ཁོང་ཉིད་སྔོན་མ་ན་ཚ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ལུས་པོ་བདེ་ཐང་ཡིན་པས་། ངས་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་ངའི་ཁྱོ་ཀའི་གཟུགས་པོའི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲ་ཞིག་བཟོ་མཁན་རྒྱ་མི་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་གྱི་བཟའ་ཟླ་ལྷ་མོ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་བྱུང།
ཕྱི་ཚེས་ ༣༡ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ངྷ་ས་མེག་གྷན་རླངས་འཁོར་ས་ཚིགས་སུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔའི་གོ་སྒྲིག་འོག་མཚན་རྟགས་བསྡུ་རུབ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་སོང་ལ། དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས། ལོ་སྔོན་མའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་ཟིན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན། རྒྱ་ནག་གི་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་བཅས་ཀྱི་ཐད་བོད་མི་དཀྱུས་མའི་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཏེ་གློག་བརྙན་གྱི་གཟུགས་སུ་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་མཁན། ༼འཇིགས་བྲལ༽གློག་བརྙན་ཕན་སྐྲུན་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྤྱི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་ཁྲིམས་ཆད་གཅོད་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་བྱུང་ཡོད་སྟབས། གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔས་རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་དང་འཇིགས་ཞུམ་བྲལ་བའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་གོང་བཀུར་དང་འབྲེལ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་ཆད་དང་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་རང་དབང་སྤྲོད་དགོས་པའི་ཐད་མཚན་རྟགས་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཆེད་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན། དགོང་མོ་དེར་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་ཐོག་ཁོང་གི་བཟའ་ཟླ་ལྷ་མོ་མཚོ་གཙོས་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་མི་དང་ས་གནས་མི་མང་བརྒྱ་ལྷག་འདུ་འཛོམས་བྱས་ཡོད།
སྐབས་དེར། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཀིརྟི་སྒྲོལ་དཀར་ལྷ་མོ་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་དོན། དེ་རིང་ང་ཚོ་ཚོགས་པ་ཁག་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ལས་འགུལ་འདི་སྤེལ་དོན་ནི། རྒྱ་གཞུང་གིས། ལོ་སྔོན་མའི་སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་གིས། ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ནག་ཉེས་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་ན། འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱས་པ་དང་། སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཐོག་རང་ཉིད་ཚོར་བ་དང་བསམ་ཆུལ་བཤད་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པར་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱིས། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩེད་འགྲན་སླེབས་ལ་ཉེ་སྐབས་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་འཛིན་སྟངས་ལ་གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་གྱི་༼འཇིགས་བྲལ༽གློག་བརྙན་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་སྟབས། ད་ལྟའི་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བ་དང་སྡུག་སྦྱོང་དང་མནར་གཅོད་གང་འདྲ་ཞིག་བཏང་ཡོད་མེད་དེ་ང་ཚོས་ཚོད་དཔག་བྱས་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། ཁོང་ཉིད་ཀྱི་གློག་བརྙན་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་པ་དེའང་སྙན་གྲགས་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་པར་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་དུས་སྐབས་དེར་བོད་མི་ཚོའི་ནང་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འཛམ་གླིང་ཤེས་རྟོགས་བྱས་ཆེད་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ལས་དོན་འདི་བསྒྲུབས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ཁོང་གི་རླབས་ཆེན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་ལ་གུས་བཀུར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། ཁོང་གི་གཟུགས་པོའི་འཕྲོད་བསྟེན་སོགས་ཀྱི་ཐད་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་མ་ཟད། ཁོང་ལ་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་ཆད་བྱས་པར་ང་ཚོས་སྙིང་ཁོང་རུས་པའི་རུས་པའི་སྟེང་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ཁོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རོགས་ཅེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཅེས་བརྗོད་བྱུང།
དེ་བཞིན། རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱི་བཟའ་ཟླ་ལྷ་མོ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་འདི་དང་འབྲེལ་ཁོ་མོས་སེམས་ཚོར་བརྗོད་དོན། དེ་རིང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ལྔས་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་གློད་གྲོལ་ཆེད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་དང་འདིར་རུ་ཕེབས་པའི་མི་མང་ཚང་མར་ང་རང་གི་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་བ་ཡིན། ངའི་ཁྱོ་ཀ་གང་འདྲ་བྱས་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དེ་ང་རང་གི་མ་བཤད་ཀྱང་ཚ་མས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་རང་ལོ་སྔོན་མ་ནས་ད་ལྟའི་བར་ང་ཚོ་ནང་མི་གཅིག་ཀྱང་ཁོང་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱི་གོ་སྐབས་བྱུང་མེད་པ་མ་ཟད། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་ང་ཚོ་ནང་མིའི་འདོད་པ་ཡོད་པའི་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པར་ཁྲིམས་རྩོད་བྱེད་དུ་བཅུག་མེད་སྟབས། ང་ཚོ་ནང་མི་ཚང་མ་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བཞིན་ཡོད། ལྷག་པར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ཉིད་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ནས་སྡུག་སྦྱོང་དང་མནར་གཅོད་བཏང་སྟེ་ད་ལྟ་མཆིན་པའི་ན་ཚ་བཟོས་ཡོད་ཚུལ་ཐོས་སྟབས། ང་ཚོ་ནང་མི་ཚང་མ་ཉིན་གཅིག་ཀྱང་འགྲོ་དཀའ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད། ཁོང་ཉིད་སྔོན་མ་ན་ཚ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ལུས་པོ་བདེ་ཐང་ཡིན་སྟབས། ངས་སྤོབས་པ་ཆེན་པོས་ཁོ་བོའི་ད་ལྟའི་གཟུགས་པོའི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲ་ཞིག་ཆགས་པ་དེ་རྒྱ་མིས་ཁོང་རང་ཚོས་བཟོས་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཐུབ། ཁོང་ཉིད་གནང་སྟངས་དེ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པས་ངས་རྒྱ་མིས་གཞུང་ལ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་འདུས་པའི་མནར་གཅོད་དང་གདུག་རྩུབ་མྱངས་དང་མྱོང་བཞིན་པ་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་བོད་མི་ཡོངས་ནས་མཁྱེན་རྟོགས་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་རྣམས་པ་གློད་གྲོལ་ཐད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རོགས་གནོངས་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིིན། ཁོ་མོས་ངུ་ངག་དང་བཅས་སང་ཉིན་ངས་ཁྱོ་ཀ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་ཆད་གཅོད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཁོ་རང་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་གློད་གྲོལ་དང་ལོ་སྔོན་མའི་ཞི་རྒོལ་ཁྲོད་ཕ་མ་ཤི་ཟིན་པ་དང་ཁྱོ་ཀ་ཤི་ཟིན་པ་བུ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་བདག་པོ་མེད་པ་སོགས་བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་ནང་མི་དེ་དག་གི་གནས་སྟངས་ཕྱི་སྡོད་བོད་མི་གཙོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་བྱ་རོགས། ཅེས་འབོད་སྐུལ་ཡང་གནང་སོང།
མཐའ་མར། བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་ལས་འགུལ་འདི་དང་འབྲེལ་གསུངས་དོན། རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཚང་མས་མཁྱེན་ཀྱི་རེད། ང་ཚོ་བོད་དོན་ཐད་ཀྱི་གློག་བརྙན་ཕབ་སྐྲུན་པ་ཞིག་རེད། ཁོང་གིས། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་མང་པོས་ནང་བསྐོར་བསྐྱོད་བྱས་ཏེ་བོད་མའི་འཚོ་བ་སོགས་ཀྱི་ཐད་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་རུབ་བྱས་རྐྱེན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་གློག་བརྙན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གཟིགས་མོར་ཕུལ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད། ཡིན་ནའང། སྔོན་མའི་གཟུགས་པོ་བདེ་ཐང་ཡོད་པའི་ཁོང་ཉིད་ད་ལྟ་ན་ཚ་ཡོད་པའི་གནས་སུ་བསྐྱལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ལ་ཁྲིམས་ཆད་བྱ་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཚབ་བྱས་ཏེ་བོད་ནང་གི་གནད་དོན་གང་བྱུང་མིན་དང་ནག་ཉེས་གང་བྱུང་མིན་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་མེེད་ཁྲིམས་ཆད་བྱས་པ་གསལ་བཤད་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འདི་དང་མཚུངས་པའི་བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཡོངས་གློད་གྲོལ་གཏོང་བར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་ཆེད་ལས་འགུལ་འདི་སྤེལ་བ་ཡིན། ཅེས་གསུང་སོང་།
ཉིན་དེར་ཚོགས་པ་ལྔའི་ངོས་ནས་མཚན་རྟགས་བསྡུ་རུབ་དང་མར་མེ་ཁྲོམ་སྐོར་གནང་བ་མ་ཟད། དགོང་མོར་དེར་ཡོད་ས་གནས་མི་མང་ལ་རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱི་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་པའི་༼འཇིགས་བྲལ་གློག་བརྙན༽གཟིགས་འབུལ་གནང་སོང།
ཆེའི་རྩེ་བ་ཆེ་བའི་རང་གི་ཆུང་མ་དང་ཕ་མ་བཞག་ནས་མི་རིགས་འདིའི་ལས་དབང་་གི་ཆེད་ཡོད་ཚད་བློའི་བཏང་བའི་དབའ་བོ་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་ལགས་བཙོང་གྲོད་ཡོང་རྒྱུ་དང་ལྷག་པར་ཁོའི་གི་ཚེ་མཇུག་རང་དུ་གནས་བ་ལ་འབད་རྩོན་ཞུ་རྒྱུ་གལ་ཆེ།ད་དུང་ཁོང་གི་ཕ་མ་དང་ཆུང་མ་དག་ལ་གཟིགས་སྐྱོང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེ།
ངའི་ཕ་ཡུལ་ན་འདི་འདྲའི་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད། རྐུན་མ་ཁ་སང་འཛུལ་སོང་། ཁྱི་མོ་དེ་རིང་ཟུག་གི ཨ་ལ་ཀུ་རེ་ཡིན། གནམ་གང་ལ་རྟ་གསོས་ཏེ། ཚེས་གཅིག་ལ་ཇག་ལ་སོང་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་རྒྱུ་རེད། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་བརྩོན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་ལས། གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་གཙོར་འདོན་བྱེད་པ་འདི། ངྷ་རམ་ས་ལའི་ལས་འགུལ་བ་དག་གི་ལུགས་སྲོལ་རེད།
ཞབས་རིམ་བསྒྲུབས་ནས་འགྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་བོད་པ་ཚང་གིས་འགྲུབ་ཡོད། བོད་པ་ཚང་གིས་དེ་འདྲའི་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་མང་དྲགས་པས་གནད་དོན་འདི་ལྷག་པ་རེད། ངས་བལྟས་ན་དེ་འདྲ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་རེད། གཙོ་བོ་བོད་པ་ཚང་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ཀ་ཧ་ཅང་དོགས། དེའི་སྟེང་ལ་བསམ་བློ་རྨོངས་འཐོམ་པ་ཧ་ཅང་མང༌། གནད་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཞབས་རིམ་བསྒྲུབ་ནས་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་དེར་མོས་མཐུན་རྩ་བ་ནས་མེད།
ནོར་བཅས། ཞལ་ལ་ཉན་ཏེ
བོད་པ་ཚང་གི་ལས་མ་དག་པ་དང་བསོན་ནམས་ཉམས་ཡོད་སྐོར་ལོ་རྟག་པར། གནས་ཆུང་གིས་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གསུངས་པ་དང༌། ཁོང་གིས་བོད་མི་དམངས་ལ་གསུང་གི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ང་ཚོས་བསོད་ནམས་སླར་གསོའི་ཆེད་དུ་ཞབས་རིམ་ག་ཚད་བསྒྲུབས་མྱོང་། གོང་གི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གསུང་ཚུལ་ལས། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སེམས་ལྡན་རྣམས་ནས་བོད་མི་ནི་ཆེས་ལས་དང་བསོད་ནམས་དམན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་གསུངས་པས་ན། ང་ཚོས་ཅིས་ཀྱང་ཁོང་དག་གི་ཞལ་མ་ཉན་ཏེ་ཞབས་རིམ་གང་མང་མྱུར་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པ་རེད།
གཞན་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་གྱི་བཟའ་ཟླའི་བག་ལེབ་ཉོ་དགོས་སྐོར་དངོས་མེག་གྷན་བོད་མིའི་ཐུགས་ལ་འཛིན་དགོས་པར་སྣང༌།
དངོས་གནས་བློ་ཕམ་པོ་རེད། བོད་པ་ཚང་གི་གནས་སྟངས་འདི་འདྲའི་ཚད་དུ་ལྷུང་བ་ཡང་སྙིང་ཅི་ཞིག་ལན་སོང་བ་ཡིན་ནམ། ང་ཚོས་ཡང་བསྐྱར་འདི་དག་ཚང་མ་ལས་དབང་གི་མགོར་འཕེན་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
རྡ་ས་མིག་གྷན་དུ་གནསབཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྙན་ལམ་དུ། རྒྱལ་གཅེས་པ་དོན་གྲུབ་དབང་ཆེན་གྱི་བཟའ་ཟླ་ལྷ་མོ་མཚོ་ཉིན་ལྟར་ཞོགས་ཀ་རྡ་ས་མིག་གྷན་རླངས་འཁོར་འབབ་ཚུགས་སུ་བག་ལེབ་རེ་བཙོང་ནས་ནང་མི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་གསོ་བཞིན་འདུག་པར་ཞོགས་ཀ་བག་ལེབ་ཉོ་མཁན་ཚོས་ངེས་པར་དུ་དོན་འགྲུབ་དབང་ཆེན་གྱི་བཟའ་ཟླའི་བག་ལེབ་གཟིགས་ན་དེའི་ཚོད་ཀྱི་ཕན་ཐོགས་ངེས་རེད།