དགེ་འདུན་པ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ད་ལྟ་སི་ཁྲོན་ཁྲིན་ཏུའུ་སྨན་ཁང་ཞིག་ཏུ་ཡོད་འདུག་ལ། ཁོང་གི་རྨས་སྐྱོན་དྲག་སྐྱེད་ཙམ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱ་གཞུང་གིས་ནང་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར།
ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ཀྱིས་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེག་གཏོང་སྐབས། རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ཏེ་སྨན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་ཡོད་པ་དང། དེའི་རྗེས་ནང་མི་ཚོར་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ཀྱི་རྐང་ལག་མ་བཅད་ན་སྲོག་ཉེན་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་ཀྱང། ནང་མི་ཚོས་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་པ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་གནོན་ཤུགས་སླེབས་པ་སོགས་ཀྱིས་སྐབས་དེར་ཁོང་གི་རྐང་ལག་བཅད་མེད་ལ། ད་ཆར་ཁོང་སི་ཁྲོན་ཁྲིན་ཏུའུ་ས་ཁུལ་གྱི་སྨན་ཁང་ཞིག་ཏུ་ཡོད་ཚུལ་འདུག་ཀྱང། མི་སུ་ཡང་ཐུག་འཕྲད་བྱེད་དུ་འཇུག་གིན་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག ནང་མི་དང་ཁོང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཚོས། ད་ལྟ་ཁོང་གི་རྨས་སྐྱོན་དྲེག་སྐྱེད་བྱུང་སྟེ་སྨན་ཁང་ནས་ཕྱིར་བུད་ཆོག་ཀྱང། ད་དུང་ཁོང་གི་ལུས་སྟེང་དུ་མེ་མདའི་རྨ་ཤུལ་ལུས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པས་ནང་མིར་རྩིས་སྤྲོད་མ་བྱས་པར་བཙོན་པ་ལྟ་བུར་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག
དགེ་འདུན་པ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་ཏེ། རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་སམ། འཇང་ཁོ་ཞུ་བ་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣ ཉིན་གྱི་མཚན་མོའི་བོད་ནང་གི་ཆུ་ཚོད་ ༢ ཙམ་ལ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་རང་ཤག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། དེའི་རྗེས་ཁོང་གི་ནང་མི་གཉེན་འབྲེལ་ཚོས་རྔ་བ་རྫོང་དང་ཁུལ། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་བཅས་སུ་རྩད་གཅོད་བྱས་ཀྱང། ད་བར་འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་གར་ཡོད་དང་། གནས་སྟངས་ཅི་ཆགས་གསལ་ཁ་གང་ཡང་བྱུང་མེད་སྟབས། ས་གནས་བོད་རིགས་མང་ཚོས་ཁོང་གི་འཆི་གསོན་ཐད་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག
གྲྭ་འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ནི་ད་ལྟ་རང་ལོ་ ༣༥ ཡིན་ཞིང། ཕའི་མིང་ལ་རྡོ་རྗེ་དང་མའི་མིང་ལ་སྒྲོན་པེ། སྐྱེས་ཡུལ་རྔ་བ་ཇོ་ལེབ་ཡིན་འདུག ཆུང་ངུ་དུས་ནས་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པར་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གནང་བཞིན་པའི་གྲྭ་བ་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཡིན་ཡང། ཉེ་ཆར་གློ་བུར་དུ་རྒྱ་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་འདུག ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་ཞིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་སྟེང་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བའི་ནང། གྲྭ་འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས། བཀྲ་བྷེ་ཡི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བཏང་བ་དང། དེ་ལྟར་བྱེད་དོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་དོ་སྣང་ཡོང་ཆེད་ཡིན་པ་སོགས་ངོས་ལེན་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བཀོད་ཡོད་འདུག
གོང་གི་གནས་ཚུལ་འདི་ནི་བཞུགས་སྒར་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཛ་དྲག་འབྲེལ་མཐུད་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཁོ་སྤྲོད་བྱས།
![Uyghur Scholar Rahile Dawut [Photo: Uyghur Human Rights Project]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2023/09/Uyghur-Scholar-Rahile-Dawut-Photo-Uyghur-Human-Rights-Project-360x180.jpg)
གངས་ཅན་པའི་དཔའ་བོ་ངོ་མ་ཞིག་སྟེ་དཔའ་བོ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་སྐུ་ཚེ་བརྟན་པར་ཤོག
མདོ་སྨད་རྔ་བ་ཚང་གིསདཔའ་བོའི་རྡོ་རིང་མང་་པོ་བཞེངས་སོང་། འདི་ལྟ་བུའི་་དཔའ་བོའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་ཡ
བརྩེ་བའི་གྲོགས་པོ་ལགས། སྐད་ཆ་འདི་ལྟར་གསུང་བ་ཡིན་ན་བདེན་པ་ཡིན་ཡང་། མི་མང་གིས་ཁྱེད་རང་ལ་སྡུག་དམོད་བྱེད་པ་ལས་ཕན་ཅི་ཡང་ཐོག་མི་ཡོང་། འདིའི་བསྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་མང་བོ་ཞིག་བསྔོག་ནས་ཡོང་བསྔོག་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ནི་དེ་དག་དོན་མེད་ཀྱི་སྐད་ཅོར་བརྒྱབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་སྟབས། ངས་ཁ་རོག་གེར་བཞག་པ་ཡིན། དེ་མིན་དེའི་བསྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་ཡང་ན་བསམ་ཚུལ་མང་བོ་ཞིག་འདྲི་དགོས་ས་དེ་ནི་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པ་ལ་སྐད་ཆ་འདི་དག་གསལ་བོ་ཞིག་འདྲི་དགོས་པ་རེད་སྙམ་ཡོད། དེ་ཡང་
འདིའི་ཐད་ན་ང་ལ་བསམ་འཆར་ཞིག་ཡོད། དཔའ་བོ་དམ་པ་ཁོང་ནི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གི་ནང་ནས་ཐུབ་བསྟན་དངོས་གྲུབ་གཉིས་པ་དེ་ཆགས་པ་རེད། འདི་ལ་རང་རེའི་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་ཁག ཐ་ན་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་འོས་ན་ཡང༌། འདིའི་སྐོར་ནས་གྲགས་འགུལ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཅི་རེད། འདི་མ་ཤི་བའི་སྟབས་ཀྱིས་རེད་དམ། ཡང་ན་ཐུབ་བསྟན་དངོས་གྲུབ་དང་བར་ཁྱད་ཅི་ཞིག་ཡོད། ངེས་པར་དུ་ཤི་དགོས་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་དཔའ་བོ་འདི་ལ་ཤི་བའི་སྙིང་སྟོབས་མེད་སོང་བ་རེད་དམ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་དངོས་གནས་ཁྱད་མཚར་ཞིག་རེད། ངའི་བསམ་པར་འདིའི་རིགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡི་རངས་ཞུ་དགོས་པར་མཐོང༌། དེ་མ་ཡིན་པར་ཤི་སོང་བ་ཞིག་ལས་འདི་གལ་ཆེན་དུ་མ་རྩིས་ན་གསོན་ཙམ་གནས་པའི་ཁོང་གི་སེམས་ཤུགས་ཆགས་པར་ཉེན་ཁ་ཡོད། འགྱོད་སེམས་སྐྱེ་བར་ཉེན་ཁ་ཡོད།
དཔའ་བོ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་རིང་ཞིང་བསམ་དོན་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པར་ཤོག རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་བཀྲ་བྷེ་ལགས་མི་རིང་བར་ང་ཚོའི་མིག་མདུན་ལ་མངོན་པར་ཤོག ཁོང་ལ་ང་ཚོས་སེམས་དང་བསམ་པའི་སྟེང་ནས་བཀའ་དྲིན་ཞུ་འོས།ê