རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དུ་ཕེབས་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཁུངས་ལུང་མེད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་མན་མོ་ཧན་སིན་མཆོག་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་མངའ་སྡེ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་དུ་གཟིགས་སྐོར་བྱས་ཏེ་ཡུལ་དེར་གཏམ་བཤད་གནང་བར། ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པས་ཐེངས་འདིའི་སྲིད་བློན་གྱི་འཚམས་གཟིགས་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་དང་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་ཡར་རྒྱས་ཆེད་རྩོད་རྙོག་ཅན་གྱི་ས་ཁུལ་ནང་སུན་པོ་མི་བཟོ་བའི་རེ་བ་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
ཉིན་དེར་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་གྱིས་དེའི་ཁ་གཏད་དུ་གསལ་བསྒྲགས་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཐེངས་འདིའི་སྲིད་བློན་གྱིས་གཟིགས་སྐོར་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དེ་ནི་བློ་ཕམ་དང་སེམས་འཚབ་ཅིག་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ཁོང་གིས་ཨ་རུ་ན་ཅལ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་ཁོངས་བསྙོན་མེད་ཅིག་ཡིན་པ་འདི་ལ་དུས་ནམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནན་བཤད་བྱས་ཡོད།
ཨ་རུ་ན་ཅལ་གྱི་མངའ་སྡེ་བློན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོས་ཀྱང་ཉེ་སྔོན་གསལ་བསྒྲགས་ཞིག་བསྐྱངས་ཏེ་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་སྲིད་ལ་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་གང་ཡང་མེད་ལུགས་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཁས་བླངས་པའི་ཐོག་ཨ་རུ་ན་ཅལ་ས་ཁུལ་ལ་བདག་དབང་ཡོད་སྐོར་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དགོས་ལུགས་བཤད་ཡོད་པ་རེད།
ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཤོག་ Outlook India ཞེས་པའི་བཅར་འདྲིའི་ནང་དུ། རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་གྱི་གཟིགས་སྐོར་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཁུངས་ལུང་མེད་པ་ཞིག་རེད། རྒྱ་དམར་ནས་ཇི་ལྟར་བདག་དབང་ཅན་གྱི་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བཀོད་མངགས་བྱ་ཐུབ་བམ་ཅེས་དང་། ད་དུང་རིན་པོ་ཆེས་འདི་ནི་གླེང་རིན་ཡོད་པའི་བརྗོད་བྱ་ཞིག་མིན་ཚུལ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
དྲ་གྲོགས་རྒྱ་རགས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་ཡོངས་འཛིན་ང་འདྲ་ཞིག་གིས་ཡོང་གི་རེད་དྲན་ན་དེ་ལྟར་འབྲི་དགོས་ངེས་རེད། དེ་མིན་ཁེ་མཚར་ཞེད་པོ་ཞིག་འདུག།འོན་ཀྱང་སྤྱི་དོན་ཡིན་དུས་མ་ཞུས་ཐབས་མེད་བྱུང་བ་མིན་འགྲོ་སྙམ།
དྲ་གྲོགས་རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ལགས།
ངས་ནི་ངོ་མ་སེམས་ན་གང་ཡོད་ཁ་ནས་ཁྱོད་ཚོར་བཤད་པ་ཡིན་ཨཱ།
དྲ་གྲོགས་ཆོས་བཟང་ལགས།
དེང་སང་མི་ཚང་མ་ང་ཡིན་ལབ་མཁན་ཞེ་གཅིག་རེད། འོན་ཀྱང་ཁོང་ཚོས་དངོས་གནས་བྱས་ན་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་ལམ་སྟོན་ཕར་བཞག་ནས་རང་མགོ་ཙམ་ཡང་ཐོན་གྱི་མི་འདུག་ཨཱ།
དྲ་གྲོགས་རྒྱ་རགས་ལགས།
༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཡོངས་འཛིན་ཁྱོད་ཀྱིས་གནང་ན་གང་འདྲ་འདུག།དེ་ལྟར་གནང་ཐབ་ན་ཟམ་གདོང་ཚང་གི་བླ་མ་ཁྱོད་ཡིན་ཡིན་པ་འདྲ་ཞིག་རེད།
༧གོང་ས་མཆོག་དང་། ཟམ་གདོང་ཚང་སོགས་བོད་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་ཆེན་པོ་ཚོས་འདིའི་བར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་དུས་བསམ་བློ་ཞིབ་མོ་བཏང་ནས་གཟབ་གཟབ་མ་བྱས་ན་མ་འོངས་པར་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ལ་བསུབ་ཐབས་བྲལ་བའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོ་གི་རེད། འདི་ན་སྲིད་དོན་གྱི་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་མེད་དམ་བསམ།
རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཁུངས་ལུང་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་ཤེས་ད་ང་ཚོས་སྐྱིད་ལ་ཟེར་ཆོག་གི་རེད།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་སུ་རྒྱ་མིས་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས་སུ་བོད་དུ་འབྱོར་བའི་དམག་དཔོན་གཙོ་གྲས་ཀྲང་གོ་ཧ་སོགས་ཀྱི་བོད་པའི་བཀའ་བློན་ཚོར་འགྲེལ་བརྗོད་འདི་ལྟར་བྱས་འདུག
མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དགོངས་པ་ལྟར་འཛམ་གླིང་འདིར་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་དང་སྤྱིོམཚོགས་རིང་ལུགས་གཉིས་མེ་ཆུ་ལྟ་བུའི་ལྟ་གྲུབ་གཅིག་ཡིན་སྟབས་ཁྱེད་ཤི་ང་སོན་གྱི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན་ཟེར།
གླིང་ཆེན་ཨ་ཤ་ཡར་མི་འབོར་ཆེ་ཤོས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཡིན་སྟབས་མའོ་ཡི་དགོངས་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་རྒྱུ། མཐོ་སྒང་བོད་དེ་རྒྱ་གར་ལ་དམག་རྒྱག་རྒྱུའི་ཟམ་པ་ལྟར་ཡིན་པས་ཐོག་མར་བོད་བཅིང་གྲོལ་བཏང་དེ་ནས་དམག་དོན་གྱི་གྲ་སྒྲིག་ཆེ་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་འགོར་སྲིད། དུས་ཡུན་དེའི་ནང་ས་མཚམས་དབར་ཆིངས་ཡིག་ལ་མིང་རྟགས་བརྒྱབ་དགོས་ཀྱང་མཐར་དམག་དོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལེགས་གྲུབ་ཟིན་མཚམས་སུ་བརྙས་འདོགས་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གར་ལ་དམག་བརྒྱབ་ཏེ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་རྒྱུ།
དེ་ནས་རྒྱ་གར་ནང་དམག་དོན་ཐད་གྲ་སྒྲིག་ཡག་པོ་ཞིག་བྱས་ཏེ་མཐར་མ་འབོར་དུང་ཕྱུར་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བློས་བཏང་བྱས་ཏེ་ཨ་རི་བཚན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ལ་དམག་དྲངས་ཏེ་མཐར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་རིང་ལུགས་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ངེས་རེད་ཅེས་ནན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནི་ཧ་རུས་མའོ་དང་མཉམ་དུ་བསླབ་པ་ལྔ་ཡི་དོན་མཚན་ལ་མིང་རྟགས་བརྒྱབ་ནས་ཡིད་ཆེས་གང་ཙམ་བྱས་ཏེ་བོད་དེ་འང་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པར་འཁྱོག་བཤད་དང་འབྲེལ་ཁས་ལེན་བྱས་པ་རེད།
མཐར་རྒྱ་མིས་གང་བཤད་པ་ལྟར་ལག་ལེན་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོར་རྒྱ་གར་ལ་དམག་དྲངས་ཏེ་ཆིངས་ཡིག་བརྩི་མེད་དུ་བཏང་ཡོད། ད་ཆ་གཞི་ནས་ས་མཚམས་ལ་བརྙས་འདོགས་བྱེད་མགོ་རྩོམ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་དམག་དོན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་གང་ཙམ་གྱིས་ཡིད་ཆེས་དང་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པར་བརྟེན་རིང་མིང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ དང་ ༢༠༡༣ བར་འཐབ་རྩོད་གཅིག་བྱེད་ངེས་རེད།
དོན་དངོས་ཐོག་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀས་བོད་ཀྱི་ས་ཆའི་ཐད་ལ་ཧམ་བཟུང་གིས་བདག་དབང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེར་ཐུག་ཡོད། འོན་བཏང་ང་ཚོ་བོད་མི་རིགས་ཟེར་བ་དེ་རྩ་རྫོགས་སུ་ཕྱིན་མེད་སྟབས་བོད་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་ཡིན། དེར་བརྟེན་ས་ཆའི་དོ་བདག་ངོ་མ་བོད་པ་ཡིན་སྟབས་གནད་དོན་དེར་དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་གཅིག་མ་གཏོགས་བོད་པས་གླེང་སློང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
ལོ་རབས་དྲུག་པ་ཞེས་གཏགས་ནོར་ཐེབས་སོང་བས་དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བ་ཞེས་བཅོས་རོགས་གནང་།
རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་གི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ས་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཐག་གཅོད་ལ་རེ་བ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ལོ་རབས་དྲུག་པ་ནས་བྱུང་བའི་རྒྱ་གར་ནག་གི་རྩོད་རྙོག་གསར་བ་དེའི་རིགས་བསླབ་པ་ལྔའི་གྲོས་ཆིངས་མ་བཞག་གོང་ཡོང་སྟངས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མའི་དགོངས་མངའ་བཞིན་རེད།
གལ་སྲིད་བཙན་བྱོལ་གཞུང་གིས་དེང་གི་བར་རྒྱ་གཞུང་དེ་བཞིན་སོ་སོའི་དབུས་སྲིད་གཞུང་ལ་ངོས་ལེན་གནང་མེད་པ་ཡིན་ན། འདི་ལྟར་བཤད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད་ལ། གང་ལ་གང་འཚམས་ཀྱི་བཟོ་ལྟ་འདྲ་བོ་ཞིག་ཀྱང་ཐོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའི། ད་ལྟ་ཚང་མ་ལོ་ཚར་ཟིན་པ་རེད། དངོས་གནས་རྒྱ་ཧ་གོ་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་མ་རེད་པས། ཟམ་གདོང་བླ་མ་སྐུ་དངོས་ཀྱིས་བོད་འདི་ལྟར་སྐྱེལ་མཁན་སུ་ཡིན་མིན་གསང་བརྡ་འདྲ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ནས་ཁ་གསལ་གསུང་བའི་དུས་ལ་བབས་མི་འདུག་གམ།
ཕྱི་ལོ་༡༩༡༤ལོར་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཙོ་བྱས་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ས་མཚམས་རྣམས་སུ་དབྱིན་ཇིའི་དབང་བསྒྱུར་བས་ས་ཐིག་བཏབས་པ་རེད་མོད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་གར་དང་བོད་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བརྩིས་མེད་ལྟ་བུར་བཞག་སྟེ་ཕྱི་ལོ་༡༩༥༤་ཙམ་བར་དུ་བོད་ཀྱིས་དཔྱ་ཁྲལ་བསྡུ་བ་དང་ས་གནས་འགོ་བ་མངགས་གཏོང་བྱས་སྐོར་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་སོགས་ན་གསལ་ཐང་ངེར་ཡོད་པ་རེད་པས། འདི་ལ་རྩོད་རྒྱུ་ཞིག་དང་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དེ་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ལ་ཤོར་བ་དང་སྲིད་གཞུང་ཡང་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཚོགས་སྒེར་སུས་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་པའི་སྐབས་འདིར། བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་དཔོན་རིགས་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་དང་དངོས་ཡོད་རང་བཞིན་གྱིས་སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོའི་གནས་སུ་ལྷུང་འདུག་པ་འདྲ། ༸གོང་ས་སྐུ་གོང་མའི་སྐབས་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་ན། རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ལ་ས་མཚམས་ཟེར་བ་ཞིག་རྩོད་རྒྱུ་བསྡད་ཡོད་དམ། ད་ནི་གནས་ཚང་ནང་ནས་གནས་བདག་གི་ངོ་ལ་ས་བརྒྱག་རྒྱུ་དཀའ་མོ་རེད། ཟམ་གདོང་བླ་མར་ཡང་ཁག་མེད་ཀི་ཡཱ།
རིན་པོ་ཆེ་མཆོག
ཁུངས་ལུང་ཡོད་མེད་དེ་གནད་དོན་མ་རེད། གནད་དོན་ནི་ཧམ་པ་ཆེ་མིན་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཡོད་མེད་འདིར་ཐུག་པ་རེད། དེང་སང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་ལུགས་ཁོ་རང་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད་པཱ།
དུས་བབ་ཚང་གི་སྙན་ཅོག་བལ་ཡུལ་དུ་ལན་ཅིག་གསན་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད། དེང་སང་བལ་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་བལ་པོའི་གྲོང་གསེབ་པ་འགའི་ནང་རྒྱ་དམག་ཤོར་ཡོང་སྟེ་ཁྱིམ་ནང་གི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་མཆོད་རྫས་ཀྱི་རིགས་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་འདུག་ཟེར།
པདྨ་བཀའ་ཐང་ནང་གི་བལ་ཡུལ་རྒྱ་རྫོང་རྣམས་སུ་འཁྲུག་པ་བྱེད། །ཅེས་པའི་ལུང་བསྟན་དེ་ཐོག་ལ་བབ་གྲབས་མེད་འགྲོ།