འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཡིག་ཆ།

འཇིགས་བྲལ་བསྟན་འཛིན་ལགས། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལས་ལྷག་ཅིག་ྋ་གོང་ས་མཆོག་གིས་ང་ཚོར་གསལ་བོར་གསུངས་ཡོད། ད་སྔོན་མ་དང་མི་འདྲ་མ་ཤེས་པ་ཟེར་བ་དེ་ཕལ་ཆེར་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལས་མི་ལས་ལ་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ཞེས་ཚིག་ཐག་བཅད་ནས་གསུངས་པ་ལན་ཉུང་ཉུང་མིན། འོན་ཀྱང་ད་དུང་སྔར་བཞིན་ཁ་ཙམ་ནས་བཤད་པ་དང་ཡིག་ཐོག་ནས་འདོན་པ་ཙམ་གཙོ་གནད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ངས་བཤད་ག་ལ་དགོས། ཁྱེད་ལའང་མྱི་ཞད་ཅིག་ཡོད་ན་འདི་ལ་གསལ་བཤད་ལོང་པ་གང་བྲིས་ནས་བསྐྱར་བཤད་འདི་འདྲ་བྱེད་དགོས་དོན་གང་ན་ཡོད། ཡིན་ན་རཱ་ངས་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པ་བསྐངས་ནས་བྲིས་ཡོད།

ད་ཁ་ནས་བཤད་པ་མང་མེད་ན་ཉུང་མེད། ད་ལག་ནས་ལས་པའི་དུས་ཡིན་དཱ།

དྲ་གྲོགས་ཚོ། འདི་ན་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་རྙོག་གླེང་མི་འདུག་ལ། ནང་དཀྲུགས་བྱེད་ས་ཡང་འདི་ན་མི་འདུག རྣམ་པ་ཚོ་ཡང་ཞེ་དྲག་མཇལ་རྒྱུ་ཡང་མི་འདུག ཡིན་ནའང་ཁྱོད་རང་དོན་དམ་པའི་བོད་ལ་ཤ་ཚ་ཡོད་ན་ཡིག་ཆ་འདི་ཀློག་དགོས་ངེས་རེད།
ཡིག་ཆ་འདི་ནི་རང་རེ་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་ངོས་ནས་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་ལས་དོན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་འདི་བཞིན་ད་ལན་གངས་ལྗོངས་རང་བདེན་རྩོད་ལེན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་ནས་སྤེལ་བར་དགའ་བསུ་ཡོད།

ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་མུ་མཐུད་ལས་དོན་གལ་ཆེན་འདི་འདྲ་སྤེལ་བའི་རེ་བ་ནན་པོ་ཞུ་གི་ཡོད་ལ། ཚོགས་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་མིག་དཔེ་བལྟ་འོས་ངེས་ཤིག་འདུག

དྲ་གྲོགས་ཚོ། གངས་ལྗོངས་རང་བདེན་རྩོད་ལེན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་ཡིག་ཆ་འདི་རུ་ཆ་ཚང་བཀོད་ཡོད། མ་འོངས་བོད་ཀྱི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཡིག་ཆ་ཟེར་བ་འདི་བཞིན་ངོ་བཤུས་ཀྱིས་བོད་ནང་དུ་རྣམ་པ་ཚོའི་ཐད་ཀའི་འབྲེལ་ཡོད་ལ་གཏོང་གནང་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཚོགས་པའི་མིང་ཐོག་གི་ཡིག་ཆའི་ཚིག་དོན་ལ་འགྱུར་བ་རྩ་བ་ནས་མི་གཏོང་བའི་རེ་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། ཆོག་མཆན་ཡང་ཡང་སྤྲད་མེད།

རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སོགས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་འབྲུ་དོན་འོག་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཐབས།

རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་བཅས་ཀྱིས་སྤྲད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་འབངས་མི་སེར་ལ་ཡོད་པའི་ཐོབ་ཐང་སྤྱི་དང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་གནས་ལ་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་བྱེད་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཁེ་དབང་སྤྲད་ཡོད། ལྷག་དོན་དམིགས་བསལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གནས་བབ་ལྡན་པའི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་བོད་ལ་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་ཡོད་པའི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་དགོས་པ་དམིགས་བསལ་གྱི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐད་ད་ཡོད་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་འཐུས་ཚང་ཡིན་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང་། ཁྲིམས་ཡིག་དེའི་ནང་གང་གསལ་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྔ་ཕྱི་རིམ་པར་འཛམ་གླིང་ལ་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་ལམ་ནས་ཁས་ལེན་བྱས་པ་རྣམས་རྩོད་ལེན་ངེས་པར་བྱེད་དགོས། ཁྲིམས་ལུགས་འདི་དག་གིས་བོད་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་ཁག་ཐེག་བྱེད་ཐུབ་མིན་ཇི་ལྟར་ཡང་ད་ཡོད་བོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པས་བོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གང་ཡོད་པ་བོད་མི་མང་ལ་དབང་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཁེ་དབང་ཡིན་པས་ངེས་པར་རྩོད་དགོས། དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྔོན་གླེང་ནང༌། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་སོ་སོའི་མི་དམངས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་གསར་འཛུགས་བྱས་པའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་མི་རིགས་མང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན། འདྲ་མཉམ་དང་མཐུན་སྒྲིལ། མཉམ་ལས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་མི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཚུགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་ད་དུང་མུ་མཐུད་དུ་ཤུགས་སྣོན་བྱ་རྒྱུ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་འཐབ་རྩོད་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ཁྲོད་མི་རིགས་ཆེན་པོ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་པ་དང་གཙོ་བོ་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་པ་དང་ས་གནས་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ལ་ཡང་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས། ཅེས་དང་། རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བཞི་པར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་དགོས་མཁོ་གཞིར་བཟུང་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་ཁག་གི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་འཕེལ་ཚད་ཇེ་འགྱོགས་སུ་གཏོང་རོགས་བྱེད་དགོས། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་བྱེད་པའི་ས་གནས་སོ་སོར་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལག་བསྟར་བྱེད་སྟེ་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་འཛུགས་རྒྱུ་དང་རང་སྐྱོང་དབང་ཆ་ལག་བསྟར་བྱེད་དུ་འཇུག་དགོས། ཅེས་གསལ་བ་མ་ཟད། རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྔོན་གླེང་ནང་འཁོད་དོན། རྒྱལ་ཡོངས་མི་རིགས་སོ་སོའི་མི་དམངས་དང༌། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་དྲག་ཆས་སྟོབས་ཤུགས། སྲིད་ཏང་ཁག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པ། ཁེ་ལས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་སོགས་ངེས་པར་ཏུ་རྩ་ཁྲིམས་ཏེ་ལས་འགུལ་གྱི་རྩ་བའི་ཚད་གཞི་བྱས་པ་མ་ཟད་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཟིལ་སྙན་ཉམས་མེད་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་རྩ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཁུར་དགོས། ཅེས་གསལ་བས་གཤམ་ལ་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲུ་དོན་འོག་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སྐོར་ཅིག་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

དང་པོ། བོད་མི་ཚོའི་སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་ཐུན་མིན་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་ལ་བདག་གཅེས་བྱེད་འདོད་ཡོད་མེད་ནི་སུ་ལའང་དོགས་པ་ཡོད་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་གཤམ་གསལ་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་འོག་ནས་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཐོབ་ཐང་འདི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་ཡིན།
དེ་ཡང་རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བརྒྱ་དང་ཉེར་གཅིག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་འགན་སྒྲུབ་སྐབས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་དེའི་རང་སྐྱོང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་གཏན་འབེབས་ལྟར་ས་གནས་དེ་གར་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐད་ཡིག་རིགས་གཅིག་གམ་རིགས་ཁ་ཤས་སྤྱོད་དགོས། ཅེས་དང༌། རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཞི་པ། དེ་བཞིན་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་བཅུ་པ་དང༌། སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཞིན་བོད་མི་ཚོས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་དགོས་པ་དང༌། ལག་བསྟར་ཡོང་ཕྱིར་རྣམ་འགྱུར་འདྲ་མིན་འདོན་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན།

༡ ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཁེ་དབང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲིད་གཞུང་གིས་བཀོལ་སྤྱོད་དགོས་པའི་སྙན་ཞུ་འབུལ་རྒྱུ།
༢ སྲིད་གཞུང་ལ་སྙན་ཞུ་སོགས་བོད་ཡིག་ཁོ་ནའི་ཐོག་བྲིས་ཏེ་འབུལ་བ་དང༌། བདེ་སྡུག་བོད་སྐད་ཐོག་ཤོད་པ།
༣ བོད་ཁུལ་དུ་བོད་སྐད་ཁོ་ན་ཤོད་པ་ལས་སྐད་རིགས་གཞན་བེད་སྤྱོད་མི་བྱེད་པ།
༤ སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོ་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་འདུ་འདོན་པ།
༥ སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་སྐད་ཡིག་གཞན་གྱིས་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་གི་ཚབ་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ན་དགེ་སློབ་གཉིས་ཀྱིས་སློབ་མཚམས་འཇོག་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཟུར་ཁྲིད་བྱེད་པ།
༦ ཁྲིམས་ཁང་དུ་བོད་ཡིག་ཐོག་བྲིས་པའི་ཁྲིམས་གཏུགས་བྱེད་པ་སོགས་སྐབས་མཚམས་ཐབས་ལམ་སྤྱོད་དགོས།
༧ ཟ་ཁང༌། ཚོང་ཁང༌། ནང་མ་ཁང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་བྱང་བོད་ཡིག་རྐྱང་པའི་ཐོག་འབྲི་འགེལ་བྱེད་པ།

གཉིས་པ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་མི་ནི་ཆོས་དད་ཆེ་བའི་མི་མང་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། ད་བར་བོད་མི་ཚོས་ཆོས་ལ་དད་པ་བྱེད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ཀྱི་ནང་དོན་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་དར་སྤེལ་བྱེད་པ་བརྒྱུད་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གི་རིང་ཞི་བདེ་རྩོད་ལེན་བྱས་ཡོད། ཡིན་ནའང་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་ཉེ་བའི་རིང་བོད་མི་ཚོའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་ཚོད་འཛིན་རིམ་པར་སླེབས་ཏེ་བོད་ཁུལ་གྱི་ཞི་བདེ་ལྷིང་འཇགས་ལ་གཏོར་བརླག་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་པས། མ་འོངས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆོས་དད་རང་དབང་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བརྟན་ལྷིང་ལ་གནོད་པའི་སྲིད་ཀྱི་སྒྲིག་འཛིགས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་རྩ་བ་ནས་མི་བྱེད་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་འོག་ནས་བོད་མི་ཚོས་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་པ་སྟེ། སྔར་ཡོད་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་གཞིར་བཟུང་དགོན་པའི་འཛིན་སྐྱོང་དང༌། སློབ་གཉེར་བྱེད་ཕྱོགས། གྲྭ་བཙུན་སྒྲིག་འཇུག ཆོས་བཤད་དབང་བསྐུར། བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁག་རང་སྟོབས་རང་སྤེལ་བྱེད་ཆོག་པའི་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཁོར་ཡུག་མུ་མཐུད་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཐོབ་ཐང་འདི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་ཡིན།
དེ་ཡང་རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་སོ་དྲུག ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང༌། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ། མི་སྒེར་བཅས་གང་ཡིན་རུང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་བྱེད་མི་ཆོག ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་པའི་སྤྱི་དམངས་དང་ཆོས་ལ་དད་པ་མེད་པའི་སྤྱི་དམངས་སུ་ལའང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་མི་ཆོག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་ཡིན། མི་སུ་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ་དང༌། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་འགལ་རྐྱེན་བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་མི་ཆོག ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཚོགསས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐད་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་མི་ཆོག ཅེས་གསལ་བ་བཞིན་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གོང་གསལ་དགོས་འདུན་ཁག་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས་ལ། ལག་བསྟར་ཡོང་བར་ཆབ་སྲིད་དང་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་འགྱུར་ནུས་པ་ཅན་འདོན་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན།

༡ རྒྱུན་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་ཁག་འཛིན་སྐྱོང་དང༌། སློབ་གཉེར་བྱེད་ཕྱོགས། གྲྭ་བཙུན་སྒྲིག་འཇུག ཆོས་བཤད་དབང་བསྐུར། བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་སོགས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་བྱེད་རྒྱུའི་སྙན་ཞུ་འབུལ་བ།
༢ སྤྱི་དམངས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩིས་མེད་བཏང་བའི་ངོས་འཛིན་འོག་དགོན་པའི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་ཡོངས་རྫོགས་མཚམས་འཇོག་པ།
༣ མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་འདུན་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཆོས་དད་རང་དབང་དགོས་པའི་དགོས་འདུན་འདོན་པ།

༄༅། །མ་འོངས་བོད་ཀྱི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཡིག་ཆ།

སྔོན་གླེང༌།

ད་ལྟ་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་བཟུང་གི་གནས་བབ་འོག་བོད་མི་གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་ཁ་བྲལ་ཕྱིན་ཏེ་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཏུ་སླེབས་ཡོད་པ་དང༌། འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་བོད་ནང་གི་བོད་མི་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་བྱས་ཡོད་ལ། དུས་ཡུན་དེའི་ནང་བོད་ཀྱི་རྩོད་ལེན་འདི་བོད་མི་མང་གི་རྩ་དོན་ཡིན་པ་ལས་མི་སྒེར་པ་རེ་ཟུང་གི་ཁེ་ཕན་གྱི་གནད་དོན་མ་ཡིན་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པའི་དུས་ཡུན་ནང་བོད་མི་ཚོས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་འཐབ་རྩོད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བོད་ཀྱི་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་བོད་ནང་བྱུང་བའི་ཞི་རྒོལ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་བཟོས་ཡོད། དེར་བརྟེན་མ་འོངས་པའི་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་རྩོད་ལེན་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་དུ་མུ་མཐུད་ཕེབས་དགོས་པ་རྩ་བའི་དམ་བཅའ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ལ། འཚེ་མེད་ཞི་བ་ནི་བོད་དང་བོད་མིའི་ངོས་ནས་བོད་ལ་རང་དབང་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་འདོར་མི་རུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་གལ་གནད་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་ནན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་དྲན་གསོ་ཞུ་གི་ཡོད་ལ། རྒྱ་བོད་དབར་གྱི་འཐབ་རྩོད་འདི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་བར་གནས་དགོས་པ་ཆགས་སྲིད་པས་བོད་མི་མང་གི་ངོས་ནས་དེའི་ཐད་གྲ་སྒྲིག་ཚགས་ཚུད་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་པ་ནི་འདོར་ཐབས་མེད་པའི་ལས་འགན་ཞིག་ཡིན་ལ། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་ལས་དོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ལག་ལེན་གོང་མཐོར་གཏོང་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་དང་ཐབས་ལམ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ང་ཚོ་ལ་འོས་ཤིང་འཚམས་པའི་ཐོབ་ཐང་དང་ལས་འགན་ཡིན། གཤམ་ལ་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གནང་ཕྱོགས་སྐོར་ཅིག་དང༌། གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་རེ་འདུན་དང་ལས་འགན་མངོན་པར་མཚོན་པའི་ལས་འགུལ་ཁག་ཅིག དེ་བཞིན་ད་ཡོད་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སོགས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གི་འབྲུ་དོན་འོག་བོད་དང་བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་ཅིག་གི་ཐད་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ཇི་ལྟར་རྩོད་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་གསལ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

དངོས་གཞི།

རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གནང་ཕྱོགས།

དེ་ཡང་ད་བར་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་འདི་དོན་གནད་གང་ཞིག་ལ་མོས་མཐུན་མེད་པའི་ཁོར་ཡུག་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ནང་དུ་མོས་མཐུན་མེད་མཁན་གྱི་ངོས་ནས་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ལ། སོ་སོའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་ཚད་གཞི་དང་མཐུན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཐོབ་དང་འཐོབ་མུས་ཡིན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་མཐུན་ལམ་མི་བྱེད་པ་ནི་བོད་ལྟ་བུའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ཚོས་རིམ་བཞིན་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་མུས་རེད། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་དོན་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་མིན་ནི་མི་རེ་རེ་ནས་གྲུབ་པའི་མི་མང་གི་ངོས་ནས་དོན་གནད་གང་གི་དོན་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པའི་གཞི་དེའི་ཐོག་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་དམ་བཅའ་བརྟན་མིན་དང་། ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ་འོག་གི་གྲ་སྒྲིག་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་རེད།

༡ གཞུང་དང་མཐུན་ལམ་མི་བྱེད་པའི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ། དཔེར་ན།
གཞུང་གི་ལས་ཀ་དང༌། གོ་གནས། རམ་འདེགས་སོགས་མི་བྱེད་པ་དང་ཕྱིར་ལྡོག་བྱེད་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསང་བ་བརྟོལ་པ། ཁྲིམས་ཁང་དང་མང་ཚོགས་བར་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་པ། གཞུང་གི་ལས་དོན་རྒྱུན་འགོག་དང་གཡོལ་བ། མི་མང་གིས་ཉན་འཇོག་མི་བྱེད་པ། ཟས་བཅད་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པ། བཙོན་ཁང་དུ་འགྲོ་བ།

༢ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་མཐུན་ལམ་མི་བྱེད་པ། དཔེར་ན།
ལས་མཚམས་འཇོག་པ། ཁང་པ་མི་གཡོར་བ། ཁྲལ་མི་སྤྲོད་པ། གཞུང་དངུལ་མི་ལེན་པ། ཚོང་ལས་མཚམས་འཇོག་བྱེད་པ། རང་ཡུལ་གྱི་ཐོན་དངོས་མི་བཙོང་བ། རང་འཚོའི་ཐབས་ལམ་འཚོལ་བ།

༣ སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐུན་ལམ་མི་བྱེད་པ། དཔེར་ན།
སློབ་གྲྭ་སློབ་མཚམས་འཇོག་པ། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་བ་མཚམས་འཇོག་པ། མི་རེ་རེ་ནས་ཁ་གཏད་ལ་མཐུན་ལམ་མི་བྱེད་པ། སོ་སོའི་སྐད་ལས་གཞན་པའི་སྐད་ཡིག་མི་སྤྱོད་པ། ཁ་གཏད་ཀྱི་སྡེ་ཁག་དང་སྐད་ཆ་མི་ཤོད་པ།

༤ གཞན་ཁག དཔེར་ན།
རྩོམ་ཡིག འདུ་འཛོམས། གཏམ་བརྗོད། རི་མོ། གླུ་གཞས། ཟློས་གར་སོགས་རྒྱུན་ལྡན་བྱེད་སྒོ་ཁག་ཏུ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་གཙོ་བོར་དམིགས་པའི་ཐོག་རང་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པ།

གཞིས་བྱེས་བོད་མིའི་རེ་འདུན་མངོན་པར་མཚོན་པའི་ལས་འགུལ་ཁག་ཅིག

དང་པོ་། འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་བོད་ལ་གོད་ཆག་དང་། ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་བྱུང་ཡང་བོད་མི་མང་གིས་ནམ་ཡང་བློས་གཏོང་བྱས་མེད་པ་ནི་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཡིན་ལ། གནད་དོན་འདིས་བོད་འདི་བདེ་སྡུག་གང་འདྲ་ཞིག་ཏུ་ལྷུང་ཡང་བོད་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཡིན་པ་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་གསལ་པོ་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ༸གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་མགྱོགས་མྱུར་ཕེབས་དགོས་པ་བོད་མི་མང་གི་སེམས་གཏིང་གི་རེ་འདུན་གཙོ་ཆེ་

གངས་ལྗོངས་རང་བདེན་རྩོད་ལེན་མཐུན་ཚོགས་ཟེར་བའི་ཚོགས་པ་འདི་གཙུག་ནས་དུས་ཡོན་རིང་པོ་དེ་འདྲར་འགྲོ་ཡོད་ས་མེད་་་་ཁྱེད་འཚོའི་དམིགས་ཡུལ་དང་རེ་བ་གོང་ལྟར་ལས་གཞན་ཞིག་མེད་པ་དང་མ་འོངས་པ་སྒྲིག་མཛུག་གྱི་རང་བཞིན་ཡག་པོ་ཡོད་སྒང་གཞན་དབང་གྱི་གོམ་པ་སྤོ་མཁན་ཞིག་མིན་ན་དགའ་བསུ་ཡོད་་་་་་ད་དུང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཕོ་ཉ་ཟེར་བ་དང་ནང་བསྟན་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཟེར་བ་སོགས་དང་མི་འདྲ་བ་སྐུ་ཚེ་བསྟན་པའི་རེ་བ་ཞུ་

བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ལགས། དྲ་ངོས་སུ་བཀོད་པ་ཡིན་གང་སར་དུས་ཐོག་དུ་སྤེལ་ཐུབ་ངེས་ཡིན་པ་བདག་གིས་མ་ཞུས་ཀྱང་། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན་སྟབས། དེ་ལྟར་སྤེལ་ཉིན་ནས་བདག་གིས་ཀྱང་ཐུབ་ཚོད་ཅིག་འབད་བརྩོན་བྱེད་ངེས་ཡིན་ལགས།

བོད་ཤ་ཁག་རུས་གསུམ་ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་ཞུ། ང་ཚོའི་ཡིག་ཆ་དེ་བོད་ནང་དུ་གཙོ་བོར་དམིགས་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་རེག་ཚེ་གང་མགྱོགས་ཀྱིས་རྒྱུད་ལམ་གང་ཞིག་ནས་བོད་ནང་དུ་བསྐུར་གནང་ཡོད་མཁྱེན།
ངས་གང་མགྱོགས་གང་ཡིག་ཆ་འདི་ཆ་ཚང་ཡོད་སའི་ཁ་བྱང་ཞིག་རྣམས་པ་ཚོར་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་ངེས་ཡིན། ང་ཚོ་ཚང་མས་མཉམ་དུ་ལས་འགུལ་སྤེལ། བོད་རྒྱལ་ལོ།
བདེན་པ་རྒྱལ་ལོ།