རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་དུས་དེབ་ཅིག་གིས་པེ་ཅིན་དུ་གསང་བའི་བཀར་ཉར་ཁང་ཡོད་ལ། དེ་དག་གིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་རྣམས་བཙན་ཁྲིད་ཀྱིས་བཀག་ཅིང་མཚམས་རེར་རྡུང་རྡེག་སོགས་བཏང་སྟེ། མི་སེར་དེ་དག་ལ་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་དབུས་གཞུང་ལ་ཞུ་གཏུགས་བྱེད་འཇུག་གི་མེད་སྐོར་བྲིས་འདུག
གོང་གི་སྙན་ཐོ་འདི་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་དུས་དེབ་ Liaowang ཞེས་པ་དེའི་སྟེང་བཀོད་འདུག་ལ། དུས་དེབ་འདིའི་སྟེང་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་གི་ཕྱོགས་གཏོགས་སུ་འབྲི་བ་དང་ཞིན་ཧྭ་གསར་ཁང་གིས་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
གོང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་ལེའོ་ཝང་དུས་དེབ་དང་ཞིན་ཧྭ་དྲ་རྒྱ་གཉིས་ཀའི་སྟེང་བཀོད་ཡོད་འདུག
རང་དབང་གི་ལས་འགུལ་བ་སྐོར་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ནམ་རྒྱུན་གཞུང་གིས་འགོག་སྡོམ་བྱེད་ཀྱིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་གཞུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་ལམ་དུ་བཀོད་པ་དེ་ནི་གཅིག་བྱས་ན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་མགོ་ཁྲིད་དག་གིས་ད་བར་དུ་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱིས་ངོས་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་གོ་བརྡ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག
རྒྱ་ནག་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ལས་རོགས་ཝང་སུང་ལེན་གྱིས་བཤད་དོན། ཁོང་ཚོས་ད་བར་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་བཙོན་ཁང་ནག་པོ་ཡོད་པར་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ནི་ཐོག་དང་པོར་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་དུས་དེབ་གྲགས་ཅན་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་བཙོན་ཁང་ནག་པོ་ཡོད་པར་ངོས་ལེན་བྱས་པ་རེད། དེ་བས་འདི་ལ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ངེས། ཟེར།
གོང་གི་རྩོམ་ཡིག་དེ་ནི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མ་མཆོག་གིས་པེ་ཅིན་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་སོགས་གླེང་སྟེ་ཕྱིན་རྗེས་ཀྱི་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་འཕྲོ་ནས་དུས་དེབ་དང་དྲ་ངོས་སུ་བཀོད་ཡོད། བདུན་ཕྲག་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་ལ་ཨ་རིིར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་བཙོན་ཁང་ནག་པོ་ཡོད་སྐོར་གྱི་སྙན་ཐོ་དེ་བཏོན་པ་རེད།
ཧོང་ཀོང་དུ་ཡོད་ཅིང་རྒྱ་ནག་གི་གསར་འགོད་བརྒྱུད་ལམ་སྟེང་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་སྐུ་ཞབས་ ཌ་ཝེ་ཌི་ བྷན་ཌུར་སུ་ཀེ་ ཞུ་བས། རྒྱ་ནག་གི་ལེའོ་ཝང་དུས་དེབ་སྟེང་བཀོད་པའི་རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་ཀྲུང་དབྱང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ནང་ཁུལ་གྱི་ཐད་ཀའི་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་ཡིན་ངེས། འདི་ལ་གཟབ་ནན་གྱིས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་རེད། འདི་ནི་དབུས་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་དུས་དེབ་འདི་བརྒྱུད་དེ་བརྡ་ལན་ཞིག་སྤྲོད་ཀྱིན་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ནའང་ཆོག་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག
ཁོས་མུ་མཐུད་ནས་ཉེན་བརྡ་བཏང་དོན། ཡིན་ཡང་བརྡ་ལན་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ་དང་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་ག་རེ་སྒྲུབ་རྩིས་ཡིན་མིན་ནི་བཤད་ཚོད་ཐིག་པ་ཞིག་མ་རེད་ཟེར།
༼པར་གྱི་མཆན། གོང་གི་པར་འདི་ནི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་པར་རེད། པར་གྱི་བདག་དབང་ནི་ཨེ་པེ་གསར་ཁང་གི་ Elizabeth Dalziel ཞུ་བ་དེ་རེད། པེ་ཅིན་གྱི་བཙོན་ཁང་ནག་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་མི་ཞིག་གོམ་པ་བརྒྱབས་ནས་ཡོང་ས་འདིའི་ནང་དུ་རྒྱ་མོ་ལོ་གཞོན་ཞིག་གིས་མོ་རང་བཀག་ཉར་བྱས་པ་མ་ཟད། བཙན་གཡེམ་བཏང་ཚུལ་བཤད་འདུག༽
དངོས་གནས་སྔར་འབའ་བ་ཕུན་ཚོགས་དབང་རྒྱལ་མི་ལོ་ཅོ་བརྒྱད་བཙོན་ཁང་དུབཞུགས་སྐབས་མི་ལོ་དྲུག་བདུན་ཞིག་གི་རིང་ལ་ཉི་འོད་མཐོང་མ་ཐུབ་པརབཞུགས་ཡོད་འདུག་སྐབས་དེ་དུས་ནས་འདི་ལྟར་བུའི་བཙོན་ཁང་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་ངས་སྔར་མོ་ནས་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱིས་ཡོད་དེ་རིང་འདི་ལ་ཧང་སང་དགོས་དོན་མི་འདུག་སྙམ།
བཙོན་ཁང་ནག་པོ་ཟེར་ན་མ་ཟེར་ན་དོན་ལ་མུན་བཙོན་རེད་འདུག་ག སྔར་ནས་བོད་ལ་མུན་བཙོན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་སྟབས་སྐབས་འདི་དག་ཏུ་ཐ་སྙད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས།
རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་ཁང་དུ་འོད་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཡང་མཐོང་ས་མེད། བཙོན་ཁང་ནས་ཐོན་སྐབས་མིང་ལོང་བ་ཆགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཀྱང་དེ་རེད། དབྱར་ཁ་དང་དགུན་ཁ་གཉིས་ཆར་ས་ཐོག་རྡོ་སྟེང་དུ་ཉལ་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
དྲ་གོྲགས་བློ་བྷེ་ལགས་་་་་་་བཙན་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་བ་བཟང་ངན་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེར་མི་མང་གི་ཤེས་རྟོག་ཐུབ་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་རིད་སོང་ཙམ་ཉེ་སྔོན་གྲོས་ཚོགས་ཐེང་བརྒྱད་པའི་འོད་ལྡེར་དེ་གཞིས་བཞུགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་པས་གཟིགས་ཐུབ་ཡ་དེ་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག། སྤྱིར་གྲོས་ཚོགས་ཐེང་བརྒྱད་པའི་སྐབས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དེ་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནད་གཞི་རྙེང་པ་བཅོས་བྱེད་ཀྱི་བཟང་དྲུག་ཞིག་དང་མ་འོང་པར་ལམ་བསྟོན་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ལས་ནད་གཞི་སྐྱར་གསོ་དང་མ་འོང་པར་གཏོར་བཤེག་གི་ཆ་རྐྱེན་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཆེས་བྱིད་བཞིན་ཡོད། ངས་དེ་རིང་འདི་བྲིས་ན་ཁ་གྱོང་རག་སྲིད་ས་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་བསམ་ཚུལ་འདོན་པ་ལ་ཁ་གྱོང་རེག་ན་ཡང་གེ་མི་འདུག་ག།
གོང་གི་མཆན་འདི་གསུམ་གྱི་བཟོ་ལྟར་ཅིག་ལྟོས་དང་། ག་དུས་ཡིན་ཡང་ཁ་དཀྱོགས་ལ་འཁྱེར་འགྲོ་གི་རེད། གླེང་སའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་བསམ་ཚུལ་ནང་དུ་གླེང་གི་མ་རེད། དེ་རིང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་གསང་བའི་བཀག་ཉར་ཁང་དང་བཙོན་ཁང་གི་སྐོར་གླེང་སྐབས་དགོས་མེད་ཀྱི་དོན་དག་འདི་ལྟ་བུ་འཁྱེར་ཡོང་གི་རེད།
ངས་འདི་ནས་འདྲི་རྒྱུ་ཞིག་ལ། གོང་གི་གནས་ཚུལ་འདིའི་ཁུངས་གང་ཡིན་ནམ། ཞིན་ཧྭ་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་ནས་བརྙེད་མ་སོང་། ལེའོ་ཝང་གི་དྲ་གནས་སྟེང་དུའང་མེད་པ་འདྲ། ཡང་མིན་ན། ཁོང་ཚོས་བསུབས་བཏང་བ་མིན་ནམ།
བཙན་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཟུར་ཅིག་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད
འོ་དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཁོང་ཚོས་ཡང་བཙན་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཟུར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་ནི་རེད། གནས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནའང་ཁོང་ཚོར་ཁ་གསལ་གཏིང་གསལ་ཞིག་བྱུང་ན་བཟང་གི་རེད་བསམ་
དེ་འདྲ་མ་རེད་དམ་་་་
ད་ཅི་དྲག་བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་པ་དེ་ཚོ། ངོ་མ་ཧ་ལས་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་དེང་སང་ལྷ་སའི་ནང་དུ་ཉེ་ཆར་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་མཇུག་སྐྱོང་མ་ཐོབ་པའི་བརྙན་ཕྲིན་དེར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཚངཀ་ཤིག་ཤིག་གིས་བལྟ་བཞིན་འདུག་ཟེར་བ་ཁ་སང་ལྷ་ས་ན་ཁ་པར་བརྒྱུད་གོ་བྱུང༌། དྲྭ་ གྲོགས་རྣམ་པས་གསན་ཨེ་ཡོད་ན།