ཞང་བློན།
༄༅། ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐབས་ ༡༥ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༧ པ་མ་ཚོགས་གོང་། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་དང་ད་ལྟའི་གནས་བབ་ལ་བསམ་གཞིག་ནན་ཏན་བྱེད་མཁན་བློ་མཐུན་མང་པོ་ཞིག་གིས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དགོངས་ཚུལ་ཡང་ཡང་གསུངས་སྟབས། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་༧ པའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་འགའ་ཞིག་གིས་དེའི་ཐད་བགྲོ་གླེང་གི་ཆ་ཤས་བླངས་ཤིང་། བཀུར་འོས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཀྱང་“བར་ལམ་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བསམ་ཚུལ་འདྲ་མིན་སླེབས་སྟབས། འདིའི་ཐད་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས་བྱས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྲིད་པ་རེད།” ཅེས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་གནང་། མ་གཞི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ནི་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཚིག་འབྲུ་རེ་རེ་བཞིན་ཐག་གཅོད་གནང་བའི་གཞུང་འབྲེལ་སྲིད་བྱུས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེའི་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་མང་ཚོགས་ཀྱི་མཐོང་ཚུལ་མ་སླེབས་གོང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་རྒྱུན་དུ་གླེང་སློང་དང་སྐུལ་འདེད་གནང་དགོས་པ་ཞིག་རེད་མོད། “གཙོག་གཅིན་མ་བྲོ་བར་དུ་གསང་སྤྱོད་མི་དྲན།” ཟེར་བ་ལྟར། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པས་ད་སྔ་འདིའི་ཐད་གླེང་སློང་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་བའི་ཚད་དུ་འདུག
དེ་ལྟར་ཡང་། རེབ་འདིར་ཚོགས་གཙོའི་གསུང་དྲོད་མ་ཡལ་ཙམ་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཚོགས་ཆུང་ཟུར་འཛུགས་བྱས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ཞིབ་འཇུག་གནང་འདུག་ལ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐབས་ ༡༥ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པར་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་དུའང་བསྣམ་གཏན་འཁེལ་འདུག་པ་དེ་ནི། “ཤེད་ཆེ་ནས་འབྲོང་ལ་མ་འཐམས་ཏེ། འུ་ཐུག་ནས་མི་འཐམ་ཀ་མེད་རེད།” ཟེར་བ་ལྟར་ལས་མ་འདས་ཀྱང་། རྒྱ་མཚོར་རྡོ་གཡུག་གི་དོ་ཟླར་མ་འགྱུར་བ་དེའང་ལེགས་བྱས་ཀྱི་མཚན་གཞིར་འོས།
འོན་ཀྱང་སྐུ་ཞབས་ནོར་མཱན་གྱིས་“རང་རེ་ནི་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱིས་སྐྱོབ་མི་ཐུབ་པར། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱིས་བསླུ་བར་བྱེད།” ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བཀའ་ཤག་སྐབས་འདི་པས་“ཐེངས་དང་པོ་དང་། གྲ་སྒྲིག་པོ།“ རྐྱང་རྐྱང་གླེང་བ་ལས། དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཁ་གསལ་གཏིང་གསལ་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ཡེ་ནས་མི་འདུག་སྟབས། ད་ལན་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པར་ཡང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ལ་གསལ་བཤད་ཅི་འདྲ་ཞིག་གནང་ཡོང་ངམ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་འདི་གཏན་ནས་བསལ་མ་ཐུབ། མ་གཞི་ཐེངས་འདིར་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཕེབས་སྐབས། སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ཞིབ་དཔྱད་གནང་སྲིད་པ་རེད་མོད། གྲོས་ཚོགས་མ་ཚོགས་པའི་ཉིན་ཤས་གོང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ “ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱ་ཡུལ་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་སློབ་སྤྱི་དང་དགེ་ཆེའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་འདུ་” ཟེར་བ་ཆེད་དུ་བསྐོང་ཚོགས་བྱས་ནས།“སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་སྔ་རྗེས་ཐོག་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དེ་རང་ལག་བསྟར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་པ་མ་ཟད། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ནང་མོལ་ཚོགས་འདུར་ཡང་བཀའ་གསལ་པོ་གནང་ཡོད་སྟབས། མང་ཚོགས་ཚོས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་ལེན་བསྟར་ཕྱོགས་ཐད་ཐེ་ཚོམ་དང་དོགས་པ་གནང་དགོས་དོན་མེད། “ ཅེས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱས་ལུགས་ལ་བལྟས་ན། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དབུ་འཁྲིད་པའི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས། ཟབ་སྦྱོང་དང་སློབ་ཡོན་གྱི་གྲངས་འབོར་མང་པོ་ཞིག་བགྲངས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཕུད་ཐབས་བྱེད་པ་ལས། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་གསལ་འགྲེལ་བྱེད་པའི་ཆོད་སེམས་ཏིལ་ཙམ་མི་མངོན་པས། རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་གྲོས་ཀྱི་འདུན་སར་འཛོམས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པས། ཤིང་གས་པའི་བར་གྱི་སྤྱིན་མ་བྱུང་ཡང་། རྡོ་གས་པའི་བར་གྱི་བྱེ་མ་མི་བྱེད་པར། རང་འགན་རང་འགུར་དང་རྣམ་དཔྱོད་རྩལ་འདོན་གྱིས་རྩད་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ།
མིག་སྔར་སྐོང་ཚོགས་བྱས་པའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས། ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེས་ “ད་ལྟ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་ལེན་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྒང་ཡིན་“ ཞེས་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་སྟབས། མི་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་སུ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་ལེན་བསྟར་མུས་སུ་ཡོད་འདུག་སྙམ་པ་ཡོང་སྲིད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ཐོག་དེ་འདྲ་མིན་པར། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཏུ་སཾ་བྷོ་ཊའི་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་བོད་ཁྱིམ་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ལ་བྱང་སློབ་གྲྭའི་སྐུ་ཚབ་ལས་འཛོམས་མེད་པར་བལྟས་ན། མ་སུ་རི་དང་བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སློབ་གྲྭ་གཞན་དག་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ངེས། ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པའི་སློབ་གྲྭ་འདི་དག་ནི་དུས་རྒྱུན་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་“ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་” ཅེས་ངོ་སོ་བསྟོད་ཡུལ་ཁག་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་སློབ་གྲྭ་འདི་དག་ལ་ནན་གྱིས་བལྟས་ཚེ། སཾ་བྷོ་ཊའི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་སློབ་གྲྭ་བཅུ་ཡོད་པ་ལས། གཞི་རིམ་བར་མ་ཡན་གྱི་སློབ་གྲྭ་བཞི་ལས་མེད་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་མཐུན་པའི་བསླབ་གཞི་རྩ་འཛིན་དང་སློབ་དེབ་སོགས་ལག་བསྟར་གཏན་ནས་བྱེད་ཀྱི་མེད། དེ་བཞིན་བོད་ཁྱིམ་ཁྱབ་ཁོངས་ལ་བྱང་ཁུལ་དུ་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སློབ་གྲྭ་ལས་གཞི་རིམ་བར་མ་དང་གོང་མའི་སློབ་གྲྭ་མེད་སྟབས། ཤེས་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་སློབ་གྲྭ་བདུན་ཅུ་དོན་གྲངས་ཡོད་པ་ལས། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ས་ནི་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སློབ་གྲྭ་ཉུང་ཤས་ཤིག་རེད།
ཡང་སྙིང་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ཅི་འདྲ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ གྱ་གྲངས་ནང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭས་སྣེ་འཁྲིད་དེ་གཞི་རིམ་འོག་མའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་བསླབ་གཞི་ཡོངས་རྫོགས་བོད་སྐད་བརྒྱུད་ལམ་ནས་སློབ་ཁྲིད་གནང་མགོ་ཚུགས་པས། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་རྗེས་སུའང་གཞི་རིམ་འོག་མའི་བསླབ་གཞི་ཁག་ལ་དེ་ཙམ་གྱི་འགྱུར་བ་བྱུང་མེད་ཅིང་། འགྱུར་བ་གཅིག་རང་ཡོད་པ་ནི་འཛིན་རིམ་བཞི་པ་མན་ཨིན་ཇིའི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཀྱི་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་མདོར་བསྡུས་པོ་བྱས་ན་གཞི་རིམ་འོག་མར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་པ་དེ། འཛིན་རིམ་བཞི་པ་ཡན་དུ་དབྱིན་ཡིག་སློབ་ཀྱི་མེད་ཟེར་བ་ལས་གཞན་ཁྱད་ཅི།
གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པར་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་ངེས་སྟབས། དེའི་ནང་ཡ་མཚན་ཆེ་བའི་གནད་དོན་ཅི་ཞིག་འཁོད་ཡོད་དམ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ་ཡོད་པ་ལས། དོན་ཚན་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་ནི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེའི་ཐད་དམིགས་བསལ་ལས་བསྡོམས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་མེད་ངེས་ཤིང་། གལ་ཏེ་འུར་བཤད་འདྲ་བྱས་ན་ “དགེ་ལས་སློབ་ཕྲུག་ཀུན་གྱིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཡང་དག་པ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་” ཅེས་ཟེར་ངེས། དོན་ཚན་བརྒྱད་པ་མན་ལག་ལེན་གྱི་རིམ་པ་ཡིན་ཞིང་། དེའང་དོན་ཚན་བརྒྱད་པར་ཤེས་ཡོན་གྱི་སློབ་ཚན་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་སྟངས་བཀོད་ཡོད། གོང་ཞུས་ལྟར། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་སུ་འཛིན་རིམ་ལྔ་པ་ཡན་ལ་ (NCERT དང་ CBSE) ཡི་སློབ་ཚན་ཁག་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་ལས། ཤེས་རིག་ནས་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་པའི་བོད་ཡིག་སློབ་ཚན་མ་གཏོགས་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་མེད། མིག་སྔར་སྐོང་ཚོགས་བྱས་པའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེས་” ང་ཚོས་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དོན་ཚན་༨ ནང་ལ་འཛིན་རིམ་ ༡༠ པ་ཐོན་སྐབས་སྐད་ཡིག་གཉིས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་དགོས་སྐོར་གསལ་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ལག་ལེན་བསྟར་སྐབས་འཛིན་རིམ་ ༤ པ་ནས་ ༡༠ བར་གྱི་ལོ་ ༦ ནང་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འདྲ་པོ་དེ་གང་ལྟར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་འདབ་གཤོག་གཉིས་ལྡན་གྱི་བོད་མི་བཟང་པོ་ཞིག་དགོས་པའི་དོན་སྙིང་དེ་ཆ་ཚང་འདིའི་ནང་བསྡུས་ཡོད་སྟབས། ཐོག་མར་སྐད་ཡིག་གཉིས་པ་སློབ་རྒྱུའི་སློབ་གཞི་དེ་འཛིན་རིམ་༤ པ་ནས་སློབ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། འཛིན་རིམ་༡༠ པར་སླེབ་སྐབས་སྐད་ཡིག་གཉིས་པའི་ཐོག་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་དགོས་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པར་བརྟེན། ང་ཚོས་སྔོན་ཚུད་ནས་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་རེད་བསམ་གྱི་འདུག “ ཅེས་ཟུར་ནས་གནད་དོན་ཞིག་གསལ་ལ་མི་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་གསུངས་ཡོད། འདིར་ནན་བཤད་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་ཆེད་དམིགས་འཛུགས་བྱས་པའི་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭའི་ནང་འཛིན་རིམ་དྲུག་པ་ཡན་ལ། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་འོག་གསར་བསྒྲིགས་བྱས་པའི་སློབ་དེབ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ་ཕར་ཟད། བོད་ཡིག་ཕུད་པའི་སློབ་ཚན་གཞན་རྣམས་དབྱིན་སྐད་རྐྱང་པའི་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ནང་སྐད་ཡིག་གཉིས་པ་མགོ་འཛུགས་བྱེད་སྐབས་སྐད་ཡིག་དེར་བྱང་ཆུབ་པའི་དགེ་རྒན་བསྐོ་བཞག་བྱ་དགོས་ཞེས་གསལ་ཡོད་ནའང། དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭ་ཞེས་ཁང་པ་གསར་རྒྱག་བྱས་ནས་སློབ་གྲྭ་ཟུར་འཛུགས་བྱས་པ་མ་གཏོགས། བོད་ཁྱིམ་སེ་ལ་ཀུལ་ལྟར་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭར་དགེ་རྒན་དམིགས་བསལ་དང་། མཐུན་རྐྱེན་དམིགས་བསལ་ཞིག་གཏན་ནས་སྦྱར་མྱོང་མེད། སློབ་མ་དེ་དག་གི་བོད་ཡིག་གཙོས་ཤེས་ཡོན་གྱི་གོ་སྟོབས་དེ་ཙམ་ཡག་པོ་ཆགས་པ་དེ། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་བྱིན་རླབས་དང་། དགེ་རྒན་ལྷག་བསམ་ཅན་རེ་གཉིས་ཤིག་གི་སྡུག་རུས་ལས་བྱུང་བ་མ་གཏོགས། ཤེས་རིག་དང་སཾ་བྷོ་ཊའི་མཐུན་སྦྱོར་ཞུ་སྟངས་ལ་བལྟས་ན་དེ་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་ཡོང་དཀའ་བའི་གནས་སུ་འདུག དེ་ལྟར་མིན་ན་སཾ་བྷོ་ཊའི་སློབ་གྲྭ་གཞན་དག་གི་བོད་ཡིག་སོགས་ཀྱི་ཤེས་ཚད་འདི་འདྲ་ཞིག་མི་ཡོང་དོན་ཅིས་ལན་པ་རེད།
དོན་ཚན་དགུ་པ་ནི་སློབ་ཚན་འཆར་གཞི་དང་སློབ་དུས་ཀྱི་སྐོར་ཡིན། སྲིད་བྱུས་ནང་” གཞི་རིམ་གོང་མ་བར་གྱི་སློབ་ཚན་དང་ལས་རིམ་གྱི་ནང་དོན་རྣམས་ཤེས་ཡོན་གྱི་སྲིད་བྱུས་གཞིར་བཟུང་གོ་རིམ་དང་འབྲེལ་བ་མཐར་ཆགས་སུ་འགོད་སྒྲིག་གང་ཐུབ་དགོས་རྒྱུ། དེའི་ཆེད་དུ་གཅིག་གྱུར་གྱི་སློབ་ཁྲིད་རྩ་འཛིན་ལས་རིམ་བཟོ་འགོད་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཆེད་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ། ” ཞེས་གསལ་ཞིང་། གསར་འགྱུར་མང་པོའི་ནང་གཞི་རིམ་གོང་མ་བར་གྱི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་གཏན་འབེབས་ཟིན་སྐོར་ཐོན་ཡང་། གོང་སྨོས་ལྟར། འཛིན་རིམ་དྲུག་པ་ཡན་ལ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་མཐུན་པའི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། བསླབ་གཞི་རྩ་འཛིན་དང་སློབ་དེབ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཐད། འཆར་གཞི་མེད་པའི་བཀོད་ཁྱབ་སྔ་རྗེས་སུ་བཏང་ནས་སློབ་གྲྭའི་ནང་བརྡབ་གསིག་ཅི་ཙམ་བཏང་བ། ད་སྔ་བློ་མཐུན་རེ་ཤས་ཀྱིས་ཞིབ་པར་གླེང་བས་འདིར་ནན་བཤད་མི་བྱ།
དོན་ཚན་བཅུ་པ་ནི་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཀྱི་སྐོར་ཡིན། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ནང་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གསུམ་གྱི་དུས་ཡུན་ནང་སློབ་ཕྲུག་གི་ཤེས་ཚད་ཚད་འཇལ་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ལ་མོས་པ་མི་གནང་བར། ཉམས་ཞིབ་རྒྱུན་སྲིང་གི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད་མོད། བཀའ་ཤག་སྐབས་འདི་པས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཀྱི་སྐར་གྲངས་ཁོ་ནར་གཞི་བཟུང་སྟེ་སློབ་ཡོན་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པའི་སྲོལ་བཏོད་པ་དང་། དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭའི་འཛིན་རིམ་བཅུ་པ་སྐབས་དང་པོའི་སློབ་ཐོན་སྐབས། སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་མིན་དེ་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡིག་རྒྱུགས་སྐར་གྲངས་ལས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། འགལ་བ་ལྟག་སྤྲོད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གཉིས་ལག་ལེན་ཐོག་གྲ་སྒྲིག་པོའི་ངང་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ན། བསམ་ཤེས་སུ་ཞིག་གིས་ཡི་རངས་བྱེད།
དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་པ་ནི་དགེ་རྒན་གྱི་སྐོར་ཡིན། དེའང་སྲིད་བྱུས་ནང་“དགེ་རྒན་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་ཡིན་སྟབས། མི་གཤིས་དང་སྤྱོད་ལམ་ལེགས་ཤོས། ཤེས་ཡོན་གནས་ཚད་བཟང་ཤོས་རྣམས་དགེ་རྒན་གྱི་ལས་སྒོར་འཇུག་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དང་། དགེ་རྒན་གྱི་ཆེ་མཐོང་དང་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་པོ་ཡོངས་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་དགོས། ” ཞེས་གསལ་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ལོའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཁྲིམས་བཞིན་གཏན་འབེབས་གནང་བ་ནས་བཟུང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་སྟེ། རེབ་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་བར་ལོ་ངོ་ཧྲིལ་པོ་བཅུའི་རིང་། དགེ་རྒན་གྱི་ཆེ་མཐོང་དང་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་པོ་ཡོངས་ཐབས་སུ་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཁྲིམས་འཆར་ཞིག་བསྣམས་རྒྱུ་ཕར་ཟད། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་སྒྲིག་གཞི་ཐེབས་ཆག་གཅིག་ཀྱང་བཟོ་མྱོང་མེད། གཞན་ཡང་སྲིད་བྱུས་ནང་“དགེ་རྒན་རྣམས་ནི་མི་རིགས་སྤྱིའི་སྣེ་འཁྲིད་དང། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པོ་ཡིན་པས། དགེ་རྒན་གྱི་བསམ་བློའི་རང་དབང་དང་། རྣམ་དཔྱོད་འཕེལ་རྒྱས། གསར་གཏོད་སྒྱུ་རྩལ་བཅས་འགོག་མེད་དུ་འཕེལ་ཐུབ་པའི་ཁོར་ཡུག་དང་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་རྒྱུ། “ཞེས་གསལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་དགེ་རྒན་ཕལ་ཆེ་བའི་གསོལ་ཕོགས་ནི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་ཀྱི་གནས་རིམ་ཆེས་དམའ་མཐའི་གསོལ་ཕོགས་ལས་ཀྱང་ཉུང་བ་དང་། དུས་རྒྱུན་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་དགེ་རྒན་རྣམ་པར་ཡིག་གད་ཅིག་གི་གདན་ཐོབ་ཙམ་ཡང་མེད་སྟབས། དགེ་རྒན་རྣམ་པར་“ལྷག་བསམ་བཟང་པོ་དང་། ལས་ལ་བརྩོན་པ་” སོགས་ཚིག་རྐྱང་པས་ངོ་བསྟོད་བྱེད་པ་ནི། ཁོང་ཚོར་གླ་ཆ་ཉུང་ཉུང་སྤྲད་ནས་ལས་ཀ་མང་པོ་བསྐུལ་འདོད་པའི་བཤུ་གཞོག་གི་བྱེད་ཐབས་སྤྱད་པ་ལས་གཞན་ཅི། གལ་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་སྐབས་འདི་པས་དགེ་རྒན་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཐད་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་ན། དེ་ནི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་ནས་ནམ་ཡང་ཡལ་བ་མེད་པའི་གསེར་ཡིག་འོད་ཆེམ་ཆེམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ངེས།
དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་པ་ནི་འཛིན་སྐྱོང་གི་སྐོར་ཡིན། དེའང་སྲིད་བྱུས་ནང་། “བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གི་དགོས་དམིགས་དང་། སྒྲོམ་གཞི། སློབ་ཚན། རྒྱུགས་སྤྲོད། དགེ་རྒན། འཛིན་སྐྱོང་བཅས་ཀྱི་སྐོར་སྲིད་བྱུས་དང་། དེ་དག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་བཅས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དུས་ནས་དུས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ཀྱིས་གཅིག་གྱུར་དུ་ལག་བསྟར་དགོས་པ་ཡིན། “ ཞེས་གསལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱ་ཡུལ་ནི་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་གྲྭ་ཉུང་ཤས་ཤིག་ལས་མེད་ཅིང་། དེ་བྱིངས་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལགས། སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ལས་སློབ་ཕྲུག་གི་གྲངས་འབོར་དང་དགེ་ལས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་སོགས་ལ་གཞིགས་ན། བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་ཁག་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། དེའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ནི་རང་རེའི་སྲིད་སྐྱོང་འབུམ་རམ་པ་ཁོང་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལ་བྱང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་གྲྭ་མ་གཏོགས་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭ་གཞན་དག་ཡོངས་ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། ལ་བྱང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སློབ་མ་དེ་དག་ཀྱང་གཞི་རིམ་བར་མར་སླེབས་སྐབས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་མི་བྱེད་པའི་སློབ་ཁག་ནང་སིམ་འཛུལ་བྱ་གཏན་འཁེལ་བས། འཛིན་སྐྱོང་གི་དབུ་ཁྲིད་ཆེས་མཐོ་ཤོས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཀྱང་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་གཏན་ནས་བཅངས་མེད་པ་འདྲ།
དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པ་ནི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་ཡིན། དེའང་སྲིད་བྱུས་ནང་ “བོད་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཡིན་པ་དང་། ཡུལ་མིའི་འགན་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་སེར་སྐྱ་དང་། ཕོ་མོ། རིགས་རུས། ཆོས་ལུགས། ལུང་ཚན། དབུལ་ཕྱུག་གི་དབྱེ་བ་མེད་པར་གཞི་རིམ་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་པ་བར་གྱི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་ཅིང་། དེ་བར་སློབ་སྟོན་གླ་ཡོན་འབུལ་མི་དགོས།“ ཞེས་གསལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་རང་རེའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གིས་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་བར་སློབ་ཡོན་མི་ལེན་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ནི། བུ་ཕྲུག་གི་འགན་འཁུར་གནང་མཁན་རྒྱ་ཆེའི་ཕ་མ་རྣམ་པས་གསལ་པོར་མཁྱེན་གྱི་ཡོད།ཉམས་ཐག་གི་ཕྲུ་གུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་དེར་རིན་མེད་དུ་སློབ་སྦྱོང་མི་སྤྲོད་པར། སྦྱིན་བདག་གང་མང་བཙལ་ནས་སློབ་ཡོན་ལེན་གྱི་ཡོད། ལྟ་སྟངས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན། རང་རེའི་སློབ་གྲྭ་དག་ནི་སློབ་ཡོན་བསྡུ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་བཙུགས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད། དེང་སྐབས་བོད་པ་རང་གི་ཆེད་དུ་བཙུགས་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཉུང་དུ་འགྲོ་སྐབས། དངོས་གནས་བྱས་ན་སློབ་གྲྭ་ཆུང་གྲས་རྣམས་ཟླ་བསྒྲིལ་གྱིས་སྤུས་ཚད་བཟང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱ་དགོས། འོན་ཀྱང་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱིས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་ཁུལ་གྱི་ཕྲུ་གུ་བསྡུ་རུབ་གང་ཐུབ་བྱས་ཏེ། སློབ་ཕྲུག་གི་གྲངས་འབོར་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་ཐབས་བྱེད་པ་འདིའི་དགོས་དོན་སྙིང་པོ་གང་ཡིན་ནམ།
དོན་ཚན་བཅུ་བཞི་པ་ནི་བར་བརྒལ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་སྐོར་རེད། དེའང་སྲིད་བྱུས་ནང་ ” སྲིད་བྱུས་འདི་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ཕུགས་དམིགས་སྲིད་བྱུས་འདི་དག་གི་ཐོག་ཏུ་རིམ་བསྐྱོད་ཐུབ་ཐབས་སུ་ད་ཡོད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ལ་འཆར་གཞི་དང་ལྡན་པའི་འགྱུར་བ་རིམ་གཏོང་བྱེད་ཕྱོགས་དང་། སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ངེས་ཅན་ཞིག་བསྒྲིག་དགོས། “ ཞེས་གསལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་གོང་མཚུངས་བཞིན་གཞི་རིམ་འོག་མ་ཡན་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་བྱུང་མེད།
དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ་པ་ནི་བསྐྱར་ཞིབ་ཡིན། དེའང་སྲིད་བྱུས་ནང་ “སྲིད་བྱུས་འདིའི་དོན་ཚན་ཁག་ལ་དགོས་གལ་ནམ་བྱུང་དུ་བསྐྱར་ཞིབ་ཆོག་པ་ཡིན་“ ཞེས་གསལ་ཡོད། དངོས་གནས་བྱས་ན་སྐབས་འདི་པའི་བཀའ་ཤག་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱ་འདོད་མེད་ན། དོན་ཚན་འདིའི་དགོངས་དོན་འོག་སྲིད་བྱུས་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་སྐབས་འདི་པའི་འཆར་གཞི་གསར་འཇུག་བྱས་ཆོག་མོད། འོན་ཀྱང་ཨ་སྡུག་ནང་གི་ཡང་སྡུག་སྟེ། བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་པའི་ལས་གཞི་ཡང་སྤེལ་མེད།
མདོར་བསྡུས་ན། གོང་གསལ་དོན་ཚན་རྣམས་ལ་ཞིབ་པར་བལྟས་ཚེ་ང་ཚོས་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ལ་མགོ་སྐོར་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་ངང་གིས་སྐྱེས་ཡོང་། ཡང་སྙིང་ང་ཚོས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་མུ་མཐུད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་བ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་སམ། གྲོས་ཚོགས་སྐབས་མང་པོར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བསྡོམས་ནང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་དང་། ཟབ་སྦྱོང་། བསླབ་གཞི་རྩ་འཛིན་གཏན་འབེབས། སློབ་དེབ་གསར་བསྒྲིགས་སོགས་མང་དག་ཅིག་ཐོན་ཡོད་སྟབས། དེ་དག་སློབ་གྲྭ་གང་དུ་བཀོལ་སྤྱོད་ཅི་འདྲ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་དམ། གལ་ཏེ་སློབ་གྲྭ་གང་དུའང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་མེད་ན། ལོ་ལྟར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཐོག་སྔོན་རྩིས་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་བཀའ་ཁྲོལ་ཞུ་བ་དེ་དག་གི་དགོས་དམིགས་གང་ཡིན་ནམ། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བོད་པའི་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ལ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་གཅིག་མཚུངས་དགོས་པའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་མྱོང་ཡོད་དམ། མེད་ན་མེད་དོན་ཅི། གལ་ཏེ་བཀའ་རྒྱ་དེ་རིགས་བཏང་ཡོད་ཚེ་སློབ་གྲྭ་ལག་བསྟར་གཅིག་མཚུངས་མེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་ “རྒྱ་མིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཏོར་ཤིག་གཏོང་གི་འདུག“ ཅེས་སྐད་བཟང་ཐོན་པོས་གླེང་གི་ཡོད་པས། འདི་ཕྱོགས་ནས་རང་རེས་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ག་རེ་སྤེལ་གྱིན་ཡོད་དམ། དེ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་ངེས་པར་ཁ་གསལ་གྱིས་གླེང་དགོས་ཤིང་། གྲོས་ཚོགས་ནས་ཀྱང་ཞིབ་འཇུག་ནན་འདྲོངས་དང་། འདི་བྱེད་འདི་མིན་གྱི་ལམ་སྟོན་ཁ་གསལ་ཞིག་མ་གནང་ཚེ། སེམས་བསམ་པའི་བར་སྣང་ལ་རྟ་རྒྱུག་ཀྱང་། དོན་དངོས་པའི་ལག་མཐིལ་ལ་སོ་མི་ཐེབས་པའི་དུས་ཤིག་གང་མགྱོགས་འཆར་ངེས་པར་མཐོང་ངོ་། ། ། །
![FILE - Venezuelan opposition leader Maria Corina Machado gestures at a protest ahead of the Friday inauguration of President Nicolas Maduro for his third term, in Caracas, Venezuela January 9, 2025. [File photo: Reuters/Maxwell Briceno]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Maria-Corina-Machado--360x180.jpg)
![Hungary's Laszlo Krasznahorkai poses for photographers in London [File: Matt Dunham/AP]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/10/Screenshot-2025-10-10-at-2.23.17-PM-360x180.png)
རྩོམ་ཡིག་འདི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྡིངས་ཆར་སླེབས་འདུག
ད་མང་པོ་མ་གླེང་། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཙམ་མ་རེད། བོད་དོན་ཐད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཀྱང་དངུལ་སློང་མོ་བྱེད་པའི་ལག་ཆ་ཙམ་དུ་འགྱུར་འདུག
མི་རིགས་དང་། དེའི་རིག་གནས་ལ་སྨན་པའི་རིན་ཐོང་ཅན་གྱི་རྩོམ་ཞིག་སྤེལ་འདུག །
ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཐོག་དགོངས་ཚུལ་ཡོད་མཁན་མང་། གཞོན་ནུའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་ཡང་དགོངས་ཚུལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་སླེབས་སོང་། རྩོམ་ཡིག་འདི་རྩིས་ན་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་སྔ་ཕྱིར་སླེབས་སོང་། ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་དམངས་ཁྲོད་དུ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོས་དམིགས་མཁྱེན་རྟོགས་ཐུབ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ལ། དེ་ནི་ཡག་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་རེད་འདོད།
ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཐོག་དགོངས་ཚུལ་ཡོད་མཁན་མང་། གཞོན་ནུའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་ཡང་དགོངས་ཚུལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་སླེབས་སོང་། རྩོམ་ཡིག་འདི་རྩིས་ན་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་སྔ་ཕྱིར་སླེབས་སོང་། ད་ལྟ་བཙན་བྱོལ་དམངས་ཁྲོད་དུ་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོས་དམིགས་མཁྱེན་རྟོགས་ཐུབ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ལ། དེ་ནི་ཡག་རྟགས་ཤིག་ཀྱང་རེད་འདོད།
ཞང་བློན་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་ཧ་ཅང་བཟང་བ་ཞིག་སྤེལ་འདུག་པས་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།
ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གི་ངོ་སྲུང་ཙམ་ལས་བློ་ཕུག་དེར་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་དེ་ཙམ་མོས་པ་ཨེ་ཡོད་བསམ་པའི་དོགས་པ་ཡོད། གཅིག་ནས་ཁྱེད་ནས་གོང་བཀོད་རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་རེད། གཉིས་ནས་ངས་ལྟས་སྐབས། ཨ་རི་གཞུང་ནས་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་སླད་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་གཉིས་སྤྲད་ཡོད། དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་རིག་གཞུང་མ་བརླགས་པའི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་དེང་གི་འཛམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་ནས་ཆ་ཤས་ལེན་ཐུབ་རྒྱུ་ཞེས་བཀོད་ཡོད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་རིག་གཞུང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ལས་རིགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་སྒོར་མོ་མ་ནས་བཏང་མེད། གནད་དོན་དེ་ལས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལ་བཀའ་ཤག་གི་གཟིགས་ཕྱོགས་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་རྟོགས་ཐུབ།
ཉེ་ཆར་བྲེལ་ཚུབ་ཀྱི་ངང་ཤེས་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་བཀོང་པ་དེ་ནི་ངོ་སྲུང་གི་ཐབས་ཤིག་ལས་མ་མཐོང་།
འཛིན་སྐྱོང་ལ་སྲིད་བྱུས་དེ་ལག་ལེན་བཀལ་རྒྱུར་སྐུ་ངལ་ཡོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་ཡང་སེམས་གཏིང་གི་ཆོད་སེམས་ཤིག་མེད་སྐབས་མདུན་སྐྱོད་དཀའ་མོ་རེད། ལྷག་པར་སྲིད་སྐྱོང་གི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཚད་གཞི་དེ་འཛིན་རིམ་བཅུ་པ་དང་བཅིུས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ཙམ་གྱི་ཐོག་ནས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་ཚུལ་དེ་ནི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་གྱི་དགོས་དམིགས་གཙོ་བོ་དེ་གོ་བརྡ་མ་སྤྲོད་པའམ་ལྟ་ཚུལ་མི་འདྲ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱུགས་སྤྲོད་བརྒྱ་ཆའི་ཐོག་ནས་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཚད་འཛིན་བྱེད་པ་དེ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཤན་ཤུགས་ཆེ་བའི་མིན་ནམ་སྙམ།
མཐར་ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ལ་གཞིགས་ནས་སྲིད་བྱུས་དེའི་ཁ་ཕྱོགས་གང་དུ་འགྲོ་མིན་བོད་མི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་ལེགས་པར་ཞིབ་དཔྱོད་བྱང་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེ་བར་མཐོང་།