པོ་ལན་གྱི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་དང་ཁིར་ཁོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དུས་སྟོན་ལས་ཁུངས་གཉིས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་འོག ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ནས་ ༡༧ བར་ཉིན་བཞིའི་རིང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༠ པ་དེ་པོ་ལན་ཌིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཁིར་ཁོ་(Krakow)རུ་འཚོགས་ཡོད་ཅིང་། པེན་ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་སྤྲོ་ཚིགས་ཆོས་གྲགས་ལགས་ཚོགས་འདུར་མཉམ་ཞུགས་དང་གཏམ་བཤད་སྤེལ་ཡོད་འདུག
ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུར་ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཇི། ཧྥ་རན་སི། སུད་སི། ཁེ་ན་ཌ། བྷེལ་རྗམ། ཕྱི་སྡོད་རྒྱ་རིགས་སོགས་ཀྱི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཁག་ ༢༨ ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ ༡༠༠ ཙམ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་དང་། བཙོན་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་རྩོམ་པ་པོའི་གནས་ཚུལ་དང་ཉམས་མྱོང་། དེང་རབས་བརྡ་འཕྲིན་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བརྒྱུད་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཚུལ། རྩོམ་རིག་གི་ཕན་ཡོན་དང་ནུས་ཤུགས་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཚོགས་ཆུང་ཁག་བགོས་ཀྱིས་གོ་བསྡུར་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་གྱི་དེ་སྔའི་ལས་འགུལ་ཁག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་། སླད་མར་ནུས་ཤུགས་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཐབས་སྐོར་བཅས་ལ་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཁིར་ཁོ་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཁྱབ་པ་སྐུ་ཞབས་ཇེཀི་མ་ཆི་རོསིཀེ(Jacek Majchrowski) དང་། པོ་ལན་ཌིའི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་མཁས་དབང་ཝེ་ལ་ཌེསི་ལོ་བྷར་ཁྲོསི་ཟུསིཀེ (Waldayslaw Bartoszevski)སོགས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་དིའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོའི་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པའི་ནང་། ༢༠༠༨ ལོ་ནས་ད་བར་གྱི་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནས་ཚུལ་དང་། རྒྱའི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་བོད་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་ ༨ ཀྱི་གནས་ཚུལ་བཀོད་ཡོད་འདུག
ཚོགས་འདུའི་ཐོག་པེན་ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་ཚོགས་གཞོན་སྤྲོ་ཚིགས་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་སྐོར་དང་། བཙོན་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་བོད་མི་རྩོམ་པ་པོ་དང་གཞས་པ། སྒྱུ་རྩལ་པ་སོགས་མི་སྣ་ ༤༠ ལྷག་གི་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། བོད་མིའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལ་བརྩི་འཇོག་ཡོང་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་པ་རྣམས་གང་མགྱོགས་ཀློད་གྲོལ་ཡོང་ཐབས་དང་དེ་དག་གི་བདེ་འཇགས་སྐོར་ལ་གྲོས་གཞི་དོན་ཚན་ ༣ བཏོན་ཡོད་ཅིང་། གྲོས་གཞི་དེ་དག་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཨེསི་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཚོགས་འཆར་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་གླེང་སློང་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ནི་ ༡༩༢༡ ལོར་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཌིབ་དུ་ཐོག་མར་དབུ་བརྙེས་ཤིང་། འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༨༠ རིང་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་མི་འདྲ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་པེན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ ༡༡༤ ཙམ་བཙུགས་ཡོད་ཅིང་། མཐུན་ཚོགས་འདི་ནི་འཛམ་གླིང་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག པེན་ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ནི་ ༡༩༩༩ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༩ ཉིན་ངྷ་རམ་ས་ལར་དབུ་བརྙེས་ཤིང་། ༢༠༠༢ ལོའི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ཚུད་ཡོད་འདུག
གསལ་བཤད་གཅིག
ང་ཚོས་དེ་སྔོན་ནས་བོད་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་ཆེད། པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་འབོད་ཀྱིན་ཡོད་ན་ཡང། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་ཚོགས་པར་ཞུགས་དུས་པེན་ཨ་མས་འདིར་བོད་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཞུགས་མེད་པ་དང་མི་ཐུབ་པས་ཕྱི་སྡོད་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མིང་འདོགས་དགོས་ལུགས་བརྗོད་ནས་དེ་ལྟར་འདོགས་དགོས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན།
ད་ཆར་བོད་ནང་ནས་ཞུགས་པ་དང་བོད་ནང་ལ་ཕྱིན་ཚར་བའི་ཚོགས་མ་ཡང་ཡོད་པས། པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མིང་དོན་གྱིས་ཐོབ་ཀྱིན་ཡང་ཡོད། རྗེས་སུ་བརྗེ་སྒྱུར་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་ལ། འདི་དོན་མཐུན་ཚོགས་རང་གི་ཚོགས་ཆེན་ནང་ལ་ཡང་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད།
ཡང་གཅིག་བཤད་ན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་དང་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ལ་རྒྱ་མིས་བཏགས་མིན་དང་ཆབ་སྲིད་ཐད་ནས་ཡང་ལྕི་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མི་ཤེས་སོ།
པེན་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ནང་ལྟར་ཞབས་འདྲེན་མི་ཞུ་བའི་རེ་བ་ཡོད། དེ་གཅིག་ཡིན། གཉིས་ནས་། པེན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཟེར་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་གསར་འགོད་པས་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་དམར་གྱིས་སྤྱོད་པའི་ཐ་སྙད་་་་་་པེན་ཕྱི་སྡོད་བོད་མི་་་་་སྤྱད་པ་ཡིན། མ་འོངས་པར་ཐ་སྙད་སྤྱོད་ཕྱོགས་ལ།ང་དགོངས་བསམ་ཏོག་ཙམ་བཞེས་དགོས་པ་འདྲ།