བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་དུས། རྩོམ་གྱི་ནུས་པ་ཆེ་ཡི་རེད་དམ་གྲིའི་ནུས་པ་ཆེ་ཡི་རེད་ཅེས་བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ནུས་པ་ཆེ་ཤོས་དེ་སྨྱུ་གུ་ཡིན་པ་བཟོ་དགོས་པ་རྩོམ་པ་པོ་ཚང་མར་འོས་འགན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར།
དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ པའི་སྟེང་མེག་གྷན་ནོར་བུ་གསོལ་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲོག་འོག ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༥ ཚོགས་སོང་། ཚོགས་ཆེན་གྱི་གདན་ཞུས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཨ་མྱེ་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་རྒན་ཐུབ་བསྟན་བསམ་འཕེལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དབུས་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམ་པ་དང་། ཟུར་ཞུགས་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་སོགས་སེར་སྐྱ་མང་པོ་འཛོམས་འདུག
ཐོག་མར་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཨ་རིག་དགེ་མཐོང་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་བའི་ལས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ། ང་ཚོ་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༩ ལོར་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༩ ཉིན་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོའི་བར་བགྲང་བྱ་ ༡༧ ཟིན་པ་རེད། ཐོག་མར་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་དག་གིས་པེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་བ་འཛིན་སྟངས་དང་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པ་སོགས་ལེགས་པོ་གནང་འདུག བར་སྐབས་ཤིག་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་བའི་ཚོགས་མི་ ཁག་ཅིག་ཕྱིར་མ་ཡོང་བ་དང་། སྐབས་རེར་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་དང་། པེན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ལ་ཞུགས་ནས་ཕྱིར་མ་ཡོང་ན་ཧིན་སྒོར་འབུམ་གཅིག་ཚོགས་པར་སྤྲད་ན་ཆོག་པའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་དངུལ་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་གླེང་སློང་ཏོག་ཙམ་བྱུང་བ་རེད། སྐད་ཆ་དེ་དག་བདེན་རྫུན་དབྱེ་འབྱེད་དཀའ་བ་ཞིག་ལས་དོན་དངོས་ཀྱི་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་མིན་ད་བར་གསལ་ཁ་བྱུང་ཐུབ་མེད། ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བཞི་བའི་སྐབས་ང་ཚོས་གཙོ་བོ་པེན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ཕྱིར་ངེས་པར་ཡོང་དགོས་པའི་ཁ་དན་བཞག་ཡོད་ལ། ཁ་དན་བཞག་པ་ནང་བཞིན་ཚོགས་ཆེན་ཁག་གསུམ་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་བ་རྣམས་ཕྱིར་ཡོང་ཡོད་པ་དེ་གནད་འགག་གཅིག་ཡིན།
གཉིས། ང་ཚོ་སྐབས་བཞི་བའི་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ཀྱིས་པེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་ཁུངས་ལ་འབྲེལ་བ་འཛིན་སྟངས་གཏིང་ཇེ་ཟབ་དང་ཚོགས་ཆེན་གསུམ་ལ་མཉམ་ཞུགས་སྐབས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གནས་སྟངས་དང་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ངལ། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ད་ལྟའི་གནས་བབ་བཅས་པེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་སུ་སྙན་གསེང་ཞུས་ནས་གྲུབ་འབྲས་མི་དམན་པ་ཐོབ་ཡོད་ལ། པེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་ཆེན་ཁག་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་ཕྱིར་ཡོང་ནས་དུས་ཐོག་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
གསུམ། ང་ཚོའི་སྐབས་འདིར་བོད་ནང་ནས་དཔར་འགྲེམ་བྱེད་པར་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཞིང་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་བཅས་པར་ཕན་པའི་དཔེ་དེབ་གསུམ་དང་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་ལ་ངེས་པར་མཁོ་བའི་དཔེ་དེབ་གཅིག་བཅས་པར་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་ལ། དམིགས་བསལ་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་སྙན་ཐོའི་དེབ་སྤུས་ལེགས་ཤིག་དཔར་སྐྲུན་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན་པེན་འཛིན་གྲྭ་བཙུགས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རྩོམ་ཡིག་བཅས་ཀྱི་ཐད་ནས་ དགོན་སྡེ་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་ལ་ཟབ་སྦྱོང་དང་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་དབུ་འཛིན་ཐུབ་བསྟན་བསམ་འཕེལ་མཆོག་གིས། ང་ཚོ་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་དུས་འཛམ་བུ་གླིང་འདི་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། གཅིག་ཨུ་རུ་སུ་ནས་མགོ་བཙུགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དང་། གཉིས་ཨ་རི་ནས་དབུ་ཁྲིད་པའི་མ་རྩ་རིང་ལུགས་གཉིས་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེ་འདྲའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་གི་ནང་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ག་བར་བསླེབས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། རྒྱ་མིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་ས་ཐག་རིང་བའི་ཕྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་ཡོད་སྐོར་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། ལྟ་ཚུལ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཨུ་རུ་སུ་གཙོས་པའི་ཡུ་རོབ་ཤར་ཁུལ་དུ་ཁྱབ་པ་རེད། དེ་ལྟར་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་པས་བོད་ནང་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་བོད་མི་མང་གི་རང་དབང་ཤོར་བ་དང་། མ་རྩ་རིང་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་བར་ནས་ང་ཚོ་བོད་རང་གི་སྐད་དང་ལྟ་བ་ལྟ་ཚུལ་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྡངས་ཆའི་སྒང་ལ་ཐོན་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་རིམ་གྱིས་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཏེ་ང་ཚོ་བཙམ་བྱོལ་ནང་ལོ་མང་བསྡད་དེ། ༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་མཛད་པའི་<<ངོས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ངོས་ཀྱི་མི་དམངས་>> དང་ཕྲེང་རིང་རིན་ཆེན་སྒྲོལ་མ་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་པའི་<<བོད་ཀྱི་བུ་མོ་>>སོགས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྩོམ་རིགས་དེ་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཁྱབ་གདལ་ཕྱིན་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ཡང་ཁོང་གིས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྐབས། དེ་མི་གཅིག་གི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་དུས། དེ་འཛམ་གླིང་སྟེང་ཁྱབ་ཐུབ་པ་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་མིན་ལ་སེམས་ཁྲལ་ཡོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། རྩོམ་ཡིག་གཅིག་བྲིས་པ་དེ་ཀློག་མཁན་མི་གཅིག་ཙམ་མ་ཟད། དེ་ཀློག་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་མང་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་སྟབས། རྩོམ་གྱི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་རེད་དམ་གྲིའི་ནུས་པ་ཆེ་བ་རེད་ཅེས་བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ནུས་པ་ཆེ་ཤོས་དེ་སྨྱུ་གུ་ཡིན་པ་བཟོ་དགོས་པ་རྩོམ་པ་པོ་ཚང་མར་འོས་འགན་ཡོད་རེད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
དེའི་རྗེས་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཚན་པའི་འགན་འཛིན་སྨན་ཤེར་བློ་གྲོས་ལགས་ཀྱིས་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ལངས་ཕྱོགས་སྐོར་ལ། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ང་ཚོ་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ལངས་ཕྱོགས་ག་རེ་ཡིན་ཞེས་དོགས་འདྲི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་ལྟར་འདྲི་དགོས་པའི་རྒྱུན་མཚན་ནི། རྩོམ་པ་པོ་ཟེར་བ་འདི་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཅུང་ཐག་རིང་པོ་ཡོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་སྨྱུག་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནི་གཅིག་ནས་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་བབ་ཅིག་དང་། གཉིས་ནས་དང་ཐོག་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་མཁན་མང་ཆེ་བ་ཞིག་ཐ་སྙད་རྙིང་པ་ལྟར་བཀྲལ་ན་བྲན་གཡོག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་འོག་བསླེབས་ཡོད་སྟབས། ཤེས་ཡོན་དང་རྩོམ་རིགས། སྒྱུ་རྩལ་སོགས་བཤད་ན་ཧ་ཅང་ཐག་རིང་པོ་རིང་པོ་རེད། དེ་བཞིན། བཙན་བྱོལ་ནང་ལོགས་སུའང་མི་ལོ་ ༥༠ ལྷག་རིང་འཚོ་བ་རང་གི་སྒང་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་ཡོད་སྟབས། རྩོམ་པ་པོ་དང་དེ་འདྲར་རྒྱུས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མི་མང་ཆེ་བ་རྐྱེན་ངན་འདི་འདྲར་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད།
པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་འདི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་མི་འདྲ་ས་ཞིག་ནི། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ནི་ཆོགས་ལུགས་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་འདི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་། ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའི་རིང་ལུགས་དང་འདུ་ཤེས་སོགས་གང་ལའང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་རེད། མདོར་བསྡུས་ན་ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ནང་ལོགས་ནས་ང་ཚོ་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། གཅིག་ནས་ང་ཚོ་རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་དང་། གཉིས་ནས་ང་ཚོ་ཤེས་ཡོན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག གསུམ་ནས་ང་ཚོ་ཤེས་ཡོན་པའི་ནང་ནས་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ང་ཚོ་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་གྲུབ་དེ་འདྲར་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། རྩོམ་པ་པོ་ཟེར་བ་དེ་ལྟ་གྲུབ་ཟེར་ན་འདྲ། དེ་སྤྱིར་བཏང་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། རྩོམ་པ་པོ་ཟེར་ན་རང་དབང་དང་ལྟ་གྲུབ། འཆར་ཡན་གྱི་སྒང་ནས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་དུས། རྩོམ་པ་པོ་ཟེར་བ་དེར་སྡོམ་ཚིག་རྒྱག་ཐུབ་པ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི། ལམ་སྲོལ། ཡང་ལུགས་ཤིག་ནང་ནས་རྩ་བ་ནས་འགྲེལ་རྒྱག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་གི་བརྩམས་ཆོས་ཞིག་དཔེ་བཞག་ན། བརྩམས་ཆོས་དེའི་ནང་ལོགས་སུ་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆའི་དེབ་གཅིག་པུར་ལྔ་བརྒྱ་ལྷག་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་རེད། དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་རྩོམ་པ་པོར་གོ་བ་ལེན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ཡིན་ནའང་། ཚོགས་སྡེ་དེ་དག་དང་ང་ཚོའི་བར་གྱི་བར་ཆ་ག་རེ་ཡིན་པ་དང་ཁྱད་པར་ག་རེ་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་རྩོམ་པ་པོའི་ལངས་ཕྱོགས་དང་རྩོམ་པ་པོའི་ལྟ་གྲུབ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བོ་ཆགས་རྒྱུ་མ་གཏོགས། དེ་ལ་གཞན་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་ན། དེའི་ལྟ་བ་ལྟ་གྲུབ་དེ་ང་ཚོས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། རྩོམ་པ་པོའི་ལྟ་གྲུབ་ཟེར་བ་དེ་མཐར་དེད་ན་མཐའ་མེད་པ་དང་ཚད་མཐོ་བའི་རང་དབང་གི་ལྟ་བ་ལྟ་གྲུབ་ཅིག་ཡིན་དུས། དེ་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་རྒྱུ་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཤིག་ཡིན་སྐོར་གསུང་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།
བོད་ཀྱི་གསར་འགོད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་ལ་འཁྲི་བའི་ལས་འགན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་རྩོམ་པ་ཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གསལ་བརྗོད་བྱས་ན་ཡག་པོ་འདུག རྩོམ་པ་པོ་ལ་ཆབ་སྲིད་དང་། ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐར་འབྲེལ་བ་མེད་ཟེར་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གུ་དོག་དྲག་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོ་སོ་སོ་ལ་དམིགས་ཡུལ་མ་འདྲ་བ་དང་། ལངས་ཕྱོགས་མ་འདྲ་བ། རྩོམ་ཡིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་མ་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་བོད་མི་རིགས་འདི་མཆི་གསོན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་ངེས་པར་དུ་རང་གི་མི་རིགས་འདིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་འགན་ཁུར་སྣེ་འཁྲིད་ཀྱི་བྱ་བཞག་རེ་སྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་ཚུད་ཆད་འཇོག་དགོས་པ་ལས་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་། ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་གང་ལའང་འགན་འཁུར་མི་དགོས་ན་ད་བར་དུ་མི་རེ་རེའི་ངོས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྦྱང་བ་ལ་དམིགས་ཡུལ་ངེས་ཅན་མེད་པའི་ངན་རྟགས་ཤིག་མ་རེད་དམ། བོད་མི་རིགས་འདི་མཆི་གསོན་གྱི་གནས་ནས་སྐྱབས་དགོས་ན་བོད་པའི་ཤེས་ཡོན་པའི་སྡེ་ལ་རགས་ལས་ཀྱི་རེད། ད་བར་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར་ལབ་སྟངས་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་བསྟན་བདག་བླ་ཆེན་ཚོས་ལམ་ངན་གཏོད་བཞག་པ་ཞིག་རེད། བླ་ཆེན་མང་ཆེ་བས་ང་ཆོས་རྐྱང་པ་ལས་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་མེད་ལབ་ནས་ཡང་འབུད་བྱེད་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད་པ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་རེད་མོད། གཅིག་གིས་འགན་མ་ཁུར་གཉིས་ཀྱིས་འགན་མ་ཁུར་ན་སུས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གཅིག་བུས་ཕྱག་ཟུང་ཐར་མོ་སྦྱར་ནས་དགོངས་གྲངས་བརྒྱད་བཅུར་ཕེབས་ཟིན་པ་རེད། བླ་མ་རེ་རེ་དགོངས་པ་རྫོགས་སོང་ན་ཁོང་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མ་རེད་ལབ་ནས་གཟི་ལྗིད་དུ་བརྩི་མཁན་དེ་ཚོ་ནི་རང་གི་མི་རིགས་ལ་ཤ་ཞན་མེད་པའི་སྤུ་མེད་པ་ཡི་ཕག་པ་ལས་མ་འདས། དེ་བཞིན་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཚོས་ཀྱང་ཡང་འབུད་བྱས་ནས་བསྡད་ན་ཧ་ཅང་གི་མ་འོས་པ་རེད་སྙམ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོ་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོའི་སྐབས་གཞིས་ལུས་རྩོམ་པ་ཚོས་ག་ཚད་བློས་གཏོང་གནང་སོང་། དཔེར་ན་དུས་དེབ་ཤར་དུང་རི་གཅིག་བུ་ལ་ཅིག་ལྟོས་དང་།
པར་ཡག་པོ་ཞིག་བཞགས་མི་འདུག་པ་མ་གཏོགས་གསར་འགྱུར་ཡག་པོ་འདུག པར་འདི་འདྲ་ཞིག་གསར་འགོད་པས་ཇི་ལྟར་བརྒྱབ་པ་རེད ཧཧཧཧ མཐུན་ཚོགས་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེ་དག་ཧ་ལས་པའི་ཡག་པོ་འདུག
རྒན་རབ་པ་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་གིས་བོད་གཞུང་དང་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས དེ་བཞིན་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་རྡོག་རོལ་དང་འབུར་འཇོམ་བྱས་སོང་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་ཡོད་བཟོ་འདུག ཡང་ཁོང་གིས་བཤད་པ་དེ་དྲ་ལམ་ཁག་ནང་མ་གཏོང་རོགས་ཟེར་ནས་བཤད་སོང་ཟེར།
འབུར་འཇོམ་ཟེར་བ་འདི་ཚད་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་དགོས་པ་རེད། གཉིས། བཀའ་ཤག་རིམ་པ་གང་ག་ིསྐབས་དང་བཀའ་ཁྲིའམ་བཀའ་བློན་སུ་ཞིག་གིས་འབུར་འཇོམ་གནང་བའི་བཀའ་མོལ་གསུང་སོང་བ་དང་། ཡང་ན་གཞུང་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཚོགས་པ་ཁག་སུ་ཞིག་གིས་རྩོམ་པ་པོའི་རང་དབང་དང་རྩོམ་ཡིག་ལ་བཀའ་སྡོམ་གནང་མྱོང་བ་རེད། གསུམ། རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་ཚུལ་ལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་མ་ཐུབ་ཁག་ཅིག་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་དོན་དངོས་ལས་བརྒལ་བའི་བཀའ་མོལ་དག་ལ་དགའ་བསུ་མ་ཐོབ་དག་ལ་འབུར་འཇོམ་གནང་བ་རེད་ཟེར་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
རྩོམ་པ་པོ་རྒན་པ་ཞིག་གིས་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་ཚོར་ལམ་སྟོན་འདི་ལྟར་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་སྡེ་འདི་རྩོམ་ཡིག་དང་རྩོམ་པ་པོ་ངོས་མི་ཟིན་མཁན་ཞིག་དང་། རྩོམ་པ་པོའི་འགན་འཁྲི་ངོས་མི་ཟིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད།