སྤྲེའུའི་འབྲུམ་ནད་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་ཉེན་བརྡ་བཏང་།

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་སོགས་ཀྱི་ནང་སྤྲེའུའི་འབྲུམ་ནད་འགོས་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པས་ཚང་མས་ནུས་པ་མཉམ་དུ་སྤུངས་ཏེ་སྔོན་འགོག་གི་ལས་ལ་འབད་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་འབོད་སྐུལ་བྱས་འདུག

WHO declares mpox a global public health emergency for second time in two years. photograph: Panos

འདས་པའི་ལོ་ཤས་གོང་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་རྒྱ་ནག་ཝུའུ་ཧན་ནས་མཆེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གནོད་འཚེ་དང་གྱོང་གུད་ཆེན་པོ་བཟོས་པར་བརྟེན། འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་རིམས་ནད་ཀྱི་རིགས་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པར་དོ་འཁུར་སྔར་ལྷག་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་ལྟར། ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ནང་སྤྲེའུའི་འབྲུམ་ནད་ཀྱིས་དཀའ་ངལ་ཆེན་མོ་འཕྲད་མུས་ཡིན་པའི་ཁར། ཉེ་ལམ་འཛམ་གླིང་ས་གནས་གང་སར་རིམས་ནད་དེ་ཁྱབ་གདལ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྔོན་འགོག་བྱ་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་གི་ཉེན་བརྡ་ཞིག་བཏང་འདུག

དེའི་ཐད་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ཊེ་ཌོ་སུ་ (Tedros Adhanom Ghebreyesus) ལགས་ཀྱིས། ཉེ་ལམ་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ཁོན་གྷོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤར་རྒྱུད་དུ་འགོས་ཁྱབ་ཆེན་པོ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པའི་སྤྲེའུའི་འབྲུམ་ནད་དེ། དེ་སྔ་བྱུང་མེད་སའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གཙོས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་གླིང་ཆེན་དང་། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་ཏུ་འགོས་ཁྱབ་ཆེན་པོ་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པ་ནི་སེམས་ཁྲལ་བྱ་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན་པས། འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྲུམ་ནད་དེར་འགོག་སྲུང་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བསྐྱབ་དགོས། ཞེས་བརྗོད་འདུག་ལ། འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་འགན་འཛིན་སྨན་པ་མེ་ཌི་ཤི་ཌི་སོ་ (Matshidiso Moeti) ལགས་ཀྱིས། སྨན་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་མདུན་རྒོལ་བ་སོགས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཚོགས་ཁག་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤྲེའུ་འབྲུམ་ནད་སྔོན་འགོག་གི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་གཉེར་མུས་ཡིན། འབྲུམ་ནད་འདི་རྩ་མེད་བཟོ་སླད་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་མཉམ་རུབ་ཀྱི་ནུས་པ་སྤུངས་འཇོག་བྱ་དགོས། ཞེས་བརྗོད་འདུག

ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། འདི་ལོའི་ལོ་མགོ་ཙམ་ནས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་བཅུ་གསུམ་ནང་། སྤྲེའུ་འབྲུམ་ནད་འགོས་པའི་ནད་པ་མི་གྲངས་ ༡༧༠༠༠ བྱུང་བའི་ཁྲོད། མི་གྲངས་ ༥༠༠ ལྷག་གིས་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་དབུས་སུ་ཆགས་པའི་ཁོན་གྷོ་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་འབྲུམ་ནད་དེ་འགོས་ཁྱབ་ཆེན་པོ་འགྲོ་མུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཟླ་སྔ་མའི་ནང་ནད་པ་བརྒྱ་ཆ་ ༩༦ ཙམ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་ནས་བྱུང་ཡོད་སྐོར་དང་། སྤྱིར་སྤྲེའུ་འབྲུམ་ནད་དེ་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་སོགས་དང་བསྡུར་ན་འཆི་སྐྱོན་བྱུང་བའི་གྲངས་ཉུང་བ་སྟེ། ནད་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠ ཙམ་ལས་ཤི་ཡི་མེད་ཀྱང་། བུད་མེད་སྦྲུམ་མ་དང་ཟུངས་ཤུགས་ཞན་པོ་དག་ལ་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསལ་འདུག

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༨ ཀྱི་ནང་དུ་ནད་འབུ་དེ་གསར་དུ་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ། འདས་པའི་མི་ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་ནང་ཚུད་དུ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་འབྲུམ་ནད་དེར་འགོག་སྲུང་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་ཐེངས་གཉིས་བཏང་ཡོད་འདུག འདས་པའི་ཉིན་གྲངས་གཉིས་ཙམ་གྱི་ནང་ཡུ་རོབ་ཀྱི་སུ་ཝེ་ཌན་དང་པ་ཀི་སི་ཐན་གཉིས་སུ་སྤྲེའུ་འབྲུམ་ནད་འགོས་པའི་ནད་པ་དང་པོ་དེ་བྱུང་ཡོད་པས། ད་ལྟ་ཨེ་ཤ་ཡ་དང་ཡུ་རོབ་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་རིམས་ནད་དེ་འགོག་སྲུང་བྱེད་མུས་ཡིན་འདུག་ལ། འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་འབྲུམ་ནད་དེའི་སྔོན་འགོག་སྨན་ཁབ་རྒྱག་མུས་ཡིན་འདུག

ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་འགོས་ཁྱབ་འབྱུང་བཞིན་པའི་སྤྲེའུ་འབྲུམ་ནད་དེ་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོར་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཌན་མག་ནང་ཐོག་མར་ངོས་འཛིན་བྱུང་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལོར་དབུས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁོན་གྷོ་ནང་ཐོག་མར་མི་ལ་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བ་ནས་ད་བར་ཉུང་མཐར་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༡༦ ནང་འགོས་ཁྱབ་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་འདུག་ལ། འབྲུམ་ནད་དེ་མི་དང་མིའི་བར་གྱི་ཐུག་རེག་དང་། འབུ་སོགས་སེམས་ཅན་གྱིས་སོ་བརྒྱབ་པ། ཟུངས་ཁྲག་འགོས་པ་བརྒྱུད་འགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག་ལ། འབྲུམ་ནད་དེའི་ནད་རྟགས་ནི་གཟུགས་པོའི་རུས་ཚིགས་སོགས་ལ་ཟུག་གཟེར་རྒྱག་པ་དང་། གཟུགས་པོར་འབྲུམ་འབུར་ཐོན་པ་དང་ཟ་འཕྲུག་ལངས་བ། ཚ་བ་རྒྱས་པ། མགོ་ན་བ་དང་ཐང་ཆད་པ། པགས་མདོག་འགྱུར་བ་སོགས་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། དཔལ་ལྡན།

རྩོམ་སྒྲིག་བྱེད་མཁན། པདྨ་མཚོ།