་ཚོར་བ་འདི་བསྲན་ཐབས་མི་འདུག
དཀའ་གནད་འདི་སེལ་ཐབས་སུ་ཆེས་ཉུང་མཐར་ཡང་ཇི་ལྟར་གདོང་གཏོད་དགོས་པ་དེ་ཤེས་དགོས། ཐོག་མར་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་འབྱུང་བཞིན་པའི་རང་སྲེག་གི་བྱ་སྤྱོད་འདི་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། དེ་ནས་རང་སྲེག་སྤྱི་ཡི་རེ་འདུན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། དམིགས་ཡུལ་ཅི་ཞིག་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་དག་ཤེས་རྟོགས་བྱ་དགོས། འདིའི་ཐད་ལྟ་ཚུལ་དང་བཤད་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་ཡོད། མང་ཤོས་ཤིག་གིས་ཁ་ཕྱོགས་ཤིག་ཏུ་མནན་མནན་བཅག་བཅག་བྱེད་པ་དང་། ཐ་ན་རང་ཉིད་ལ་ཅི་དགོས་གང་སྒྲུག་ཀྱང་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཡིན་ན་ཡང་། ངས་བསམ་ན་མེར་སྲེག་མཁན་རང་གི་གནས་ཚུལ་གསལ་བོ་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་སྡོམ་རྩིས་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་ཡིན་ན། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་རྟོགས་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད་སྙམ།
༢༠༠༩ ལོར་བོད་ནང་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་ཐོག་མ་བཀྲ་བྷེ་ཡིས་རང་སྲེག་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་འོད་ཟེར་གྱིས་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་རེ་རེ་ཡི་གནས་ཚུལ་ཟིན་བྲིས་སུ་འགོད་བཞིན་འདུག དེར་མ་ཟད་དུས་བསྟུན་གསར་སྤེལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་ཏེ་ཁོ་མོའི་ཟིན་བྲིས་ “མཐོང་མི་ཐུབ་པའི་བོད”་ཀྱི་ནང་དུ་འགོད་བཞིན་འདུག ཡང་གཅིག་བཤད་ན། སྡོམ་རྩིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པའི་རྩོམ་ཡིག་འདི་ཁོ་མོའི་གནས་ཚུལ་ཐོ་འགོད་བྱེད་པར་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་སྲིད།
རང་སྲེག་མཁན་རྣམས་ཀྱི་དུས་ཚོད་བཀོད་པ།
༢༠༡༢ ལོར་ཟླ་བ་རེ་ལ་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་པའི་གྲངས་ཀ་གསལ་སྟོན་བྱེད་པ།(འོག་གི་མཚོན་དོན་རི་མོ)དེ་ལས་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ་པ་ནི་ཆེ་མཐོ་རླབས་སུ་གྱུར་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་ནི། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ལ་མི་ ༡༠ དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ལ་མི་ ༢༨ ཡོད་པ་དེ་རེད།
ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ལ་“བོད་མིའི་སྒེར་ལངས་ཆེན་མོ”(ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ )དང་། ༢༠༠༨ ཀྱི་ལོ་ཡི་བོད་མིའི་ཡར་ལངས་ཉིན་མོ།(ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༤) དེ་ནས་ ༢༠༠༨ ཀྱི་ལོར་རྔ་པའི་མི་མང་ཡར་ལངས་ལ་དྲག་གནོན་དམར་གསོད་བྱས་པའི་དུས་དྲན་(ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༦ ) ད་དུང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་“ཞིང་བྲན་བཅིང་གྲོལ་གྱི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོ”།(ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༢༨ )བཅས་རེད།
དེ་ལས་ཀྱང་འོས་ཤིང་འཚམ་པའི་སྒོ་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ལ་རང་སྲེག་གི་གྲངས་ཀ་མཐོ་རླབས་སུ་གྱུར་བ་དེ་གོང་གི་ཉིན་མོ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་ལ། སྤྱིའི་ཆ་ནས་རྒྱ་གཞུང་གི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་ཞིག་རེད་ལ། ད་དུང་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་མཐོང་ཆུང་དང་སྣང་མེད་བྱས་པ་ནི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་རྩ་བའི་འབྱུང་རྐྱེན་ཞིག་ཡིན་ནོ།།
༢༠༡༢ ལོར་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནས་བབ།
རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་པའི་མཐོ་རླབས་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་རེད། དེའི་སྔོན་གྱི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་ལ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱེད་མཁན་གྲངས་འབོར་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་དང་འདྲ་འདྲ་རེད། དེ་ཡི་མི་ ༡༠ ནི་ཏན་ཏན་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་བ་འདུག་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ པའི་ནང་ལ་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཟིན་ཡོད་པས་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྔ་གཞུག་ལ་རང་སྲེག་གི་གྲངས་ཀ་མང་པོ་བྱུང་བ་དེས་རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་གསར་བས་བོད་ཐོག་གི་སྲིས་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང་། རང་སྲེག་གིས་ལས་འགུལ་གྱིས་མ་འོངས་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏོང་ཐུབ་པར་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་རེད། འདི་ནི་ཏག་ཏག་རང་སྲེག་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པའི་གལ་གནད་ཀྱི་འགག་སྒོ་ཞིག་ཀྱང་རེད།
རང་སྲེག་པའི་ཁ་ཆེམས་དག་ལ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པ།
རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་ཚོས་ཤུལ་དུ་བཞག་པའི་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་གཞི་ལ་བཞག་ཏེ་ང་ཚོས་གཏིང་ཟབ་མོས་རང་སྲེག་གི་རྩ་བའི་སྒུལ་ཤུགས་དང་རེ་འདུན་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད། ངས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པའི་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་རང་སྲེག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མ་བཏང་སྔོན་ལ་བཞག་པ་རྐྱང་རེད། དེ་ལ་ལག་བྲིས་དང་སྒྲ་འཇུག ད་དུང་གཉེན་ཉེ་གྲོགས་པོ་ལ་ངག་ཐོག་ནས་ལབ་པ་སོགས་འདུག ད་སྔ་བོད་ནང་གི་རང་སྲེག་གཏོང་མཁན་ ༢༦ གི་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་རེག་ཡོད། ད་དུང་རང་སྲེག་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་མི་མང་གིས་སྒྲ་འཇུག་བྱས་པའི་རང་སྲེག་གཏོང་མཁན་གྱི་ཁ་གཡང་དང་འབོད་ཚིག་ཀྱང་ཡོད། སྐད་འབོད་དང་ཁ་གཡང་གི་བརྗོད་དོན་ཧ་ལམ་ཚང་མ་འདྲ་མཚུངས་རེད། ཕལ་མོ་ཆེ་ཡིས་“རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་ཕེབས་དགོས། བོད་ལ་རང་དབང་དགོས”ཞེས་པ་འདི་དག་རེད། ཞིབ་བསྡུར་ཅིག་བྱས་ན། སྔོན་ལ་བཞག་ཡོད་པའིོ་ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་ལས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་ཀྱིོ་ཁ་གཡང་དང་སྐད་འབོད་ལ་ངོས་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཁ་ཆེམས་དེ་ཚོ་ནི་ཆེད་དུ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པའི་གཞི་རྩར་འཇོག་རྒྱུ་ཡིན།
ང་རང་གིས་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་ལ་གཞིགས་ཏེ་རིགས་བདུན་ལ་དབྱེ་ཡོད། (འོག་གི་རེའུ་མིག་ན་གསལ) དེ་ཡང་ཁ་ཆེམས་གཅིག་རེ་བརྗོད་དོན་རིགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་མིན་ཞིང་། ཁ་ཆེམས་རེ་ཟུང་ལ་མཉམ་དུ་རིགས་དུ་མ་འདུས་བའི་ནང་དོན་ཡང་ལྡན།(མཇུག་གི་ཟུར་མཆན་ན་གསལ་བོར་བཀོད་ཡོད) ངས་རིགས་དགར་བ་འདི་ནི་རང་སྲེག་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཏུ་བལྟས་བ་ཡིན་པས། སུས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་གོ་བ་དང་རྒྱུས་ལོན་ལྟར་རིགས་དགར་ཏེ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་ཀྱང་ཆོག
རང་སྲེག་པའི་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་རིགས་དབྱེ་བའི་རེའུ་མིག
མཆན། ཁ་ཆེམས་ལ་ལ་ཞིག་མི་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་བཞག་པ་ཡང་ཡོད་པས། ཁ་ཆེམས་འཇོག་མཁན་གྱི་མི་གྲངས་དང་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་གྲགས་ཀ་གཉིས་གཅིག་མཚུངས་མིན།
ཁ་ཆེམས་ཡི་གེ་ལས་གཤམ་གསལ་གྱི་ལྟ་ཚུལ་ཁ་ཤས་ཤིག་རྟོགས་ཐུབ།
རང་སྲེག་ནི་འ་ཆད་འུ་ཐུག་གི་གནས་སུ་གྱུར་སོང་བ་ཞིག་མིན་པ།
ཐོག་མར་རླུང་ལྟར་གྲགས་པ་ཞིག་ལ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་པས་ཀྱང་། རང་སྲེག་ནི་བོད་མིས་མིག་སྔར་གྱི་གནས་བབ་ལ་བཟོད་ཐབས་བྲལ་བའི་འ་ཆད་འུ་ཐུག་གི་གདམ་ཀ་ཞིག་ཡིན་པར་བསྒྲགས་པ་དེ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་བྱུང་མི་འདུག་ཟེར་རྒྱུ་ཡང་དཀའ་མོ་རེད། གང་ལྟར། བརྒྱ་ཆ་ཡིས་ཟིན་པ་ནི་ ༡༩% རེད་ལ། དོན་ཚན་བདུན་ལ་དབྱེ་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ན་བརྒྱ་ཆ་ཅུང་དམའ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད།
བོད་ནང་གི་རང་སྲེག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རེ་འདུན་ཞུས་མེད་པ།
རྒྱུག་ཆེ་བའི་ལྟ་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། རང་སྲེག་བྱེད་དོན་ནི་བོད་ཐོག་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་དོ་སྣང་སློང་བའི་ཆེད་དུ་རེད་ཟེར་བའི་སྐད་ཆ་འདི་རེད། ཡིན་ན་ཡང་། དྲ་རྒྱའི་རྩོམ་པ་པོ་དགུ་འགྲུབ་ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རེ་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། ཁ་ཆེམས་གཞན་དག་ན་དེ་ཡི་བརྗོད་དོན་ཚུད་མི་འདུག་པས། དེ་ནི་ཁ་ཆེམས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆའི་ཁྲོད་ཀྱི་གྲངས་ཀྱང་ཧ་ཅང་དམའ་བོ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་གནད་དོན་འདི་ཡིས་ཀུན་གྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་དག་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རེ་བཅོལ་བྱས་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལས་ལྡོག་ཡོད་པ་དེ་གསལ་བོ་ཤེས་ཐུབ། ཡིན་ན་ཡང་། བཙན་བྱོལ་ནས་མེར་བསྲེགས་བྱས་པའི(འདི་གོང་གི་རེའུ་མིག་ལ་ཚུད་མེད)ཁྲོད་ནས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁ་ཆེམས་ནང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པའི་རེ་འདུན་ཐེངས་གཉིས་ལ་བཏོན་འདུག ད་དུང་ཤེས་རབ་ཚེ་རྡོར་གྱིས་ཀྱང་རང་སྲེག་མ་བྱས་པའི་སྔོན་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཐོག་དོ་སྣང་སྤྲོད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚོལ་བ་ནི་ནམ་ཞར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་བྱ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་བར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཀའི་གཙོ་གནད་ཅིག་ཀྱང་དེ་ཆགས་ཡོད། གནད་འདི་ནི་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞིག་ཀྱང་རེད།
་་་་་་་་་་མུ་འགོད།
མ་རྩོམ་འདིར་གཟིགས། http://woeser.middle-way.net/2012/12/blog-post_18.html
རྩོམ་ཡིག་འདི་ངས་དེ་སྔོན་ནས་ཀློག་རྒྱུ་བྱུང་། དཔེ་མི་སྲིད་པའི་ཡག་པོར་མཐོང་སོང་། གཏིང་ཟབ་མོ་དང་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཞེ་དྲག་འདུག ཡིན་ནའང་ང་རང་གིས་རྩོམ་ཡིག་དེ་བོད་བསྒྱུར་གྱི་ཆུ་ཚད་དང་སྤོབས་པས་འདང་མ་སོང་བས། ད་རེས་བོད་ཡིག་ཐོག་ནས་བསྐྱར་དུ་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ཀློག་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རེ་བ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། རྒྱ་ཡིག་གི་མ་རྩོམ་འོག་ཏུ་ཀློག་པ་པོ་ཚོས་བསམ་འཆར་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་མང་པོ་ཞིག་བཏོན་འདུག་ལ། དེ་དག་ལ་འོད་ཟེར་སོགས་ཀྱིས་ལན་འདེབས་ཀྱང་བྱས་འདུག་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིམ་པ་བཞིན་བོད་ཡིག་ཐོག་བསྒྱུར་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་འདིའི་འོག་གི་མཆན་གྱི་ནང་དུ་གཏོང་ཐུབ་ན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོང་ས་རེད། སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་ཚོར་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
རྩོམ་ཡིག་འདིར་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་འདུག
༡ རྟོག་ཞིབ་སྙན་ཞུའི་ཁྱད་ཆོས། ༢ བཙན་བྱོལ་དབུ་ཁྲིད་ཚོའི་བཤད་སྟངས་ལ་ཐེར་འདོན་བྱེད་པ།
དེ་བས། འབྱུང་སྲིད་པའི་མཇུག་འབྲས་ཀྱང་གཉིས་འདུག
༡ རྒྱ་གཞུང་གིས་དོན་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐབས་བརྙེད་ཐུབ་པར་བསྐུལ་འདེད། ༢ རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཚུད་པའི་བོད་ནང་མེར་བསྲེག་གཏོང་མཁན་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་དགོས་འདུན་དྲང་པོར་བརྗོད་མེད་མཁན་ཚོར་འགྲན་སློང་ཐུབ་ཡོད།
དེ་འཕྲོས་སྨྱུག་ཐོགས་པ་ཚོའི་གཞོལ་མེད་ཀྱི་ལས་ཀ་ཞིག་ཡིན་པས། ཅིས་ཀྱང་མ་ནོར་མ་འཛོལ་བའི་ལམ་ནས་དབྱེ་ཞིབ་གནང་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྙམ།
སྒྱུར་རྩོམ་འདི་རིགས་ཀྱི་རིན་ཐང་གཞལ་དུ་མེད་པ་རེད། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདི་ལ་འུ་ཅག་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐད་ཡིག་གཞན་པའི་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་བོད་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་རྒྱུ་ཧ་ཅག་གལ་ཆེན་དོན་ཆེན་ཞིག་རེད། རྒྱ་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་འདི་ལའང་ཡི་རངས་སྔགས་བརྗོད་ཡོད། བོད་པ་དཀའ་སྡུག་གི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་སྐྱུད་སྡུག་མཉམ་བྱོང་བྱས་པ་རེད།
གངསཅན་པའི་ལས་དབང་།
གངས་ཅན་པ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག