— སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དང་ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོར་ཕུལ།
སྔོན་གླེང་།
ཐའེ་ཝན་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་ལྕམ་སྐུ་ཚའེ་ཡུན་ཝིན་ལ་ཐོབ་པ་དེ། སྤྱིར་བཏང་གི་མི་སྒེར་ཞིག་དང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག དེ་བཞིན། རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བུད་མེད་སྲིད་འཛིན་དང་པོ་ཆགས་པར་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཙམ་མིན། མདོར་བསྡུས་ན།ཐའེ་ཝན་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་དང་མ་འོངས་པར་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ཐའེ་ཝན་གྱི་ཡང་དག་དམངས་གཙོ་དང་། ཤི་ལ་ཉེ་བའི་ཐའེ་ཝན་རང་བཙན་གྱི་རེ་བ་རྒྱུན་སྲིང་ཐུབ་པར་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཡིན། འདི་ལ་དགའ་སྤྲོ་ཙམ་མིན་པར། འགྱུར་བ་དང་རེ་བ། བཅོས་སྒྱུར་དང་གདོང་ལེན་བཅས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་ཡོད།
བསྡུ་ལ་ཉེ་བའི་བོད་མིའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་འདེམས་ཁྲོད། བློ་བཟང་སེང་གེ་དང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གཉིས་ལས་སུ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ཀྱང་། བོད་མི་ཚོར་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་འགྱུར་བ་དང་རེ་བ་ག་རེ་ཡོད། བོད་མི་ཚོས་དགའ་སྤྲོ་དང་། བཅོས་སྒྱུར། མཐུན་འགྱུར། གདོང་ལེན་བྱ་དགོས་པའི་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱལ་ཐབས་སྲིད་བྱུས་དང་། འཛིན་སྐྱོང་ལས་འཆར་ག་རེ་ཡོད། ཕལ་ཆེར་འདི་དང་གན་ཞེས་མཛུབ་མོ་འཛུགས་ས་ཞིག་མི་རྙེད། ལྷག་པར། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལ་དེ་ཐད་ནས་སྣ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག
གཅིག བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད།
ལམ་དབུ་མ་རྒྱུན་འཛིན་ནི་ཁོང་གཉིས་ཀའི་བདེན་མཐའ་སེལ་བྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་རེད། ཁོས་ཚོས་དུས་རྒྱུན་བཤད་པ་ལྟར། ལམ་ཁ་འདི་ཡག་ཤོས་དང་བརྟན་ཤོས། དེ་ལས་གཞན་མེད་པ། གང་ཡོད་པ་དངོས་ཡོད་དང་མི་འཚམ་པ། ཡང་ན། ཁོང་ཚོས་མང་ཚོགས་འཛོམས་ས་དང་འདུ་ས། གྲལ་མགོ་ནས་ཁ་མར་འཁོར་ས་ཚང་མར། ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་བཟླས་དང་ཟློ་བཞིན་པ་ལྟར། ལམ་དབུ་མ་འདི་བོད་རྒྱ་གཉིས་སྨན་ཙམ་མིན་པར། རང་ངོས་ནས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་། གདེང་ཚོད། བློ་སྤོབས་ཡོད་པ་བཅས་བདེན་ཚེ། སྲིད་བྱུས་འདི་ལམ་ལྷོངས་དང་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར། གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་འཆར་སྒོ་དང་བྱེད་ཐབས། རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པའི་ལས་རིམ་དང་གདོང་ལེན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་བཅས་དགོས་པ་ལས། ག་དུས་ཡིན་ཡང་། གཞུང་ལུགས་དང་ལྟ་གྲུབ་རང་བཞིན་གྱི་ཆེ་བ་བརྗོད་པའམ། སྐྱེས་ཆེན་གང་ཞིག་གི་རླབས་ཆེན་དགོངས་གཞི་ཡིན་པའི་བསྟོད་གླུ་རྐྱང་བས་གང་ཡང་མི་ཕན། མ་གཞི སྲིད་བྱུས་ནི་ལག་ལེན་ལ་བསྟར་རྒྱུ་ཞིག་ལས། ཁ་ནས་ཞལ་འདོན་བཞིན་སྐྱོར་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད།
ཡང་གཅིག་བཤད་ན། ད་ཐེངས་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཐོག་དང་མི་འདྲ། གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་སྐབས་དང་། ཚོགས་གཙོའི་མཚན་གནས་རྗེས་འབྲེལ་གྱི་གཏམ་བཤད་དང་སྟངས་འཛིན་རྐྱང་བ་སྟེ། ཁ་གཅིག་བུ་འགུལ་བའི་དུས་སྐབས་དང་རིམ་པ་ལས་བརྒལ་ཏེ། ལག་འགུལ་སའི་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཞབས་སྟེགས་འགྲན་རྩོད་ནང་ཞུགས་ཡོད། ཡིན་ཡང་། བློ་བཟང་སེང་གེས་ལམ་དབུ་མར་དོན་དག་སྣ་གཅིག་སྒྲུབ་ཐུབ་མེད་པ་ལྟར། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལའང་། རང་ཉིད་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ས་དང་གདེང་ཚོད་མཐུག་ས། བློ་སྤོབས་མཐོ་སའི་སྲིད་བྱུས་འདི། མ་འོངས་རང་གི་སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཡུན་རིང་དོན་འཁྱོལ་དང་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར། བློ་རིག་རྒོད་པོའི་ཐབས་ཇུས་རྐང་གཅིག་དང་། ཡིད་ཆེས་འཕེར་བའི་ཐབས་ལམ་སྣ་གཅིག་སྟོན་རྒྱུ་མེད། ད་བར་ཁོའི་འོས་བསྡུའི་གཏམ་བཤད་ནང་གི་ལམ་དབུ་མ་ནི། ༧སྐུ་མདུན་གྱི་དཔག་བསམ་ལྗོན་པའི་དགོངས་གཞི་དང་། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱི་ཡག་ལག་ཉིང་ལག་ལ། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གི་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱི་ཟ་འོག་ཅོད་པན་འདོགས་རྒྱུ་རང་ན་ལྷག་ཡོད་བསྡད་ཡོད། སྐུ་མཁྱེན། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གི་མངོན་འདོད་དེ། ༧སྐུ་མདུན་གྱི་དགོངས་གཞི་ལེགས་གྲུབ་དང་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར། རང་གི་ཀླད་པ་དཀྲུགས་དཀྲུགས་བཏང་ནས། ཐབས་བྱུས་འདིང་ཐུབ་མཁན་དང་། ཐབས་ལམ་འཚོལ་ཐུབ་མཁན། དེ་དག་ལག་ལེན་ལ་བསྟར་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ལས། བསྟོད་གླུ་ཕུལ་ནས་གོ་སྐབས་འཚོལ་ཤེས་མཁན་དང་། དུས་ཚོད་སྐྱེལ་ཐུབ་མཁན་དེ་མིན། མ་གཞི སྲིད་སྐྱོང་ལག་འགུལ་མཁན་ལས། གླུ་ལེན་མཁན་མིན།
མདོར་བསྡུས་ན། ལམ་དབུ་མ་དང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་བར་གྱི་འབྲེལ་གྲུབ་ནི་བསྟོད་བསྔགས་དང་གོ་སྐབས་ཡིན། ཡང་དག་དང་འཚུལ་འཆོས་ནི་དེ་གཉིས་བར་གྱི་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཡོད། དྲང་པོར་བཤད་ན། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལ། ལམ་དབུ་མ་དོན་འཁྱོལ་དང་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར། ཕན་འབྲས་ཅན་གྱི་ཀླད་པ་ཞིག་དཀྲུག་དཀྲུག་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པ། ཁོ་དང་ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚང་མར་གསལ་བོ་ཡིན། ཡིན་ཡང་། གོ་སྐབས་བྱུང་ན། སྲིད་དོན་རྩེད་མཚར་ལ་རོལ་རྒྱུ་འདི། ཁོ་ཚོའི་རང་གཤིས་དང་རྒྱུན་སྲོལ་ལྟ་བུ་རེད།
གཉིས། བོད་མིའི་གོང་བུ་ཆིག་སྒྲིལ།
མི་སྡེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ཁུལ་གོང་བུ་སྲ་བརྟན་ནན་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་དང་། ཡང་ན། མངའ་ཁུལ་ཁ་བྲལ་ལམ་ནུས་པ་རྩ་གཏོར་གཉིས་གང་ཡིན་རུང་། ང་ཚོས་བསམ་པ་དང་བཤད་པ་ལྟར། ལས་སླ་བོ་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མིན། དེ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བའི་སྟོབས་ཤུགས་ཤིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་གི་ཡོད། ང་ཚོར། ཤ་ཁྲག་དང་རིགས་རྒྱུད། སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། བྱུང་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས་གཅིག་ཀྱང་། སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་དང་སྲིད་དོན་གནས་བབ་ཀྱིས། ཁག་ཁག་དང་དུམ་བུར་བཏང་བའི་ལྷོ་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་དང་། རྒྱ་ནག་མཚོ་འགག་དང་སྐམ་སའི་དཔེ་མཚོན་ཡོད་ལ། རིགས་རུས་དང་ཤ་མདོག ཆོས་ལུགས་དང་དད་འདུན། རྒྱལ་ཁོངས་དང་མི་སར་ཐ་དད་ཡིན་རུང་། ཐུན་མོང་གི་རྟེན་གཞི་དང་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ཁེ་དབང་། གཅིག་མཚུངས་དང་ཚད་མཐོའི་འཇིག་རྟེན་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་བཅས་ཀྱིས། གོང་བུའི་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་ཨ་རི་མངའ་སྡེ་མཉམ་འབྲེལ་དང་། ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་མནའ་འབྲེལ་གྱི་དཔེ་མཚོན་ཀྱང་ཡོད།
ད་ལྟའི་བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་འདི། ང་ཚོར་མི་རིགས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ཆེ་དྲགས་པ་དང་། རིག་གཞུང་གི་འདུ་ཤེས་ཟབ་དྲགས་པ། ཡང་ན། ང་ཚོའི་ཆོས་སྲིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་གཅིག་དྲགས་པ་དང་། རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མངོན་འདོད་མཚུངས་དྲགས་པ། ལྷག་པར། བོད་མི་ཚོར་དུས་རབས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོག་མཐོ་དྲགས་པའི་སྒང་ནས་ཀྱང་བྱུང་མེད། ཛ་དྲག་དང་གཉན་འཕྲང་གི་དུས་སྐབས་འདིར་། བོད་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་སླར་གསོ་ལ་ཡོད་པའི་རྨི་ལམ་གང་མང་ཞིག མངོན་གྱུར་དང་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བར་ཡིད་ཆེས་ས་ཞིག་སྟེ། རང་སེམས་གླན་ས་ཞིག་དང་། རང་བློ་འཁེལ་ས་ཞིག རང་གི་རེ་བ་རྒྱག་ས་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། ཁ་གསལ་བོར་བཤད་ན། བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་སྟོབས་སྟེ། ད་བར་དུ། ཁོང་གི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་ཐབས་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ལ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་སྐྲུན་ཐབས། ཆོས་ལུགས་ཁག་བར་ཕན་ཚུན་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། མི་སྡེ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མི་ཆོས་རིང་ལུགས་དང་། ཀུན་ཁྱབ་སེམས་ཁུར་སྤེལ་ཐབས་ཀྱི་དཀའ་སྤྱད་ལྷུར་ལེན་དག་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་དང་གཟེངས་བསྟོད། རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཆེ་མཐོང་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན།
སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལ། བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་ལ་མགོ་ཁྲིད་ཐུབ་པའི་འཇོན་ནུས་ག་རེ་ཡོད། ཁ་ནས་ཆེན་པོ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་། དོན་དངོས་ཐོག ཆོལ་གསུམ་དང་གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་ཕར་ཞོག ཁོས་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ཚོགས་སྡེ་བྱེ་བྲག་བར་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལའང་། ཞི་འཇགས་དང་འདུམ་འགྲིག་གི་གདོང་ལེན་ཐུབ་ཀྱི་མེད། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གསར་རྙིང་དང་། དབུས་དང་ས་གནས་གཞོན་ནུའི་བར་གྱི་དཀའ་རྙོག་དེ་ཚོ། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལ་མཚོན་ན། ཁོའི་དབུ་ཁྲིད་ཀྱི་འཇོན་ནུས་ལ་ཚོད་ལྟ་དང་གོ་སྐབས་ཐེངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ད་བར་ཁོས་ཚོད་ལྟ་དང་གོ་སྐབས་དེ་དག་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་བརྩོན་ལེན་དང་། བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་གང་ཡང་ལེན་ཐུབ་མེད། མདོར་བསྡུས་ན། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དང་ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོེས། ཧ་ཅང་གི་ཆེན་པོ་ཆེན་པོ་ཤོད་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་། བོད་མིའི་གོང་བུ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ཐད་ནས། ཁོ་མི་སྣ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་སྟེ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་དུའང་། གུས་བརྩི་དང་ཆེ་མཐོང་གཙང་མ་མེད་པའི་མི་ཞིག་ཡིན།
གསུམ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ།
བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གཏམ་བཤད་ཁག་གི་སྐབས། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས། དེང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་བ་ནི། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ངོས་ནས་ཁོ་ཚོར་ངོ་བོ་ངོས་འཛིན་དང་། སྲིད་བྱུས་གསལ་བོ་མེད་པས་རེད་ཟེར། ད་དུང་ཁོས། རང་ཉིད་ལ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འོས་འཐོབ་པ་ཡིན་ན། བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་ངོ་བོ་སོ་སོར་དབྱེ་འབྱེད་དང་། བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབ་དང་འབྲེལ། ཁོ་ཚོའི་ཚོགས་འདུ་འཚོག་སྟངས་ཡན་ལའང་འཆར་འགོད་དང་ལས་རིམ་བསྒྲིག་གི་ཡིན་ཟེར། ཁོས་གཏམ་བཤད་འདི་ལྟར་གནང་སྐབས། ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་ལག་པ་བརྡབ་ནས་དགའ་བསུ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་སྟོན།
བོད་དོན་སྐྱོར་བ་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་དོན། གཞུང་ངོས་ནས་ཁོ་ཚོར་ངོ་བོ་དང་ངོས་འཛིན། སྲིད་བྱུས་གསལ་བོ་མེད་པ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། ཡང་ན། གཞུང་གིས་ཁོ་ཚོར་ངོ་བོ་དང་ངོས་འཛིན། སྲིད་བྱུས་གསར་བ་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། འདི་༢༠༠༩ ལོའི་བཀའ་ཤག་གི་འབོད་སྐུལ་ཁག་ལ་བལྟས་ན་ཤེས་ཐུབ། མ་གཞི། ༢༠༠༩་ལོའི་ཡར་སྔོན་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཡིན་བཞིན་དུ། ལོ་དེ་ནས་བཟུང་། ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་བཞིན་ཇེ་ཉུང་ནས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་དོན་གང་ཡིན་ནམ། གལ་སྲིད་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གི་བཤད་པ་བདེན་ཚེ། གནས་ལུགས་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཆ་ནས། ༢༠༠༩ལོའི་ཡར་སྔོན་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཉུང་ཉུང་ཡིན་དགོས་མོད། དེ་ལྟར་སོང་མེད་པ་༢༠༠༨་ལོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལས་འགུལ་ཁག་གི་དཔང་རྟགས་ད་དུང་གསོན་པོར་གནས་ཡོད། (བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཉམ་ཆག་དང་དཀའ་རྙོག དེའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་སེལ་ཐབས་སྐོར་ལ། གུས་པས་༢༠༡༠་ལོའི་ལོ་སྨད་དུ། སྐབས་དེའི་ཡུ་རོབ་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་སྐུ་ངོ་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུས་དང་། ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་བརྒྱད་ལྷག་གི་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ལས་ཐོག་ཚོགས་གཙོ་ཚང་མར་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཞིག་དང་། ཧྥ་རན་སིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ཅིག་ལ་ངོ་དང་ངོ་ཐུག་རྒྱུས་ཀྱིས་ལོན་བྱས་པའི་ཆེད་རྩོམ་ ‘‘མཚན་རིང་སྒྲུང་གིས་མི་འཁྱོལ་”ཞེས་གཉིས་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲ་ཚིགས་སྟེང་བཀོད་མྱོང་སྟབས། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་གླེང་བར་ཉོབ་སྣང་འདུག་པས་ངལ་བ་བསྟེན་མེད།)
འཇིག་རྟེན་སྟེང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེ་ཤོས་ནི། དོན་དག་གང་ཞིག་སྒྲུབ་སྐབས་ནོར་འཁྲུལ་ཤོར་བ་དེ་མིན་པར། ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་བྱ་དངོས་གང་ཞིག་ལ་བརྟག་དཔྱད་དང་ཞིབ་འཇུག ཤེས་རྟོགས་དང་རྒྱུས་ལོན་མེད་པར། སྡིག་པ་མིག་བཙུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་། འདིའི་མཇུག་འབྲས་བསམ་ན་བྲེད་ཤ་ལངས་བའི་ཚད་དུ་ཡོད།
བཞི སྣ་ཚོགས་དང་ཐོར་བུ།
བློ་བཟང་སེང་གེ་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མིར་ལངས་སྐབས། ཁོས་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་དུ་གདན་འདྲེན་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་རང་ཁ་རང་གསོའི་སྐོར་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་བཤད་ཡོད། བོད་ནང་ནས་ཁོའི་གདན་འདྲེན་སྐོར་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་རེ་བ་བརྒྱབས་ཡོད་པ་ལས། བཙན་བྱོལ་ནང་མང་ཤོས་ཀྱི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ཁོའི་རང་ཁ་རང་གསོའི་སྟེང་ལ་ཕྱོགས་ཡོད། དེ་ལོས་ཡིན། གཅིག་ནས། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེས། ཁོས་རང་གི་ལོ་ལྔའི་སྲིད་སྐྱོང་དུས་ཡུན་ནང་། ༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་གདན་འདྲེན་མི་ཐུབ་པ་གསལ་བོར་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། གཉིས་ནས། ཁོའི་རང་ཁ་རང་གསོའི་ལས་འཆར་ནང་། ཚང་མས་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་གཞིས་ཆགས་སྤུན་སྒྲིག་ཅེས་པ་ཞིག་ཡོད་པས་ཡིན། དེ་ནི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་ཡོད་པའི། བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་སྲ་བརྟན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་ཆེད། ནུབ་ཕྱོགས་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ན་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཚོས་རོགས་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད།
བློ་བཟང་སེང་གེའི་ལས་འཆར་འདི་ཉན་སྤྲོ་བོ་དང་ཡིད་འགུག་པོ་ཞིག་ཡོད། ལྷག་པར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་དེ་ལྟར་ཡིན། ལས་འཆར་འདིའི་ནང་། གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་ཙམ་མ་ཟད། བོད་མིས་བོད་མིར་རོགས་རམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེར་མངོན་ཡོད་སྟབས། འདི་གཞུང་རྣམ་དཔྱོད་དང་རིག་པའི་ཆ་ནས་རང་ཁ་རང་གསོ་ངོ་མ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། དེ་ལྟར་ནའང་། དོན་དངོས་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཞིག་སྟེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཚོར། སྲ་བརྟན་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཡར་རྒྱས་ཆེད་གཏོང་རྒྱུའི་དཔལ་འབྱོར་མ་དངུལ་འབེལ་བོ་ཞིག་ཡོད་དམ། ཁོ་ཚོར་ཐ་ན་རང་སྐྱ་འཕེར་ཞིང་། གཏན་འཇགས་རྒྱུན་གནས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་འདྲ་ཡང་ཡོད་དམ། འདི་ང་དང་ཁྱོད། ཁོ་སོགས་ནུབ་ཕྱོགས་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ན་གནས་འཆའ་མཁན་ཚོར་གསལ་བོ་ཡིན། བློ་བཟང་སེང་གེའི་ལས་འཆར་འདི་ལག་བསྟར་དང་ལམ་ལྷོངས་མ་བྱུང་བའི་གནད་འགག་ཀྱང་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད།
ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་དཔལ་འབྱོར་འཚོལ་སྒྲུབ། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་དོན་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་སྲུང་། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལའང། མ་འོངས་རང་གི་སྲིད་སྐྱོང་དུས་ཡུན་ནང་། གངས་ཅན་སྐྱིད་གཞོངས་ཡར་རྒྱས་དང་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཆེད། རང་ཚོད་ཀྱི་འཆར་སྣང་དང་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་འདུག་ནའང་། བློ་བཟང་སེང་གེའི་གཞིས་ཆགས་སྤུན་སྒྲིག་ལྟར། ཁོའི་འཆར་སྣང་དང་ལས་རིམ་དེ་དག་ལས། རེ་འགའ་གཏན་ཚིགས་དང་རིག་པ་རྐྱང་བའི་ངོ་བོ་གནས་པ། རེ་འགར་གཏམ་བཤད་དང་དྲིལ་སྒྲག་གི་རིན་ཐང་ལས་མེད་པ། ད་དུང་། རེ་འགའ་ཁོ་སྲིད་སྐྱོང་དུ་མ་ལངས་ནའང་། དེ་སྔ་ཚོགས་གཙོའི་དུས་སྐབས་དང་དབང་ཚད་ཐོག་ལག་བསྟར་ཆོག་པ། གང་ལྟར། ཐོར་བུའི་རིགས་ངས་འདི་ནས་གསལ་ཁ་མ་བཏོད་ཀྱང་། ཁོ་དང་ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོའི་སེམས་ནང་འཕྲིགས་སེར་ཡོད་འདོད།
མཇུག་བྱང་།
‘‘ཁོ་ཚོས་སྲིད་སྐྱོང་དུ་འབོད་པའི་འོས་མི་ཚོ་ལས། གཅིག་ནི་རང་གི་བཟའ་ཟླ་བུ་ཕྲུག་དང་། ཁང་ཁྱིམ་རྒྱུ་ནོར་ཨ་རིར་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་ ‘དཔོན་ཧྲེང་’གཅིག་བུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། གཅིག་ལ་དེ་སྔོན་མི་གསོད་ལག་དམར་དང་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་ཕོག་མྱོང་། གཞན་དེ་རྒྱལ་ནང་དུ་ཡོད་སྐབས་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཆད་བཅད་མྱོང་ཞིང་། སྨན་གཏུགས་གློད་གྲོལ་སྐབས་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཉེས་ཅན་པ་ཞིག་ཡིན། ད་དུང་གཞན་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་ལམ་ཟུར་གྱི་ཐང་ཁྲོམ་སྟོན་མཁན་ལྟ་བུ་ལས། འདིར་གླེང་རིན་ཀྱང་མི་འདུག’’བོད་མིའི་འོས་བསྡུ་མགོ་བཙུགས་ནས་ཅུང་མ་འགོར་བའི་སྐབས་དེར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་ཏེ། སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་ཚོའི་མི་གཞི་སྤུས་ཀ་ལ་འདི་ལྟར་དམའ་འབེབ་དང་མཐོང་ཆུང་བྱས་ཡོད། འདི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དམིགས་ཡུལ་དང་། འཆར་གཞི་ལྡན་པའི་ངང་སྤེལ་བའི་བྱེད་སྤྱོད་ཡིན་སྟབས། ང་ཚོས་བསམ་ཤེས་ངང་སྣང་མེད་དུ་བཞག་ཆོག
སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གིས། ཀླུ་མཁར་བྱམས་དང་མཉམ་དུ་བགྲོ་གླེང་མི་བྱ་རྒྱུའི་གསལ་སྒྲག་དང་། ཚོགས་སྡེ་གང་རུང་བས་ཁོའི་གཏམ་བཤད་ལ་སྡིངས་ཆ་མི་བསྐྲུན་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་དེ། ཁོ་རང་གི་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་སྟོན་ཙམ་དང་། མི་སྒེར་གྱི་དམངས་གཙོའི་ཁེ་དབང་བེད་སྤྱོད་ཙམ་ལས་བརྒལ་ཏེ། དེ་ཕ་རོལ་བའི་མི་གཞི་ལ་དམའ་འབེབ་དང་ཁྱད་གསོད། ཕར་རོལ་བོ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁེར་རྐྱང་དང་ཟུར་བཅད་དུ་ཕུད་དགོས་པའི་གོ་བརྡར་གྱུར་བ་མ་ཟད། འོས་བསྡུའི་བགྲོ་གླེང་དང་སྦྱང་བཤད་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཀྱང་རིམ་བཞིན་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཁྲིད་ཡོད། ད་ལྟ་ང་ཚོས་མཐོང་ན་མིག་ལ་གནོད་ཅིང་། ཉན་ན་རྣ་བར་གཟན་པ། བསམ་ན་སྙིང་རླུང་ལྡང་བའི། ཁྱོད་ཀྱི་‘‘ སྲིད་སྐྱོང་ཁྲམ་པ། ” ཁོའི་‘‘སྲིད་སྐྱོང་ལག་དམར།’’ མོའི་‘‘སྲིད་སྐྱོང་གཡག་རྐུན་’’སོགས་ཀྱི་སྐད་ཆའི་རྡུལ་མགོ་ཡང་འདི་ནས་འཚུབ་ཡོད་ལ། འོས་མིའི་མི་གཞི་ཇི་འདྲའི་སྡིགས་ནའང་། འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་པའི་ཉིན་མོར། ཁྱོད་དང་ཁོ་ཟེར་ས་མེད་པར། ང་དང་ང་ཚོ་སྟེ། བོད་མི་རིགས་དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ‘ ‘སྲིད་སྐྱོང་ཁྲམ་པ་”དང་། ‘‘སྲིད་སྐྱོང་ལག་དམར།” ‘‘སྲིད་སྐྱོང་གཡག་རྐུན་”ཆགས་ཉེན་གྱི་དྲན་ཤེས་ཡང་འདི་ནས་ཉམ་མགོ་ཚུགས་ཡོད། འདི་ང་ཚོའི་སྣང་མེད་དུ་བཞག་ཆོག་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན།
སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུ་ལས་རིམ། འདི་ལྟར་འོས་མི་ཚོའི་མི་གཞི་ལ་རྒོལ་ནས་རྫོགས་ལ་ཉེ་ནའང་། དངོས་གཞི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་ནང་། སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་སུ་དང་གང། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་དང་མི་སྒེར། ལྷག་པར་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དང་ཁོའི་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས། དམངས་གཙོའི་རིན་ཐང་དང་ཆེ་མཐོང་ལ་དོ་ཕོག་དང་དམའ་འབེབ། འོས་བསྡུ་དང་འོས་བསྡུའི་ཁ་ཕྱོགས་འབག་བཙོག་ཅན་དང་ལོག་བསྒྱུར་ཅན། འོས་འཕེན་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྤུས་ཀ་ཇེ་ཞན་ཇེ་སྡུག་དུ་འགྲོ་གཞིའི་རིགས་མཚམས་བཞག་སྟེ། དྲན་ཤེས་བརྟན་པོ་དང་རིག་པ་རྣོན་པོས་འོས་འགྲན་གྱི་རྒྱལ་ཕམ་ལ་གདོང་ཕྱོགས་རྒྱུ་ནི། ངའི་རྩོམ་ཡིག་འདིའམ། བསམ་ཚུལ་འདི། ཡང་ན། ཁ་རྡུང་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་དང་རེ་བ་དེ་ཡིན། བཟང་རུང་ངན་རུང་། ཁྱོད་ཚོའི་འོས་མི་༧རྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་ཚོགས་ཞིང་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་གི་མི་བུ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ངས་ཁྱོད་ཚོ་དེ་ལྟར་ཁ་ཕྱོགས་ཐུབ་པར་ཡིད་ཆེས་ཀྱང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
A rolling stone is worth two in the bush, thanks to this aricelt.
ཕྱོགས་ཞེན་ཁོ་ནའི་སྐད་ཆ་རེད།
གཏམ་བཤད་འདི་ཟུར་ཟ་ཁོ་ན་རེད་དུག་
ནམ་རྒྱུན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གི་རྩོམ་ཡིག་ཀློག་པར་དགའ་བོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ད་ལོའི་དགུན་ཁ་ཞིག་ནས་འདིའི་ཁོག་ལ་ཅིག་ཤུགས་དང་ཐལ།
མིང་མི་འདྲ་བ་མ་གཏོགས། མཆན་འདིའི་ཚིག་གྲུབ་བཟོ་སྟངས་དང་དག་ཆ་ནོར་སྟངས་ལ་བལྟས་ན་རལ་བ་ཅན་ལོས་ཡིན་འདོད་པ་ཞིག་འདུག ཡིན་ཡང་། ད་ཐེངས་ཁོས་༼ཁ་ནང་ལ་འཁོར་སྟངས་༽དེ་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་མི་འདུག སྲིད་སྐྱོང་གླེང་སྐབས། གཙོ་བོ་ཁོ་མི་ལྷག་བསམ་ཅན་དང་དྲང་ཚུགས་ཅན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་མིན་སོགས་མི་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་མ་རེད་ལ། ཆོལ་ཁ་ལུང་ཚན། ཆོས་བརྒྱུད་གཅིག་པ་ཡིན་མིན་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མ་རེད། ཁོ་ལ་མ་འོངས་སྲིད་སྐྱོང་དུས་ཡུན་ནང་། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་གཞུང་གི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བའི་འཆར་སྣང་དང་ལས་རིམ་ཞིབ་གསལ་དང་བློ་འཁེལ་ཡོད་མེད་དེ་རེད། འདི་དམངས་གཙོ་དང་འོས་བསྡུ་སྟེ། སྲིད་དོན་ཁྱབ་ཁོངས་དང་ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་ཅན་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོའི་བརྗོད་བཞིན་པའི་༼ནང་༽གི་དབྱེ་འབྱེད་དེ། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རིག་གཞུང་བྱེ་བྲག་པ་དང་ཡུལ་སྲོལ་བྱེ་བྲེག་པ། ས་དབྱིབས་བྱེ་བྲག་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཙམ་ལས། ད་བར་དེ་ལ་སྲིད་འཛིན་ས་ཚུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མེད་པའང་གསལ་ཐང་ཡིན། སོང་ཙང་། ཉ་ཉོག་བསྲེས་དགོས་དོན་མི་འདུག་པ།
ནམ་རྒྱུན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གི་རྩོམ་ཡིག་ཀློག་པར་དགའ་བོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ད་ལོའི་དགུན་ཁ་ཞིག་ནས་འདིའི་ཁོག་ལ་ཅིག་ཤུགས་དང་ཐལ། གནམ་ལོ་ཡག་དང་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་གཉིས་ཀྱིས་ཀླུ་མཁར་བྱམས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་བའི་ཁུལ་རེད་དེ། ཅན་ཁ་ནང་ལ་འཁོར་སེམས་ཁ་ཐང་ལ་འཁོར་ན་ད་ཡག་རྒྱུ་ཅིང་མེད།
ཁ་སྔོན་ངོ་དེབ་སྒང་ནས་བཟུང་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་ཅིག་ཞུགས་འདུག ང་ལ་ཅིག་འགྲིག་མི་འདུག་གསུངས་བསྡད་པ་རེད། དེ་རིང་ཡིན་ནའང་སྐད་ཆ་འདི་ལས་མེད་དུས། ད་ཅང་བཤད་རྒྱུ་མི་འདུག ཡིན་ནའང། ཁ་ནང་དང་སེམས་ཐང་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས། ང་ཁྱོད་ཚོའི་ནང་བཞིན་ཁ་༼ནང་༽ལ་འཁོར་ཐུབ་ས་མ་རེད། དེ་འདྲའི་༼ནང་༽དེ་ལ་ཁ་མི་འཁོར་རྒྱུ་ངའི་མི་ཚེའི་དམ་བཅའ་ཡིན། ངས་ཁྱོད་ལ་ངོ་དེབ་སྒང་ནས་འཁོད་ཕྱུང་གི་དྲི་བ་གཉིས་དྲིས་ཡོད། ད་བར་ལན་བྱུང་མ་སོང་། དཀྱུས་ལ་འཇུག་མི་ཐུབ་ན། ཉ་ཉོག་སྒང་ལ་ང་ལ་གཏོང་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་མེད།
རྩོམ་ཡིག་ཡག་པོ་བྲིས་འདུག ཡིན་ནའང་ང་རང་གི་རེ་བར་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲ་བའི་ཟིན་བྲིས་འདི་ཧ་ཅང་ཡག་པོར་མཐོང་སོང་བས་ཚང་མས་གཟབ་གཟབ་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ། རྩོམ་ཡིག་ཡག་པོ་རེ་སྤེལ་རྒྱུར་རེ་སྒུག་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་་
སྤྱིར་བཏང་བསམ་གཞིགས་དང་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་འོ་ཙམ་མཐོང་སོང་། ཡིན་ནའང་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་གཉིས་ཀར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་དེ་ཅུང་འགྲིག་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོ་རང་གཉིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ས་མཚམས་འདི་བར་བསྐྱལ་བ་རེད། མདོར་དེད་ན་མང་ཚོགས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་པ་དང་གཅིག་པ་རེད། སྐད་ཆའི་ཡོང་སྟངས་ལས་སྲིད་སྐྱོང་འོས་མི་གཉིས་ཀར་སྐྱོན་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་དེ་རང་བཙན་མི་རྩོད་པར་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་གི་ཡོད་པ་དེར་མ་རངས་པ་བསྟན་འདུག
གཅིག ང་བོད་རང་བཙན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། ཡིན་ཡང་། ངས་ད་བར་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བའི་མི་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་མ་གཏོགས། ལམ་དབུ་མར་སྐྱོན་བརྗོད་ནམ་དང་གང་ཡང་བྱས་མ་མྱོང་། བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་ཀྱིས་མང་མོས་འོས་བསྡུའི་ལམ་ནས་གཏན་ལ་ཕབས་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིས་ཡིན་སྟབས། དེ་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱ་རྒྱུ་ནི་མ་མཐའི་བཟང་སྤྱོད་ཆགས་ཡོད། རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་། ངས་འོས་མི་ཁོང་གཉིས་ལ་ལམ་དབུ་མ་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་དོན་འབྲས་ཅན་གྱི་སྲིད་ཇུས་དང་ལས་རིམ་མེད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་རིམ་ཁག་ཅིག་ཐད་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ཙམ་ལས། མ་རངས་པ་དང་མ་འདོད་པ་སོགས་གང་ཡང་བསྟན་མེད།
གཉིས། ང་ཚོས་དོན་དག་གང་ཞིག་གླེང་སློང་བྱེད་སྐབས། དང་པོ་ཉིད་ནས་ཁྱོད་ཁམས་པ་དང་ང་དབུས་གཙང་། ཁོ་ཨ་མདོ། ཡང་ན། ཁྱོད་རྙིང་མ། ང་དགེ་ལུགས། ཁོ་ས་སྐྱ་ལྟ་བུ་ཆོལ་ཁ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་། ཁྱོད་དབུ་མ་དང་ཁོ་རང་བཙན་སོགས་སྲིད་དོན་ལངས་ཕྱོགས་ཀྱི་མིག་ཤེལ་སེར་པོ་ཞིག་གོན་ནས་སྐད་ཆ་ལ་འཇུག་གི་ཡོད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན། སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལ་བོད་མིའི་ཆིག་སྒྲིལ་དང་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་འགལ་ཟླ་ཁག་འདུམ་སྒྲིག་གི་ནུས་པ་མེད་པ་དེ། ཁོ་ལ་འཇོན་ནུས་མེད་པ་གཅིག་བུ་མིན་པར། ཁོ་རང་ཡང་སྐད་ཆ་འདིའི་རིགས་ཀྱི་གནོད་འཚེ་ཕོག་ཡུལ་གྱི་མི་བུ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད།
རྩོམ་ཟེར་ན་འདི་འདྲ་འབྲི་དགོས་པ་རེད། ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་ཁ་རུ་ཁ་ཐུག བདེན་པ་དང་དྲང་མོ་རེད། སྤྱི་ཚོགས་དང་མི་རིགས་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྐྱོན་འཐེར་འདོན་མེད་པར་སྦ་གསང་བྱས་ཏེ་ཡར་རྒྱས་ལ་རེ་བ་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ནང་རྙིང་ཞེན་དང་དད་ཞེན་ཤུགས་དྲགས་ཏེ། བདེན་པ་དང་གསར་པ་མང་པོ་ཞིག་གི་མགོ་འགྱོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་གནས་ནས་ད་བར་གནས་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐྱོན་ལ་མཛུབ་མོ་འཛུགས་མཁན་དང་ནག་ཉེས་ཐེར་འདོན་བྱེད་མཁན་དགོས་པ་མ་ཟད། དེ་ལ་དང་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ཁོར་ཡུག་ཀྱང་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་ན་ད་གཟོད་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་རེེ་བ་ཡོད་པ་རེད།
གྲོགས་པོ་ལགས་་་་རྩོམས་འདིའི་ཁ་བྱང་ལ་སྣ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་བདེན་གཏམ་བཏགས་ན་ལེགས་པོ་མཐོང་་་་་་སྤེན་ཚེ་དང་་་་་བློ་སེང་གཉིས་ནི་བོད་བཙན་བྱོལ་བའི་མིག་གཡས་གཡོན་ལྟ་བུ་རེད་སུ་ལ་གཞི་མེད་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་ན་ངོ་རྒོལ་ཡོད་་་་་དེང་སེང་འདི་འདྲའི་་རྩོམ་ཉོག་མང་དྲགས་པས་ཀློག་སྤྲོ་མི་འདུག་་་་་གད་སྙིགས་དང་གཅིག་པ་རེད་ལོ་་་་་ང་ཚོ་མི་མང་ལྐུག་པ་མ་རེད་ལོ་་་་་་་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་གི་ནིའུ་ཡོག་གི་གཏམ་བཤད་ལ་ཉོན་དང་དངོས་གནས་སེམས་འགུལ་ཐེབས་པ་ཞིག་མི་འདུག་་གམ་་་འདི་འདྲིའི་གཏམ་བཤད་གྲགས་ཅན་གོ་མ་མྱོང་།
གཅིག རྩོམ་འདི་ལ་བདེན་གཏམ་སྣ་གཅིག་མེད་ན་རེད། ཡང་ན་སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཐོག་དང་ཚོགས་གཙོ་རྣམ་གཉིས་ལ་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་ཡིན་ན་རེད། ངས་འདི་ནས་དོན་ཚན་དང་ལས་ཚན་བགར་ནས་བཤད་ཡོད་པ་དེ་ཚོར། རེ་རེ་བཞིན་མིན་ནའང་། འདི་དང་གན་བདེན་གཏམ་མ་རེད། དེ་དང་འདི་གཞི་མེད་སྐྱོན་འཛུགས་རེད་འདུག་ཅེས་གོ་བརྡ་གསལ་བོ་སྤྲོད་རྒྱུ་ཡོད་ན་སྤྲོད་དགོས་པ་ལས། དེ་མིན་རང་གི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་སྟངས་ཙམ་ལས། དཔྱད་གླེང་འདིའི་ནང་གི་བགྲོ་གླེང་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་ཡོད་པ་རེད།
གཉིས། ཐད་བཏོང་མིན་ནའང་། ངས་ནེའུ་ཡོག་ནས་ས་བྷེལ་ཇམ་བར་གྱི་ཚོགས་གཙོའི་གསུང་བཤད་ཁག་གི་དྲ་བརྙན་ཆ་ཚང་ལ་བལྟས་པ་ཡིན། ཁོའི་གསུང་བཤད་ཁག་ནང་བདེན་པ་དང་གནས་ལུགས་ཡོད་སའང་མང་པོ་འདུག དཔེར་ན། སྲིད་སྐྱོང་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་འགན་བཞེས་སྟངས་དང་། རྒྱ་རིགས་འབྲེལ་མཐུད་པའི་སྐོར་སོགས་ལྟ་བུ། ཡིན་ཡང་། ད་བར་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་གྱི་གྲགས་ཅན་གསུང་བཤད་ནི་རྐང་གཅིག་ཀྱང་གོ་མ་སོང་། གལ་སྲིད་ཡོད་ཚེ། དེ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་དང་ཁྱོད་ཚོ་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཙམ་མ་རེད། བོད་མི་རིགས་དང་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱས་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་སྟབས། གསུང་བཏུས་དང་གསུང་ཐོར་ལྟ་བུར་བཟོས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དང་མང་ཚོགས་ནང་བཀྲམ་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་རེད་འདོད། དེ་འདྲ་ཡང་ད་བར་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་མ་ས྄ོང་།
གསུམ། གཞི་མེད་ཡིན་ཚེ། སྲིད་སྐྱོང་དང་ཚོགས་གཙོ་ལྟ་བུའི་མི་ཆེན་ངོ་ཆེན་ཚོ་ཕར་ཞོག མི་བུ་ཕལ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་ཡིན་རུང་། ང་ཚོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ང་རྒོལ་བྱེད་དགོས་རེད། དེ་མི་ཆོས་དང་དམངས་གཙོ། ལས་འབྲས་སོགས་ཀྱིས་ང་ཚོར་སྤྲད་པའི་བསླབ་བྱ་དང་ལས་འགན་རེད། མ་འགྲིག་མ་འཐུས་དང་། མ་འགྲུབ་མ་བྱས་པའི་སྐྱོན་དང་ནོར་འཁྲུལ་ཡོད་ཚེ། མི་ཆེན་ངོ་ཆེན་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། སྐྱོན་ནས་བརྗོད་དེ་ཐར་འདོན་བྱ་རྒྱུ་ཡང་མི་ཆོས་དང་། དམངས་གཙོ། ལས་འབྲས་སོགས་ཀྱིས་ང་ཚོར་གནང་བའི་འོས་འགན་རེད། ཁ་སྔོན་ངོ་དེབ་སྒང་ལ་རྩོམ་འདིའི་དུམ་ཚན་དང་པོ་གཏོང་སྐབས་ནས། ཁྱེད་རྣམ་པ་འགའ་རེས་གཞི་མེད་ཡིན་ཚུལ་བསྒྲགས་པ་རེད། ངས་སྐྱོན་བརྗོད་སའི་གཞི་གཉིས་ཁ་གསལ་བོ་བྱས་ནས་ཁྱོད་ཚོར་ཟུར་འདོན་གྱིས་ཕུལ་བ་ཡིན། གཞི་མེད་ཡིན་ཚེ་བརྡ་ལན་གནང་རོགས་ཞུས་པ་ཡིན། ཡིན་ཡང་། ད་བར་གོ་མེད་གྲགས་མེད་ཡིན་པ།
དཔེ་ཡག་པོ་འདུག ཡིག་ནོར་རེ་འགའ་དང་ཚིག་སྦྱོར་མི་བདེ་བ་རེ་འགའ་འདུག
ལགས་སོ། དུས་ཚོད་དང་ལས་ཚེགས་གཉིས་ཀས་ཞུ་དག་སོགས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་མ་སོང། རྗེས་མ་གཟབ་གཟབ་བྱ་ངེས། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ང་རང་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཟེར་བ་དེ་ཁ་ནས་བཤད་ཤེས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་དངོས་ཐོག་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་མི་ཐུབ་མཁན་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལགས
སྤེན་ཚེ་ནི་བློ་སེང་ལས་ལྡོག་ཏེ་ལག་ལེན་ངོ་མ་འགེལ་མཁན་ཞིག་ཏུ་མཐོང། བློ་སེང་ཁས་ལེན་མང་ལ་ལག་ལེན་དཀོན། ད་བློ་སེང་གི་བྱས་ཉེས་ལ་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ལོག ལོ་བཞི་སྟོང་སེང་ངེ་ཚར་སོང