གྲང་སེང་བཏང་པའི་གྲོས་འཆར་དང་ཚ་བོ་ཆགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས། སྤྱི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་མགོན་པོ།

ངའི་སེམས་ཁུངས་ཀྱི་རེ་བ་
ཁྱོད་གང་དུ་ཡོད།
ཁ་སང་གི་སྤྱི་འཐུས་ལ་མ་སྐྲག།
དེ་རིང་ཉིན་མོ་སླེབས་སོང།
རེད་ཡ་རེ་བ་ལགས་
ཁ་སང་གི་ཉི་ནག་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཤར་སོང་
རེ་བ་ལགས་ སེམས་ཤུགས་མ་ཆགས་ཡ་རེ་བ་
དེ་རིང་ཉིན་གཞོན་གསར་པ་ཁོང་
རེ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ཉག་གཅིག་གི་སྐྱབས་མགོན་ཡིན་
རེ་བ་
ཁོང་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་དཔུང་ཡིན་
ཁོང་ནི་སྤྱན་རས་གཟིགས་རྣམ་སྤྲུལ་ཡང་ཡིན་
རེ་བ་ལགས་
བཟོད་སྲན་མེད་པའི་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི། །སྤྱི་དོན་མ་ལུས་འཕེལ་བ་དང། །འགལ་རྐྷེན་མཚན་མ་ཞི་བ་དང། །མཐུན་རྐྱེན་མ་ལུས་ཚང་བར་ཤོག །
བདག་དང་གཞན་གྱི་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི། ཚོགས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱལ་བ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཡི། བསྟན་པ་ཡུན་རིང་འབར་གྱུར་ཅིག།

བསམ་ཚུལ་འདི་ལ་རང་རང་གིས་འགན་འཁུར་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མ་འགྲིག་པ་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད། བཟོད་སྒོམ་དང་གུ་ཡངས་མ་བྱས་ན་མུ་མཐུད་ནས་འདི་འདྲ་ད་དུང་ཡོང་ངེས་ཅན་རེད་སྙམ།

དྲ་གྲོགས་བསོད་ཚེ་ལགས།
ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་འདི་དང་འོག་གི་རྩོམ་ཐུང་དེ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད།
འདི་ཁ་བརྡ་དང་བང་ཆེན་དུ་བཀོད་པ་ལས་དུས་བབ་ཏུ་འགོད་པ་ཐོག་མ་ཡིན།
སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་སྙིང་རླུང་གི་དཀའ་ངལ་འདི་སྲོག་རླུང་གིས་སེལ་ཐུབ་མིན་བཤད་ཁག་པོ་འདུག གང་ལྟར་རེ་བ་ཏོག་ཙམ་ལྷག་ཡོད་པ་འདི་རེད།
རྩོམ་ཐུང་འདི་political satire ལྟ་བུ་བྲིས་ཡོད་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཞིག་ཡིན།

གངས་སྐྱིད་དུ་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་བཟོ་གྲྭ་བཙུགས་པ།
བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་གཉིས་པ་གངས་སྐྱིད་དུ་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་བཟོ་གྲྭ་ཟེར་བའི་ཚོང་རྟགས་(Trademark) ལ་བཀའ་ཁྲི་སྦྱར་བ་ཞིག་བཙུགས་འདུག་ཟེར། དེང་སྐབས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་དུ་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་(oxygen bottle) རྣམས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སྟངས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་ནས་འཁོལ་སྡོད་འདུག་ཟེར།
སྤྱི་འཐུས་“ཡོད་དོ་ཅོག”་གིས་‘མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་’དང་‘བྱ་སྤུ་གནོན་’དང་‘ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས་’དང་‘ཞལ་གཅིག་གྲག་’གིས་“སྣ་ཁུང་ནས་ཡར་ལ་དབུགས་རྔུབ།”ཟེར་བ་དང་“ཞལ་ནས་མར་ལ་དབུགས་ཐོངས།” ཟེར་བཞིན་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་འདི་དག་གི་དབྱུང་རྔུབ་བྱེད་སྟངས་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པའི་སྐབས་རེད་ཟེར།
ཐོན་རྫས་གསར་པ་འདི་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ ཟླ་བ་༦་ཚེས་༢༠་ལ་ཐོག་མ་༼བོད་གཞུང་ཡང་ཟློས་བསྐྱར་ཟློས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཁང་ ༽དུ་ཁྲོམ་བསྒྲགས་བྱས་(advertised) སོང་ ཟེར། ཚོང་རྫས་འདི་ནི་འཛམ་གླིང་ན་ཁྲོམ་བསྒྲགས་བྱེད་པར་ཐེངས་དང་པོ་རེད་ཟེར། བོད་མི་རིགས་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ག་དུས་ཡིན་ནའང་མི་རིགས་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་བསྙེག་མི་ དགོས་པ་འདི་ནི་སྔོན་ཐོན་གྱི་མདུན་བསྐྱོད་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ཟེར།

བཀུར་ འོས་སྤྱི་འཐུས་མང་ཆེ་བས་སེམས་སུ་བསམ་པ་ཁ་ནས་ཤོད་མ་ཕོད་པར་ལོ་མང་པོར་ར་ལུག་ནང་བཞིན་མགོ་བོ་འཕྲེད་ལ་གཡུག་བཞིན་ཁྱུ་ཚོགས་དང་ཁྱུ་ཚོགས་བསྡེབས་ནས་འགྲོ་ བཞིན་ཡོད་པ་གོ་རྒྱུ་ཡོད་འདུག་ཟེར། བཀུར་འོས་སྤྱི་ འཐུས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལ་སྙིང་རླུང་འཚང་ནས་དབུགས་གཏོང་དཀའ་བའི་གནས་སྐབས་འདིར་བཀའ་ཁྲི་རྟགས་ཅན་གྱི་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་འདི་དག་སྤྱད་དེ་སྙིང་རླུང་ཡོད་ཚད་ བསང་ཐུབ་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་འདུག་ཟེར། ཚོད་དཔག་གི་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ་མཁན་ནི་རྡ་སའི་གྲགས་ཅན་ཚགས་ཤོག་དེ་དག་གི་རྩོམ་ སྒྲིག་པ་དེ་ཚོ་དང་བོད་ཡིག་གི་སྨྱུག་ཐོགས་པ་དེ་དག་རེད་ཟེར། དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་སྟངས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་འདུག་ཟེར། དེ་ལས་སླ་བོ་མི་འདུག་ཟེར། ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱབ་རྩ་མི་དགོས་པ་རང་གི་དད་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་གཞི་ལ་བཟུང་ནས་དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་གྱིན་འདུག་ཟེར། རིག་གནས་གསར་བརྗེ་སྐབས་སུ་ “རླབས་ཆེན་མའོ་ཀྲུང་ཞིའི་དགོངས་པ་གཞི་བཟུང་་་་་” ཟེར་བའི་བཤད་སྟངས་དང་གཅིག་པ་འདྲ་བོ་འདུག་ཟེར། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དཔེ་འདྲ་ཡག་པོ་འདུག་ཟེར། ད་དུང་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དེ་དག་གིས་སྨྱུག་རྩེ་ནས་ཐོན་མི་ཕོད་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་དེ་ཁ་ལ་སྦྱར་ཐེངས་རེར་དཔྱད་བརྗོད་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཧོན་འཐོར་མང་པོ་ཐོན་ཡོང་གི་འདུག་ཟེར། གཞིས་ཆགས་པ་མང་པོ་ཞིག་ཧོན་འཐོར་འདུག་ཟེར།
ད་ དུང་གྲྭ་ཚང་ཆེ་ཁག་འགའ་ཞིག་གིས་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་བྱང་པའི་བླ་རྒན་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཀླད་རྩ་ལ་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་འདི་བཏགས་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་རེད་ཟེར། ལྷ་བླ་མའི་ལུང་བསྟན་ཕེབས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་འཛམ་གླིང་ན་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཡག་ པོ་བྱུང་ན་བོད་དོན་ལ་ཕན་གྱི་རེད་ཟེར། ངོ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་རྩ་ཡན་མང་པོ་མི་འདི་དག་ལ་ཡོད་བཟོ་འདུག་ཟེར། ལྐོག་གྱུར་འདི་རིགས་ཚན་རིག་གིས་ལམ་ནས་འགྲེལ་བཤད་བྱ་ཐུབ་ན་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་ཧོན་འཐོར་བག་ཆགས་ཡག་པོ་འཇོག་རྒྱུ་རེད་ཟེར།
ཡིན་ནའང་རྡ་སར་བོད་རིགས་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་དེ་དག་གི་ཀླད་རྩ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོ་བྱེད་དགོས་པའི་འདུན་པ་ཞིག་ལྭ་བ་དམར་པོ་གོན་མཁན་འདི་དག་ལ་ཡོད་བཟོ་མི་འདུག་ཟེར། དཔེ་ཞིག་ཞུའོ་ཟེར། དུ་ནག་འཐེན་མཁན་གྱི་རང་རིགས་ན་གཞོན་ཞིག་པད་ཤག་རྫོགས་ནས་གངས་སྐྱིད་དུ་སློང་ མོ་ལ་ཕྱིན་འདུག་ཟེར།
“སྐུ་ངོ་སྐུ་མཁྱེན། ང་ལ་སྲོག་རླུང་ཤེལ་དམ་ཞིག་སྤྲོད་དང་། སྐུ་མཁྱེན་ང་འཆི་ས་རེད།”ཅེས་བཀའ་བློན་ཞིག་གངས་སྐྱིད་ཐབ་ཚང་ནས་འགྱིང་ནས་ཡོང་སྐབས་སུ་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་གྱིས་སློང་མོ་བརྒྱབས་པ་རེད་ཟེར། བཀའ་བློན་དེ་ཞལ་རས་ཧོན་འཐོར་ཚ་ནས་ “ཁ་ནག འདིར་མ་ཡོང་། ནང་ལ་རྒྱུགས་ཤིག འདིར་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་བསྟི་གནས་ཡིན་པར་ཧ་གོ་མ་སོང་ངམ།”ཅེས་བཀའ་བཀྱོན་བཏང་སྟེ་དབུ་གྱེན་ལ་བཏེགས་ནས་བཀའ་ཤག་གི་ལས་ཁུངས་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་སོང་ཟེར།
དེ་ནས་ཁ་ནག་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་དེ་བོད་གཞུང་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིན་སོང་ཟེར། དགེ་སློང་རྒྱགས་པ་ཞིག་དང་མགོ་སེར་གསུམ་གྱིས་ཚེ་སྔ་ཕྱི་ཡི་སྐོར་ལ་བཀའ་མོལ་དབྱིངས་ཚ་མདོག་ཁ་བོ་གསུང་གིན་དཔེ་མཛོད་དེའི་སྒོ་ནས་ཐོན་སོང་ཟེར། ཁ་ནག་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་དེས་འདི་གོ་སྐབས་ཤིན་ཏུ་བཟང་བསམས་ནས་སྲོལ་རྒྱུན་གུས་ལུགས་ལྟར་མགོ་འཕུར་འཕུར་བྱེད་བཞིན་ “སྐུ་ཞབས་ལགས། སྐུ་གཟུགས་བདེ་བོ། ང་ལྟོགས་ནས་འཆི་གྲབས་བྱེད་ཀྱིན་འདུག སྐུ་མཁྱེན་ང་ལ་པད་ཤག་ཅིག་སྤྲོད་དང་། ཧ་ལོ། How are yo……” ཁ་ནག་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་གྱིས་སློང་ཚིག་མ་རྫོགས་གོང་ནས་སྐུ་ཞབས་རྒྱགས་པས་སྡིག་མཛུབ་འཕྲེད་ལ་གཡུག་ནས་ “ཀེ བོད་པའི་ཞབས་འདྲེན། ཕྱི་རྒྱལ་བའི་མདུན་དུ་འདི་འདྲ་བྱེད་ན་ངོ་ཚ་གིན་མི་འདུག་གམ།” ཟེར་སོང་ཟེར། སྐབས་དེར་མགོ་སེར་ཚོས་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་པ་སྐུ་ཞབས་ལ་དྲིས་དུས་སྐུ་ཞབས་ལགས་ཀྱིས་ “He is not a Tibetan but somehow he speaks Tibetan quite well.” ཟེར་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་བྱ་བསྒྱུར་སོང་ཟེར།
“Śūnyatā is a sanskrit word. We call it སྟོང་ཉིད། བདག་མེད། བདག་མེད་པ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ། ་་་་་་་་་་་” གངས་སྐྱིད་ཀྱི་ཟུར་གདོང་ནས་གླ་བ་མོ་ཊ་ཞིག་ཏུ་འཛུལ་ནས་སྐུ་ཞབས་རྒྱགས་པ་དང་ མགོ་སེར་སོགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྩ་ཆེན་གནད་དོན་འགའ་གླེང་བཞིན་ཡལ་སོང་ཟེར།
ཁ་ནག་ཞབས་འདྲེན་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་མུ་མཐུད་དུ་གངས་སྐྱིད་ལ་འགྲོ་གྱིན་འདུག་ཟེར།
བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཟེར་བའི་སྒོ་བྱང་ཞིག་བྲིས་ཡོད་པའི་མདུན་དུ་ཁ་ནག་ཞབས་འདྲེན་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་འདི་སླེབས་འདུག་ཟེར།
རིང་མིན་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་སྲོག་རླུང་དབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡའི་བར་གསེང་བཏང་སོང་ཟེར། སྤྱི་འཐུས་སོ་སོས་ཁྱུ་ཚོགས་བསྒྲིགས་ནས་ཐོན་སོང་ཟེར།
ཁ་ནག་ཞབས་འདྲེན་པས་“སྐུ་ངོ་སྐུ་མཁྱེན། ང་་་་་་” སྐུ་ངོ་དེས་ཕྱུ་བའི་ཕུ་ཐུང་ཕྲག་པ་ལ་གཡུག་ནས་ཕྱིན་སོང་ཟེར།
“རིན་པོ་ཆེ། ཐུགས་རྗེ་གཟིགས། ང་ལ་” རིན་པོ་ཆེའི་སྤྱན་ཤལ་དེ་ཤམས་ཐབས་ཀྱིས་འཕྱིས་བཞིན་མ་གསན་མདོག་མདོག་བྱས་ནས་ཕེབས་སོང་ཟེར། རིང་མིན་ཕྲེང་བ་ཞིག་ཀྱང་མཛུབ་མོས་བསྐོར་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་ཏེ་རེ་ཏེ་རེ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་ཁང་གི་མདུན་ཐང་གི་མཆོད་རྟེན་ལ་གཡས་སྐོར་གནང་ནས་ཕེབས་སོང་ཟེར།
“ལྕམ་སྐུ་ཞབས། ང་ལ་པད་ཤག་་་་་” ལྕམ་སྐུ་ཞབས་ལགས་ཞལ་གནོང་ནས་སྤྱན་ཟུང་གི་ཀླད་དུ་ཕྱག་གིས་བཀབ་ནས་ཕེབས་སོང་ཟེར། ཚང་མ་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བསྡེབས་ནས་ཕེབས་སོང་ཟེར།
ཁ་ནག་ཞབས་འདྲེན་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་དེ་ཡིད་ཐང་ཆད་ནས་གངས་སྐྱིད་ནས་འཐེན་པའི་འཕྲད་ལམ་ཞིག་གི་སྣེ་མོར་བཟུང་ནས་ཕྱིན་སོང་ཟེར།
ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་དང་སྲིད་ཕྱོགས་ནས་རིགས་ཞེན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་ལུས་པའི་ཁ་ནག་ཞབས་འདྲེན་དུ་ནག་འཐེན་མཁན་འདིས་གངས་སྐྱིད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཤིང་སྡོང་ཞིག་གི་གྲིབ་བསིལ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་འཕྲེད་མ་ཉལ་དུ་ཅུང་ཟད་སྡོད་པས་གཉིད་ལམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་ལྷུང་སོང་ཟེར།
ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩་ཟླ་བ་༨་པའི་ཚེས་༡༢་ལ་བྲིས།