བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་མི་རིགས་འདྲ་མིན་འདུ་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་གླིང་བ་མང་པོ་ཞིག་ས་འདིའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོ་དང་འགྲོག་འདྲིས་ཟབ་མོ་ཆགས་ཏེ། སློབ་སྦྱོང་དང་ལས་དོན་སྣ་ཚོགས་གཉེར་མཁན་ཡང་ཡོད་ལ། འགའ་རེས་བོད་པ་ཚོ་དང་གཉེན་སྒྲིག་གིས་མི་ཚེ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསྟིམ་རྒྱུ་དམ་བཅའ་བཞག་ཡོད་འདུག
བུ་མོ་ཨན་ན་ལགས་ནི་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོ་དང་འགྲོག་འདྲིས་རྒྱུན་རིང་ཤོས་གྲས་ཤིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཐང་ག་འབྲི་བཞེངས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་དང་། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དུང་ག་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན། ངྷ་ས་གངས་སྐྱིད་ཁུལ་དུ་ཁོང་མོར་ཨན་ན་ཞེས་འབོད་ཅིང་། ཁོང་མོའི་མིང་ཆ་ཚང་ལ་ཨན་ན་ཛུ་རན་སི་ཀཱ་ཡ་(Anna Zhuranskaya)ཞུ་བཞིན་ཡོད་འདུག། ཨན་ན་ལགས་ནི་རཱ་ཤཱི་ཡའི་རྒྱལ་ས་མོ་སི་ཀོ་ནང་གི་ཡེ་ཤུ་ཆོས་ལུགས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནས་སྐྱེས་ཤིང་། རྗེས་སུ་རཱ་ཤཱི་ཡའི་བོད་པའི་ཐང་ག་འབྲི་མཁན་ཞིག་དང་ངོ་ཤེས་པ་ཆགས་ཤིང་། མོས་ལྷ་བྲིས་པ་ཁོང་གི་གམ་ནས་ཐང་ག་སྦྱང་མགོ་བརྩམས་ཡོད་འདུག ༢༠༠༤ ལོར་ཁོང་མོ་དགེ་རྒན་གྱི་ལམ་སྟོན་ལྟར་རྒྱ་གར་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཡོང་སྟེ་གངས་སྐྱིད་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ལྷ་བྲིས་འཛིན་གྲྭ་ནས་རྒན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ལགས་དགེ་རྒན་དུ་བསྟེན་ཏེ་བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཐང་ག་འབྲི་བཞེངས་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་ཁོང་མོ་བོད་པའི་ཕོ་གསར་ལྷ་བྲིས་པ་བསྟན་འཛིན་དངོས་གྲུབ་ལགས་དང་མཛའ་འབྲེལ་ཆགས་ཤིང་། རྗེས་སུ་ཁོང་གཉིས་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་གི་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཏེ་བུ་ཞིག་ཀྱང་སྐྱེས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨན་ན་ལགས་སུ་དེ་སྔོན་རཱ་ཤཱི་ཡར་བུ་མོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཁྲིད་ཡོང་སྟེ་བོད་པའི་སློབ་གྲྭར་བཏང་ཡོད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གསར་འགོད་པ་གངས་སྐྱིད་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ཡོད་པའི་ཨན་ན་ལགས་ཀྱི་སྡོད་གནས་སུ་བསྐྱོད་དེ། ཁོང་མོའི་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་ཏེ་གླེང་མོལ་བྱས་སྐབས་ཁོང་མོས་འདི་ལྟར་བརྗོད་བྱུང་། ང་དང་ཐོག་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་བསླེབས་སྐབས་དཀའ་ངལ་གང་འཚམ་འཕྲད་སོང་ལ། བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རང་གི་ཁྱོ་ག་ཡིན་ཡང་མ་མཐུན་པ་ཡོང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་རིམ་བཞིན་གོམས་ལོབ་ཏུ་སོང་སྟེ། ད་ཆར་བོད་མི་ཚོར་འགྲོག་འདྲིས་བྱེད་བདེ་པ་དང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཧ་ཅང་སྐྱིད་པོ་ཚོར་གྱི་འདུག ཐ་ན་རང་ཉིད་ཀྱང་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཚོར་སྣང་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར།
མོ་རང་ལ་བོད་ཀྱི་ཐང་གར་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་སྐོར་དྲིས་པར། སྔོན་མ་ང་རང་རཱ་ཤཱི་ཡར་ཡོད་པའི་སྐབས་ཤིག་ལ་རྒྱལ་ས་མོ་སི་ཀོ་ནང་རི་མོའི་འགྲེམས་སྟོན་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་ངས་བོད་པའི་ཐང་ག་ཐོག་མར་མཐོང་བྱུང་། དེས་ང་ལ་བོད་ཀྱི་ཐང་གར་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་སྤྲོ་བ་བསླེབས་བཅུག་པ་དང་། དེས་ནས་རྙིང་མའི་རིན་པོ་ཆེ་ཞིག་ལ་མཇལ་སྐབས་བོད་པའི་ཐང་གའི་སྐོར་མང་ཙམ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་སོང་། ཐོག་མ་སོ་སོས་རང་སྦྱོང་བྱས་ཤིང་། རྗེས་སུ་བོད་ལུགས་ཐང་ག་འབྲི་མཁན་རཱ་ཤཱི་ཡ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་གམ་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་རིམ་པས་བོད་པའི་ཐང་ག་འབྲི་བཞེངས་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་སྔར་ལས་ཆེན་པོ་ཆགས་སོང་།
ཡང་ཁོང་ལ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ག་རེ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། དང་ཐོག་བོད་པ་ཚོས་ང་ལ་དབྱིན་ཇི་ཞེས་འབོད་སྐབས་སེམས་པ་སྐྱིད་པོ་ཁྱོན་ནས་མེད་པ་མ་ཟད། མཚམས་རེར་ངུ་མྱོང་། མ་གཞི་དེ་བོད་པ་ཚོས་ཆེད་དུ་བརྣག་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚང་མར་དབྱིན་ཇི་ཟེར་གྱིན་འདུག ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་ང་ལ་དབྱིན་ཇི་ཞེས་བོས་ན་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག དཀའ་ངལ་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་སྐད་གཏིང་ཟབ་མོ་ཞིག་བཤད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་ཡིག་བོད་སྐད་སྦྱངས་པ་ཡིན་ལ་ད་དུང་སྦྱོང་གི་ཡོད། འོན་ཀྱང་། གཏིང་ཟབ་མོ་ཞིག་དང་སོ་སོའི་འདོད་པ་ཁེངས་པ་ཞིག་བཤད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཁོང་གི་ཕྲུ་གུ་གཉིས་ག་བོད་པའི་སློབ་གྲྭར་གཏོང་དོན་གང་ཡིན་མིན་དྲིས་སྐབས། ངས་བུ་མོ་འཕྲིན་ལས་དཔའ་མོའི་སློབ་སྦྱོང་ཐད་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བསམ་བློ་བཏང་མཐར། རཱ་ཤཱི་ཡ་ནས་ཚུར་བླངས་ནས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭར་བཏང་པ་ཡིན། ད་ཆར་མོ་ཝ་རཱ་ཎ་སི་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། མོ་བོད་སྐད་ལ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་ནང་ཆོས་ལ་དད་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད། མ་འོངས་པར་བོད་ལ་འགྲོ་འཆར་ཡོད་ཅིང་། མོས་དུས་རྒྱུན་རང་ཉིད་བོད་པ་གཙང་མ་གཙང་རྐྱང་ཞིག་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱི་འདུག གཞན་བུ་བསྟན་འཛིན་ཚེ་རིང་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ད་ལྟ་ལོ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་དུས་རྗེས་ཕྱོགས་ག་རེ་བྱ་དགོས་མིན་ད་དུང་ཐག་ཆོད་མེད།
མོ་རང་བཙན་བྱོལ་ནང་ལོ་མང་པོ་སྡོད་མཁན་ཞིག་བོད་པ་མཉམ་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ལ་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ང་རང་ཆབ་སྲིད་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་ཞིག་མིན་པས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་དང་ལངས་ཕྱོགས་ཐད་གསལ་བོ་ཤེས་ཀྱི་མེད། འོན་ཀྱང་། བོད་རྒྱལ་ཞེན་ཅན་མང་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག་ལ། འདིར་ཡོད་མཁན་བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ལྷོད་ལྷོད་དང་གནས་བབ་འདི་ལ་འདོད་བློ་ཁེངས་ཏེ་བསྡད་ཡོད་པ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་ལ། ཡང་མོས་ “ང་རང་ལ་མཚོན་ན་ད་ལྟ་འདིར་དངོས་ནས་སྐྱིད་པོ་འདུག འོན་ཀྱང་། རྗེས་མ་གནས་ཚུལ་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ན་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོང་བསམ་ནས་ཞེད་སྣང་ཡོང་གི་འདུག གང་ལྟར། བོད་པ་ཚོ་གང་དུ་གནས་ཀྱང་ང་དེར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན། བོད་དོན་འགྲིག་འཇགས་བྱུང་སྟེ་བོད་པ་བོད་ནང་ལོག་པ་ཡིན་ན་ང་ཡང་བོད་ནང་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་བརྗོད་བྱུང་།
མཐར་མོ་རང་ཕྱི་མི་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རེ་བ་འདྲ་མཐོང་གི་ཡོད་མེད་དྲིས་སྐབས་ཁོང་གིས། ངའི་ངོས་ནས་བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ལ་རེ་བ་མཐོང་གི་འདུག སྔོན་མ་ཨུ་རུ་སུ་དམར་པོའི་སྲིད་གཞུང་སྐབས་སུ་རཱ་ཤཱི་ཡའི་ནང་གི་ཁལ་མུག་དང་བྷོ་རི་ཡ། ཐཱོལ་ཝ་སོགས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ལ་གཏོར་བཤིག་དང་ཆོས་ལུགས་ཐོག་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆར་དགོན་པ་ཕལ་ཆེ་བ་བསྐྱར་གསོ་དང་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་སོགས་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། བོད་པ་ལ་མཚོན་ནའང་དུས་ཚོད་སྔ་ཕྱི་ཙམ་རེད་མ་གཏོགས་རང་དབང་འཐོབ་གི་རེད་དྲན་ཡོད་ཅེས་སྤོབས་པ་དང་བཅས་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།
སྲས་མོ་ཨ་ནའི་སྐྲ་མདོག་ནག་པོར་བསྒྱུར་འདུག་ལ། ཅུང་ཟད་རྒྱག་པའང་ཆགས་འདུག། སྔོན་མར་མོ་ལ་ཁྱོ་ཀས་ཐེངས་མང་པོར་ཉེས་རྡུང་བཏང་ཞིང་། མོ་རང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་བཟའ་ཚང་ཁྲིམས་མདུན་གྱི་ཡིག་ཆ་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མྱོང་། མོའི་ཁྱོ་ཀ་་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་གར་ནས་འཚར་ལོང་བྱུང་བའི་མི་ཞིག་ཡིན་ལ་ཆང་ལ་དགའ་བོ་ཞེ་དྲགས་ཡོད། མ་གཞི་ཨུ་རུ་སུའི་མི་ལ་འཇམ་པོ་ལས་ཅུང་ཟད་རྩུབ་ན་གོ་ར་འདུས་ཀི་རེད།
་་་་་ བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་གོམས་གཤིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རང་གི་ཁྱོ་ག་ཡིན་ཡང་མ་མཐུན་པ་ཡོང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་རིམ་བཞིན་གོམས་ལོབ་ཏུ་སོང་སྟེ། ད་ཆར་བོད་མི་ཚོར་འགྲོག་འདྲིས་བྱེད་བདེ་པ་དང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཧ་ཅང་སྐྱིད་པོ་ཚོར་གྱི་འདུག ཐ་ན་རང་ཉིད་ཀྱང་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཚོར་སྣང་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར། ་་་་ཟེར།
གསར་འགྱུར་དེའི་ཁ་བྱང་མཐོང་བ་དང་དེའི་ནང་གི་བུད་མེད་དེའི་པར་མཐོང་མ་ཐག་ཡིད་འགུལ་ཐེབས་པ་ཞིག་བྱུང་སོང་།