སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ས་ཁ་རོ་ཧྥུ་ Sakharov གཟེངས་རྟགས་འབུལ་འོས་པའི་མི་སྣ་ ༨ ཀྱི་མིང་ཐོ་ཁོངས་སུ་༧གོང་ས་མཆོག་ཀྱང་ཡོད་འདུག
ད་ལོའི་Sakharovགཟེངས་རྟགས་ཁོངས་སུ་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བའི་ཁྲོད་དུ་མི་སྣ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ཡང་ྋགོང་ས་མཆོག་དང༌། ཛིམ་དྷབ་ཝེ་ཡིའི་ཁ་གཏད་མགོ་ཁྲིད་མོར་གྷན་ཚི་ཝན་གྷི་རའེ་ Morgan Tsvangirai དང༌། ཧྥུ་རན་ཀོ་ཀོ་ལིམ་བྷི་ཡའི་གཏའ་མི་ཟུར་བ་ལྕམ་ཨེན་གྷི་རེ་ཌི་བྷི་ཌན་ཁོར་ཐི་ Ingrid Betancour ། རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཧོའུ་ཅ། ཡུ་རོབ་རོ་མ་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ། བྷེ་ལ་རུ་སུའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཨ་ལི་ཛན་ཌར་ཁའོ་ཛའུ་ལེན་ Alexandr Kozuli། ཨུ་རུ་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་འགུལ་བ་མཱེག་ཧལ་ཐི་རའི་པ་སི་ཁེན་ Mikhail Trepashkin ། ཀོང་གྷོ་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཨ་བྷོ་ཊི་ཨ་པོལ་ལི་ནའེ་རའི་མའ་ལོའུ་མཱ་ལོའུ་ Abbot Apollinaire Malu Malu བཅས་རེད།
གཟེངས་རྟགས་འདི་ནི་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ལོ་རེ་རེར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང༌། དམངས་གཙོ་རྩོད་ལེན་པའི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ལ་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ལ། ད་ལྟའི་བར་ལས་གཞི་འདི་མགོ་བཙུགས་ནས་མི་ལོ་ ༢༠ ལྷག་ཟིན་ཡོད། ཐོག་མར་ཨུ་རུ་སུའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་དམངས་གཙོ་རྩོད་ལེན་པ་ཨན་ཌ་རའི་སཱག་ཧ་རའོ་ Andrei Sakharov ཡིས་ ༡༩༨༨ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ བའི་ནང་རང་དབང་བསམ་བློ་བའི་ཆེད་དུ་གསར་གཏོད་བྱས་པ་ཞིག་རེད་འདུག དེ་བས་གཟེངས་རྟགས་འདི་ལོ་རེའི་ཟླ་ ༡༢ བའི་ནང་འབུལ་གྱིན་ཡོད་པ་དང༌། སྔོན་གཟེངས་རྟགས་འདི་ཐོབ་ཡོད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་ཚོ་མཉམ་འཛོམས་ཐོག་དུས་དྲན་འདི་སྲུང་གཙི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ཟླ་ ༩ བའི་ཚེས་ ༢༢ བར་ཡུ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་སྔོན་འགྲོའི་འོས་མི་གསུམ་འདེམས་རྒྱུ་དང༌། ཟླ་ ༡༡ གི་ཟླ་དཀྱིལ་དུ་དངོས་གཞིའི་འོས་འདེམས་བྱེད་དགོས་པ་རེད།
སྔོན་གཟེངས་རྟགས་འདི་གཞེས་མཁན་ལྷོ་ཨ་ཧཕེ་རི་ཁའི་མགོ་ཁྲིད་ཟུར་བ་ནེལ་སོན་མཱན་ཌེ་ལ་ Nelson Mandela། འབར་མའི་ཁ་གཏད་ཚོགས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཨན་སང་སོན་སྐྱིད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཟུར་བ་ཁོ་ཧཕིས་ཨ་ནན་ Kofi Annanབཅས་ཡིན་པ་རེད།
སྔོན་བྱོན་ལོ་ཙྰ་བ་ཚོས་སྐུ་ངལ་ཚད་མེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡི་གེ་ཕྱིར་ལོག་དང་བརྩིགས་ཡིག་ཕྱིར་ལོག་མང་པོའི་ལྷན་པ་དང་། ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཟུར་རྒྱན་མེད་པར་ཤར་མར་བོད་ཡིག་ཀློག་མཁན་ཚང་མས་ངལ་མེད་དུ་ཀློག་ཐུབ་པ་ཞིག་བསྒྱུར་འདུག ་ཀྱང་། དེང་སྐབས་ཀྱི་ཡིག་བསྒྱུར་བ་ཚོས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ས་མིང་མི་མིང་ཙམ་བོད་བསྒྱུར་གཙང་མ་བྱེད་མ་ནུས་པའང་གང་ལྟར། བོད་དབྱིན་ཤན་སྦྱར་དུ་བསྒྱུས་ནས་བརྟན་པོ་གནང་འདུག་ཏེ། ཡིག་འཕྲེང་གཅིག་གི་ནང་ལ་བོད་ཡིག་ཤེས་མཁན་ལ་བོད་ཡིག་དང་དབྱིན་ཡིག་ཤེས་མཁན་ལ་དབྱིན་ཡིག་ཀློག་ཆོག་པའི་འདམས་ཀ་སྤྲད་ཡོད་པ་མ་ཟད། དང་པོས་བརྡ་མ་འཕྲོད་ན་གཉིས་པས་ཏན་ཏན་བརྡ་འཕྲོད་རྒྱུའི་ཡིག་བསྒྱུར་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཟབ་པོ་ཞིག་ལག་ལེན་བསྟར་བཞིན་པར་དགའ་བོ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་དེ་དོན་གཅིག་སྐད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ལ་འབྲི་བར་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་ཀློག་མཁན་གཉིས་ཀས་ཚུ་ཚོས་ཉིས་ལྡབ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས་འགྲོ་སོང་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ཕྱིར་འགྲོ་སོང་ཆུང་དུ་གཏོང་ཕྱིར་བོད་ཡིག་གིས་བརྡ་མི་འཕྲོད་རྒྱུའི་དོགས་པ་ཡོད་སར། ཡིག་གེ་ཕྱིར་ལོག་གི་ལྷན་པ་མེད་པར་དབྱིན་ཡིག་ཁོ་ན་བྲིས་ན་འཐུས་པ་འདྲ། ཡིག་ཟོར་ཡང་བ་ལའང་ཕན་ཆེ་ངེས་རེད།
དཔེར་ན་་་་་་་་་”འགོ་ཁྲིད་ཨ་བྷོ་ཊི་ཨ་པོལ་ལི་ནའེ་རའི་མའ་ལོའུ་མཱ་ལོའུ་ Abbot Apollinaire Malu Malu”ཞེས་པའི་ཚིག་རིང་པོ་དེའི་ཚབ་ལ། “Abbot Apollinaire Malu Malu”ཞེས་བོད་ཡིག་ཕྱིར་ལོག་ཚོ་མེད་ན་ཡིག་ཕྲེང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཉུང་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཟད་ནང་དོན་ལ་ཁྱད་སྤུ་ཙམ་མེད། འདི་ཚོར་བོད་ཡིག་གཙང་མ་འབྲི་རོགས་ཟེར་ན་ཉན་གི་མ་རེད། དེ་ལས་བོད་ཡིག་མེད་པར་འབྲི་རོགས་ཞུ་ན་བསམ་བློ་གཏོང་སྲིད།