རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཆུ་མཛོད་སོགས་བརྒྱབ་སྟེ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ལྷག་གི་འཚོ་གནས་ལ་གནོད་སྐྱོན་བཟོ་མུས་ཡིན་ཁར། བོད་ཀྱི་ཆུ་བོའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོར་ཆུའི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་ནས་དཀའ་ངལ་དང་ཉེན་ཁ་ཆེ་སྐོར་བརྗོད་འདུག
ཉེ་ལམ་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཝེ་ཌན་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སི་ཊོག་ཧོམ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆུའི་ལྟེ་གནས་ཁང་ (Stockholm International Water Institute) གིས་གཙོ་སྒྲུབ་བྱས་པའི་འཛམ་གླིང་གི་ཆུའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཆུ་དོ་དམ་ལྟེ་གནས་ཁང་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་ཕྱེད་མཐུན་འགྱུར་བྱས་ཏེ། ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཆུའི་བདེ་འཇགས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་ཨ་རིའི་བོད་དོན་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པ་ལྕམ་ ཨུ་ཛི་ར་ཛེ་ཡ་ (Uzra Zeya) མཆོག་གིས་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པར་གྲགས་པའི་བོད་ཡུལ་མཐོ་སྒང་གི་ཁུལ་དུ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆུ་མཛོད་དང་གློག་ཁང་སོགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་མུས་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་འོག བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་ ༡།༨ ལྷག་སྟེ། འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༢༣ གྱི་འཚོ་གནས་ལ་གནོད་ཤུགས་སྤྲད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་འདུག
ལྕམ་ཨུ་ཛི་ར་ཛེ་ཡ་ (Uzra Zeya) མཆོག་གིས་ཚོགས་ཆེན་དེའི་སྟེང་དུ་སྤེལ་བའི་གསུང་བཤད་ནང་། བོད་ཀྱི་ལྷོ་རྒྱུད་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དག་ནི་འཛམ་གླིང་གི་འཁྱག་རོམ་གྱི་ཆུ་མཛོད་ཆེ་ཤོས་གྲས་ཤིག་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པར་འབོད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་འབུམ་གཅིག་ལྷག་གི་འཁྱག་རིམ་ཡོད་པ་དང་། འཁྱག་རོམ་དེ་དག་ལས་ལྷོ་དང་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་དུ་གཙང་པོ་མང་དག་ཅིག་བཞུར་གྱིན་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ་སེང་གེ་གཙང་པོ་དང་ ཆུ་བོ་གངྒཱ། ཡར་ལུང་གཙང་པོ་དང་རྫ་ཆུ་སོགས་ཡོད་ལ། གཙང་པོ་དེ་དག་གིས་ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ཁུལ་གྱི་མི་གྲངས་ཐེར་འབུམ་ ༡།༨ ལྷག་ལ་འཐུང་ཆུ་སྤྲོད་ཀྱིན་ཡོད།
འོན་ཀྱང་། ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཁུལ་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་རྒྱ་སྐྱེད་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་གང་མང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས། གཙང་པོ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་མི་རྣམས་ལ་ཉེན་ཁ་ཧ་ཅང་ཆེ། དཔེ་མཚོན་ཞིག་ནི། ཉེ་བའི་འགའི་གོང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་མང་པོའི་ཆུ་ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་ཆུ་མཛོད་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཤུགས་ཆེན་སྤེལ་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆེད་དུ་ཆུ་མཛོད་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་སྤེལ་ཏེ། བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལྷག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བར་དོ་ཕོག་བཟོས་ཡོད་ལ། ཆུ་མཛོད་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་དེས་བོད་ཀྱི་གཙང་པོ་དག་གི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཆུའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཁོར་ཡུག་དང་དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་གནོད་ཤུགས་ཐེབས་ངེས་རེད། ཅེས་གསུངས་འདུག
ད་ལན་གྱི་འཛམ་གླིང་གི་ཆུའི་གལ་གནད་རང་བཞིན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་དེའི་སྟེང་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་བློ་བཟང་དབྱངས་མཚོ་ལགས་དང་རི་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་འགན་འཛིན་ཚེ་ཆུང་སྒྲོལ་མ་ལགས་གཉིས་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་གཙང་པོ་དག་གི་གཙོས་ཁོར་ཡུག་སྤྱིའི་ཐོག་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་འདུག
