མིང་། སངས་རྒྱས་བཀྲིས
སྐྱེས་ལོ། ༡༥།༠༨།༡༩༨༠
སྐྱེ་ཡུལ། མདོ་སྨད། གཙོས།
རྒྱ་གར་ལ་འབྱོར་ལོ། ༢༢།༠༤།༡༩༩༦
སློབ་སྦྱོང་གི་བརྒྱུད་རིམ།
སུ་ཇ་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་རུ་ལོ་ལྔ་ལ་སློབ་སྦྱོང་གིས་སྐད་ཡིག་ཨིན་ཡིག་དང་བོད་ཡིག་ཆེད་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་སློབ་མཐར་ཕྱིན། དེ་རྗེས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཨིན་དྷ་ར་གྷན་དྷི་མཐོ་སློབ་དུ་ཡིག་ཚད་ལམ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་ལམ་སྐོར་ལ་སློབ་གཉེར་མཐར་སོན་པ་བྱུང་།
ལས་ཀའི་ཉམས་མྱོང་།
(ཕྱི་ལོ་༢༠༠༡-༢༠༠༣)-(International Earth Ville Institute) ཞེས་པའི་དྷ་སར་བཙུགས་པའི་ཚོགས་སྡེ་ (Dharamsala Earth Ville Institute) ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་དེའི་འབྲེལ་མཐུད་པའི་ལས་དོན་བསྒྲུབས།
(ཕྱི་ལོ་༢༠༠༣-༢༠༠༥) ནེའུ་ཡོག་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་དང་བྷེལ་ལྦེའུ་སྨན་ཁང་ (Bellevue Hospital and New York University of Medicine) གཉིས་ཀྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་ཁམས་གནས་བབ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ལས་གཞི་རྩོམ་སྐབས་ཞིབ་འཇུག་པའི་ལས་འགན་འཁུར།
(ཕྱི་ལོ་༢༠༠༥-༢༠༠༧) (CASE WESTERN RESERVE UNIVERSITY) གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་མལ་ཝེན་གྷོལ་ས་ཊན་ (Melvyn Goldstein )དང་མཉམ་དུ་བོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་ཞིབ་བྱས།
(ཕྱི་ལོ་༢༠༠༦-༢༠༠༨)-དྷ་སར་བཙུགས་པའི་བོད་གནས་ལྟ་ཞིབ་ལས་ཁུངས་ (Tibet Watch) སུ་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་གསར་འགོད་པའི་ལས་དོན་བསྒྲུབས།སྐབས་དེར་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་བདེ་མི་སྣས་ལས་དོན་སྒྲུབ་སྟངས་དང་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། དེའི་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགོད་པ་གྲགས་ཅན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ལས་དོན་བསྒྲུབས་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་།
(ཕྱི་ལོ་༢༠༠༣-༢༠༠༩)-བོད་ཀྱི་ན་ཆུང་ཤེས་ཡོན་ཞབས་ཞུ་ཁང་ (Tibetan Children’s Education Center) གསར་འཛུགས་བྱས་ཤིང་། ཚོགས་པ་དེའི་འགན་འཛིན་གྱི་ལས་འགན་ཁུར་ཏེ་<<བོད་ཀྱི་ན་ཆུང་ཚགས་པར།>>འདོན་ཐེངས་སུམ་ཅུ་དཔར་བསྐྲུན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།
ད་ལྟའི་བྱ་གཞག
མོན་ཊ་ཝེེའུ་བོད་ཀྱི་ཟ་ཁང་ (Mount View Tibetan Restaurant and Bar) གི་ཚོང་དོན་ལས་གཉེར་གྱིས་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་ཐབས་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད།
གུས་པ་དྷ་ས་ས་གནས་བདེ་དོན་གྱི་འོས་མིར་ལངས་པའི་དགོས་དམིགས་གཙོ་བོ་ཁག
༄༅།། སྤྱིར་ང་རང་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་དང་ཡང་དག་པའི་དགོངས་གཞི་ལ་དད་གུས་རྩེ་གཅིག་གིས་ཤར་བསྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་སེལ་ཐབས་སུ་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་རིགས་རྒྱུན་མར་གནས་ངེས་ཡིན་ནའང་། ༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དུས་གསུམ་གསལ་གཟིགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་སེལ་ཐབས་སུ་བསྩལ་བའི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་འབའ་ཞིག་ལ་མ་བརྟེན་པར་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་སེལ་ཐབས་མེད་པ་ནི་དོན་དངོས་གནས་ཚུལ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བརྟན་པ་དང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དོན་འགྲུབ་རྒྱུ་ནི་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་པོ་མི་རེ་ངོས་རེའི་ཞེ་འདོད་གཙང་མ་ཡིན་པས། ༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭ་ལ་གནོད་གཞིའི་རིགས་དང་ཁོང་གི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ལ་གཞི་མེད་བསྙོན་འཛུགས་བྱེད་རིགས་ཆེ་ཕྲ་ཀུན་ལ་བློ་ཐག་གཙང་བཅད་ཀྱིས་འགོག་རྒོལ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ནུས་པ་གང་ཡོད་འདོན་རྒྱུ་ཡིན། གོང་དུ་བརྗོད་པའི་གནད་དོན་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ། གུས་པ་དྷ་ས་ས་གནས་བོད་མིའི་བདེ་དོན་འགན་འཛིན་གྱི་འོས་མིར་ལངས་པར་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་གསུམ་ཙམ་མདོར་བསྡུས་ཀྱིས་འཁོད་ཡོད།
ཀ༽ ༡) དྷ་ས་ནི་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཞུགས་གནས་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆགས་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་།
༢) རྒྱ་གར་དང་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་གཞན་མང་པོ་ནས་ཡུལ་སྐོར་ལྗོངས་རྒྱུ་བ་མང་པོ་ཡོང་འདོད་བྱ་སའི་གནས་ཤིག་ཡིན་པ།
༣) བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་འདུ་འཛོམས་དང་འགྲོ་འོང་བྱ་ཡུལ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདིར་འགྲོ་འོང་སྡོད་གསུམ་བྱེད་པའི་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ལས་ཁ་ཤས་ནི་ངེས་མེད་དུ་གནས་སྐབས་རིང་གནས་སྡོད་བྱེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ལ་འགྲོ་བ། ཁ་ཤས་བོད་དུ་ལོག་པ་སོགས་ཡོང་གི་ཡོད་པས། ༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭའི་གནད་དོན་ཐད་དམིགས་བསལ་ཡིད་གཟབ་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་དྷ་ས་ནི་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གཞན་དག་དང་བསྡུར་ན་རྙོག་འཛིང་ཅུང་ཆེ་བའི་ས་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། གལ་ཏེ་གུས་པ་ས་གནས་བདེ་དོན་འགན་འཛིན་དུ་འོས་འདེམས་བྱུང་ཚེ། དཔལ་ལྡན་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་དང་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་བཅས་ལས་དུས་ནས་དུས་སུ་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཞུས་ཏེ། འབྲེལ་ཆགས་རྒྱ་གར་ས་གནས་འགོ་འཛིན་སོགས་ལ་ལུགས་མཐུན་གོ་བསྡུར་ཀྱིས་འདི་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་བདེ་དོན་འགན་ཧུར་ལེན་བྱ་འཆར་ཡོད།
ཁ༽ ང་ཚོ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ནང་གནས་ཚང་གཡར་ནས་བསྡད་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་གཞུང་དམངས་གཉིས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་གྱིས་ང་ཚོ་འདིར་སྡོད་ཆོག་པ་བཟོས་པའི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད་སྙམ་གྱི་ཡོད་ལ། ས་གནས་བོད་མི་ཚོ་དང་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཚོའི་དབར་ལ་གཅེན་གཅུང་ལྟ་བུའི་མཛའ་བརྩེའི་འདུ་ཤེས་ཟབ་མོ་བསྐྲུན་ཐུབ་པ་ཡོང་རྒྱུའང་གལ་ཆེན་པོར་མཐོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་གལ་ཏེ་གུས་པ་འོས་འདེམས་བྱུང་ཚེ། དུས་ནས་དུས་སུ་སྒང་འོག་བར་གསུམ་གྱི་ཡུལ་མི་རྒྱ་གར་བ་ཚང་མར་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་གཏིང་ནས་བཀའ་དྲིན་ཚོར་གྱི་ཡོད་པ་ཤེས་སུ་འཇུག་ཐབས་དང་། མཛའ་བརྩེའི་འབྲེལ་བ་སྔར་བས་དམ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་ཐབས་ལ་རང་ནུས་ཡོད་རྒུ་འདོན་ཐབས་བྱ་རྒྱུ།
ག༽ ང་རང་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ཟས་གོས་གནས་མལ་གསུམ་ཐད་ལ་འཕྲད་པའི་འཚོ་བའི་དཀའ་ངལ་དང་། འབྱོར་འཁོས་ཞན་པ་དང་སྐད་བརྡ་མི་འཕྲོད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་འོག་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་དབར་མཐུན་ལམ་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་མཐུན་གྱིས་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་ཡིག་ཆ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འོག་ཉམས་མྱོང་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་མྱོང་ཡོད། དཔེར་ན། ཐོག་མར་ང་རང་དྷ་སར་གནས་སྡོད་བྱེད་སྐབས་ཉིན་འགའ་རེར་བཟའ་བཏུང་ཅུང་ཙམ་ཡང་མ་རག་པར་ལྟོག་སྡུག་མྱངས་པ་དང་། སྡོད་སའི་གནས་མལ་མ་རག་པར་ཤིང་ནགས་ནང་ཉལ་དགོས་བྱུང་བ། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིག་ཆ་མེད་པས་འཇིགས་སྣང་ཁྲོད་སྡོད་དགོས་བྱུང་བ་སོགས་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཕྲ་མང་པོ་ཞིག་འཕྲད་མྱོང་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆ་ལའང་སྔོན་ཆད་ང་རང་གིས་དངོས་སུ་མྱངས་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲའི་འོག་ལུས་པའི་བོད་མི་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་ངེས་སྙམ་གྱི་ཡོད་ལ། ང་རང་ཉིད་དཀའ་སྡུག་དེ་འདྲའི་རིགས་དངོས་སུ་མྱངས་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བོད་མི་སུ་ཞིག་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་རིགས་འཕྲད་ཚེ། སྣང་མེད་དུ་མི་འཇོག་པར་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་ལས་གྲོལ་ཐབས་སུ་ཧུར་ཐག་བྱ་འདོད་ཡོད། གནས་ཚུལ་ཆུང་ངུ་འགའ་རེ་ང་རང་ཚོས་མ་བསྒྲུབས་པ་མ་གཏོགས་འབད་པ་བྱས་ན་བསྒྲུབ་ཐུབ་ངེས་སྙམ་གྱི་ཡོད། དཔེར་ན། ང་རང་ཚོའི་དཔལ་ལྡན་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ལྟ་བུ་ལ་དུས་ནས་དུས་སུ་ལམ་སྟོན་ཞུས་ཏེ་མཉམ་རོགས་ཀྱིས། དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་ཚོར་ཟས་གོས་གནས་མལ་གྱི་འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་ཐབས་སུ་རོགས་སྐྱོར་འཚོལ་བ་དང་། ཁྲིམས་མཐུན་ཡིག་ཆ་བཟོ་བའི་ཐད་རིན་མེད་དུ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་རོགས་རམ་ཡོང་ཐབས་སོགས་ཅི་དགེ་གང་ཐུབ་གནང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་དང་སྦྲགས། རང་ཉིད་ས་གནས་བདེ་དོན་འགན་འཛིན་ལ་འོས་འདེམས་བྱུང་ཚེ། གོང་དུ་བརྗོད་པའི་གནད་དོན་དག་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ། སོ་སོ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སྲི་ཞུ་བསྒྲུབ་པར་ཧུར་ཐག་བྱ་འདོད་ཀྱི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་ཡོད།
རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཐུན་མོང་ནས།