མཱོ་ལུ་ཡིས་བརྩམས། ལོ་མ་རྒྱལ་གྱིས་བསྒྱུར།
བི་ཇཱ་ཡ་ཁང་ཏེ་(Vijay Kranti)ཡི་དྲི་བ་གཉིས་པ་དེ་ནི་དམངས་གཙོ་དང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་གྱིས་འཁྲུག་རྩོད་ཞི་འཇགས་ལ་བཏོན་པའི་རེ་འདུན་དེ་དངོས་ནས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་དམ་ཟེར་བ་འདི་རེད། མི་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་རྒྱུན་རྒྱ་གར་གྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་ངྷི་ཡི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་བསམ་བློ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་ཡི་རངས་བྱེད་ཞོར་དུ། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་བློ་ནི་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡིན་པ་རྗོད་བཞིན་ཡོད།
ཡིན་ན་ཡང་། གྷན་ངྷི་ཡིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ས་ནི་དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཡེ་ཤུ་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱེད་མཁན་གྱི་དབྱིན་ཇི་བཙན་རྒྱལ་གཞུང་ཡིན། དབྱིན་ཇི་ཡིས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་འགྲོ་སོང་ལ་རྩིས་རྒྱག་གི་ཡོད། དེ་བས། མི་སེར་སྤེལ་བའི་འགྲོ་སོང་ཆེ་བ་དང་གཅིག དེ་ནས་གྷན་ངྷི་ཡི་འཐབ་རྩོད་ནི་འཚེ་མེད་ཞི་བ་ཡིན་ཡང་ཧ་ཅང་གི་འཇམ་པོ་ཞིག་ཀྱང་མིན་པ་དང་གཉིས་ལ་བརྟེན་ཏེ། དབྱིན་ཇི་བཙན་རྒྱལ་གྱི་མི་སེར་སྤེལ་བའི་དབང་བསྒྱུར་དེ་མཇུག་བསྒྲིལ་བར་བྱས། དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས། གྷན་ངྷི་ཡི་བསམ་བློའི་རྗེས་འཇུག་པ་མར་ཏིན་ལུ་ཊིར་ཁིན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ས་དེ་ཡང་དམངས་གཙོ་ཅན་གྱི་ཨ་རིའི་མི་རིགས་དཀར་པོའི་སྲིད་གཞུང་ཆགས་ཡོད་པས་མི་ནག་བཅིངས་གྲོལ་ཡང་བྱེད་ཐུབ་སོང་བ་རེད།
ཡིན་ན་ཡང་། རྒྱ་དམར་གཞུང་ནི་དམངས་གཙོའི་གཞུང་ཞིག་མིན་པ་མ་ཟད་ཆོས་ཁས་མི་ལེན་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། མ་ཟད་ཁོ་ཚོས་བོད་མིའི་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པའི་འགྲོ་སོང་ལ་ཡང་ཁ་ཡ་བྱེད་ཀྱི་མེད། སྔོན་ཆད་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཆབ་སྲིད་དང་ས་ཁོངས་ཀྱི་དབང་གིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་“བོད་ལ་རོགས་སྐྱོར”བྱས་ཀྱང་། ད་ལྟ་ཁོ་ཚོས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་གི་གཏེར་ཁ་འབོར་ཆེན་སྔོག་འདོན་བྱས་ཏེ། ཕྱིར་ཁེ་ཕན་མང་པོ་རག་ཡོད། དེར་བརྟེན། དེང་སྐབས་ཕྱོགས་མཚམས་གང་ནས་ལྟོས་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ལས་སླ་བོར་བོད་མི་ལ་རང་དབང་མི་སྟེར། གྷན་ངྷི་ཡི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་རིག་པ་དེར་རྒྱ་ནག་ནས་ད་དུང་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་བྱུང་མེད།
དེ་ན་རང་དབང་ལ་རྔམ་པའི་བོད་མི་ཚོས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་འོས་སམ་ཞེ་ན། ཏག་ཏག་འོད་ཟེར་གྱི་ཟིན་བྲིས་ངོས་ན་བོད་མི་ཞིག་གིས་དཔྱད་མཆན་བཞག་ཡོད་ལྟར། “ཞི་བའི་ཁྲོམ་སྐོར་ལ་ཡང་དྲག་གནོན་བྱེད། ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ལ་ཡང་དྲག་གནོན་བྱེད། འཇིགས་སྐུལ་གཏོར་རྒོལ་ལ་ང་ཚོའི་རིན་ཐང་ལ་མི་འོས། ཁྲིམས་མ྇ཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐོབ་ཐང་གི་ཕྱོགས་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཀྱང་། རྒྱ་མི་ནང་ཁུལ་ཡིན་ཡང་ཕན་མི་ཐོགས་པས། བོད་མི་ཚོར་བཤད་མི་དགོས། ”ཞེས་བྲིས་ཡོད་ལྟར་རེད།
སྔོན་མ་རྗིའུ་མི་རིགས་ལ་ཡང་ད་སྔ་བོད་མིར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲར་འཕྲད་མྱོང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༨ ལོར་འཇར་མན་ནཱ་རྩི་ཡིས་རྗིའུ་མི་རིགས་ལ་གཉའ་གནོན་དྲག་པོ་བྱས། དེ་ནས་མི་ཞིག་གིས་གྷན་ངྷི་ལ་ “རྗིའུ་མི་རིགས་ཚོས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་འོས་སམ་” ཞེས་དྲི་བ་བཏོན་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས། “རྗིའུ་མི་རིགས་ཚོ་སྡེབ་དང་སྡེབ་བྱས་ཏེ་རང་སྲོག་གཅོད་འོས། དེ་ཡིས་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་རྣམས་གཉིད་ལས་དཀྲོགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད་འཇར་མན་མི་མང་གིས་ཧེ་ཐུ་ལུ་ཡི་གཏུམ་སྤྱོད་ལ་དོ་སྣང་ཡང་སློང་ཐུབ།” ཅེས་བརྗོད་ཡོད། དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་མི་རྣམས་གྷན་ངྷི་ཡི་དགོངས་ཚུལ་ལ་ཧ་ལས་ཤིང་ཧང་སངས་བར་གྱུར། དེ་ནས་འཐབ་འཁྲུག་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས། གྷན་ངྷི་ཡིས་གསལ་བཤད་གནང་དོན། “རྗིའུ་མི་རིགས་ཇི་ལྟར་གསད་སོང་བ་རེད། ཁོ་ཚོ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འཆི་མེད་དམ” ཞེས་བརྗོད།
གལ་སྲིད་སྐབས་དེར་རྗིའུ་མི་སྐོར་ཞིག་གིས་རང་སྲོག་རང་གིས་བཅད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང་། ནཱ་རྕིའི་ཕྱོགས་ནས་ཁོ་ཚོ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ཁེ་ཕན་ཞིག་རག་མི་སྲིད། ཡིན་ཡང་། མཇུག་མཐར་རྗིའུ་མི་རིགས་སྐྱོབ་མཁན་དེ་ནི་མཉམ་འབྲེལ་དམག་གི་མེ་སྒྱོགས་རེད། ཁོ་བོ་ལ་སྤྲོ་སེམས་ཆེར་འཕེལ་བ་ཞིག་ནི་རྗིའུ་མི་རིགས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་གྷན་ངྷི་ཡི་དགོངས་ཚུལ་ལ་མ་ཉན་པར་རང་སྲོག་རང་གིས་མ་བཅད་པ་དེ་ཡིན། དེ་ནི་རྗིའུ་མི་རིགས་ཀྱིས་ཚེ་སྲོག་གི་རིན་ཐང་ལ་གཙིགས་ཆེན་དང་རང་སྲོག་རང་གིས་གཅོད་པ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འཛེམ་བྱ་ཞིག་ལ་རྩི་བཞིན་ཡོད་པས་རེད། མདོར་ན། རྗིའུ་མི་རིགས་རེ་རེ་བཞིན་ནཱ་རྩི་ཡིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མེར་བསྲེགས་ཁང་དུ་གཡུག་ཀྱང་། མི་གཅིག་གིས་ཀྱང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བྱས་ཏེ་འཆི་མེད།
ཨ་རི་ཡི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཇི་ཨིན་ཤ་པུ་ཡིས་བརྩམས་གནང་བའི་<<འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་རིག་པ་>>ཞེས་པའི་ནང་། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ ༡༩༨ ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དེའི་ཁྲོད་ལ་ད་དུང་རང་སྲེག་འདུས་མེད། རྒྱུ་མཚན་རང་སྲེག་ནི་རང་ལུས་ལ་འཚེ་བ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱིར་ཡོང་མེད་པའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས་རེད། མར་ཏིན་ལུ་ཐར་ཁིན་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྤུན་ཟླ་ཚོར་འདི་ལྟར་བརྗོད་མྱོང་ཡོད། “བཙོན་ཁང་བཀང་དུ་བཅུག” བཙོན་པ་རྣམས་བཙོན་ཁང་ནས་ཕྱིར་ཐོན་རྒྱུ་ཡོད་ལ་ཟས་བཅད་པ་ཚོས་སླར་ཡང་ཟ་མ་ཟས་ན་ཆོག འོན་ཀྱང་། རང་སྲེག་ལ་བསྐྱར་དུ་གོ་སྐབས་གཞན་ཅི་ཡང་མེད།
གལ་སྲིད། བོད་མི་ཚོས་རང་སྲེག་མཚམས་འཇོག་བྱས་ཏེ། རང་མི་རིགས་སྐྱོབ་པར་སྲི་ཞུ་ཅི་ཞིག་སྒྲུབ་ནུས་ཤེ་ན། ངས་བསམ་ན་ཁོ་ཚོས་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་བྱ་བ་མང་པོ་འདུག་སྙམ། དཔེར་ན། ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གི་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་དང་། ལས་ལ་བརྩོན་པའི་སྒོ་ནས་ཕ་གཞིས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཁོར་ཡུག་བདག་གཅེས། ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ། གྲོང་མི་རང་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་བ། གཞི་རྩའི་འོས་ཤོག་འགྲེམས་སྤེལ་ལ་སོགས་ཡོད། དེ་དང་མཉམ་དུ་ཁོ་ཚོས་སྤེལ་རུང་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་སྤྱད་དེ་མུ་མཐུད་ནས་རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་ཅན་དང་ལྷན་དུ་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་གིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ན་ཡང་ཆོག མདོར་ན། བོད་མི་རྣམས་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་ཀྱིས་གསོན་ནས་བསྡད་ན། ད་གཟོད་བོད་ལ་རེ་བ་ཡོད།
![Ren Quanniu said the Henan Provincial Justice Department revoked his licence over comments he made in court in a 2018 case [File: Leo Ramirez/ AFP]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/07/Untitled-2-360x180.jpg)
་་་་ མདོར་ན། བོད་མི་རྣམས་དཔའ་ངར་ཞུམ་མེད་ཀྱིས་གསོན་ནས་བསྡད་ན། ད་གཟོད་བོད་ལ་རེ་བ་ཡོད། ་་་་་ཟེར།
་་་་་་ ཁོ་བོ་ལ་སྤྲོ་སེམས་ཆེར་འཕེལ་བ་ཞིག་ནི་རྗིའུ་མི་རིགས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་གྷན་ངྷི་ཡི་དགོངས་ཚུལ་ལ་མ་ཉན་པར་རང་སྲོག་རང་གིས་མ་བཅད་པ་དེ་ཡིན། ་་་་ཟེར།
་་་་་་་ སྔོན་མ་རྗིའུ་མི་རིགས་ལ་ཡང་ད་སྔ་བོད་མིར་འཕྲད་བཞིན་པའི་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་ཀྱི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲར་འཕྲད་མྱོང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༨ ལོར་འཇར་མན་ནཱ་རྩི་ཡིས་རྗིའུ་མི་རིགས་ལ་གཉའ་གནོན་དྲག་པོ་བྱས།
དེ་ནས་མི་ཞིག་གིས་གྷན་ངྷི་ལ་ “རྗིའུ་མི་རིགས་ཚོས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་འོས་སམ་” ཞེས་དྲི་བ་བཏོན་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས། “རྗིའུ་མི་རིགས་ཚོ་སྡེབ་དང་སྡེབ་བྱས་ཏེ་རང་སྲོག་གཅོད་འོས། དེ་ཡིས་འཛམ་གླིང་གི་མི་མང་རྣམས་གཉིད་ལས་དཀྲོགས་ཐུབ་པ་མ་ཟད་འཇར་མན་མི་མང་གིས་ཧེ་ཐུ་ལུ་ཡི་གཏུམ་སྤྱོད་ལ་དོ་སྣང་ཡང་སློང་ཐུབ།” ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་མི་རྣམས་གྷན་ངྷི་ཡི་དགོངས་ཚུལ་ལ་ཧ་ལས་ཤིང་ཧང་སངས་བར་གྱུར། དེ་ནས་འཐབ་འཁྲུག་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས། གྷན་ངྷི་ཡིས་གསལ་བཤད་གནང་དོན། “རྗིའུ་མི་རིགས་ཇི་ལྟར་གསད་སོང་བ་རེད། ཁོ་ཚོ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་འཆི་མེད་དམ” ཞེས་བརྗོད། ་་་་་ཟེར།